توفانی از بهشت می وزد
والتر بنیامین، فیلسوف آلمانی، در سال 1921 یک اثر هنری از نقاش سوئیسی، پل کله ((Paul Klee، خریداری کرد. این اثر هنری با عنوان "فرشته نو" (Angelus Novus) شناخته میشود (1) . این فرشته نو بنیامین را به مدت بیست سال همراهی کرد - حتا در دوران تبعید فیلسوف. این نقاشی "پل کله" بر اندیشههای بنیامین تأثیر زیادی گذاشت، تا جایی که عنوان یکی از مشهورترین نوشته های فیلسوف شد: "در مورد مفهوم تاریخ" و چطور بنیامین از "فرشته نو " پل کله به "فرشته تاریخ" خود رسید:
" پل کله تصویری به نام فرشته نو نقاشی کرده است. در این نقاشی به نظر میرسد که فرشته به جایی یا به چیزی خیره شده است و میخواهد خود را از آن دور کند. چشمهای فرشته به حد زیادی باز شدهاند. فرشته دهان خود را باز نگه داشته و بالهایش را نیز گشوده است. فرشته تاریخ میبایست چنین چهرهای داشته باشد. فرشته روی خود را به سمت گذشته برگردانده است. اگر گذشته برای ما به معنای مجموعه اتفاقاتی است که پیش آمدهاند، برای فرشته تاریخ این گذشته تنها یک فاجعه است که بیوقفه خرابی پدید می آورد و جلوی پایش انباشت می کند. فرشته تاریخ میخواهد در جای خود بماند، کشته شدگان را زنده کند و نابودشدگان را به زندگی برگرداند، اما توفان شدیدی از بهشت میوزد و نمیگذارد که فرشته بالهایش را ببندد و در جای خود بماند. این توفان فرشته را با نیرویی مقاومتناپذیری به سمت آیندهی میراند که او به آن پشت کرده است. این توفان از بهشت همان پدیده ی است که ما نام آن را پیشرفت گذاشتهایم". (والتر بنیامین)
آیا "فرشته تاریخ" والتر بنیامین فاجعه و خرابه های غزه را پیش بینی کرده بود.
1 - https://de.wikipedia.org/wiki/Angelus_Novu
مسعود امیرخلیلی