آيتاله منتظرى: به فرض هم كه آقاى گنجى خطاب به آقاى خامنهاى نامهاى نوشت و گفت: ايشان بايد برود. نبايد با ايشان اينگونه برخورد شود.
با وجود اينكه اكبر گنجى نويسنده و روزنامهنگار منتقد جمهورى اسلامى در زندان انفرادى بسر مىبرد و تا مدتى پيش نيز ملاقاتى ميان او و خانوادهاش انجام نشده بود، اما موضوع گنجى كماكان در صدر اخبار بسيارى از سايتهاى اينترنتى مدافعان حقوق بشر قرار دارد.
مهمترين اين خبرها عبارتند از اظهارات آيتاله منتظرى در دفاع از آزادى اكبر گنجى، تهيه طومارى ۲۵۰۰ امضایی برای آزادی گنجی به ابتکار دانشجویان دانشگاه امیركبیر، و نامهی سرگشاده انجمن صنفی روزنامهنگاران به رییس قوه قضائیه براى آزادی اين روزنامهنگار زندانى. در همين حال معصومه شفيعى همسر اكبر گنجى، دومين شكايت خود از تيم مراقبت همسرش در بيمارستان ميلاد را تسليم قوه قضاييه كرد.
«ادوارنيوز» گزارش مىدهد كه روز جمعه بيستم آبانماه، جمعى از اعضاى شوراى مركزى سازمان ادوار تحكيم وحدت و نيز اعضاى شوراى مركزى دفتر تحكيم وحدت با آيتاله منتظرى ديدار كرده و از جمله مسئله اكبر گنجى را مطرح نمودهاند. آيتاله منتظرى در همين رابطه «درباره موضوع اكبر گنجى، عبدالفتاح سلطانى و ساير زندانيان سياسى» از جمله گفتهاند: ”اين مسايل خلاف شرع است. افراد بايد در اظهارنظر آزاد باشند. امام در پاريس مىگفت حتا كمونيستها هم حق اظهارنظر دارند. پس چگونه اين آقايان كه مسلمانند اينگونه مورد ستم واقع مىشوند. من اميدوارم كه مسئولين در روش خود تجديدنظر كنند و تا دير نشده حرف مردم به گوششان برسد“. بر اساس گزارش «ادوارنيوز» آيتاله منتظرى در ادامه افزودهاند: ”به فرض هم كه آقاى گنجى خطاب به آقاى خامنهاى نامهاى نوشت و گفت: ايشان بايد برود. نبايد با ايشان اينگونه برخورد شود. و اينكه به علت اظهارنظر در مورد موضوعى كسى زندانى شود، كاملا غيرانسانىست“. اما بازتاب اظهارات شخصيتى چون آيتاله منتظرى در ايران چه بوده است؟ پاسخ معصومه شفيعى همسر اكبر گنجى: ”بعد از ریاست جمهوری آقای احمدی نژاد، جو خفقان در مطبوعات خیلی ملموستر شده است. یعنی شما اگر الان به مطبوعات نگاه کنید، میبینید که این اخبار مربوط به نقض حقوق بشر و حمایتهای این چنینی، از قبیل حمایت آیتاله منتظری، یا اصلا منعکس نمیشود، یا اگر منعکس بشود خیلی خیلی محدود، جزیی، با سانسور خبری و بطوری که به این آقایان مسئولین برنخورد. لذا، اصلا انعکاسی در داخل کشور نمی بینید. سایتها فیلتر است، روزنامهها حرفی نمیزنند، اگر هم حرفی بزنند تهدید میشوند يا با تعطیلی و احضار و محاکمه مواجه میشوند. لذا این اخبار منعکس نمیشود و اگر انعکاسی داشته باشد، فقط از طریق رادیوها و روزنامه های برون مرزی ست و سایت های خارج از کشور“.
در چنين شرايطى، معصومه شفيعى در روز جمعه گذشته توانست بار ديگر با همسرش ملاقات كند. اين نشانه خوبىست كه مىتوانست از بهبود وضعيت اكبر گنجى خبر دهد. اما گويا اينطور نيست. معصومه شفيعى وضع اكبر گنجى را اينگونه ترسيم مىكند: ”در جلسهای که ملاقات انجام شد من بودم، آقای گنجی بود و آقای مولایی. آقای گنجی شرایط شان مثل شرایط یکماه پیش بود. یعنی با همان وضعیت، بسیار لاغر، بسیار ضعیف، رنگ پریده، قامت شان نسبتا خمیده، ریش بلند و سفید. خیلی رنگ پریده بود و بدنش یخ بود، و اظهار میداشت که به لحاظ گوارشی هم ناراحتیهای شدیدی پیدا کرده است. ايشان همچنان از نظر دارو و تغذیه در محدودیت شدید هستند و علت کمترشدن بسیار وزنشان و پایین بودن فشارشان هم همین محدودیتهای شدید غذایی و دارویی ست“.
پيش از اين، در هفته گذشته، به ابتكار دانشجويان دانشگاه اميركبير، طومارى با خواست آزادى اكبر گنجى به امضاى ۲۵۰۰ تن از دانشجويان رسيد. طبق گزارش خبرگزارى كار ايران «ايلنا» در بخشى از اين بيانيه، با اشاره به وخامت روزافزون حال اكبر گنجى آمده است: ” این بیانیه به منزله هشداری است به دستگاه قضایی. امضا كنندگان این بیانیه ضمن درخواست از شخصیتهای حقیقی و حقوقی فعال در عرصه سیاسی ایران، جهت ابراز واكنش و اعلام موضع، خواستار اقدام فوری دستگاه قضایی برای آزادی و مداوای اكبر گنجی و پایان دادن به فضای اختناق و سركوب فعالان سیاسی دگراندیش می باشند“.
مسئله گنجى چنان در پرده ابهام فرورفته كه اكثر نيروهاى مدافع حقوق بشر، تنها راه را رسيدگى يك گروه مستقل به وضعيت او مىدانند. در همين راستا، حركت ديگرى كه در هفته گذشته در دفاع از اكبر گنجى صورت گرفت، نامه سرگشاده «انجمن صنفى روزنامهنگاران» به رييس قوه قضاييه بود كه در آن، خواست آزادى اين روزنامهنگار زندانى مطرح شده است. در اين نامه، پس از درخواست تشكيل هياتى براى رسيدگى به وضعيت گنجى، از جمله آمده است: ”از شما اكیدا درخواست داریم كه این هیات را مسئول رسیدگی به وضعیت اكبر گنجی و ارائه گزارش نمایید، تا بیش از این وضعیت این روزنامه نگار زندانی در ابهام و ایهام و ضد و نقیضگوییهای مسئولان قضایی گرفتار نماند و موجبات هزینهزایی برای نظام در افكار عمومی داخلی و خارجی نگردد“.
در چنين شرايطى، بر اساس گزارش خبرگزارى دانشجويان ايران «ايسنا» محمود سالاركيا معاون دادستان تهران، ضمن اعلام خبر ملاقاتش با اكبر گنجى، اعلام كرد كه ”وضعيت عمومى ايشان خوب است“. اما علت تناقض سخنان محمود سالاركيا با اظهارات همسر گنجى در چيست؟ سخنان آقاى سالاركيا را چگونه بايد فهميد؟ پاسخ معصومه شفيعى: ” آقای سالارکیا، البته یکطرف دعوا هستند و ایشان بعنوان معاون آقای مرتضوی مجبورند این حرفها را تکذیب بکنند. اگر این حرفهای من را تکذیب نکنند، در واقع به ضرر خودشان است و اینها واقعیتها را انعکاس نمیدهند. من نمیدانم ایشان منظورشان از وضع عمومی خوب چیست. وقتی من آقای گنجی را می بینم، میبینم که از زمانیکه در بیمارستان بودند وزنش کمتر شده، دستهایش یخ یخ است، چشمهایش گود رفته و فشارش ۷ روی ۵ است. همین فشار ۷ روی پنج نشان می دهد که ایشان از نظر شرایط خونی خیلی تغذیهاش ناجور است و فشارش پایین و بدنش یخ است. شما فکر می کنید من این شرایط را چه جوری باید ببینم! باید بگویم همسرم شرایط مطلوبی دارد! مسلما این وضعیت بسیار نامطلوب است. من انتظار داشتم بعد ازاینکه ایشان را از بیمارستان به زندان منتقل می کنند طبق اطلاعیه ای که خود پزشکان زندان دادند و طبق ادعاهای خود مسئولین مربوطه که میگفتند ایشان وضع شان خوب است، من انتظار داشتم وضع ایشان بهتر از بیمارستان باشد. متاسفانه وضع ایشان بهتر از بیمارستان نیست“.
معاون دادستان تهران در بخش ديگرى از اظهارات خود، علت محدوديت در دادن ملاقات به خانواده گنجى را چنين شرح مىدهد: ”چون هر بار كه ملاقاتى انجام مىشد، واكنشهاى ناشايستى از طرف خود ايشان و خانوادهشان انجام مىشد، محدوديتهايى در ملاقاتها ايجاد شد“. نظر معصومه شفيعى را در رابطه با اين اظهارات جويا مىشويم: ”آقای سالارکیا و دادستانی کلا در طی این مدتی که آقای گنجی در زندان و زیر نظر اینها بودند، تنها یکبار بوده که حرف راست زدند و اینهم همین دفعه است که میگویند محدودیتهایی قائل میشوند برای ملاقات، چون عکس العملهای ناشایستی از طرفین صورت میگیرد. خوب اینها باید بدانند، وقتی که یک ملاقات در شرایطی عادی باشد و یک ملاقات عادی باشد و مسئلهی مهمی رخ داده باشد، مسئله خاصی وجود نداشته باشد، طرفین عکس العمل عادی هم نشان میدهند. اما وقتی عکس العمل های غیرعادی و به تعبیر ایشان «ناشایست» نشان میدهند و ایشان هم طبعا محدودیتهایی را اعمال می کنند، باید دانست که شرایط شرایطی عادی نیست و این اولین باری ست که ایشان حرف راست از دهانش خارج شده“.
وضعيت نگهداری اكبر گنجى نيز محل پرسش است. در شرايطى كه او دوران محكوميت خودرا میگذراند و علیالقاعده بايد در بند عمومی نگهداری شود، در انفرادى «بند ۲ الف» زندانىست، بندى كه به گفته همسر گنجى، امر از مسئولان زندان اوين نمىبرد و زير نظر مرجع ديگرى اداره مىشود، و در شرايطى كه خانواده گنجى اعلام مىكنند كه تمام راههاى ممكن را رفتهاند، به گزارش «ايلنا» معصومه شفيعى به دنبال شكايت قبلى خود در تاريخ هشتم آبانماه، شكايت ديگرى از تيم مراقبت از همسرش در بيمارستان ميلاد را تسليم قوه قضاييه كرده است. خانم شفيعى در گفتگويى با صداى آلمان، علت دومين شكايت خود از تيم مزبور را، ذكر موردى اعلام مىكند كه به مراتب مهمتر از موضوع اولين شكايت اوست. علت اصلى شكايت نخست خانم شفيعى از تيم مراقب اكبر گنجى در بيمارستان ميلاد، ضرب و شتم اين روزنامهنگار زندانى توسط آنان بود.
بهنام باوندپور