بررسی نظرسنجی گویا در مورد محبوب ترین شخصیت سیاسی امروز ایران
موضوعات عمومی
1) اصولا هر نوع نظرسنجی یک شیوه بررسی با خطاهای ویژه همان نوع نظرسنجی است، لذا در این بررسی نیز باید این خطاها را در نظر گرفت. مثلا می توانیم بگوئیم محبوب ترین شخصیت های سیاسی مراجعه کنندگان وب سایت گویا در تاریخ مورد بررسی افرادی بوده اند که در لیست اعلام شده این وب سایت در پایان آمده اند. طبیعی است که این نظرسنجی با انواع دیگری مانند نظرسنجی تلفنی یا نظرسنجی از طریق نمونه گیری علمی یا نظرسنجی تصادفی خیابانی یا انواع دیگر متفاوت خواهد بود. بنابراین در ابتدا می توانیم اعلام کنیم که این نظرسنجی ویژه مراجعه کنندگان وب سایت گویا در تاریخ مورد بررسی است.
2) جامعه آماری: جامعه آماری این نظرسنجی شامل 8119 رای دهنده اینترنتی سایت گویاست. با توجه به میزان مراجعه وب سایت گویا در هر روز که در حدود 30 تا 40 هزار ویزیتور هستند، این بررسی نشان می دهد که تنها گروه کوچکی از مراجعه کنندگان در نظرسنجی شرکت کرده یا موفق به دادن رای شده اند. نکته مهم این است که چون رای دادن برای هر آی پی فقط برای یک بار امکانپذیر بوده است، لذا شرکت کنندگان رای در داخل کشور که از آی پی مشترک در بسیاری از موارد استفاده می کنند امکان کمتری برای دادن رای داشته اند.
3) بر اساس اعلام سایت گویا بر حسب آمار روز 27 دسامبر 5133 بازديد کننده منفرد، روز 28 دسامبر 5239، 29 دسامبر 6534 و 30 دسامبر 6141 بازديد کننده منفرد کلا به صفحه نظرسنجی گویا مراجعه کرده اند. از ميان اين افراد طبق آمار تقريبي جغرافياي مراجعين (و نه راي دهندگان) تقريبا به اين شکل بوده است: ايران: 21 درصد، 18% آمريکا، 11% کانادا، 10% آلمان، 10% سوئد، 8% انگلستان، 4% فرانسه، 3.5% هلند، 2.5% نروژ، 2% ناشناس و بقيه کشورها 10 درصد. این آمار جز اینکه نشان می دهد دسترسی کاربران ایرانی که معمولا باید بین 45 تا 55 درصد باشد، به دلیل محدودیت های مربوط به فیلترینگ کمتر بوده است، همچنین مقایسه کاربران از کشورهای فوق نشان می دهد که بطور خاص میزان مراجعه از کشور سوئد و تا حدی آلمان غیرطبیعی است، میزان کاربران ایرانی استفاده کننده از کشور سوئد در وب سایت های ایرانی رقمی میان 1 تا 3 درصد است، بنابراین میزان 10 درصد قطعا غیر طبیعی است. برای مقایسه درصد مراجعه کنندگان از سوئد در طول دیروز در سایت های صبحانه(2.0 درصد)، عیاران(0.8درصد)، دوم دام(2.5درصد)، بیاتو(3.2درصد) بوده است. این امر نشان می دهد که در طول روزهای نظرسنجی بطور خاص از کشور سوئد مراجعه بیشتری انجام گرفته است.
4) یکی از اشکالات این آمارگیری اضافه شدن نام بعضی از افراد در روزهای دوم و سوم نظرسنجی بود، این امر باعث شد کسانی که قصد داشتند به این کاندیداهای جدید رای بدهند یا رای شان را در ردیف هیچکدام ثبت کردند یا به شخص دیگری رای دادند. به همین دلیل میزان شانس افراد موجود در لیست برابر با هم نبوده و نتیجه از این رو نیز قابل انتقاد است.
5) یک مشکل دیگر در این نظرسنجی وجود تناقض در سووال اصلی بود، در این سووال آمده بود که به شخصیت محبوبی که حاضرید آینده ایران را دست او بسپارید رای دهید، در اینجا دو عامل محبوبیت و انتخاب شخص برای آینده وجود داشت که در بسیاری از موارد این دو عامل حاوی تضاد ممکن است باشند، کما اینکه بررسی نتایج نشان می دهد اکثر اشخاص محبوب در این نظرسنجی در آینده نه قصد دارند و نه می توانند آینده ایران را عهده دار شوند.
6) دخالت در نتیجه نظرسنجی: یکی از اشکالات نظرسنجی اینترنتی این است که رای دهنده می تواند چندبار به چیزی که علاقمند است رای بدهد، در صورت یک برخورد سازماندهی شده مخالفین رای گیری می توانند رای گیری را کاملا مخدوش کنند. من این تجربه را در سایت خودم( نبوی آنلاین) داشتم، یک بار نوشته تندی علیه رهبری نظام نوشته بودم، درطول 12 ساعت نظرسنجی نشان می داد که در طول این ساعات بیش از 1000 نفر در مورد آن مطلب نظرداده و 96درصد از خوانندگان گفته بودند که مطلب خیلی عالی است، از یک زمان خاص تا سه ساعت 700 تا 800 رای داده شد و میزان آرای خیلی عالی به 67درصد رسید. یک نفر یا یک گروه افراد همزمان برای تغییر آمار رای داده بودند. در مواردی که با یک آی پی می توان چند بار رای داد این دردسر زیاد است و نتیجه آمار براحتی مخدوش می شود، ولی وقتی با یک آی پی فقط یک بار می توان رای داد دخالت در رای دادن از طریق پاک کردن کوکی و یا استفاده از آی پی های مختلف مقدور است، این کار نیازمند سازماندهی و برنامه ریزی و هزینه و زمان است. نتیجه اعلام شده نظرسنجی در گویا نشان می دهد که در یک مورد خاص در نظر سنجی دخالت صورت گرفته است، این دخالت در مورد دو نفر آقایان علی جوادی و کورش مدرسی صورت گرفته است. آقای علی جوادی که سه روز در جایگاه سی ام جدول بود، در طول 24 ساعت از این جایگاه به جایگاه دهم آمد، همین دخالت در زمانی حدود 12 ساعت در مورد تعداد آرای آقای کورش مدرسی نیز صورت گرفت. مقایسه دو جدول نتایج در ساعت یک و 28 دقیقه بامداد روز 29 دسامبر تا ساعت 14 روز 30 دسامبر نشان می دهد که تغییرات زیر صورت گرفته است:
جدول شماره 1، جدول مقایسه ای آراء محبوب ترین شخصیت سیاسی درفاصله 12 ساعت (درصد):
گزينه ----------------- ظهر روز 30 دسامبر ------ ساعت 1.28 روز 29 دسامبر
هیچکدام ---------------------- 15.4 --------------------- 14.9
رضا پهلوی --------------------- 13.2 --------------------- 13.4
کورش مدرسی ------------------- 8.8 ---------------------- 7.4
عباس امیرانتظام -------------- 6.0 ---------------------- 6.2
سید محمد خاتمی ----------------- 5.5 ---------------------- 5.7
عزت الله سحابی ----------------- 4.6 ---------------------- 4.8
اکبر گنجی --------------------- 3.8 ---------------------- 4.0
شیرین عبادی------------------- 3.7 ---------------------- 3.9
ناصر زرافشان ----------------- 3.4 ---------------------- 3.5
سیدابراهیم نبوی -------------- 3.1 ---------------------- 3.0
علی جوادی -------------------- 3.1 ---------------------- 2.9
سیدعلی خامنه ای -------------- 2.4 ---------------------- 2.4
عبدالله نوری ------------------- 2.2 ---------------------- 2.2
عطاءالله مهاجرانی -------------- 1.9 ---------------------- 1.8
گوگوش ------------------------ 1.8 ---------------------- 1.8
میرحسین موسوی ---------------- 1.7 ---------------------- 1.8
ابراهیم یزدی ----------------- 1.7 ---------------------- 1.8
فرخ نگهدار ------------------- 1.6 ---------------------- 1.7
ابوالحسن بنی صدر -------------- 1.6 ---------------------- 1.7
محسن سازگارا ------------------ 1.6 ---------------------- 1.7
محمدرضاخاتمی ------------------- 1.5 ---------------------- 1.6
علی رضا نوری زاده ------------ 1.4 ---------------------- 1.5
مریم رجوی -------------------- 1.4 ---------------------- 1.3
عبدالکریم سروش --------------- 1.3 ---------------------- 1.3
مسعود بهنود ------------------- 1.2 ---------------------- 1.3
آیت الله منتظری ---------------- 1.1 ---------------------- 1.1
اکبر هاشمی رفسنجانی ------------ 1.0 ---------------------- 1.1
مهرانگیزکار ------------------ 1.0 ---------------------- 1.1
محمدعلی ابطحی ----------------- 0.8 ---------------------- 0.8
مصطفی تاج زاده --------------- 0.6 ---------------------- 0.7
حشمت الله طبرزدی ---------------- 0.5 ---------------------- 0.5
داریوش همایون ----------------- 0.5 ---------------------- 0.4
سعید حجاریان ----------------- 0.4 ---------------------- 0.4
محسن رضایی -------------------- 0.2 ---------------------- 0.2
علی لاریجانی------------------- 0.2 ---------------------- 0.1
جمع( تعداد) ------------------- 8119 نفر ----------------- 7304 نفر
مقایسه دو جدول به فاصله دوازده ساعت نشان می دهد که در طول حدود 12 ساعت آراء تقریبا به همان میزان قبلی برای اقراد داده شده است، و میزان تغییرات درصد آراء بین 0.1 تا 0.2 افزایش یا کاهش داشته است و این امر تقریبا طبیعی است، جز در مورد آقای کورش مدرسی که 1.4 درصد بر آرایش افزوده شده است، به عبارت دیگر از تعداد 815 نفر که در این 12 ساعت رای داده اند، 174 نفرشان به آقای کورش مدرسی رای داده اند، یعنی 21.3 درصد رای دهندگان به ایشان رای داده اند، در حالی که میزان آرای ایشان حداکثر باید بین 7 تا 8 درصد باشد، با فرض اینکه بپذیریم در روزهای گذشته نیز اتفاقی نیفتاده است. در حقیقت یک یا دو یا چند نفر از طرفداران آقای کورش مدرسی از سوئد( که تعداد رای دهندگان آن حدود چهار برابر میزان طبیعی است) از آی پی های مختلف وارد شده و بطور مداوم به ایشان رای داده و آراء را مخدوش کرده اند. با بررسی آراء داده شده در روزهای دوم و سوم و چهارم هم عملا به این نتیجه می رسیم، و در صورت لزوم بطور کاملا دقیق می توان مشخص کرد که آراء طبیعی آقایان کورش مدرسی و علی جوادی بر اساس آراء روز اول در حدود 0.2 تا 0.4 درصد رای دهندگان بطور طبیعی باید باشد، اما این آمار به شکل زیر افزایش یافته است. برای اطلاع دقیقتر من می توانم آمارهای ساعت به ساعت تغییرات را ارائه دهم.
7) با وجود همه اشکالاتی که گفته شد، به نظر من نتیجه آراء را می توان با اصلاح مورد دخالت دو نفری که آرای مخدوش وارد نظرسنجی کرده اند، تحلیل کرد و به نتیجه رسید. قبل از بررسی این آمارها جدول تعداد و درصد آراء را که در جدول شماره 2 آمده است نگاه کنید:
جدول شماره 2، جدول آراء نظرسنجی محبوب ترین شخصیت سیاسی:
گزينه ------------------- تعداد آرا ------- درصد آرا
هیچکدام ------------------ 1253 ------------- 15.4
رضا پهلوی ----------------- 1071 ------------- 13.2
کورش مدرسی --------------- 714 -------------- 8.8
عباس امیرانتظام----------- 484 -------------- 6.0
سید محمد خاتمی ------------- 448 -------------- 5.5
عزت الله سحابی ------------- 370 -------------- 4.6
اکبر گنجی ----------------- 312 -------------- 3.8
شیرین عبادی -------------- 301 -------------- 3.7
ناصر زرافشان ------------- 272 -------------- 3.4
سیدابراهیم نبوی ---------- 253 -------------- 3.1
علی جوادی ---------------- 248 -------------- 3.1
سیدعلی خامنه ای ---------- 193 -------------- 2.4
عبدالله نوری --------------- 175 -------------- 2.2
عطاءالله مهاجرانی ---------- 145 -------------- 1.9
گوگوش -------------------- 144 -------------- 1.8
میرحسین موسوی ------------ 141 -------------- 1.7
ابراهیم یزدی ------------- 140 -------------- 1.7
فرخ نگهدار --------------- 132 -------------- 1.6
ابوالحسن بنی صدر ---------- 132 -------------- 1.6
محسن سازگارا -------------- 126 -------------- 1.6
محمدرضاخاتمی --------------- 120 -------------- 1.5
علی رضا نوری زاده -------- 116 -------------- 1.4
مریم رجوی ---------------- 112 -------------- 1.4
عبدالکریم سروش ----------- 102 -------------- 1.3
مسعود بهنود --------------- 101 -------------- 1.2
آیت الله منتظری ------------ 87 --------------- 1.1
اکبر هاشمی رفسنجانی -------- 84 --------------- 1.0
مهرانگیزکار -------------- 82 --------------- 1.0
محمدعلی ابطحی ------------- 67 --------------- 0.8
مصطفی تاج زاده ----------- 52 --------------- 0.6
حشمت الله طبرزدی ------------ 41 --------------- 0.5
داریوش همایون ------------- 37 --------------- 0.5
سعید حجاریان ------------- 33 --------------- 0.4
محسن رضایی ---------------- 18 --------------- 0.2
علی لاریجانی -------------- 13 --------------- 0.2
جمع ----------------------- 8119 ------------- 100.0%
توضیح اول: در مورد هیچکدام: میزان هیچکدام از ابتدای نظرسنجی از میزانی در حدود 35 درصد آغاز شد و به تدریج به حدود 15 درصد رسید، گرایش به هیچکدام که در انتخابات ایران همیشه سابقه دارد، نشانه واکنش رای دهندگان در این مورد است که بخشی از رای دهندگان حاضر نیستند از میان انتخاب های موجود هیچکدام را انتخاب کنند، حتی اگر امکان وارد کردن نام هر شخص مورد علاقه شان را داشته باشند. رای دهندگانی که به هیچکدام رای می دهند، هم به نوعی نسبت به هر کسی که در فهرست انتخاب شونده وجود دارد واکنش نشان می دهند و هم امیدواری خود را مبنی بر این که کسی پیدا خواهد شد و به جای این هیچکدام خواهد نشست نشان می دهند. هیچکدام همان کسی است که کودتا و انقلاب می کند و به این جمله تاریخی ایرانیان پاسخ می دهد که اینها بروند، هر کس می خواهد بیاید. از سوی دیگر همین هیچکدام به نوعی دلالت بر این می کند که ما در اموری مانند انتخابات سیاسی یا نظرسنجی به گونه ای گریزان از واقعیت هستیم و حاضر نیستیم به کسانی که موجودند رای بدهیم.
توضیح دوم: اشخاص محبوب این نظرخواهی کجا زندگی می کنند؟
جدول شماره 3 نشان می دهد که اکثریت کسانی که محبوبیت دارند، کسانی هستند که در داخل ایران زندگی می کنند، 42.6 درصد افراد محبوب در ایران زندگی می کنند( براساس جدول شماره 3) و از میان آنها که محبوبیت دارند و در خارج از کشور زندگی می کنند، 10.5 درصد( براساس میزان محبوبیت) کسانی هستند که کمتر از دوسال است در خارج از کشور زندگی می کنند.( براساس جدول شماره 4)، و اگر عنصر هیچکدام را حذف کنیم در می یابیم که 62.8 درصد از اشخاص محبوب رای دهندگان یا در داخل ایران زندگی می کنند یا تا دوسال پیش در ایران زندگی می کردند و 37.2 درصد آنان کسانی هستند که بیش از دوسال است در خارج از ایران زندگی می کنند.( براساس جدول شماره 6) و چنین می توان نتیجه گرفت که علیرغم اینکه اکثریت رای دهندگان در خارج از ایران زندگی می کنند، اما شخصیت محبوب شان اکثرا کسانی هستند که در داخل ایران زندگی می کنند یا به تازگی از ایران خارج شده اند( منظور ما از کسانی که به تازگی از ایران خارج شده اند افرادی مانند محسن سازگارا، مسعود بهنود، مهرانگیز کار، ابراهیم نبوی و...است.)
جدول شماره 3، فراوانی برحسب محل اقامت و زمان اقامت در داخل و خارج:
جمع رای کسانی که در داخل زندگی می کنند 3461 (%42.6)
جمع رای کسانی که در خارج از ایران زندگی می کنند 3405 (41.9%)
هیچکدام 1253 (15.4%)
جمع 8119 (100.0%)
جدول شماره 4، فراوانی بر حسب محل و مدت اقامت
کسانی که داخل ایران زندگی می کنند 3461 (42.6%)
کسانی که کمتر از دوسال است از ایران بیرون آمده اند 851 (10.5%)
کسانی که بیش از دوسال است در خارج زندگی می کنند 2554 (31.5%)
هیچکدام 1253 (15.4%)
جمع 8119 (100.0%)
جدول شماره 5، فراوانی برحسب محل و مدت اقامت
کسانی که در ایران زندگی می کنند یا تا دو سال قبل در ایران زندگی می کردند 4312 (53.1%)
کسانی که بیش از دوسال است در خارج از ایران زندگی می کنند 2554 (31.5%)
هیچکدام 1253 (15.4%)
جمع 8119 (100.0%)
جدول شماره 6، فراوانی خالص برحسب محل و مدت اقامت( با حذف هیچکدام)
کسانی که در ایران زندگی می کنند یا تا دو سال قبل در ایران زندگی می کردند 4312 (62.8%)
کسانی که بیش از دوسال است در خارج از ایران زندگی میکنند 2554 (37.2%)
جمع( با حذف هيچکدام) 6866 (100.0%)
توضیح سوم: کدام روش سیاسی مطلوب انتخاب کنندگان است؟
جدول شماره 7 نشان می دهد که اشخاص محبوب سیاسی در نظرسنجی گویا چه روشی را در سیاست انتخاب کرده اند. براساس این جدول اکثریت سیاستمداران محبوب کسانی هستند که تغییر حکومت را با روش رفراندوم ممکن می دانند. برای توضیح می گوئیم که منظور ما از رفراندوم صرفا رفراندوم گروه هشت نفره( سازگارا، ملکی، کار و دیگران...) نیست، بلکه کسانی مانند عباس امیرانتظام یا کسان دیگری که قبلا با طرح موضوع رفراندوم آنرا بهترین یا تنها راه مناسب برای ادامه شرایط سیاسی کشور دانسته اند نیز در این گروه به حساب آمده اند. گروه اصلاح طلبان مستقل( مانند عزت الله سحابی) که در شرایط حاضر قائل به فعالیت برای ایجاد شرایط انتخابات آزاد است، 14.7 درصد از آراء را دارند و 14.1 درصد از افراد کسانی هستند که به عنوان اصلاح طلبان حکومتی محسوب می شوند، این گروه قائل به اصلاحات بوده و در قدرت سیاسی مشارکت دارند. در حالی که گروه اصلاح طلبان مستقل در قدرت سیاسی شرکت ندارند و در هر شرایطی نیز در انتخابات شرکت نمی کنند. بر اساس همین جدول( شماره 7) 5.5 درصد از اشخاص محبوب سیاسی این نظرسنجی کسانی هستند که طرفدار حفظ نظام جمهوری اسلامی هستند.( دو گرایش راست و محافظه کاران در این گروه قرار می گیرند.)، همچنین 14.8 درصد از افراد محبوب کسانی هستند که طرفدار براندازی حکومت هستند( طرفداران مجاهدین خلق و حزب کمونیست کارگری)
اصلاح آماری جدول شماره 7: اگر بخواهیم به استناد آنچه در مورد مخدوش کردن نظرخواهی توسط آقایان علی جوادی و کورش مدرسی گفتیم جدول شماره 7 را اصلاح کنیم، طرفداران براندازی را باید چیزی در حدود 2.5 درصد به حساب آوریم، یعنی جمع 1.3 درصد طرفدارن مریم رجوی و بین 0.7 تا 0.9 درصد طرفداران دونفر آقایان کوروش مدرسی و علی جوادی.
جدول شماره 7، روش سیاسی اشخاص محبوب سیاسی
تغییر حکومت از طریق رفراندوم 2729 (33.6%)
اصلاح طلبان مستقل با روش انتخابات آزاد 1196 (14.7%)
اصلاح طلبان حکومتی 1142 (14.1%)
براندازی نظام 1206 (14.8%)
حفظ وضع موجود 449 (5.5%)
دیگر و هیچکدام 1387 (17.1%)
جمع 8119 (100.0%)
اگر فرض کنیم که کلیه افرادی که از طریق انتخابات آزاد معتقد به تغییرات سیاسی هستند، اعم از آنها که در حکومت حضور دارند و یا مستقل از قدرت سیاسی هستند، در یک گروه قرار دهیم( یعنی فرض کنیم که اصلاحات ممکن نیست) در این حالت در جدول شماره 8 مجموعه اصلاح طلبان را با میزان محبوبیت 28.8 می توانیم محاسبه کنیم. در این حالت اولین راه سیاستمداران محبوب رفراندوم برای تغییر حکومت است( با میزان 33.6 درصد). از جدول شماره 8 می توان این نتیجه را هم گرفت که 5.5 درصد از اشخاص محبوب نظرسنجی طرفدار حفظ نظام جمهوری اسلامی، 14.8 درصد( و اگر آراء مخدوش را به حساب نیاوریم حدود 2 درصد) طرفدار براندازی و 62.4 درصد طرفدار راههای غیرخشونت آمیز هستند.
جدول شماره 8، سیاستمداران محبوب و روش سیاسی آنها
تغییر حکومت از طریق رفراندوم 33.6%
اصلاح از طریق انتخابات آزاد 28.8%
براندازی نظام 14.8%
حفظ نظام 5.5%
هیچکدام و دیگر 17.1%
جمع 100.0%
توضیح چهارم: سیاستمداران محبوب نظرسنجی گویا طرفدار چه ایدئولوژی سیاسی هستند؟
مطابق جدول شماره 9 ایدئولوژی یا دیدگاه سیاسی فلسفی اشخاص محبوب نظرسنجی تعیین شده است. برای روشن تر شدن این جدول توضیحاتی لازم است.
نیروهای لائیک طرفدار جمهوری: کسانی هستند که طرفدار نظام جمهوری هستند و طرفدار حکومت غیردینی هستند، این افراد ممکن است اعتقادات دینی داشته یا نداشته باشند، افرادی مانند شیرین عبادی، مهرانگیزکار، مسعود بهنود، فرخ نگهدار، محسن سازگارا در این گروه به شمار آمده اند. حتی افرادی مانند اکبر گنجی به دلیل آنچه در مانیفست جمهوری خواهی او آمد در این گروه به شمار آمده اند.
نیروهای ملی مذهبی و طرفداران دموکراسی دینی( علیرغم اینکه دموکراسی دینی را ممکن بدانیم یا نه) در این گروه به حساب آمده اند. گروه روشنفکران دینی نیز در همین مجموعه اند.
در ستون طرفداران پادشاهی و پادشاهی پارلمانی، هر دو گروه سلطنت طلب و مشروطه خواه را قرار داده ایم.
اگرچه در فهرست گروههای کمونیستی فقط حزب کمونیست کارگری قرار دارد، اما این گروه را با عنوان گروههای کمونیستی نام برده ایم. از سوی دیگر این مشکل وجود دارد که وقتی نام نیروهای لائیک طرفدار جمهوری را می بریم ممکن است گروههای کمونیستی هم در این رده قرار بگیرند، اما به دلیل تفاوت های اساسی میان این گروهها و نگاه شان به جمهوری گروههای کمونیستی بخصوص حزب کمونیست کارگری را جداگانه بررسی می کنیم. در اینجا مجددا تذکر می دهیم که میزان 11.8 درصد برای گروههای کمونیستی یا حزب کمونیست کارگری رای مخدوش است و میزان واقعی در همان حدود 0.7 تا 0.8 درصد باید محاسبه شود.
نیروهای مذهبی و اصولگرا کسانی هستند که به ولایت فقیه اعتقاد دارند و حکومت جمهوری اسلامی را به همین صورت می پذیرند.
سازمان مجاهدین خلق ایران چون یک فرقه سیاسی است به همین دلیل باید به همین صورت و بدون توصیف ایدئولوژی خاص سیاسی در نظرآورده شوند.
براساس جدول شماره 9 نیروهای لائیک طرفدار جمهوری بیشترین طرفدار را به میزان 29.1 درصد دارند، پس از آن سیاستمداران ملی مذهبی با 23 درصد بیشترین طرفدار را دارند.
جدول شماره 9، سیاستمداران محبوب براساس ایدئولوژی سیاسی
نیروهای لائیک طرفدار جمهوری 2364 (29.1%)
ملی مذهبی و روشنفکری دینی و دموکراسی دینی 1871 (23%)
پادشاهی و پادشاهی پارلمانی 1107 (13.6%)
گروه های کمونيستی 962 (11.8%)
مذهبی و اصولگرایان جمهوری اسلامی 449 (5.5%)
سازمان مجاهدين خلق ايران 112 (1.4%)
هیچکدام 1253 (15.4%)
جمع 8119 (100.0%)
توضیح پنجم: مشخصات سیاسی سیاستمداران محبوب چیست؟
بررسی نظرسنجی گویا نشان می دهد که براساس جدول شماره 10 اکثریت سیاستمداران محبوب در طول 20 سال گذشته عضو تشکیلات سیاسی و حزبی نبوده اند و تنها 29.4 درصد آنها سابقه سیاسی و تشکیلاتی در 20 سال گذشته دارند. این جدول نشان می دهد که نوعی گریز از تشکیلات سیاسی( به هر دلیل) در جامعه رای دهندگان وجود دارد.
جدول شماره 10، مشخصات سیاستمداران محبوب برحسب سابقه کار تشکیلاتی و حزبی
سابقه کار تشکیلاتی در 20 سال گذشته نداشته اند 4476 (55.1%)
که در 20 سال گذشته در حزب یا تشکیلات بودند 2390 (29.4%)
هیچکدام 1253 (15.4%)
جمع 8119 (100.0%)
همچنین بر اساس جدول شماره 11 معلوم می شود که اکثر اشخاص محبوب سیاسی کسانی هستند که توسط قدرت سیاسی در کشور تحت فشار بوده و به انحاء مختلف از نظر حکومت دارای جرم سیاسی یا تحت تعقیب محسوب می شوند. بر اساس جدول شماره 11 42 درصد از کسانی که محبوبیت دارند در خارح از ایران زندگی می کند( بیش از 10 درصد آنان در دوسال گذشته از ایران خارج شده اند) تقریبا همه این افراد در صورت بازگشت به کشور تحت تعقیب قضائی قرار می گیرند، 17.8 درصد از سیاستمداران محبوب کسانی هستند که در ایران زندگی می کنند و تحت فشار قضائی هستند، این افراد یا پرونده باز دارند یا زندانی بوده اند یا در حال حاضر از قدرت سیاسی بیرون انداخته شده اند، 13.6 درصد از این افراد در حال حاضر زندانی هستند و یا در مرخصی موقت به سر می برند( مانند عباس امیرانتظام)، در مورد یکی از اشخاص محبوب( میرحسین موسوی9 وی از قدرت خارج شده و قصد بازگشت به قدرت را ندارد. و بر اساس همین جدول تنها 9.3 درصد از اشخاص محبوب یا در قدرت قرار دارند یا امکان ورود به قدرت را به سادگی دارند. این امر نشان می دهد که فشارهای حکومت یکی از عوامل محبوبیت سیاستمداران است و از سوی دیگر نشان می دهد که اشخاص محبوب سیاسی به راحتی در آینده نزدیک بدون تغییرات مهم سیاسی نمی توانند روی کار بیایند. در حقیقت حدود 75 درصد اشخاص محبوب سیاسی برای قرار گرفتن در موقعیت قدرت حتما باید شاهد یک تغییر سیاسی مهم در کشور باشند.
جدول شماره 11، براساس وضع سیاسی قضایی اشخاص محبوب سیاسی
تبعیدی یا مهاجر 3413 (42%)
دارای پرونده سیاسی قضایی 1447 (17.8%)
زندانی یا در حال مرخصی 1109 (13.6%)
از قدرت کنار رفته و نمی خواهد برگردد 141 (1.7%)
در موقعیت قدرت 756 (9.3%)
هیچکدام 1253 (15.4%)
جمع 8119 (100.0%)
براساس جدول شماره 12 که سابقه شخصیت های محبوب سیاسی را نشان می دهد، 30.9 درصد شخصت های محبوب سیاسی کسانی هستند که سابقه زندان جمهوری اسلامی را دارند، شاید این عامل را نیز بتوان یکی از مشخصات محبوبیت سیاسی دانست. البته ذکر این نکته هم قطعا لازم است که بر اساس جدول شماره 11 اکثر کسانی که در خارج از ایران زندگی می کنند و محبوبیت دارند، سالهاست که در خارج از ایران هستند و به زندان نرفته اند کسانی هستند که می دانند که اگر به ایران بروند حتما زندانی می شوند.
جدول شماره 12، شخصیت های محبوب براساس سابقه زندان سیاسی در 25 سال گذشته
سابقه زندان ندارد 4349 (53.6%)
زندان رفته و آزاد شده است 1408 (17.3%)
در حال حاضر زندانی است 1109 (13.6%)
هیچکدام 1253 (15.4%)
جمع 8119 (100.0%)
دو مشخصه مهم دیگر شخصیت های سیاسی محبوب نظرسنجی گویا که بررسی آن اهمیت دارد سن و شغل این اشخاص است. علیرغم اینکه اکثر متوسط سنی ایرانیان در سن جوانی است، اما رای دهندگان به افرادی که در گروه های سنی 50 تا 60 سال هستند رای داده اند. جدول شماره 13 نشان دهنده گروههای سنی افراد محبوب سیاسی است.
جدول شماره 13، شخصیت های محبوب سیاسی بر اساس سن
40 تا 50 سال 2094 (25.8%)
50 تا 60 سال 3194 (39.4%)
60 تا 70 سال 1121 (13.8%)
بالاتر از 70 سال 457 (5.6%)
هیچکدام 1253 (15.4%)
نتیجه گیری نهایی: ممکن است گمان شود که اعتبار این نظرسنجی از آنکه این همه روی آن دقت شود، کمتر است. من چنین فرضی ندارم. معتقدم هر نظرسنجی بیش از آنکه از اعتبار کامل برخوردار باشد، معمولا مقداری از افکارعمومی را بیان می کند. ما ایرانیان عادت بدی داریم، حتی اگر معتبرترین نظرسنجی دنیا را هم پیش روی ما بگذارند و آن نظرسنجی با آنچه ما گمان می کنیم سازگار نباشد، نه فقط به آن نظرسنجی که کلا به علم جامعه شناسی و بررسی افکار عمومی شک می کنیم و بعد به استناد افراد خانواده و حرف های مهمانی دیشب نظر خودمان را به عنوان نظر مردم و افکار عمومی می گوئیم.