پنجاهمين فستيوال فيلم لندن پايان يافت، پرويز جاهد، راديو زمانه

پنجاهمين فستيوال فيلم لندن روز پنجشنبه دوم نوامبر با نمايش فيلم بابل ساخته آلخاندرو گونزالس ايناريتو فيلمساز مکزيکی، در فضائی سرد و بی‌روح به کار خود پايان داد.
مراسم اختتاميه برخلاف مراسم افتتاحيه امسال هيچ شور و هيجانی نداشت. هيچکدام از بازيگران آمريکائی مشهور فيلم بابل يعنی برد پيت و کيت بلانشت پا بر روی فرش قرمز فستيوال نگذاشتند و اين تنها گيل گارسيا برنال بازيگر مکزيکی فيلم بابل بود که به همراه الخاندرو گونزالس ايناريتو در مراسم اختتاميه حاضر شد و اگر حضور آنها و شوخی ها و مزه‌پرانی‌های گيل گارسيا و الخاندرو نبود، شرکت کنندگان در جشن اختتاميه فستيوال می‌بايست تنها شاهد اجرای خشک، بيش از حد رسمی و کسالت‌آور خانم ساندرا هبرون مدير هنری اين فستيوال باشند.
با اين حال تماشاگران فستيوال لندن اين امکان را يافتند که بيش از ۱۸۰ فيلم بلند و ۱۳۰ فيلم کوتاه از ۴۸ کشور مختلف جهان را طی ۱۶ روز بر پرده سينماهای لندن تماشا کنند و با سازندگان آنها به بحث و گفتگو بپردازند.
فيلم بابل ساخته الخاندرو گونزالس، به شيوه کارهای قبلی اين فيلمساز، روايت‌هايی موازی از چهار داستان مختلف در سه قاره مختلف جهان بود که سرنوشت آدم‌های آن بدون اينکه بخواهند، به حکم تقدير و تصادف رقم خورده و در جائی به همديگر گره می‌خورد.
جدا از پلات زيبا، هوشمندانه و پيچيده، فيلم الخاندرو تصويری تلخ از وضعيت امروز جهان است و نشان می‌دهد که انسان‌ها در هر کجای جهان باشند، می‌توانند قربانی شرايط سياسی و فضای پرسوءظن، ترس آور و تهديد آميزی باشند که بر جهان سايه افکنده است.
گونزالس در حرف‌هايی که در مراسم اختتاميه و پيش از شروع نمايش فيلم بر زبان راند، گفت که بابل سومين قسمت تريلوژی اوست و در اين فيلم می‌خواست بيش از هرچيز بر رابطه فرزندان و والدين آنها در سه قاره مختلف جهان، يعنی آسيا، آفريقا و آمريکا متمرکز شود.
وی در گفتگوی خود با رسانه‌ها اعلام کرد که همکاری طولانی و پرثمر او با گيلرمو آرياگو فيلمنامه نويس فيلم که منجر به توليد فيلم‌های درخشان امورس پروس و ۲۱ گرم شده بود، با اين فيلم به پايان رسيد.
بازی‌های تحسين برانگيز بازيگران بومی و ناشناس در کنار چهره‌های مشهور سينما از جذابيت‌های اين فيلم زيبا و فراموش نشدنی است. همينطور موسيقی تاثيرگذار آن که ساخته گوستاوو سانتائولالا است که توانسته به نحو خلاقی، تم‌های مختلفی ازموسيقی سه قاره را با هم بياميزد.
از ميان مهم ترين فيلم‌هائی که در اين چند روز در اين فستيوال به نمايش درآمد می توان از فيلم‌های طبيعت بی‌جان ساخته جيان ژانگ از چين ( برنده شير طلائی فستيوال ونيز)، رئيس همه ساخته لارس فون تريه، کتاب سياه ساخته پل ورهوفن فيلمساز هلندی، آب و هوا ساخته نوری بيگل سيلان از ترکيه، بابی ساخته اميليو استيونز، شرق بوداپست ساخته کورنليو پورومبويو از رمانی و برنده دوربين طلائی فستيوال کن نام برد.
به علاوه فيلم‌هايی از فيلمسازان مشهور سينمای امروز جهان مثل مارکو بلوکيو، نيک برومفيلد، ميرا ناير، کلود شابرول، سيدنی پولاک، آکی کوريسماکی، ميشل پلاسيدو، نانی مورتی، تيم برتون، فيليپ نويس، کنت انگر، ويليام فريد کين و ريچارد لينک لتر در اين فستيوال به نمايش درآمد.
سينمای بريتانيا نيز امسال با فيلم‌های آخرين پادشاه اسکاتلند ساخته کوين مک دانلد، راه سرخ ساخته آندرو آرنولد، ارواح ساخته نيک برومفيلد و اين است انگلستان ساخته شين ميدوس، توان فيلمسازی و خلاقيت فيلمسازان جوان خود را به نمايش گذاشت.
داستين هافمن، پل ورهوفن، تيم برتون، جان کامرون ميچل، ريچارد لينک لتر و فارست ويتاکر از چهره‌های مشهوری بودند که به عنوان مهمان ويژه فستيوال به ديدار و گفتگو با تماشاگران و رسانه های گروهی پرداختند.
در برنامه ويژه‌ای که به مناسبت بزرگداشت پنجاهمين سالگرد اين فستيوال در ميدان ترافلگار لندن برگزار شد، مايک فيگيس فيلساز سرشناس انگليسی، پروژه ای را که با همکاری تعدادی از فيلمسازان بريتانيائی مثل جان بورمن تهيه کرده بود بر روی پرده عظيم ۲۰۰ فوتی به نمايش گذاشت که عليرغم هوای بارانی و سرد مورد استقبال مردم واقع شد.
فستيوال فيلم لندن، هيئت داوران ندارد و خود به هيچ فيلمی جايزه نمی‌دهد اما در شب اختتاميه، جوايزی از سوی برخی نهادها و مجامع هنری و سينمائی به فيلم های برگزيده اهدا شد. ازجمله جايزه فيپرشی (انجمن منتقدان بين‌المللی فيلم) که به فيلم زيبا و تاثير گذار لولا ساخته خاوير روبولو از اسپانيا تعلق گرفت.

جايزه آلفرد دان هيل نيز به فيلم زندگی های ديگران ساخته فلورين هنکل ون دونر اسمارک اهدا شد. اين فيلم همچنين جايزه ويژه ساتيا جيت رای فيلمساز بزرگ هندی را دريافت کرد.
جايزه ساترلندتروفی نيز به فيلم راه سرخ ساخته آندريو آرنولد فيلمساز جوان انگليسی تعلق گرفت.
جايزه گريرسن که به ياد جان گريرسن مستندساز مشهور بريتانيائی همه ساله به بهترين فيلم مستند تعلق می گيرد امسال به فيلم لاغری ساخته لورن گرين فيلد فيلمساز جوان آمريکائی اهدا شد.
اما يکی از پرطرفدارترين بخش‌های فستيوال لندن، بخش گنجينه‌های آرشيوی آن بود که امسال نسخه‌های ترميم شده برخی از شاهکارهای کلاسيک سينمای آمريکا و بريتانيا مثل کومبوی بزرگ ساخته جوزف اچ لوئيس، سرزمين پهناور ساخته ويليام وايلر، دکتر استرنج لاو ساخته استنلی کوبريک و اليور تويست و آرزوهای بزرگ ساخته ديويد لين را نشان داد. استقبال بی‌نظير تماشاگران از اين فيلم‌ها، ثابت کرد که آثار کلاسيک و شاهکارهای سينما هرگز کهنه نمی‌شوند و هميشه مخاطبان خود را در تمام دوران‌ و در ميان نسل‌های مختلف دارند.
از سينمای ايران تنها دو فيلم زمان می‌ايستد ساخته عليرضا امينی و چهارشنبه سوری ساخته اصغر فرهادی در اين فستيوال شرکت داشت که عليرغم داشتن عناصر جذاب و بيان تا حدی متفاوتشان، در مقايسه با آثاری که در فستيوال به نمايش درآمد، هيچکدام حرف تازه‌ای برای گفتن نداشتند و آن انتظاری را که سينمای ايران در ميان تماشاگران غربی برانگيخته بود، برآورده نکردند.
فيلم بورات ساخته ساشا بارون کوهن به خاطر لحن انتقادی شديد و تند آن عليه سياست‌های آمريکا و فيلم شورت باس ساخته جان کامرون ميچل به خاطر رويکرد پورنوگرافيک فيلمساز آن در نمايش بی‌پروای روابط جنسی، از فيلم‌های جنجالی فستيوال فيلم لندن امسال بودند.