اكثريت مردم بدون كمك دين از وصول به ارزشهاي اخلاقي ناتوانند
تهران- خبرگزاري كار ايران
يك استاد دانشگاه با تاكيد بر اينكه تبعيت از پيامبر تبعيت در امور ديني است و در امور غير وحياني و غير ديني، خداوند امر به مشورت كرده است، گفت: خداوند ميگويد "و شاورهم في الامر"، بنابراين ما هيچ طريقه ديني ديگري نميشناسيم.
به گزارش خبرنگار "ايلنا"، محسن كديور طي سخناني در مراسم مذهبي جبهه مشاركت ايران اسلامي منطقه تهران كه شب گذشته در كانون توحيد برگزار شد، به تشريح ديدگاههاي خود در مورد "اخلاق مومنانه" پرداخت و اظهار داشت: اخلاق احكامي براي تنظيم روابط آدميان با يكديگر است و با حقوق نيز متفاوت است، حقوق جنبه الزام دنيوي دارد اما اخلاق چنين نيست.
وي با بيان اينكه اخلاق مختص دينداران و متشرعان نيست بلكه سكولارها و لائيكها هم براي خود اخلاقي دارند، خاطر نشان كرد: چهار- پنج قرن پس از پيامبر وجهه غالب اين بود كه دين و اخلاق با هم توأمند و جامعه ديني نميتواند غير اخلاقي باشد.
كديور تصريح كرد: بعدها اين سوال پيش آمد كه آيا اموري مانند اخلاق و عدالت درون ديني هستند يا برون ديني؟ آيا عدالت در سلسله علل احكام است يا متاثر از احكام ديني است؟
وي به ديدگاههاي مختلف در مورد عدالت اشاره كرد و گفت: معتزله و شيعه معتقد بود كه عدالت امري عقلي است و براي فهم آن نياز به درك ديني نداريم، در مقابل اشاعره عدالت را امري شرعي ميدانستند كه عقل انسان امكان درك آن را ندارد.
اين استاد دانشگاه با طرح اين سوال كه اگر اخلاق، غير ديني و عقلي است، پس دين در اخلاق چه نقشي ايفا ميكند و در حالي كه بر اساس تحقيقات جامعهشناسي جوامع ديني، اخلاقيتر از جوامع غير ديني نيست، چرا از اخلاق ديني سخن ميگوييم، اظهار داشت: اين گونه نيست كه اگر دين نباشد، ارزشهاي اخلاقي كشف نميشود بلكه نخبگان ميتوانند به اين ارزشها دست يابند اما اكثريت مردم بدون كمك دين از وصول به ارزشهاي اخلاقي ناتوانند.
كديور با اين اعتقاد به اينكه صرف علم به مسائل اخلاقي براي رعايت امور اخلاقي كفايت نميكند، دين را براي آگاهيدهي به اكثريت مردم به منظور پايبندي به ارزشهاي اخلاقي، تذكر و تاكيد بر رعايت اين ارزشها ضروري خواند.
وي گفت: اكثريت مردم با راهنمايي دين به ارزشهاي اخلاقي ميرسند، اگرچه اگر عقل خود را به كار ميگرفتند، به اين ارزشها ميرسيدند.
اين محقق و پژوهشگر انسان اخلاقي را انساني دانست كه هم حقوق ديگران را رعايت ميكند و هم وظايفي را بر عهده دارد و بر اين اساس مباحثي مانند حقوق بشر، انسانها را از احكام بينياز و اخلاقي نميكند چرا كه اعلاميههاي حقوق بشر از وظايف انسانها سخن نميگويد و تنها بر حقوق آنها تاكيد دارد.
كديور با بيان اينكه رقيب اصلي "اخلاق مومنانه"، "اخلاق سكولار" است، گفت: اخلاق سكولار به معناي جدايي زندگي از دين و دينزدايي از زندگي است، اخلاق سكولار يعني اخلاق منهاي دين.
وي تصريح كرد: خداپرستي كه هيچ جلوهاي حتي در حوزه اخلاق ندارد، به هيچ دردي نميخورد، اخلاق مومنانه يعني اينكه در حوزه اخلاق علاوه بر عقل بر ارزشهاي ديني هم تكيه كنيم.
كديور اخلاق مومنانه را اخلاق عقلي تاييد شده با دين عنوان كرد.
اين استاد دانشگاه در بخش ديگري از سخنانش با تبيين "صفات عاشقان به خدا"، گفت: او محبوب خداست و خدا محبوب او، مومن حب بيشتري به خدا دارد.
وي با بيان اينكه بايد علاقه خود به خدا را با ساير علايقمان مقايسه كنيم، تصريح كرد: راه خدايي بودن، پيرو محمد بن عبدالله بودن است اما تبعيت از پيامبر تبعيت در دين و امور وحياني است، نه در امور غيرديني، اين در حالي است كه عدهاي كه در حد ناخن پيامبر هم نيستند، بعضاً ادعاي تبعيت كامل از خود را دارند.