رضا پهلوی فرزند ارشد محمدرضا پهلوی آخرین پادشاه ایران است که خود را مهمترین اپوزیسیون و آلترناتیو جمهوری اسلامی میداند.
بخشی از گزارش رویداد۲۴ را در زیر میخوانید: طرفدرانش او را «میراثدار خاندان ایرانساز» و منتقدانش او را «سوداگر رسیدن به حکومت پادشاهی» میدانند. جمهوری اسلامی هم نام «ربع پهلوی» را برای او برگزیده است؛ به این معنا که رضا شاه پهلوی کامل بود؛ محمدرضا شاه نیمه و رضا پهلوی هم ربع است!
رضا پهلوی پسر آخرین پادشاه ایران است که از روز خروج از ایران با حکومت جمهوری اسلامی مقابله میکند و در حال حاضر به عنوان مهمترین چهره اپوزیسیون مطرح است.
زندگینامه رضا پهلوی
رضا پهلوی ۹ آبان ۱۳۳۹ در تهران متولد شد. وی فرزند ارشد محمدرضا پهلوی و فرح پهلوی است و مطابق قانون اساسی مشروطه، ولیعهد سابق ایران است. رضا پهلوی برادر بزرگتر علیرضا، فرحناز، لیلا و برادر کوچکتر و برادر ناتنی شهناز پهلوی است. لیلا پهلوی جوانترین فرزند فرح پهلوی در سال ۱۳۷۹ در لندن خودکشی کرد. سال ۱۳۸۹ هم برادر کوچکتر رضا پهلوی در بوستون آمریکا در آپارتمان خودش بر اثر خودکشی درگذشت.
رضا پهلوی در ۶ سالگی به کاخ بازسازی شده خود واقع در مجموعه باغ نیاوران نقل مکان کرد. یکسال بعد محمدرضا پهلوی در کاخ گلستان، تاج ولیعهدی را بر سر او گذاشت به طوریکه اگر حکومت سلطنتی از بین نمیرفت، رضا پهلوی پس از زمامداری پدرش رسما پادشاه ایران میشد.
رضا پهلوی خلبانی را در سن ۱۳ سالگی آموخت و در تاریخ ۱۳ اسفند ۱۳۵۶، نخستین پرواز انفرادی خود را با جنگنده F5 انجام داد. همزمان با انقلاب ۵۷، رضا پهلوی در حال گذراندن دوره آموزش پرواز جنگنده در پایگاه نیروی هوایی ریس در تگزاس بود اما با وقوع انقلاب ۵۷ دیگر هیچوقت نتوانست به ایران بازگردد.
رضا پهلوی تحصیلات دانشگاهی خود را در رشته علوم سیاسی در کالج «ویلیامز» ماساچوست آغاز کرد که به دلیل خروج پدرش از ایران، وقفهای طولانی در ادامه تحصیلش اتفاق افتاد اما پس از مرگ پدر دوباره تحصیل خود را ادامه داد. رضا پهلوی در ۲۲ خردادماه ۱۳۶۵ با دختری به نام «یاسمین اعتماد امینی» که در آن زمان ۱۷ سال داشت، ازدواج کرد که حاصل این ازدواج سه دختر به اسمهای نور، ایمان و فرح است.
فعالیتهای سیاسی رضا پهلوی
آغاز فعالیتهای سیاسی رضا پهلوی را میتوان پس از مرگ پدرش دانست. رضا پهلوی زمانیکه در مراکش حضور داشت با کمک مالی «رادیو نجات ایران» در قاهره شروع به فعالیت علیه حکومت جمهوری اسلامی کرد. سال ۱۳۶۲ همزمان با ترور ارتشبد غلامعلی اویسی فعالیتهای سیاسی پهلوی کاهش یافته که از سرگرفتنش به بعد از مهاجرتش به آمریکا موکول شد.
رضا پهلوی با آغاز هر ناآرامی در ایران فعالیت خود را شدت یافته و سعی میکرد اعتراضات مردم را به «انقلاب» منتهی کند. اوج فعالیتهای سیاسی رضا پهلوی به بعد از مرگ مهسا امینی برمیگردد؛ با آغاز اعتراضات مردمی در شهریور ۱۴۰۱ در ایران، رضا پهلوی سعی داشت با رهبری اعتراضات مسیر ان را به تغییر حاکمیت در ایران منتهی کند.
حمایت از جنبش سبز توسط پهلوی
وی در سال ۱۳۸۸ با حمایت از جنبش سبز گفت: «اگر آمریکا قصد تعامل با ایران را دارد باید بهترین گزینه را برای تعامل در ایران انتخاب کند که پیشنهاد من بهترین و شایستهترین گزینه؛ «جنبش سبز» است. اگر آمریکا از جنبش سبز حمایت کند در حقیقت از جنبش مردم ایران برای به دست آوردن دموکراسی و حقوق بشر حمایت کرده است و این امر به غرب کمک خواهد کرد تا مساله هستهای ایران را نیز حل و فصل کند.»
پهلوی در اظهارات دیگر مدعی شد که با رهبران جنبش سبز ارتباط داشته و با آنها گفتگو کرده است. ادعایی که سبب واکنش تند اصولگرایان شد.
رضا پهلوی و اعتراضات سال ۱۳۹۶
رضا پهلوی در فروردین سال ۱۳۹۶ طی گفتوگویی با آسوشیتدپرس اعلام کرد که مایل به دیدار با دونالد ترامپ میباشد. به ظن وی ترامپ یکی از کسانی بود که خواهان تغییر رژیم در ایران بوده؛ زیرا به اعتقاد وی حکومت جمهوری اسلامی ذاتا اصلاحپذیر نیست.
چند ماه بعد، با آغاز اعتراضات مردمی در دیماه به دلیل گرانی در مشهد و برخی شهرهای دیگر، برخی چهرههای مخالف جمهوری اسلامی من جمله رضا پهلوی شروع به واکنش نشان دادن و اظهارنظر کردند. رضا پهلوی در پیامی در صفحه تلگرام خود نوشت: «هممیهنان عزیز، فریاد حق طلبانه شما بیانگر اگاهی و دانایی شماست از حقوقتان در اعتراض به ظلم و بی عدالتی.»
این اظهارات در حالی مطرح شده بود که برخی از معترضان سال ۹۶ شعارهایی در جهت حمایت از حکومت پیشین ایران یعنی پهلوی نظیر «رضاشاه روحت شاد» سر دادند. او در بخشی دیگر از اظهارات خود در همان سال به رادیوفردا گفته بود که دغدغه پادشاهی ندارد و دموکراسی، حقوق بشر و سکولاریسم برایش اولویت دارد. ادعایی که توسط برخی از مخالفان او نادرست و صرفا برای جلب رضایت عموم گفته میشود.
رضا پهلوی در حوادث آبان ۱۳۹۸
رضا پهلوی سال ۱۳۹۸ را با جمله «من به نجات ایران ایمان دارد.» آغاز کرد. او ۲۴ آبان ۱۳۹۸ در صفحه توییتری خود در واکنش به اعتراضات مردمی به سبب گران شدن بنزین نوشت: «نظامی که با وعده مجانی کردن آب و برق بر سرکار آمد، نفت را برای حامیان غیر ایرانیاش و فقر رنج را برای ایرانیان رایگان کرده است. تنها راه چاره، برانداختن این فرقه تبهکار ضد ایرانی است.» پهلوی همچنین در آذرماه همان سال با انتشار بیانیهای گفت که «فروپاشی حکومت اسلامی قطعی است.»
ضا پهلوی و اعتراضات سراسری ۱۴۰۱
به دنبال مرگ مهسا امینی در گشت ارشاد، تظاهرات اعتراضی در ایران بالا گرفت و فصل جدیدی از اعتراضات در ایران آغاز شد. این بار مردم نه فقط بهخاطر مسائل معیشتی بلکه به دلیل آزادیهای سیاسی، اجتماعی و تبعیضهای جنسیتی به خیابان ریختند. تداوم اعتراضات در ایران و سرکوب مخالفان، تب و تاب اپوزیسیون خارج از کشور مخالف جمهوری سلامی را بیش از پیش افزایش داد.
از حامد اسماعیلیون گرفته تا مسیح علینژاد و علی کریمی و رضا پهلوی هر کدام به روشی از اعتراضات و جنبش زنان ایران حمایت کردند. رضا پهلوی در ۲۵ شهریورماه ۱۴۰۱ در صفحه توییتری خود نوشت که «مهسا امینی همچون دختر خود من است که در ایران قربانی شده است از تمامی هموطنانم، زن و مرد، میخواهم به هر شکلی که میتوانند در مقابل این توحش بایستند و پشتیبان زنان آزادیخواه ایران باشند.»
پسر آخرین پادشاه ایران چهار روز پس از اولین واکنش خود به این موضوع یعنی در ۲۹ شهریور ۱۴۰۱ نوشت: «تداوم و فراگیر کردن اعتراضات و اعتصابات، کلید پیروزی است.» با تداوم تظاهرات اعتراضی در ایران فعالیت گروههای اپوزیسیون در خارج از کشور بیشتر از گذشته شد. رضا پهلوی هم در این مسیر سعی داشت با رهبری کردن گروه اپوزیسیون مختص به خود و ائتلاف کردن با دیگر گروهها، شعله اعتراضات را روشن نگه دارد.
روز پنجم مهر ماه ۱۴۰۱ رضا پهلوی و چند تن از فعالان سیاسی و فرهنگی دیگر بیانیهای را امضا کردند که در آن آمده بود که «اقشار و گروههای مختلف ایران از معلم تا کارگر، از کاسب تا بازاری، از دانش آموز تا دانشجو، از کامیونداران تا اتوبوس رانان، همه و همه در تب و تاب تدارک اعتصاب و دست کشیدن از کار هستند.»
طی اعتراضات سراسری در ایران واکنشهای رضا پهلوی هم در این خصوص بسیار بیشتر از سایر تجمعات سالهای گذشته بود. برخی از منتقدان اعتقاد داشتند که ولیعهد سابق ایران فکر و خیال رسیدن به تخت پادشاهی دارد. ادعایی که بارها توسط رضا پهلوی تکذیب شده، اما برخی از اظهارات او چیز دیگری به مخاطب میفهماند.
پیمان نوین رضا پهلوی
رضا پهلوی سال ۱۳۹۹ اعلام کرد که قصد دارد طی یک پیمان نوین با ایرانیان سخن بگوید؛ وی در این خصوص گفت: «به دنبال رسیدن به قدرت نیست و میخواهد راهگشای روند دموکراتیک شدن کشور باشد.» او طی سخنرانی ۱۵ دقیقهای که داشت از دیگر گروههای مخالف جمهوری اسلامی خواست که با او همراه شوند و ائتلاف کنند که البته این حرکت وی انتقاداتی را هم در پی داشت. منتقدان پهلوی اعتقاد دارند که وی میخواهد رهبری اپوزیسیون خارج از کشور را بر عهده بگیرد و این میتواند سرآغاز رسیدن به آرزوی دیرینه خود یعنی پادشاهی ایران باشد.
کارزار «من وکالت میدهم»
پس از ماجرای «پیمان نوین» و شروع اعتراضات سراسری در ایران، هشتگ «من وکالت میدهم» در توییتر تکرار شد. در طومار اعطای وکالت/نمایندگی به رضا پهلوی در شبکه منوتو ایجاد شد، از مردم خواسته شد برای رهبری این جنبش به رضا پهلوی وکالت دهند.
این کارزار مخالفانی نیز داشت؛ گروهی از مخالفان با انتقاد از کارزار اعطای وکالت آن را خلاف همبستگی و ائتلاف و از طرفی اقدامی فرصتطلبانه انحصارگرایانه توسط هواداران پهلوی بوده است. مخالفان پهلوی معتقد هستند که چرا باید در چنین شرایطی «فردگرایی» محور اصلی باشد و دیگر گروهها را کمرنگ یا نادیده گرفت؟
حمله به همسر نتانیاهو در سالن آرایش