تهران ، خبرگزاري جمهوري اسلامي ۸۴/۰۲/۰۶
داخلي. سياسي. خاتمي.
رييس جمهوري ،از تغيير زبان و گفتمان سياسي سياستمداران به عنوان يكي ازبزرگترين دستاوردهاي دوران رياست جمهوري خود نام برد و گفت:از خرداد ۷۶ تاكنون همواره براي نزديك كردن زبان سياست به زبان فرهنگ تلاش كردهام.
"سيد محمد خاتمي" كه روز چهارشنبه پسازدريافت دكتراي افتخاري دانشگاه تهران در رشته روابط بينالملل در جمع صدها نفراز انديشمندان ايراني و سفراي خارجي مقيم تهران سخن ميگفت، اظهار داشت: اگر ما بخواهيم با زبان سياست صحبت كنيم از آنجايي كه عالم سياست، عالم كسب منفعت و دفع ضرر است، هيچگاه با اين زبان نميتوانيم به همدلي و دوستي برسيم.
خاتمي با اشاره به موفقيتها و ناكاميهاي خود در هشت سال گذشته اظهار داشت : من در هشت سال گذشته ناكاميهاي فراوان داشته ام، همچنان كه ملت نيز ناكاميهايي داشتند ، اما موفقيتهايي نيز بوده است .
وي، تغيير زبان وگفتمان سياسي سياستمداران و نزديكي ميان زبان سياست با زبان فرهنگ را از جمله مهمترين موفقيتهاي خود دانست و گفت : معتقدم كه در اين خصوص در عرصه داخلي و بينالمللي چندان ناكام نبوده ام.
رييس جمهوري ، جهان امروز را به شدت نيازمند صلح و آرامش دانست و گفت:
اينكه سياستمداران و همه افراد خواستار منفعت و جلب مصلحت باشند،عيب نيست ولي سخن اين است كه آيا كسب منفعت و جلب مصلحت فقط با زبان زور ميسر است؟ يا از زبان صلح نيز ميتوان به كسب منفعت و جلب مصلحت پرداخت .
خاتمي در بخش ديگري از سخنانش به سياستهاي جنگ افروزانه هيتلر كه به بهانه ايجاد فضاي حياتي براي ملت خود اعمال شد،اشاره كرد وگفت : متاسفانه امروز قربانيان ديروز فاشيسم به بهانه ايجاد فضاي حياتي ، ابتداييترين و كوچكترين فضاي حيات را براي صاحبان اصلي سرزمين يعني فلسطين ، تنگ كرده اند.
وي گفت:درچنين فضايي هركس به محض اينكه توهم پيدا كرد ، به خود اجازه مي دهد با حمله نظامي منافعي را تامين كند كه نوعا اين منافع در تضاد با منافع كشورهاي ديگر تعريف شده است.
رييس جمهوري ، با " سياه " توصيف كردن چنين فضايي در عرصه بينالمللي گفت كه اين دوران ، دوران سياهي است كه ما صاحب فاشيسم مشروع خواهيم بود و آن اصطلاح جنگ پيشگيرانه است .
خاتمي همچنين با اشاره به پيشنهاد دبير كل سازمان ملل مبني بر ايجاد تغيير در ساختار اين سازمان،گفت:من در آينده درباره اين پيشنهاد موضعگيري خواهم كرد،اما درشگفتم كه انسان عدالتخواهي مثل كوفي عنان كه كشورش تجربه وابستگي به جهان استعمار را دارد ، پيشگام تغييراتي شده است كه فاشيسم ، تبعيض و زورگويي را به صورت امري مشروع در دنيا در خواهد آورد.
رييس جمهوري به ايده گفتگوي تمدنها و تشكيل ائتلاف براي صلح كه خود منادي آن بوده است، اشاره كرد و گفت: استقبال مجامع جهاني از اين ايدهها ، نشانه آن است كه وجدان بشر خواستار صلح و آشتي و نه ستيز و خشونت است.
وي گفت : ميپنداشتم كه با تحولات ايجاد شده در منطقه و جهان ، نظريه گفت وگوي تمدنها شادابي و رونق خود را از دست دادهاست ، اما در نشست اخير يونسكو كه در پاريس برگزار شد ، از نظريه گفت و گوي تمدنها و فرهنگها و لزوم پيگيري آن در عرصه بينالمللي ، شاداب تر از گذشته استقبال شد.
خاتمي گفت : برغم اهتمامي كه نسبت به اين نظريه در عرصه بينالمللي بوجود آمد ، اما اهتمام به اين نظريه در داخل به مراتب كمتر از متوسط جهاني آن بود و اين شايد ناشي از فضاي ناسالم سياستزده ماباشد.
رييس جمهوري با قدرداني از اصحاب علم و فكر و فرهنگ به خاطر استقبال از نظريه گفت و گوي تمدنها ، درعين حال از توجه نكردن رسانه ملي و همگاني كشور و برخي تريبونها به اين نظريه گلايه كرد.
خاتمي ، نظريه و ايده "گفت وگوي تمدنها" و "ائتلاف براي صلح" را اثري جاودانه در ميراث تفكر ، فرهنگ و تمدن ايران و اسلام دانست و گفت : اين مساله بيش از آنكه به من تعلق داشته باشد ، متعلق به ملت شريف ، با فرهنگ و تمدن آفرين ايران است .
وي گفت كه از اين پس و با پايان مسووليت رياست جمهوري ، بيش از پيش در داخل و خارج در خدمت اين ايده خواهد بود.
خاتمي در بخش ديگري از سخنانش ، اعطاي مدرك دكتراي افتخاري دانشگاه تهران در رشته روابط بينالملل به رييس جمهوري را نشانه تمكين اصحاب قدرت در برابر اصحاب علم و فرهنگ دانست .
وي با اشاره به حضور اديبان ، انديشمندان و عالمان در دربار پادشاهان و حاكمان گذشته ، گفت : صرف نظر از اين كه حضور انديشمندان در دربار و كاخهاي پادشاهان غرب و شرق ، خوب است يا بد ، بررسي نسبت ميان اصحاب ادب و انديشه با اصحاب قدرت يك امر ضروري است تا علل اجتماعي ، فرهنگي و سياسي اين حضور را دريابيم .
خاتمي با بيان اين مطلب كه دراين خصوص كارهاي كم وبيشي انجام شدهاست، گفت:بررسي عملكرد حضور اديبان و انديشمندان در دربار حاكمان يك تفنن نيست بلكه ضرورتي براي درك رابطه ميان قدرت و حكمت است .
رييس جمهوري به حضورانديشمنداني چون ابن سينا ، خواجه نصيرالدين طوسي و خواجه نظام الملك كه داراي مقامات والايي در دربار حاكمانايران بودهاند، اشاره كرد و گفت :با پيدايش دولت به معناي امروزي آن و با افول قدرت فردي و با ظهور قدرت مردم ، انديشمندان ، هنرمندان واديبان ترجيح دادند به جاي اتصال به دربار به مردم بازگردند و مردمي شدن يك فضيلت ارجمند شد.
گزارش خبرنگار سياسي ايرنا حاكيست ، قبل ازسخنان رييس جمهوري ، دكتر رضا فرجي دانا رييس دانشگاه تهران در سخنانياعطاي دكتراي افتخاري دانشگاه تهران و نشان زرين اين دانشگاه به خاتمي را بهمعناي تلاش اين دانشگاه در تكريم جايگاه علم و عالم دانست .