• اختلاف ايران و اروپا برسر غنى سازى اورانيوم، مذاكرات
ژنو را ناتمام گذاشت
• طبق گفته ديپلمات هاى مستقر در ژنو، ايران خواسته اروپايى ها
براى تعليق دائم غنى سازى را نپذيرفت و ميزبانان اروپايى
نيز فرمول پيشنهادى تهران به اين اجلاس را قبول نكردند
• سه كشور اروپايى طرف مذاكره با ايران ديروز در اقدامى
غيرمنتظره نامه اى به امضاى خاويرسولانا به رئيس اتحاديه
اروپا نوشته و در آن به تهران اعلام كردند در صورت از
سرگيرى برنامه غنى سازى، اروپا با ارجاع پرونده ايران
به شوراى امنيت همراهى مى كند
• همزمان با مذاكرات سرد و سنگين ژنو، رسانه هاى آمريكا
ازتوافق كاخ سفيد با اروپا برسر اتخاذ سياست مشترك
درباره ايران خبر دادند
--------------------------------
گروه سياسى ـ محمدنورى: روز جمعه در ساعات پايانى مذاكرات ديپلماتهاى ايران و اروپا در ژنو، اتفاقاتى مهم حول پرونده هسته اى ايران رخ داد. اتفاقاتى كه معادله تصميم گيرى دوطرف ميز مذاكره در ژنو را كاملاً تحت الشعاع قرار داد. همه چيز در اين اتفاقات غافلگير كننده حكايت از آن داشت كه تيم ديپلماتهاى هسته اى ايران در مسأله مناقشه انگيز «غنى سازى اورانيوم» با فشارها و تهديدات سنگين روبرو شده اند.
از يك سو رسانه هاى پرنفوذ آمريكا (نيويورك تايمز و واشنگتن پست) از توافق نهايى كاخ سفيد با اروپا خبر دادند، توافقى كه دولت بوش در ازاى پذيرش اعطاى مشوق هاى اقتصادى به ايران، از اروپا مى خواهد ضمن متوقف ساختن چرخه غنى سازى اورانيوم ايران با آلترناتيو اين سياست يعنى ارجاع پرونده ايران به شوراى امنيت موافقت كنند.و در اين سوى آتلانتيك رسانه هاى پرنفوذ اروپا (رويترز و فرانس پرس) خبر صدور يك نامه و يك بيانيه به امضاى دولتها و نمايندگان اروپايى رادر خروجى خود قرار دادند كه هر دو لحن و زبان تهديد عليه ايران داشت.
نامه تهديدآميز را طبق ادعاى رويترز سه طرف مذاكره ايران (آلمان، انگليس و فرانسه)به امضاى سولانا خطاب به رئيس دوره اى اتحاديه اروپا نوشته اند و در آن تهران را تهديد كرده اند كه در صورت ازسرگيرى غنى سازى اورانيوم، از ارجاع پرونده ايران به شوراى امنيت حمايت خواهند كرد و بيانيه جنجالى را پارلمان اروپا صادر كرد و در آن همان خواسته جناح تندرو اروپايى مبنى بر توقف غنى سازى اورانيوم را تكراركرد.
با فضاى جنگ روانى كه در آخرين روز هفته بر ژنو حاكم شد، هيچ كس انتظار لبخند بر چهره ديپلماتهاى ميهمان و ميزبان نداشت، از همين رو بود كه برخى منابع از نشست ژنو به عنوان سردترين دور مذاكره و از ايام پايانى اسفند به عنوان زمستان سخت ايران و اروپا ياد كردند.
>توافقى در دو سوى آتلانتيك
آمريكا و اروپا طبق آنچه كاخ سفيد وعده داده بود، بر سر سياست مشترك درباره ايران سرانجام به توافق رسيدند، توافقى كه دربردارنده منافع دو طرف است، اما معلوم نيست نفعى براى تهران داشته باشد يا نه.
خبر توافق را اول بار «نيويورك تايمز» به نقل از مقامات آمريكايى اين گونه منتشر كرد:ايالات متحده و كشورهاى اروپايى درباره اتخاذ خط مشى مشترك در مذاكره با جمهورى اسلامى پيرامون برنامه هسته اى آن به توافق رسيده اند.
طبق گزارش اين روزنامه در چارچوب اين توافق، واشنگتن مشوق هاى اقتصادى اندكى را ارائه خواهد كرد و در برابر كشورهاى اروپايى نيز در صورت شكست مذاكرات با تهران، از موضع واشنگتن مبنى بر ارجاع موضوع فعاليتهاى هسته اى ايران (به شوراى امنيت) حمايت خواهند كرد.
بر اساس اين گزارش، مشوق هاى اقتصادى مورد نظر آمريكا فقط در صورتى ارائه خواهند شد كه ايران قبل ازآن برنامه غنى سازى اورانيوم را بطور دائم متوقف كرده باشد.
بنا بر اين گزارش اين توافق شامل موافقت آمريكا با طرح درخواست ايران براى عضويت در سازمان تجارت جهانى و همچنين فروش قطعات يدكى هواپيماهاى مسافربرى به ايران مى باشد.
نيويورك تايمز اين نكته را هم به گزارش خود اضافه كرد: كه مقام هاى آمريكايى بر تعيين جدول زمانى براى ادامه مذاكرات اروپا با ايران پافشارى دارند.
اما رئيس جمهور آمريكا در روزى كه به خواسته اروپا پاسخ مثبت داد، ناگزير شد به يك جنجال گسترده كه باز هم توسط نيويورك تايمز منتشر شد، پاسخ دهد.
پس از انتشار گزارش اين روزنامه مبنى بر ناكافى و ناقص بودن اطلاعات آمريكا براى قضاوت درباره برنامه هاى هسته اى ايران، جورج بوش رئيس جمهور آمريكا از اعمال فشار بر ايران در مورد فعاليتهاى هسته اى اين كشور دفاع كرد. رئيس جمهورى آمريكا كه با «ترايان باسسكو» رئيس جمهورى رومانى در كاخ سفيد ديدار مى كرد، با دفاع از اعمال فشارهاى هسته اى بر ايران مدعى شد: «من فكر مى كنم كاملاً منطقى و عاقلانه باشد كه جهان در مورد خواست ايران براى توسعه تسليحاتى نگران باشد.»بوش با نگران خواندن اروپاييان از برنامه هاى هسته اى ايران، يكى از دلايل اين نگرانى را به اصطلاح بسته بودن و روراست نبودن جامعه ايران تعبير كرد.
روزنامه نيويورك تايمز پيش از اين گزارشى را منتشر كرده بود كه اطلاعات آمريكا براى قضاوت درباره برنامه هاى هسته اى ايران ناقص است. در اين گزارش تأكيد شده بود: يك كميته ۹ نفره ويژه تحقيق پيرامون مسائل هسته اى و كشتارجمعى قرار است تا پايان ماه مارس گزارشى را به رئيس جمهورى آمريكا پيرامون تحقيقات خود ارائه دهند كه در اين گزارش به ناقص و ناكافى بودن اطلاعات درباره مسائل هسته اى ايران اشاره شده است.
> دشوارى در حلقه مذاكره
حساس ترين مذاكرات ديپلمات هاى ايران و اروپا به دليل اختلاف بر سر مسأله تداوم يا تعليق غنى سازى پس از ۲۲ ساعت و يك روز هم تمديد در فضايى مبهم پايان يافت.
آقامحمدى رئيس كميته اطلاع رسانى شوراى عالى امنيت ملى در دومين روز از مذاكرات كار گروه هسته اى ايران و اروپا در ژنو اعلام كرده بود كه روند مذاكرات راضى كننده نيست اما پيشتر از او تمام ناظران اروپايى كه اين مذاكرات را روايت مى كردند اعلام كرده بودند كه گفت وگوهاى ژنو اختلاف ها بر سر غنى سازى را پايان نداده است.
مطبوعات كشور ميزبان از جمله روزنامه «باسلر سايتونگ» نسبت به نتيجه مذاكرات جارى بين ايران و تروييكاى اتحاديه اروپا (آلمان، فرانسه و انگليس) در ژنو ابراز بدبينى كرد. اين روزنامه زير عنوان «خوشبينى ها از بين رفته است» نوشت: دور جديد مذاكرات اتحاديه اروپا با ايران درباره برنامه هسته اى اين كشور از روز سه شنبه در ژنو جريان دارد و در همان حال منابع خبرى ايران اعلام كردند كه گفت وگوهاى ژنو با دشوارى هايى روبرو است.
البته منابع ايرانى اين نكته را هم افزوده اند كه كارشناسان طرف مذاكره از اختيار كافى براى تصميم گيرى درباره بحث غنى سازى برخوردار نيستند و تصميم نهايى را در اين باره اجلاس راهبرى بعد از ژنو اتخاذ خواهد كرد. به هرحال واقعيت صحنه مذاكره ژنو آن چيزى بود كه يك ديپلمات ايرانى به ايرنا اعلام كرده است.اين ديپلمات مستقر در وين بعدازظهر جمعه به خبرنگار ايرنا گفت: مذاكرات طرفين به نقطه حساسى رسيده است و هيچ يك از آنان حاضر به انعطاف و نرمش در ديدگاه خود نيست. وى اظهار داشت: ايران تعليق غنى سازى اورانيوم را اقدامى موقتى و صرفاً براى دوره اى كوتاه جهت اعتمادسازى مى داند، اما طرف هاى اروپايى تلاش مى كنند، ايران را به توقف پايدار و دايمى آن وادارند.
>پيام دو حركت غيردوستانه ميزبان
اروپا ديروز اگرچه ميزبان ديپلمات هاى ايرانى بود، اما تصميم ها و موضعگيرى هاى محافل اروپايى چندان رنگ دوستانه نداشت.
اولين پيام بدبينى را بيانيه پارلمان اروپا به تهران منتقل كرد كه در آن خواستار توقف كامل غنى سازى اورانيوم شدند. البته بيانيه پارلمان اروپا نكات مثبتى هم داشت از قبيل اينكه گفته است اروپا بر اين باور است كه اين توافق مى تواند براى ورود ايران به سازمان تجارت جهانى، انجام اصلاحات اقتصادى و اجتماعى در ايران و ورود كامل اين كشور به جامعه جهانى كمك خواهد كرد. اما خواسته نهايى پارلمان يعنى توقف غنى سازى شكستن خط قرمز ايران بود.
اتفاق ناخوشايند ديگر در حركت سه شريك و طرف مذاكره ايران صورت گرفت كه طبق گزارش رويتر به شركاى خود در اتحاديه اروپا نوشته اند در صورتى كه ايران، غنى سازى اورانيوم را از سر بگيرد و يا تعهدات هسته اى اش را نقض كند، از ارجاع پرونده هسته اى اين كشور به شوراى امنيت سازمان ملل حمايت خواهند كرد.براساس گزارش رويتر آلمان، فرانسه و انگليس در نامه اى به لوكزامبورگ، رئيس دوره اى اتحاديه اروپا اعلام كردند: پيشرفت (در مذاكرات با ايران) با سرعتى كه ما تمايل داريم، حاصل نمى شود.
اما گويى بدشانسى ديپلماسى ايران در آخرين روزهاى اسفند تمامى نداشت تا جايى كه همسايه شرقى اش نيز بى مهرى خود را به نحو ديگرى نشان داد.خبرگزارى آسوشيتدپرس به نقل از وزير اطلاعات پاكستان ادعا كرد: عبدالقديرخان چند سانتريفيوژ به ايران داده بود و شخصاً به ايران كمك كرده است.