جلال آل احمد در آگاهی کامل با فضای ارزشی فرهنگ ما، به سهم خود موجب آن شده تا عقب مانده ترین نیروی جامعه بر دو محور یکی "انقلابی" و دیگری "ضد امپریالیستی" با اسم رمز "غرب زدگی"، فعال شده و به میدان آید تا طومار انقلاب و تحولات اجتماعی که در جامعه ایرانی در شرف تکوین بود را برچیند. پشتوانه بینش وی در آثارش آشکارا ملحوظ است. و این پشتوانه شامل همه جریان‌ها و فرقه‌های اسلامی است که وی آنها را جریان‌های اصیل "روشنفکران" و "انقلابیون" می‌نامید. شورش شیعی ۲۲ بهمن ۵۷ از همین پشتوانه بینشی و نیروی واپسگرای جامعه مقبولیت گرفته بوده.

امروز از طریق آگاهی به محتوای انقلاب زن زندگی آزادی و رویداد شورش شیعی ۱۵ خرداد و از پی آن ۲۲ بهمن ۵۷ و مقایسه آنها نسبت بهم، می‌توان تفکیک میان انقلاب و ضد انقلاب را تشخیص داد و مرزها را بازشناخت. انقلاب جاری کشور بر هر چه ارزش‌های واپس مانده که بی شک بینش جلال آل احمد در انطباق و اتکاء با آن بوده خط بطلان کشیده اما عجیب است که کانون نویسندگان ایران با گذشت زمان و به محک در آمدنِ بینش جلال آل احمد، همچنان وی را "آزادیخواه" معرفی می‌کند!!! در حالی که در آثار وی آن نوع آزادیخواهی را می‌توان یافت که فراتر از "حریت" عرفانی یا اسلامی نرفته است. آیا کانون نویسندگان به نوع "آزادگی" جلال آل احمد آگاهی ندارد!؟ و هنوز نمی‌داند هیزم آتش شورش شیعی ۲۲ بهمن ۵۷ را امثال وی تهیه می‌دیدند تا "ملت" در آن بسوزد و به جایش امت سر بر آورد؟ یا اینکه می‌داند اما از همان قماش است و خود را در همان بینش و هویت چون "حریت" فرقه‌های اسلامی که "غرب زدگی" (ضد امپریالیستی) و "بازگشت به درون" و "شرق علیه غرب"در آن جای می‌گرفته، تعریف می‌کند؟ در بهترین حالت باید گفت که "کانون نویسندگان ایران"، مفهوم "حریت" و آزادی غربی را یکی پنداشته است.

نیکروز اعظمی
Niki_olad@hotmail.com