 |
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
||
|
||||||
 |
 |
 |
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
||||||
|
|
|
|
|||
خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: فرهنگ و ادب - ادبيات
ترانه‌ي «يار دبستاني من» بعد از ساخته شدن در سال ١٣٥٩، طي سالهاي اخير مورد توجه خاصي قرار گرفته و همواره بحث‌برانگيز بوده است.
به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، شعر و آهنگ اين ترانه ساخته‌ي منصور تهراني بر روي فيلم «از فرياد تا ترور» در سالهاي آغازين انقلاب ارايه شد. ترانه‌ي فيلم را فريدون فروغي خوانده بود كه بعد از آن جمشيد جم در آلبومي آن را خواند و مورد استقبال قرار گرفت. در خارج از كشور هم اين ترانه بر روي CD توسط خود تهراني بازسازي و خوانده شده است.
«يار دبستاني من» بعد از سالها ممنوعيت پخش، در اواسط دهه‌ي ٧٠ توسط دانشجويان مورد استفاده قرار گرفت و نمود بيشتر آن در تجمعات دانشجويي سالهاي بعد و واقعه‌ي تير سال ٧٨ كوي دانشگاه تهران بود. اما در ١٥ بهمن ماه سال ٨٢، از تلويزيون پخش شد و بعد از آن در مناسبت‌هاي مختلف مورد استفاده قرار گرفت كه جمشيد جم در گفت‌وگويي با ايسنا در اين‌باره مي‌گويد: «يار دبستاني من» سرودي بود كه وجود داشته و همه‌ي آقايان مسؤول موسيقي هم آن را شنيده بودند، اما احتمالا سياست مسؤولان موسيقي در آن زمان اين‌گونه ايجاب مي‌كرد [كه آن‌را پخش نكنند] و بالاخره كسي بايد پا جلو مي‌گذاشت و اين اثر را پخش مي‌كرد.
او با بيان اينكه چهار، پنج سالي است كه اين سرود را مي‌شنود، يادآور مي‌شود: كشيده شدن سرود «يار دبستاني من» به صحنه علم و آموزش، باعث شد كه صدا و سيما به يكي از بلندگوهاي آن تبديل شود.
اما از ديگر اتفاقاتي كه براي اين سرود افتاد، تغيير و استفاده‌ي آن در دوران انتخابات رياست جمهوري اخير بود كه باز جم به‌عنوان يكي از خوانندگان آن، اين كار را پسنديده نمي‌داند و مي‌گويد: اگر اثري فراگير مي‌شود، بايد در جاي خود باقي بماند. اما از بابتي خوشحال شدم كه اين سرود مورد علاقه قرار گرفته است.
او همچنين در جايي ديگر مي‌گويد: اگرچه اكران عمومي فيلم ”از فرياد تا ترور” پايان يافت و تمام شد، اما شعر فيلم ماندگار شد. چون «يار دبستاني من» مختص زمان و مكان خاصي نيست. با انقلاب آمد و همچنان خواهد ماند.
در اظهار نظري هم بر روي اين ترانه در وبلاگي آمده است: تصنيف «يار دبستاني من» به دليل خصلت ملي و خاستگاه توده‌يي آن، تنها يك تصنيف و ترانه نيست؛ سرود است. در اين سرود، برخلاف سرودهاي انقلابي با مضامين حماسي كه در رثاي قهرماني‌ها سروده شده بودند، از شعار و فرياد و حماسه نشاني نيست؛ به جاي اينها همه، كل سرود بعض و آهي است به نشانه‌ي شكوه و گلايه‌ي نسلي از قربانيان خشونت. در ميان عبارت «يار دبستاني من» از تداوم آن خشونت از دبستان تا دانشگاه نشان دارد.
اما ماجراي فيلم «از فرياد تا ترور» منصور تهراني كه چندي پيش خبر درگذشت او در بعضي رسانه‌ها منتشر و سپس تكذيب شد، به اين شرح است كه سه دوست قديمي به نام‌هاي رضا، حسين و داوود پس از ١٥ سال يكديگر را مي‌يابند. حسين در دام اعتياد گرفتار است، داوود راننده خصوصي رييس دادرسي ارتش است و رضا ماموريت دارد كه رييس دادرسي ارتش را ترور كند. حسين بر اثر اعتياد تنها در خيابان جمشيد مي‌ميرد. داوود در عمليات تروري كه رضا برنامه‌ريزي كرده، كشته مي‌شود و رضا كه زخمي شده است، فرار مي‌كند...
چندي پيش نيز حسن فرازمند - ترانه‌سراي چند سرود دوران انقلاب اسلامي - اعلام كرد كه برخلاف آن‌چه در برخي رسانه‌ها و در برخي از واحدهاي برنامه‌سازي صدا و سيما عنوان و پخش شده، «يار دبستاني من» ساخته‌ي او نيست و از اين طريق خواستار آن شد كه ترانه‌هاي ديگري ساخته‌ي او مثل «ترمه‌پوش» و «سهم من» كه بر روي آهنگ‌هايي از بيژن قادري و حسين واثقي گذاشته شده و جمشيد جم آنها را اجرا كرده، پس از ٣٠ سال كه در بايگاني خصوصي جم در حال خاك خوردن هستند، مورد استفاده قرار گيرند و پخش شوند.
«يار دبستاني من» در سال ٨٢ هم با صداي خشايار اعتمادي بر روي فيلم كما مورد استفاده قرار گرفت. شعر «يار دبستاني من» كه طي اين سالها از ياد و خاطره، به سرود نيمه رسمي جنبش دانشجويي تبديل و بعدا از صدا و سيما پخش شد، به اين شرح است:
يار دبستاني من
با من و همراه مني
چوب الف بر سر ما
بغض من و آه مني
حك شده اسم من و تو
رو تن اين تخته سياه
تركه‌ي بيداد و ستم
مونده هنوز رو تن ما
دشت بي‌فرهنگي ما
هرزه تموم علفاش
خوب اگه خوب، بد اگه بد
مرده دلاي آدماش
كي مي‌تونه جز من و تو
درد ما رو چاره كنه
دست من و تو بايد اين
پرده‌ها رو پاره كنه...
