پسر بچه‌ای جلوی دوربین نشسته، توپ رسمی فیفا را روی میز گذاشته و خطاب به مردم ایران می‌گوید: «می‌خواهم توپی که آقای اینفانتینو، رییس فیفا به آقاجونم یادگاری داد را، برای کمک به بچه‌های غزه بفروشم؛ در این کار خیر مشارکت کنید.»
او نوه «ابراهیم رئیسی» است که اردیبهشت۱۴۰۳ در سقوط هلیکوپتر ریاست‌جمهوری، جان باخت. هم مردم ایران، هم قوانین جمهوری اسلامی و هم عرف بین‌الملل اما می‌گوید توپی که «جیانی اینفانتینو»، رییس فدراسیون جهانی فوتبال، شهریور۱۴۰۲ به رییس‌جمهور وقت جمهوری اسلامی هدیه داد، نه متعلق به «آقا جون» نوه رئیسی، که به‌عنوان بخشی از دارایی‌های دفتر ریاست‌جمهوری ایران شناخته می‌شود.
آیا ابراهیم رئیسی اجازه داشت هدیه یک مراسم تشریفاتی و رسمی را به نوه خود هدیه دهد و آیا خانواده رییس‌جمهور کشته شده ایران اجازه دارند این هدیه را به حراج بگذارند؟
پیام یونسی‌پور - ایران وایر
توپ فیفا، کجا و چگونه به رئیسی هدیه داده شد؟
جیانی اینفانتینو، ۳۰شهریور۱۴۰۲ در صفحه اینستاگرام خود، تصاویری از دیدار با ابراهیم رئیسی را منتشر کرد؛ تصاویری که او را خندان و در حال فشردن دست ابراهیم رئیسی نشان می‌دادند.
انتشار تصاویر این ملاقات که چهره‌هایی مانند «امیرسعید ایروانی»، نماینده جمهوری اسلامی در وزارت خارجه و «حسین امیرعبداللهیان»، وزیر امور خارجه وقت دولت ابراهیم رئیسی و دیگر دیپلمات کشته شده در سقوط هلیکوپتر در آن حضور داشتند، انتقاداتی را نیز برای رییس فیفا به همراه داشت.
بسیاری به چشم پوشیدن آقای اینفانتینو به روی تبعیض‌های جنسیتی در ورزشگاه‌های ایران اشاره کردند و برخی از رییس فیفا پرسیده بودند که آیا از رییس‌جمهور ایران، در مورد چرایی محبوس شدن «امیر نصرآزادانی»، فوتبالیست، در جریان اعتراضات سراسری سوالی پرسیده است یا نه.
جیانی اینفانتینو در این دیدار، توپ رسمی فیفا را که در رقابت‌های بین‌المللی مورد استفاده قرار می‌گیرد، با امضای خودش به ابراهیم رئیسی هدیه می‌دهد. این رفتاری است که رووسای فیفا در تمامی ملاقات‌های رسمی خود با سران دولت‌ها در دهه‌های گذشته، به‌عنوان حرکتی نمادین انجام داده‌اند.
از سرنوشت هدایای رووسای جمهوری در ایران چه می‌دانیم؟
هم‌زمان با جملات نوه ابراهیم رئیسی که آنچه «توپ آقا جون» خوانده را می‌خواهد به سود «کودکان غزه و لبنان» حراج کند، این پرسش مطرح شده که دیگر چه اموالی از دفتر ریاست‌جمهوری به‌صورت شخصی برداشت شده و در خانه‌های شخصی رووسای جمهوری یا خانواده‌های آن‌ها نگهداری می‌شود.
👈مطالب بیشتر در سایت ایران وایر
وب‌سایت «رویداد ۲۴»، در گزارشی با اشاره به «آیین‌نامه تبادل هدایا با مقام‌ها» که سال ۱۳۷۰ به تصویب رسیده، به ماده ۵ این آیین‌نامه اشاره کرده که صراحتا می‌گوید: «هدایای اعطایی به رییس‌جمهوری، برای نگهداری به موزه هدایای نهاد ریاست‌جمهوری تحویل داده می‌شود تا اقدامات لازم به‌منظور ثبت آن‌ها در فهرست اموال دولت جمهوری اسلامی ایران انجام شود.»
این آیین‌نامه در سال ۱۳۷۰ به تصویب رسیده و رسانه‌های ایران اشاره‌ای به هدایایی که رووسای جمهوری قبلی، ازجمله اویی که امروز به مقام رهبری نظام جمهوری اسلامی رسیده است، نمی‌کنند. اما به‌صورت نمونه، رویداد ۲۴ نوشته است که در دوران ریاست‌جمهوری «علی‌اکبر هاشمی رفسنجانی»، موزه‌ای در شهر رفسنجان افتتاح شد تا هدیه‌های رسمی و غیررسمی که مردم، سازمان‌ها و مقام‌های کشور‌ها به او تقدیم کرده بودند، در این موزه گردآوری شود.
پس‌از آن، موزه ریاست‌جمهوری ایران در دوران «محمد خاتمی» برای نخستین بار پایه‌گذاری و سال ۱۳۸۴ هم‌زمان با هفته موزه‌ها در «کاخ سعدآباد»، افتتاح می‌شود. این موزه، با هدف گردآوری هدایای تمام دوره‌های ریاست‌جمهوری و مقام‌های رسمی ایران شروع به کار کرد.
در دوران «محمود احمدی‌نژاد»، ماجرا تفاوت داشت. در گزارش‌ها آمده است که ۲۲۸۳ قلم هدیه که همگی برچسب اموال نهاد ریاست‌جمهوری داشتند و اطلاعات آن‌ها در سیستم اموال موزه هدایا ثبت و ضبط شده بود، در چهار کامیون قرار گرفتند و با اسکورت پنج ماشین زرهی، به ساختمان لادن در میدان ونک منتقل شدند.
«علیرضا نجاتی»، معاون وقت اداره کل تشریفات دفتر ریاست‌جمهوری، با امضای «یک رسید»، خروج هدایا و انتقال اموال این نهاد با دستور تشریفات ریاست‌جمهوری را تایید کرده بود.
سال ۱۳۹۹، گزارش‌هایی مبنی‌بر موافقت «حسن روحانی» با تحویل هدایای نفیس دوره‌ی ریاست‌جمهوری خود به میراث فرهنگی منتشر شد. رویداد ۲۴ نوشته است باوجود تردیدهایی که در مورد واگذاری کامل این هدایا به سازمان میراث فرهنگی وجود داشت، اما تمامی هدایایی که به حسن روحانی داده شده بود، در سامانه ریاست جمهوری ثبت شده‌اند.
حالا سوال اینجاست که چرا نشانی از ثبت هدایایی که ابراهیم رئیسی در دوران کوتاه ریاست جمهوری‌اش از مقامات برون مرزی گرفته، وجود ندارد.
در کشورهای جهان چه قانونی برای هدایای رئیس جمهور وجود دارد؟
در هیچ نقطه‌ای از جهان، هدیه دادن آنچه در دیداری دیپلماتیک به‌عنوان یک مقام مسوول از یک فرد عالی‌رتبه دریافت کرده‌اید، به فرزند و نوه و نتیجه، مرسوم نیست.
در ایالات متحده آمریکا، برای هدایایی که به دست رییس‌جمهور می‌رسد، قوانینی مشخص وجود دارد. طبق این قوانین، مقامات دولتی آمریکا می‌توانند هدایایی که از نهادهای غیردولتی دریافت می‌کنند را تنها درصورتی نزد خود نگه دارند، که ارزش مالی بسیار کمی داشته باشند. قانون می‌گوید ارزش هدایا اگر کمتر از ۲۰ دلار باشد، رییس‌جمهور اجازه دارد که آن را نزد خودش نگه دارد. اگر ارزش آن تا ۵۰ دلار باشد، باید براساس محدودیت‌هایی از پارلمان اجاره بگیرد و اگر بالای ۵۰ دلار باشد، هرگز اجازه نخواهد داشت که از آن شخصا نگهداری کند.
قیمت «توپ امضا نشده» که به ابراهیم رئیسی رسیده و مخصوص رقابت‌های ویژه فیفا است، در وب‌سایت آمازون، از مبلغ ۲۰۰ یورو آغاز شده و تا ۳۵۰ یورو نیز پیش می‌رود. اگر همین توپ به امضای مقام اول فدراسیون جهانی فوتبال رسیده و به یک رییس‌جمهور اهدا شده باشد، می‌تواند ارزشی حداقل تا ۱۰ برابر نیز داشته باشد. در عین حال، سوال اینجاست که آیا فرزنده، نوه یا اقوام رییس‌جمهور، چه در زمان حیات و چه در زمان مرگ او، می‌توانند اموال دولتی که کشور ایران هدیه داده شده را به فروش برسانند؟
«ژاک شیراک»، رییس‌جمهور پیشین فرانسه که حدفاصل سال‌های ۱۹۹۵ تا ۲۰۰۷ ریاست‌جمهوری این کشور را برعهده داشت، در سال ۲۰۱۱ به دو دلیل مورد محاکمه قرار گرفت و به دو سال حبس تعلیقی محکوم شد.
دلیل اول، «استفاده غیر قانونی از بودجه عمومی برای تامین مالی غیرقانونی حزب سیاسی خود» و دلیل دوم، «استفاده نادرست از برخی هدایا در دوران ریاست‌جمهوری‌اش» بود. ازجمله استفاده‌های غیرقانونی آقای شیراک، استفاده شخصی از «ساعت‌های نفیسی» اعلام شد که به‌عنوان رییس‌جمهوری فرانسه هدیه گرفته بود.
آیا اینفانتینو باز هم شگفت‌زده می‌شود؟
هدیه رییس فیفا به رییس‌جمهور یک کشور، «توپ آقا جون»، نوه یک رییس‌جمهور نیست. سال ۲۰۱۶، جیانی اینفانتینو که ید طولایی در مراوده و ملاقات با دولتمردان و حکام سیاسی دارد، پس از بازدید از «کاخ موزه فوتبال ژاپن» گفته بود که آنچه در اینجا از قدمت فوتبال دیده، باید در تمام دنیا به‌عنوان الگو اجرا شود. او با اشاره به «فرهنگ نگهداری از هدایای فوتبالی توسط مقامات دولتی ژاپن»، مدعی شد فرهنگ نگهداری نمادهای فوتبالی در دهه‌های گذشته از سوی دولتمردان ژاپن، ستودنی بوده است.
سپتامبر۲۰۲۴ نیز وقتی از جیانی اینفانتینو برای صدسالگی فدراسیون فوتبال کلمبیا دعوت کردند، او گفت که از دیدن نمادهایی که توسط مقامات فوتبالی و سیاسی کشور کلمبیا در بیش از یک قرن جمع‌آوری و نگهداری شده است، شگفت زده شده است.
شاید حالا زمان مناسبی باشد که آقای اینفانتینو برای به فروش رفتن «توپ آقا جون» به سود کودکان غزه و لبنان، ابراز شگفتی کند.
خوزستان لرزید، ۱۱ زلزله پیاپی در ۲ ساعت
اتومبیل نوستالژیک ایرانیان نیم‌میلیاردی شد!
