از خير انتشار " گمشدگان " در ايران گذشتم
تهران- خبرگزاري كار ايران
سانسور در ايران بسيار سليقه اي است و مامورين مميزي با كتاب هاي مشابه برخوردهاي چندگانه ميكنند.
" علي اميني" نويسنده ايراني مقيم لندن كه به تازگي به دليل اعمال اصلاحيههاي فراوان ، از انتشار مجموعه داستان خود با عنوان
" گمشدگان " در ايران صرفنظر كرده است ، در گفت و گو با خبرنگار فرهنگ و انديشه ايلنا , ضمن بيان اين مطلب گفت : مجموعه داستان " گمشدگان " شامل 5 داستان است كه اتفاقا به هيچ وجه سياسي نيستند . اين مجموعه ، در سال 1370 در كشور آلمان ، با تيراژ 3000 نسخه منتشر شد و با اين كه تيراژ آن بسيار پايين بود ، ولي توانست در ادبيات داستاني ما تاثير گذار باشد.
وي در ادامه تصريح كرد : انتشار اين كتاب در جامعه ادبي بازتاب خوبي داشت و چندين نقد در مورد آن ، در همان زمان در مجله " آرش "منتشر شد و چندين بار نيز داستانهاي اين مجموعه در راديوهاي خارجي مورد نقد و بررسي قرار گرفت و حتي زنده ياد " هوشنگ گلشيري" نيز نظر خوبي نسبت به اين كتاب داشت.
مترجم كتاب "پازروليني از زبان پازوليني " در ادامه گفت : با توجه به اين كه گرته برداريهاي بسياري از مجموعه داستان گمشدگان , هم از نظر فضاسازي , سبك داستان ها توسط نويسندگان ايراني صورت گرفته بود و هم از اين نظر كه احساس مي كردم كه داستان هاي اين مجموعه براي ايراني ها جذابيت زيادي ميتوانند داشته باشد , 3 سال پيش كه پس از سالها به ايران بازگشتم ، تصميم انتشار آن را در ايران گرفتم.
وي در ادامه گفت : از ميان ناشران ايراني نشر چشمه براي انتشار اين كتاب اشتياق نشان داد . ولي متاسفانه وقتي اين كتاب به ارشاد رفت 6 ماه پشت درهاي بسته ماند و در نهايت آن قدر اصلاحيه به اين كتاب خورد كه وقتي مدير نشر چشمه موارد اصلاحيه كه بيشتر به محتواي داستان ها باز مي گشت را به من اطلاع داد ، از خير انتشار داستان هايم در ايران گذشتم.
نويسنده مجموعه داستان " گمشدگان " در ادامه گفت : اصلاحيههايي كه به كتاب من وارد شد ، بيشتر محتوايي بود و در مواردي نيز داستان تكه تكه مي شد و در نهايت چيزي از آن به جا نميماند . از اين رو تصميم به عدم انتشار آن گرفتم . بايد بگويم ، من آدم لجبازي نيستم ، بلكه مي خواستم كتابم را در ايران منتشر كنم و اگر ارشاد ليستي از كلمات را در اختيارم مي گذاشت ، شايد آن زمان راحت تر مي توانستم داستان هايم اصلاح كنم.
اميني با اشاره به اين نكته در داستان هاي من نه مسائل ديني و نه سياسي مطرح شده اند ، افزود : دغدغه داستانهاي اين مجموعه مهاجرت است و در هر يك از داستانها با دو شخصيت رو به رو مي شويم كه يكي از آن ها خواسته يا ناخواسته مجبور به سفر و مهاجرت مي شود و اين مهاجرت به گسسته شدن رابطه عاطفي اين دو فرد دامن مي زند.
اميني با اشاره به سانسوري كه در عرصه نشر در ايران حاكم است , گفت : متاسفانه مسوولين وزارت ارشاد , حتي رويهاي شناخته شده براي سانسور ندارند و سانسور در ايران بسيار سليقه اي است و مامورين مميزي روي مسائلي در داستان ها انگشت مي گذارند كه در داستانهايي ديگري كه اجازه نشر گرفته اين موارد مشاهده مي شود . من ميتوانم در هر محكمه صالحهاي ثابت كنم كه مواردي كه در داستان هاي من به آن اصلاحيه خورده ، از روي غرض ورزي و سليقه بوده است.
وي در ادامه گفت : اي كاش مامورين مميزي معيارهاي سانسور را يك دست مي كردند ، تا با داستان هاي مشابه برخوردهاي چند گانه نكنند.
اين نويسنده مقيم لندن در ادامه ياد آور شد : در اروپا چيزي به نام مجوز در عرصه نشر وجود ندارد و در آن جا هر نويسنده و ناشري ميتواند هر كتابي را منتشر كند و اگر پس از انتشار ، كتابي شاكي خصوصي داشته باشد ، در آن صورت فكري به حال آن كتاب مي كنند . ولي در ايران وضعيت فرق مي كند.
وي در ادامه گفت : مهمترين نكته اي كه زمان انتشار كتابم در ايران تجربه كردم , عدم انتقال مطالب به شكل اصيل و شفاف در ايران است و اين منجر به اين مساله مهم مي شود كه هميشه شكايت داشته باشيم كه چرا ما سبقه تاريخي نداريم , دليل امر اين است كه وقتي هر نسلي اجازه نداشته باشد كه تجربيات خود را به طور شفاف به نسل ها منتقل كند ، هر نسلي به جاي اين كه آجري بر ساخته هاي پيشينيان بگذارد ، بايد از اول شروع كند.
اميني با اشاره به نبود حافظه تاريخي در ايران ياد آور شد : در اين شرايط همه چيز در خلاء شكل مي گيرد و در شن روان نيز نميتوان هيچ بنايي را ساخت . ضمن آن كه دود اين مساله به چشم فرهنگ ما مي رود و تيراژ پايين كتاب و عدم شفافيت در انتقال موضوع در ايران به عقب ماندگي ما دامن خواهد زد.
اميني كه به تازگي ، ترجمه دو كتاب " پازوليني از زبان پازوليني " و " سه گانه وانيك "نوشته " واسلاو هاول " از او منتشر شده است ، در بخش ديگري از اين گفت و گو به خبرنگار ايلنا گفت : ويراست جديدي از كتاب " با آخرين نقش هايم " نوشته " لوئيس بونوئل" را در نشر كارنامه زير چاپ دارم . البته اين كتاب در سال 71 از سوي نشر " هوش و ابتكار " منتشر شد كه به دليل ناياب بودن آن ، سال گذشته ، ويراست جديد اين كتاب را به نشر كارنامه سپردم . ضمن آن كه بدون هيچ دليلي انتشار اين كتاب تاكنون به تاخير افتاده است.
اميني در خاتمه گفت : فكر مي كنم ، اين تاخير و اهمال در انتشار به موقع كتاب ، عادت نشر كارنامه شده است كه عادت پسنديده اي نيست . البته قولهايي براي نشر هر چه زودتر آن داده اند كه اميدوارم پايبند باشند.