احسان مهرابی - ایران وایر
انتشار ویدیویی از اعتراض دانشجویان عضو تشکل‌های دانشجویی اکثرا حکومتی به «علی خامنه‌ای»، رهبر جمهوری اسلامی، بهانه را به‌دست رسانه‌های حامی جمهوری اسلامی داده که رسانه‌های فارسی‌زبان خارج از کشور را به تقطیع و تحریف اتفاقات این نشست متهم کنند.
روایت دیگر اما این است که این ویدیو ابتدا از سوی خود حامیان جمهوری منتشر شده، تا به تعبیری، جنگ روانی راه انداخته و رسانه‌های خارج از کشور را متهم کنند. این ویدیو از صحنه‌هایی از فیلم کامل سخنرانی خامنه‌ای ساخته شده که در وبسایت دفتر او وجود دارد.
در ویدیو کامل نیز فیلم انتقاد یکی از دانشجویان در میانه سخنان خامنه‌ای وجود دارد، اما گویا موضوع همهمه پایانی، مربوط به درخواست گرفتن چفیه از او به‌عنوان هدیه است. از سال ۱۳۸۸ به بعد نیز چندین بار انتقادهای این چنینی دانشجویان بازتاب داشته است.
برخی هدف از انتشار ویدیو اولیه را، فضاسازی و بازی با افکار عمومی دانسته‌اند، چرا که هیچ مجموعه‌ای به‌جز دفتر، او امکان فیلمبرداری از سخنرانی‌های او را ندارد و انتشار فیلم‌ها و اخبار نیز با اعضای دفتر هماهنگ می‌شود. هرچند که این امکان وجود دارد که افراد دیگری با استفاده از ویدیو کامل که در وبسایت دفتر او منتشر شده، ویدیو گلچین شده از انتقادات را ساخته باشند.
در نهایت اما این ویدیوها به نزدیکان رهبر جمهوری اسلامی این امکان که فضای نشست‌های خامنه‌ای با دانشجویان و گروه‌های دیگر را فضایی انتقادی جلوه دهند و حاشیه‌های ایجاد شده درباره آن را به تمسخر بگیرند.
👈مطالب بیشتر در سایت ایران وایر
ویدیو کامل این دیدار نزدیک به یک هفته پس از انجام دیدار و زمانی که ویدیو کوتاه گلچین شده در شبکه‌های اجتماعی دست‌به‌دست شده بود، منتشر شد. در رسانه‌های اجتماعی اقدام دفتر رهبر جمهوری اسلامی، «بازی دادن افکار عمومی» و «به‌کارگیری شیوه‌های جدید جنگ روانی» توصیف شده است.
با اینکه به‌نظر می‌رسد هدف نزدیکان خامنه‌ای و اعضای دفتر او جنگ روانی به فع رهبر بوده، اما در فضای شبکه‌های مجازی، این ویدیو تعبیر به ضعف خامنه‌ای و بالا گرفتن دامنه اعتراضات به رهبری او، حتی در مقر حفاظت شده خامنه‌ای با افراد از پیش دستچین، شد.
در جلسه خامنه‌ای با دانشجویان چه گذشت؟
در ابتدای جلسه به روال معمول، تعدادی از دانشجویان گزینش شده سخن گفتند و به موضوعاتی چون خصوصی‌سازی و واگذاری تصمیم‌گیری‌ها به نشست سران سه قوه انتقاد کردند. موضوعاتی که خامنه‌ای در سخنان خود به آن‌ها پاسخ داد و سخنانش درباره موضوع رفراندوم، بازتاب گسترده‌ای یافت.
خامنه‌ای در میانه سخنان خود گفت که آیت‌الله «روح‌الله خمینی»، موسس جمهوری اسلامی، در پاسخ به فردی که از عملکرد دولت انتقاد داشته گفته که اداره کشور سخت است و خود نیز تاکید کرد که اداره کشور «واقعا سخت است.»
در این میان، دانشجویی در ردیف دوم میگوید که باید مسوولان حرف مردم را گوش کنند و شفافیت داشته باشند.
خامنه‌ای نیز پاسخ می‌دهد که «اگر حالا همین‌طور بخواهیم با هم دهن به دهن بکنیم که کارها پیش نمی‌رود. نه حرف مردم را باید گوش دهند، اما همه مردم که یک حرف ندارند و گوش دادن به حرف مردم سازوکاری دارد.»
رهبر جمهوری اسلامی سپس میگوید که «این سازوکار وجود دارد و مردم فردی را به‌عنوان رییس‌جمهور انتخاب می‌کنند و عده‌ای را به‌عنوان نماینده مجلس انتخاب می‌کنند.»
خامنه‌ای سپس به سوال یکی از دانشجویان درباره رفراندوم اشاره کرد و به این موضوع پرداخت. در زمانی که هیاهو در جلسه بالا می‌گیرد، فردی دعوت به فرستادن تکبیر می‌کند، اما دانشجویان تکبیر نمی‌فرستند و نظم جلسه آن‌طور که انتظار می‌رفته، برقرار نمی‌شود.
در پایان سخنرانی نیز وقتی که او گفت وقت تمام است، همهمه‌ای رخ داد و خامنه‌ای میگوید که «شما را دوست داریم.» باتوجه به سخنان بعدی، به‌نظر می‌رسد که این همهمه بر سر مطالبه دریافت چفیه خامنه‌ای بوده است. در این میان یکی از دانشجویان دختر گفت که «آقا هر دفعه چفیه را به قسمت آقایان می‌دهید.»
در این میان اما دانشجویی که در میانه سخنان خامنه‌ای گفته بود که مسوولان به حرف مردم گوش نمی‌دهند، بار دیگر گفت که به مسوولان بگویید به حرف مردم گوش دهند.
این دانشجو که «محمد شریعتی» نام دارد، سپس در توییت‌ها و ویدیوهایی اعلام کرد که از پس از سخنرانی، از خامنه‌ای عذرخواهی کرده است. او همچنین نوشت «اگر کار بنده در قطع کلام آقا اشتباه بود، الحمدلله آنقدر شهامت دارم که اشتباهم رو قبول کنم و همان لحظه هم از خود آقا عذرخواهی کردم، اما یک سوال از برخی، از چهارماه اهانتی که به شخص و جایگاه ایشون شد ناراحت نشدن!؟ اون هم به‌خاطر ناکارآمدی و خیانت یک عده.»
سابقه سخن گفتن بدون هماهنگی در جلسه سخنرانی خامنه‌ای
هرچند که سخن گفتن در جلسه دیدار با خامنه‌ای بدون هماهنگی قبلی مرسوم نیست، اما پیش از این نیز مواردی رخ داده است. از جمله حدود چهار سال پیش، «رضا کیانی‌پور»، برنده مدال طلا المپیاد زیست‌شناسی، در حضور علی‌خامنه‌ای از وضعیت کشور و «فرار نخبه‌ها» به‌شدت انتقاد کرد و گفت که اکثر المپیادی‌ها به فکر فرار از ایران هستند، نه مهاجرت، و فقط می خواهند اینجا نباشند.
در سال ۱۳۸۸ نیز در پایان دیدار دانشجویان با خامنه‌ای، او پرسید که فرد دیگری صحبتی ندارد؟ تعدادی دست بلند کردند و یک نفر بلند شد ایستاد و به او اجازه صحبت داد. این دانشجو که «محمود وحیدنیا»، دانشجو ریاضی دانشگاه شریف و برنده المپیاد جهانی ریاضی بود، از عملکرد نهادهای زیر مجموعه خامنه‌ای انتقاد کرد که این سخنان بازتاب گسترده‌ای یافت.
محکومیت به‌دلیل سخن گفتن در حضور خامنه‌ای
پس از سال ۱۳۸۸، سخنرانی انتقادی دانشجویان در حضور خامنه‌ای چندین بار خبرساز شده است.
سال ۱۳۹۵ سخنان «محمدعلی کامفیروزی»، نماینده مدیران مسوول نشریات دانشجویی در جلسه دیدار با خامنه‌ای، از حصر سران جنبش سبز، برخوردهای صورت گرفته با دانشجویان و نشریات دانشجویی، از جمله به «محدودسازی حق انتخاب آزادانه ملت، و هتک حرمت و حیثیت اشخاص»، «انتساب اکاذیب و اهانت به برخی از چهره‌های سیاسی و اجتماعی» انتقاد کرد.
برای او پس از این سخنرانی اتفاقی رخ نداد، اما بعدها به‌دلیل سخنرانی سال ۱۳۹۷ در شیراز درباره نقد رهبری، به اتهام «توهین» به «علی خامنه‌ای»، به دو سال حبس تعلیقی و ۶۰ بار مسافرت به شیراز محکوم شد.
«محمدعلی باقرپور»، وکیل دادگستری گفته بود که سازمان اطلاعات سپاه فجر استان فارس تنها شاکی پرونده موکلش است و براساس حکم دادگاه باید ۶۰ بار به شیراز سفر کرده و خود را به این سازمان معرفی کند.
کامفیروزی که وکالت تعدادی از زندانیان سیاسی را برعهده داشت، همچنین پس از اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ نیز بازداشت شد.
دو سال پس از سخنان کامفیروزی، «سحر مهرابی»، نماینده مدیران مسوول در شورای مرکزی ناظر بر نشریات دانشگاهی در وزارت علوم، از «تضعیف ساختارهای قانونی از طریق ایجاد نهادهای موازی سیاسی- امنیتی، مداخلات غیر قانونی نیروهای نظامی-امنیتی در وظایف نهادهای منتخب ملت، تضییع حق انتخاب مردم با ردصلاحیت‌های سلیقه‌ای و دخالت‌های فراقانونی قوه قضاییه در وظایف دیگر قوا» انتقاد کرد.
سحر مهرابی همچنین هشت سال حصر رهبران جنبش سبز، یعنی «میرحسین موسوی» و «مهدی کروبی»، به‌علاوه «زهرا رهنورد» را، «غیرقانونی» و «خودسرانه» توصیف کرد.
در سال‌های اخیر اما فضای دیدار خامنه‌ای با دانشجویان بسته‌تر شده و ترکیبات جلسات با دانشجویان اکثرا حامی او برگزار شده است. همانند فضای سیاسی کشور که محدود به نزدیکترین حلقه «خودی»ها و افراد کاملا مورد تایید دفتر رهبر شده است.
