احمد زیدآبادی

کاظم جلالی، سفیر ایران در مسکو گفته است: "ایرانی‌ها خیال می‌کنند که خودشان فقط این جمله را می‌گویند که روس‌ها قابل اعتماد نیستند، روس‌ها هم ایرانیان را قابل اعتماد نمی‌دانند می‌گویند که با یک سوت غرب به سمت غرب گرایش پیدا می‌کنند."

در پشت این جملات چه فهمی از مناسبات بین کشورها نهفته است؟ به زعم آقای سفیر، روس‌ها فقط در صورتی به ایرانیان اعتماد می‌کنند که کشور مناسباتش را با همۀ دنیا قطع کند و دربست تحت اراده و قیمومت آنها در آید! با این وضع روس‌ها رابطۀ معقول و متوازن و مبتنی بر منافع متقابل با ایران را نمی‌خواهند. آنطور که سفیر گفته است؛ آنها خواهان سرسپردگی محض هستند!

معشوقی به عاشقش می‌گفت؛ در صورتی به عشق تو اعتماد می‌کنم که کور شوی و هیچ چیز را نبینی و در تمام شبانه روز فقط مرا لمس کنی!

در طول تاریخ چهارصدسالۀ ایران، تمام تلاش دولت‌های ایران این بوده است که در روابط و مناسبات خارجی کشور تنوعی به وجود آورند که دخالت یک قدرت قاهر در امور داخلی کشور محدود و کنترل شود! در دوران قاجار روس‌ها به شدت با این سیاست مقابله می‌کردند و ایران را به صورت حوزۀ نفوذ انحصاری خود می‌خواستند. حتی پس از مشروطیت، استخدام یک مستشار پاک‌دست مالی از ینگۀ دنیا برای سامان دادن به مالیۀ ایران را تاب نیاوردند و به دولت وقت اولتیماتوم دادند که یا مورگان شوستر را از کشور اخراج کند و یا اینکه آنها تبریز را به اشغال خود در می‌آورند!

سخن آقای جلالی نشان می‌دهد که ذهنیت روس‌ها نسبت به نوع روابط‌شان با ایران تغییر معناداری نکرده است. حالا روس‌ها می‌توانند علایق خود را داشته باشند، چنین انتظاری چرا باید از طرف سفیر ایران در مسکو به عنوان امری موجه نقل شود و با به به و چه چه مجری صدا سیما روبرو شود!

چه همه چیز در این کشور مضحک و مسخره شده است! دفاع از اصل موازنه در سیاست خارجی که میراث مرحوم مدرس و مصدق است، "غربگرایی" نام گرفته و وابستگی یکجانبه به روسیه به عنوان "استقلال سیاسی" معرفی می‌شود!