یورونیوز - تنها یک هفته مانده تا آغاز ریاست جمهوری دونالد ترامپ در آمریکا، ایران در حال برگزاری رزمایش‌های نظامی است و می‌خواهد مذاکرات هسته‌ای با کشورهای اروپایی را از سرگیرد. همزمان، سایه تهدیدات نظامی آمریکا و اسرائیل علیه ایران سنگینی می‌کند و مقامات سپاه عملیات موسوم به «وعده صادق ۳» را در سر می‌پرورانند.
رسانه‌های دولتی روز یکشنبه ۲۳ دی ۱۴۰۳ (۱۲ ژانویه) گزارش دادند که ایران رزمایش‌های نظامی خود را به دو سایت هسته‌ای دیگر که در غرب و مرکز کشور واقع شده‌اند، تعمیم داده است. این رزمایش که «اقتدار» نامیده می‌شود از هفته گذشته آغاز شد و قرار است تا اواسط ماه مارس ادامه یابد و هم ارتش و هم سپاه پاسداران در آن شرکت دارند.
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در ۱۸ دی (۷ ژانویه) اعلام کرد که این مانورها در ابتدا فقط بر روی نیروگاه غنی‌سازی نطنز در مرکز ایران متمرکز بود. اما تلویزیون دولتی در روز یکشنبه گزارش داد که «این رزمایش اکنون در تاسیسات هسته‌ای فردو و خنداب به ترتیب در مرکز و غرب ایران در حال انجام است.»
در رزمایش اقتدار پدافند هوایی ارتش ایران که «در شرایط کاملاً واقعی انجام می‌شود، یگان‌های موشکی، راداری، یگان‌های جنگ الکترونیک (جنگال)، فرماندهي اطلاعات و شناسايي الكترونيكي (فاشا)، سامانه‌های رعب و فریب پدافند هوایی، هواپیماهای باسرنشین و بدون‌سرنشین نیروی هوایی به اجرای مأموریت‌های آفندی و پدافندی می‌پردازند.»
فعالیت‌های نظامی ایران به دلیل برنامه هسته‌ای‌اش از نزدیک رصد می‌شود، و این در حالی است که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور منتخب آمریکا آماده بازگشت به کاخ سفید می‌شود. ایران همچنین قرار است در تاریخ ۲۴ دی (۱۳ ژانویه) در سوئیس با فرانسه، بریتانیا و آلمان مذاکراتی حول مسائل هسته‌ای داشته باشد.
با این تفاصیل، آیا در روزهای آتی باید منتظر حمله اسرائیل بود؟
احتمال حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران بدون هماهنگی با آمریکا
وب‌سایت خبری آمریکایی آکسیوس در ماه ژانویه گزارش داد که جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، گزینه‌هایی را برای حمله احتمالی ایالات متحده به تأسیسات هسته‌ای ایران به جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا ارائه کرده است، البته فقط در صورتی که تهران بخواهد پیش از روی کار آمدن ترامپ در ۲۰ ژانویه، به سمت تولید سلاح اتمی پیش رود.
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران با انتقاد از این گزارش‌ها، تهدیدات علیه تاسیسات هسته‌ای این کشور را «نقض فاحش قوانین بین المللی» خواند.
اما انجام عملیات مستقل علیه تاسیسات هسته‌ای ایران توسط اسرائیل پیچیده و خطرناک خواهد بود. تنها دلیل حمله اسرائیل به ایران پیش از آغاز ریاست جمهوری ترامپ این است که بداند ایران در یک هفته آینده به سمت سلاح هسته‌ای پیش خواهد رفت.
یاکوف آمیدرور، سرلشکر بازنشسته اسرائیلی به «مدیا لاین» گفت که «حمله به ایران بدون هماهنگی با آمریکا یک اشتباه است.»
آقای آمیدرور تصریح کرد که اسرائیل برای اقدام نیازی به تایید آمریکا ندارد و می‌تواند به طور مستقل پیش برود، اما «عدم هماهنگی با ایالات متحده یک اشتباه بزرگ خواند.» آمیدرور هشدار داد که حمله اسرائیل به ایران ممکن است باعث انتقام‌جویی شدید تهران علیه اسرائیل یا متحدانش شود، و در این صورت، اسرائیل ممکن است به کمک یا مداخله آمریکا نیاز داشته باشد.
اقدام اسرائیل علیه ایران آن هم بدون هماهنگی با واشنگتن، پشتیبانی پنتاگون به ویژه در دوره انتقالی دولت ایالات متحده را فوراً امکان‌پذیر نمی‌کند.
به مهمات تخصصی آمریکا نیاز است
او همچنین تاکید کرد که اسرائیل احتمالاً به مهمات تخصصی آمریکا برای اجرای مؤثر حمله نیاز دارد.
ایران دو تاسیسات هسته‌ای شناخته شده دارد: نطنز و فردو.
براساس برآوردها، تأسیسات نطنز شامل یک مجموعه زیرزمینی وسیع با حدود ۵۰ هزار سانتریفیوژ و یک تأسیسات کوچکتر در سطح زمین است. پیش‌تر جيمز آكتون، محقق و دانشمند بریتانیایی در مصاحبه با مدیا لاین تخمين زده بود که عمق تاسیسات زیرزمینی نطنز از حدود ۱۰ متر بیشتر نیست.
بر خلاف نطنز، تاسیسات فردو در داخل یک کوه واقع شده است و تخمین زده می شود که در عمق ۶۰ تا ۸۰ زیر زمین باشد.
این تفاوت در عمق چالش‌های قابل‌توجهی برای اسرائیل ایجاد می‌کند. شواهد قابل توجهی نشان می‌دهد که اسرائیل در حال حاضر نمی تواند فردو را نابود کند.
آقای آكتون توضیح داد که اسرائیل برای انجام چنین ماموریتی به بمب‌های آمریکایی موسوم به «نفوذگرِ مهمات انبوه - MOP» نیاز دارد. با این حال، حتی اگر ایالات متحده مایل به تامین این سلاح باشد، استقرار آن بدون کمک ایالات متحده نه آسان خواهد بود و نه عملی.
بمب‌های «نفوذگرِ مهمات انبوه» با بیش از ۶ متر طول، از نظر اندازه از بمب‌های سنگرشکن متعارف پیشی گرفته و عمق نفوذ بیشتری نسبت به هر گزینه دیگر دارد.
ایده‌آل اسرائیل: حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران توام با کارخانه‌های تولید موشک بالستیک و تسلیحات
امیر عفیفی، ژنرال بازنشسته اسرائیلی خاطرنشان کرد که «درست‌ترین و بهترین سناریو» شامل حمله مشترک اسرائیل و آمریکا خواهد بود. با این حال، او تاکید کرد که چنین هماهنگی تنها پس از روی کار آمدن ترامپ ممکن است رخ دهد.
عفیفی این یک رویکرد ایده آل را اینگونه ترسیم کرد که در آن، ایالات متحده یک حمله گسترده و کوتاه مدت را رهبری می کند که نه تنها تأسیسات هسته‌ای ایران، بلکه کارخانه‌های موشک بالستیک و تسلیحات آن را نیز هدف قرار می‌دهد.
آقای عفیفی گفت: «راه درست برای انجام این کار، یک حمله گسترده دو یا سه روزه است که محور مقاومت شیعیان را ساقط کند.» او تأکید کرد که عملیات مستقل اسرائیل «پیچیده‌تر» خواهد بود و ممکن است ماه‌ها طول بکشد.
هدف قرار دادن زیرساخت‌های نفتی ایران در صورت ادامه حملات حوثی‌ها
با این حال، یونی بن مناخیم، تحلیلگر خاورمیانه استدلال کرد که این بدان معنا نیست که هیچ اقدامی نباید انجام شود. او تصریح کرد که اگر بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل به ترامپ متعهد شده که قبل از مراسم تحلیف او به سایت‌های هسته ای ایران حمله نکند، این موضوع نباید مانع از هدف قرار دادن زیرساخت‌های نفتی ایران توسط اسرائیل شود.
بن مناخیم پیشنهاد کرد که اگر حوثی‌های یمن به حملات راکتی و پهپادی خود علیه اسرائیل ادامه دهند، اسرائیل نیز باید با حمله به صنعت نفت ایران مقابله به مثل کند. او مدعی شد که چنین اقدامی می تواند حکومت ایران را بی‌ثبات کند و احتمالاً به فروپاشی آن منجر شود.
بن مناخیم به مدیا لاین گفت: «به محض اینکه حمله حوثی‌ها با هواپیماهای بدون سرنشین یا موشک به اسرائیل انجام شود، ما باید حمله کنیم. این امر حوثی‌ها را از ادامه حملات خود باز می دارد.»
راه مذاکره
گزارش‌هایی وجود دارد که نشان می‌دهد ترامپ ممکن است قبل از در نظر گرفتن اقدام نظامی، برای مذاکره درباره یک توافق جدید با ایران تلاش کند.
مایکل والتس، مشاور امنیت ملی منصوب شده توسط ترامپ، بر ایران به عنوان یک اولویت تاکید کرد و پیشنهاد کرد که ممکن است به جای اقدام نظامی، تحریم‌ها دنبال شوند.
آقای عفیفی معتقد است که در تنها دو اقدام بالقوه می‌تواند روایت سیاست خارجی بایدن را در یک هفته باقی مانده تغییر دهد: تضمین یک معامله گروگان‌گیری یا حمله به ایران. گزینه اول بعید به نظر می رسد، زیرا حماس تا کنون نهایی کردن توافق را رد کرده است.
در مورد گزینه دوم، آقای عفیفی معتقد است که هر اقدام معنی‌داری احتمالاً باید هفته‌ها یا حتی یک ماه پیش انجام می‌شد.
"حزب‌الله تمام شد"
