خاتمي در پاسخ به عنان:
خانواده جهاني سازوكاري براي عادلانهترشدن ساختار و كاركرد سازمان ملل ميخواهد نه برداشتن گامهايي براي گرفتاري در چنبره قدرتهاي خاص سرويس: سياسي
1384/04/11
07-02-2005
13:54:22
8404-04285: کد خبر
خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: سياسي
حجتالاسلاموالمسلمين سيدمحمد خاتمي، رييس جمهوري در پيامي به كوفي عنان، دبيركل سازمان ملل متحد، ديدگاههاي جمهوري اسلامي ايران را پيرامون طرح اصلاح ساختار سازمان ملل متحد اعلام كرد.
كوفي عنان پيشتر طي نامهاي از رياست جمهوري پيرامون طرح مذكور درخواست اعلامنظر كرده بود.
به گزارش گروه دريافت خبر ايسنا، متن پيام رييسجمهور به نامه دبيركل سازمان ملل متحد بدين شرح است:
بسم الله الرحمن الرحيم
« جناب آقاي كوفي عنان
دبيركل محترم سازمان ملل متحد
با سلام و احترام
از دريافت نامه شما دربارهي اعلام نظر پيرامون طرح اصلاح ساختار سازمان ملل متحد خوشحالم. ضمن آنكه ابتكارات و تلاشهاي جنابعالي را براي اصلاح ساختار سازمان ملل به گونهاي كه بتواند با چالشهاي نوين عصر ما مقابله نمايد، ارج مينهم و اميدوارم اين تلاشها با اجماعنظر اعضاي سازمان، منافع جمعي را تأمين و دغدغههاي مشترك آنان را رفع نمايد، مايلم بر اين نكته تأكيد كنم كه جهان امروز بيش از هر زمان ديگر نيازمند فهمي عادلانه و عزمي مشترك براي رفع تهديدهاي پيشروي همه كشورهاست. نقش مؤثر نهادهاي بينالمللي نظير سازمان ملل متحد نيز در اين است كه مشوق رفتارهاي عادلانهتر در روابط بينالمللي و جهاني امنتر باشد. حقيقت آن است كه اگر به جهان بهتر ميانديشيم بايد به صلح بينديشيم و اگر صلح پايدار ميخواهيم، بايد آن را بر پايهي عدالت استوار كنيم. عدالت در سايهي زندگي جوامع و انسانهاي صاحب حق و حرمت و برخوردار از مواهب طبيعي ميسر است.
از بررسيهاي اوليه گزارش جنابعالي چنين مستفاد ميشود كه متأسفانه انديشهي فوق نتوانسته است در بخشها و اجزاي مختلف گزارش رسوخ يابد. مرور اجمالي برخي از مفاهيم جديد ارائهشده در اين گزارش مؤيد اين مدعاست:
1- در گزارش پيشنهادي آمده است: "امروز، بيش از هر زمان ديگر، تهديدها با هم مرتبطاند، تهديد عليه يكي، تهديد عليه همه است و آسيبپذيري متقابل ضعيف و قوي هرگز تا به اين حد واضح نبوده است." با اين وجود متأسفانه گزارش نتوانسته است به تهديد واقعي در جهان معاصر كه گرايش به استفاده از زور و خشونت توسط بازيگران دولتي و غيردولتي است، عملا توجه كند.
2- گزارش بر تفسير پردامنه از ماده 51 منشور ملل متحد مبتني است؛ اين تفسير اساسا با منافع كشورهاي در حال توسعه و نهايتا صلح عادلانه، امنيت بينالمللي و توسعه پايدار سازگار نيست. نتيجه زودهنگام اين تفسير وسوسه قدرتهاي مسلط به استفاده از زور و انجام اقدامات پيشدستانه و يكجانبه و نتيجه ديرهنگام آن چيرگي منطق قدرت در سراسر جهان خواهد بود.
3- آنچه در اين گزارش تا حد زيادي مورد غفلت قرار گرفته، تهديدي است كه زرادخانههاي انباشته از سلاحهاي كشتار جمعي در برخي از كشورهاي قدرتمند عليه جامعه جهاني بهوجود آوردهاند.
4- تروريسم يكي از زشتترين و زيانبارترين جلوههاي توسل به زور و خشونت است و مبارزه با آن بايد اصولي، ريشهاي و همهجانبه باشد. نه ميتوان تعريفي ناقص و يك بعدي از پديدهي شوم تروريسم ارائه كرد و نه بايد دستاويزهايي به ظاهر قانوني به قدرتمندان داد تا به بهانه مبارزه با تروريسم، مبارزات آزاديبخش ملتهاي تحت اشغال بيگانه و مخالفتهاي حقطلبانه سركوب شوند. متأسفانه اين تمايز و تفاوت در متن گزارش مورد توجه نبوده است.
5- مفاهيم كلي نظير "ايده مسؤوليت براي حفاظت" در گزارش، از جمله مفاهيمي هستند كه تنها براي برخي كشورهاي قدرتمند و سلطهگر جهاني امكان اقدام و پيگيري سياسي را فراهم ميكنند.
جناب آقاي دبيركل!
بدون ترديد جنابعالي دريافتهايد كه اين گزارش نگرانيهاي عمده مشتركي را در بين كشورهاي در حال توسعه ايجاد ميكند. بيم آن ميرود كه اگر گزارش پيشنهادي با همين تركيب براي ساختار جديد سازمان ملل مبنا قرار گيرد، اميدي كه هنوز به سازمانهاي بينالمللي و انديشه همكاريهاي جمعي در دفاع از انسان و عدالت و صلح وجود دارد، به يأس تبديل گردد. متأسفانه در چنين موقعيتي راه تأمين منافع قدرتهاي بزرگ در تضاد با منافع ديگر ملتها، به ويژه آنهايي كه عزم گام نهادن در وادي استقلال، دموكراسي و پيشرفت دارند، هموار ميگردد. اگر در شرايط جديد، زمينه به گونهاي فراهم شود كه فزونطلبي، جنگافروزي، مداخله و سركوب و اشغال با تفسير و عبارات و مفاهيم تازهاي مشروعيت يابد، آيا نبايد بيش از امروز براي فردا نگران شد؟ من به سائقه مودت و با اعتراف به خيرخواهي جنابعالي به عنوان يك دوست كه دغدغه سرنوشت بشر و افتخار انتساب به جهان رنج كشيده از استعمار و سلطهطلبي و تحقير و بردگي قديم و نوين را دارد، پيشنهاد ميكنم كه با كمال شجاعت گامهاي مؤثري براي رفع اين نگرانيها برداريد، تا به عنوان چهرهاي شجاع كه مدافع انسان و مقاوم در برابر زور و خشونت است، در تاريخ ماندگار شويد.
آنچه مسأله امروز همه اعضاي خانواده جهاني است سازوكاري براي عادلانهتر شدن ساختار و كاركرد سازمان ملل است، نه برداشتن گامهايي كه باعث گرفتاري اين سازمان در چنبره قدرتهايي خاص و نهايتا تضعيف منزلت جهاني آن گردد.
اميدوارم جنابعالي بتوانيد در اين موقعيت حساس سازمان ملل را از چالش خطرناكي كه در پيشروي آن است نجات دهيد. در اين راه يقينا دولتها و ملتهاي عدالتطلب و آزاديخواه جهان در كنار شما خواهند بود تا عدالت و انصاف و اخلاق و برابري و حرمت انساني مبنا و مدار همه مناسبات بينالمللي باشد.
از خداوند بزرگ توفيق شما را در اين تلاش مسألت دارم.
سيد محمد خاتمي
رييس جمهوري اسلامي ايران