محمدعلى دادخواه: ما فقط یک دره ی بلاغی داریم، فقط یک قبر کورش داریم، و فقط یک چغازنبیل در سراسر پهنهی گیتی وجود دارد.
«كانون مدافعان حقوق بشر» در نظر دارد از وزارت نفت، بخاطر عمليات لرزهنگارى جهت اكتشاف نفت در اطراف شهر باستانى شوش و نيز از وزارت نيرو بخاطر آبگيرى سد سيوند، كه آنها را تهديدى براى بناهاى تاريخى پاسارگارد و معبد چغازنبيل مىداند، شكايت كند. در همين رابطه محمدعلى دادخواه از بنيانگذاران «كانون مدافعان حقوق بشر» به پرسشهاى صداى آلمان پاسخ داده است.
مصاحبه گر: بهنام باوندپور
دویچه وله: آقای دادخواه، ممکن است بفرمایید دلیل اینکه «کانون مدافعان حقوق بشر» میخواهد در حمایت از آثار تاریخی «پاسارگاد» و «چغازنبیل» از وزارتخانه های نیرو و نفت شکایت کند، چيست؟
محمدعلی دادخواه: ما در اهداف مسلممان حفظ حقوق اشخاص در مقابله با اقتدار و اعمالی که قدرتها و دولتها برخلاف آن حقوق انجام می دهند، هست. ماده ی ۲۷ اعلامیه ی جهانی حقوق بشر که یکنوع تایید تکثر تمدنها و ملیتهاست، این میراث و تمدن آنها را معتبر دانسته است. مضافا به اینکه در خصوص ایران یک ويژگی در آن وجود دارد، و آن تشخيص عبارت از اینست که ما بزرگترین سرمایه و سخنی که در جهان برای گفتن داریم، تمدن، فرهنگ و آمیزههای اخلاقی و معنوی ست که درمیراث کهنسال این کشور به چشم میخورد. لذا، در یک بررسی و استنتاج ساده ما به این نتیجه میرسیم که باید سرزمینی باشد، تا مردمانی در این سرزمین زندگی کنند. از این میراث شما پاس ندارید، فیالواقع نه تنها در جهت منافع ملت اقدام نمیکنید، بلکه به ضرر آنها اقدام کردهاید. براین مبادی «کانون مدافعان حقوق بشر» که در زمرهی اولین تکالیف مدیریت کشور این میداند که به این میراث اعتبار شایسته بدهند، وظیفهی خودش میداند که درجهت حفظ حقوق فطری و حفظ حقوق بنیادین مردمان این سرزمین به مراجع قضایی مراجعه بکند، همانگونه که در خصوص برج قانون شکن «جهان نما» اقدام کردیم و انشااله سد سیوند را هم به گونهای اقدام بکنیم که به دره بلاغی و قبر کورش کبیر هیچ لطمه و صدمهای نزد و هم جدا از اقدامات وزارت نفت در حفاری در تعیین «چغازنبیل» بطور جدی و فوری جلوگیری بعمل بیاید.
دویچه وله: آقای دادخواه، در خصوص آبگیری سد سیوند نظرهای متفاوتی وجود دارد. بعضی از کارشناسان معتقدند که این عمل پاسارگاد را تهدید نمیکند. پرسش من اینست که شکایت شما، چه در مورد سد سیوند و چه تهدید معبد چغازنبیل تا چه حدی بر نظرات کارشناسانه استوار است؟
محمدعلی دادخواه: باید اعلام بکنم، با توجه به تحقیقاتی که مهندسین کشاورزی و کسانی که به موقعیت جغرافیایی منطقه اطلاعات کافی داشتهاند، اعلام کردهاند، ضررهای جبران ناپذیری بهمراه خواهد داشت. مضافا به اینکه درهی بلاغی تنها از نظر مربوط بودن به پاسارگاد برای ما اهمیت ندارد، جایی که نخستین غاری که هخامنشیها ايجاد کردند در آنجاست. نخستین کورهی ذوب فلزات که در زمان هخامنشیها استفاده شده در همین دره است. محل گذر اسبان و پرورش سواره نظام در همین دره بوده است. لذا هر اقدامی که بخواهد اقتصاد را موجه بر فرهنگها قلمداد بکند، مجبور است اقتصاد را از راههای متعدد دیگری تامین کرد. اما ما فقط یک درهی بلاغی داریم، فقط یک قبر کورش داریم، و فقط یک چغازنبیل در سراسر پهنهی گیتی وجود دارد.
دویچه وله: ممکن است جناب دادخواه، در مورد اهمیت معبد چغازنبیل کمی توضیح بدهید؟
محمدعلی دادخواه: معبد چغازنبیل برمیگردد به تمدن قبل از هخامنشیان. یعنی تمدنی که مربوط به ایلامیهاست، مضافا به اینکه تنها آثار ماندگار و پابرجا همين بناى چغازنبیل است. براین مبادی باید بگوییم، یکی از حساسترین و مهمترین میراث بشری مورد هجوم است. چون این آثار متعلق به یک ملت یک کشور نیست، متعلق به همه ی انسانها و تمام سرزمین بشری ست.
دویچه وله: آقای دادخواه، آیا وزارت نفت در خصوص عملیات لرزهنگاری برای اکتشاف نفت و امکان آسیب دیدن معبد چغازنبیل اظهارنظری کرده است؟
محمدعلی دادخواه: اظهارنظر بدویاش این بود که لطمهای به اینجا نمیزند. اما نه اینها صلاحیت ندارند، نه توانایی تشخیص. براین مبادی باید کسانی که در این خصوص مجرب هستند اظهار عقیده بکنند.