براي سومين بار در سه سال اخير از برگزاري مجمع مشورتي كانون نويسندگان ايران جلوگيري شد.
خبر كوتاه است، اما سابقهاي طولاني در پشت خود دارد، سابقهاي كه ماجراهاي بسياري را به ياد ميآورد.
كانون نويسندگان كه همواره از سوي حاكميت با محدوديت روبهرو بوده، پس از برگزاري انتخابات دوم خرداد، به طور فعالتر ظاهر شد تا بتواند به تجديد سازمان دست بزند، اما محدوديتها همچنان ادامه يافت.
برگزاري مجمع عمومي كانون با موافقت عطاءالله مهاجراني وزير وقت فرهنگ و ارشاد اسلامي، بعدها يكي از دلايل استيضاحكنندگان او در مجلس پنجم بود كه به دفاع مهاجراني از نويسندگان برجسته عضو كانون انجاميد، نويسندگان برجستهاي همچون محمود دولتآبادي، سيمين دانشور، سيمين بهبهاني، علي اشرف درويشيان و...
كانون در آن روزگار كه فضاي مساعدتري ايجاد شده بود، نشستهاي منظمي را با عنوان نشستهاي مشورتي با حضور اعضا سازمان دادند، اما اكنون سه سال است كه از برگزاري اين نشست به طور غيررسمي جلوگيري ميشود.
اين بار قرار بود تا در روز 13 ارديبهشت اعضاي كانون نويسندگان دور هم جمع شوند. اما به آنان خبر داده شد كه امنيت آنها برقرار نميشود. سيدعلي صالحي يكي از دبيران فعلي كانون نويسندگان در اين باره ميگويد: «ما طبق اساسنامه كانون نويسندگان براي انجام مجمع عمومي سالانه و يا ديگر تجمعهاي خود نياز به مجوز از هيچ نهاد و وزارتخانهاي از جمله ارشاد نداريم. اما با توجه به اينكه ما به دنبال مكاني براي اجاره كردن و برپايي جلسه بوديم اجاره كردن هر مكاني نياز به مجوز دارد و ما هم نويسنده هستيم از ارشاد درخواست مجوز كرديم وگرنه براي جمعهاي مشورتي و نشستهاي ماهانه هيأت دبيران هيچ نوع اجازهاي نميگيريم. اين بار تعداد زيادتر بود و نياز به مجوز براي اجازه مكان داشتيم.
اين عضو كانون نويسندگان ميافزايد: «در 3 سال اخير ما 2 بار تقاضاي مجوز از ارشاد كرديم كه هر بار وزارت اطلاعات به ما اين اجازه را نداد. آنها هشدارهايي براي انجام نگرفتن اين جمع دادند.»
اين بار قرار نبوده است مجمع عمومي تشكيل شود فقط قرار بوده است تعدادي از اعضاي كانون به عنوان كميته تدارك مجمع عمومي برگزيده شوند. اعضاي كانون هم با توجه به اينكه به درخواست مجوز آنها پاسخي داده نشده است تصميم ميگيرند در خانه يكي از اعضا اين جمع را برگزار كنند. اما درست 24 ساعت قبل در ملاقاتي كه يكي از مقامات امنيتي با يكي از اعضاي كانون داشته است به آنها هشدار داده ميشود و گفته ميشود: «شما در خطر هستيد قرار است به شما حمله شود.»
اما از سوي چه كساني معلوم نيست. هر چند وزارت اطلاعات دستور ممنوعيت برگزاري جلسه را به دليل نداشتن مجوز اعلام كرده است. اين برخورد سبب شده است كه كانون نويسندگان ايران بيانيهاي در اين زمينه صادر كند.
متعاقب اين اتفاقات كانون نويسندگان با صدور بيانيهاي به عدم صدور مجوز انتقاد كرده و كسب مجوز را براي برگزاري اين نشست ضروري ندانسته است.
به گزارش ايلنا در اين بيانيه كانون، برگزاري مجمع عمومي سالانه را حق مسلم خود خوانده و اعلام كرده است كه مصمم هستيم تا مجمع عمومي را در اولين فرصت و هر چه باشكوهتر برگزار كنيم.
همچنين در اين بيانيه آمده است هر حادثهاي كه براي اعضاي كانون اتفاق بيفتد. پيامد مستقيم آن متوجه نهادهاي مسؤول است.
سيدعلي صالحي با اشاره به اميد برگزاري مجمع در آينده ميگويد: در جامعه لغزنده و شناور خاورميانه هميشه از اين ستون به آن ستون فرج بوده است.»
درباره اين اتفاق مطالبي كه نميتوان گفت بيشتر از آن چيزهايي است كه بشود گفت. شايد گفتوگو با سيمين بهبهاني اين را بيشتر نشان دهد.
اين سومين مرتبهاي است كه مجمع شما را ممنوع اعلام كردهاند، ميتوانيد بگوييد چرا؟
اگر ميدانستم خوب بود. حالا كه نميدانم. برويد از خودشان بپرسيد. (قهقه ميخندد).
و اين خودشان چه كساني هستند؟ از ارشاد هستند يا وزارت اطلاعات؟
باز هم اگر ميدانستم ميگفتم. مسلماً هر دفعه يكي از آقايان لطف كردهاند و اخطار را اعلام كردهاند براي شما چه فرق ميكند.
آيا نميشود به صورت ميهماني و جمعهاي دوستانه و بدون اطلاع و درخواست مجوز در كنار هم جمع شويد؟
ما به كسي اطلاع نداده بوديم. فقط به اعضاي كانون گفته بوديم كه جمع شوند و اگر بشود هيأت دبيران را ترميم كنيم.
پس چگونه در اين مورد اطلاع پيدا شد و مخالفت با آن صورت گرفت؟
از قديم گفتهاند ديوار موش دارد، موش هم گوش دارد.
به علاوه ما كه چيزي پنهاني نداريم. همه مطلع ميشوند.
حالا عكسالعمل كانون نسبت به اين قضيه چيست؟
خدمتتان عرض كنم. اعضاي كانون به اتفاق تصميم گرفتهاند به فعاليت خود يعني مبارزه با سانسور و حمايت از آزادي انديشه، بيان و قلم ادامه دهند. اين هر دو مطلب از اصول منشور ما هستند.
جاهد جهانشاهي نيز درباره برگزار شدن جلسه كانون به ايلنا ميگويد: «من نميدانم چرا از برگزاري نشست داخلي جلوگيري ميكنند. اما به ما گفتهاند به دليل شرايط نامساعد , بهتر است اين مجمع را برگزار نكنيد. متأسفانه به ما پاسخ سر راست نميدهند و دليل اين ممانعت را بازگو نميكنند. من فكر نميكنم يك فعاليت صنفي و فرهنگي آسيبي به اين مملكت برساند. در ثاني تمام كارها و فعاليت ما شفاف و آشكار است. اگر ما بيانيهاي هم ميدهيم به خاطر اين است كه شفافيت خود را اعلام كرده باشيم.
وي در ادامه ميگويد: «نمايندگان وزارت اطلاعات و وزارت ارشاد يا هر نهاد ديگر ميتوانند در اين مجمع شركت كنند. در اين مملكت روز كارگر ميشود و تظاهرات و راهپيماييهاي مختلف برگزار ميشود و هيچ اتفاقي نميافتد. اما وقتي عدهاي از نويسندگان بخواهند نمايندگان خود را انتخاب كنند, با هزار و يك مشكل مواجه ميشوند.»
جهانشاهي تأكيد ميكند: «اگر مشكلي داريم به ما بگويند تا با هم برطرف كنيم. دوستان ميگفتند, با برگزاري اين مجامع و جلسات امنيت شما به خطر ميافتد, مگر ما چه كار ميكنيم كه امنيت مان به خطر بيفتد. بيايند به ما بگويند كه به يك سري دليل امكان دارد به شما آسيب برسد, يا بگويند به اين دلايل امنيت ملي در خطر ميافتد. ولي هيچ اطلاع دقيقي به ما نميدهند, فقط ميگويند به مصلحت نيست.»
يعني يك انجمن كه فقط ميخواهد اعضاي خود را بشناسد و انتخاب كند اين همه گرفتاري درست ميكند؟!»