با روى كار آمدن محمود احمدى نژاد ميدان بازى برای جمهورى اسلامی هرروز تنگتر شده است. در واقع اروپا به همان سرعتى كه از ايران دور شده، خود را نزديكتر به آمريكا يافته است. اينك شتاب دو سوى اقيانوس آتلانتيك رو به سوى تهران ضرباهنگ و طنينی همسو يافته است. دست كشيدن از غنى سازى اورانيوم خواست مشترك آمريكايیها و اروپايیهاست.
* گزارش علیرضا نوریزاده از لندن
ديرگاهى است كه صداى جك استراو وزير خارجه بريتانيا طنين خوشاش را در گوش جمهورى اسلامى از دست داده است. حالا استراو نيز به همان گونه سخن میگويد كه خام كاندوليزا رايس. نماينده قزوين بر اين باور است كه كينه و عداوت وزير خارجه ايالات متحده نسبت به جمهوریاسلامی ريشه در يك ناكامى عاطفى دارد كه به روزگار دانشجويى رايس و آشنايىاش با يك دانشجوى ايرانی بازمیگردد. در مورد جك استراو دليل بىمهرى از نگاه نماينده قزوين هنوز فاش نشده است.
مقامات جمهورى اسلامى ديرزمانی بر اين باور بودند كه اروپا حساب خود را به ويژه پس از رويدادهای عراق از حساب آمريكا جدا كرده است و تهران همچنان میتواند بر بندهاى تناقض در نگاه اروپا و آمريكا به مسئله اتمی ايران بازى كند. اما با روى كار آمدن محمود احمدى نژاد ميدان بازى برای جمهورى اسلامی هرروز تنگ تر شده است. در واقع اروپا به همان سرعتى كه از ايران دور شده، خود را نزديكتر به آمريكا يافته است. اينك شتاب دو سوى اقيانوس آتلانتيك رو به سوى تهران ضرباهنگ و طنينی همسو يافته است. دست كشيدن از غنى سازى اورانيوم خواست مشترك آمريكايیها و اروپايیهاست. حتى تهران نمىتواند روى همدلی روسها و چينىها چندان حساب كند و يك ميليارد دلار خريدهاى نظامى اخير از روسيه و قراردادهاى عظيم نفت و گاز ميلياردى با چين در برابر آنچه اين دو كشور در معارضه با جامعه بينالمللى از دست خواهند داد آنقدر جذاببت ندارد كه روسيه وچين را به رويارويی با شركای خود در حلقه هشت كشور صنعتی جهان وادارد و اين نكتهاى است كه طى دو روز گذشته اغلب رسانههاى انگليسى روى آن انگشت گذاشتهاند.
مسئله انتقال پرونده اتمى ايران به شورای امنيت قطعى به نظر میرسد با اين همه جك استراو در پى تونى بلر نخست وزير انگلستان تاكيد میكند اروپا اصولا به راه حل نظامی عليه ايران نمى انديشد و ترجيح میدهد در شورای امنيت نيز به صورتی سريع ايران مورد تحريم قرار نگيرد چون مراحلى وجود دارد كه میتوان نخست آنها را طی كرد. به معناى ديگر جك استراو احتمال اين كه پس از نشست اصطرارى شوراى حكام آژانس بين المللى انرژی اتمى كه به تقاضاى سه كشور اروپايى طرف گفتگو با ايران تشكيل میشود، عليه ايران تحريمهايى را در شورای امنيت برقرار سازند، منتفى میداند.
طى دو روز گذشته تونى بلر در پارلمان و جك استراو در گفتگو با روزنامه نگاران نارضايتى خود را از روند عملكرد جمهورى اسلامى اعلام كرده اند. اغلب روزنامههاى بريتانيا هشدار میدهند كه اگر در تعامل با جمهوری اسلامی اين بار به طور جدى رفتار نشود، جمهوری اسلامى نيز به همان راهى خواهد رفت كه كره شمالى رفت و زمانى جهان به خود آمد كه كره شمالى تعدادى كلاهك اتمى درانبارهاى خود پنهان كرده بود. بريتانيا بر اين باور است كه فشارهاى سياسى بر جمهوری اسلامى همچنان مى تواند موثر باشد. بعضى از سياستمداران بريتانيايی روى ارتباط كهن حود با شمارى دولتمردان جمهورى اسلامى بسيار حساب میكنند. از جمله آقاى على لاريجانى كه در گذشته نيز گفتگوهايى با مقامات بريتانيايى داشته است، فردی است كه مورد توجه لندن براى بازگذاشتن درهاى گفتگو مى باشد.
* * *
انتصاب مقام جديد امنيتی در کابينه بوش براى جمع آورى اطلاعات درباره ايران
* عبدى کلانترى، گزارشگر صداى آلمان در نيويورك
امروز نيويورک تايمز به نقل از سرپرست امنيت ملى آمريکا اعلام کرد که ايران و کره شمالى به فهرست کشورهايى اضافه شدند که اقدامات ضد ترور هستهاى بايد دربارهی آنها مورد حداکثر توجه و ارجحيت قراربگيرد. مواضع آشتى ناپذير رهبرى رژيم ايران در مذاکرات هستهاى به تدريج باعث برجسته شدن خطر امنيتى ايران در رسانهها و افکار مردم در آمريکا مىشود.
جان نگروپانته سرپرست امنيت ملى آمريکا (Director of National Intelligence - DNI) ، که مقامى است در حد وزير کابينه و بر پانزده سازمان اصلى امنيتى کشور نظارت دارد، اعلام کرد که دو مقام ارشد جديد به نام «مدير عملياتى» (mission manager) براى ايران و کرهی شمالى ايجاد شده است که وظيفهشان عبارت است از رهبرى استراتژيک در جمع آورى و هماهنگى اطلاعات امنيتى و جاسوسى در مورد ايران و کرهی شمالى، به ويژه در مورد فعاليتهاى هسته اى اين دو کشور.
مدير عملياتى بخش ايران خانم «لسلى آيرلند» (S. Leslie Ireland) است که پيش از اين معاون اجرايى سازمان سيا (CIA) بوده است و با سابقهی ۲۰ سال کار امنيتى، مسؤليتهاى قبلىاش شامل معاونت امور اعراب و اسراييل و مشاور مخصوص در امور مربوط به ايران بوده است. خانم لسلى آيرلند همچنين در دفتر وزير دفاع آمريکا مديريت شعبهی ايران و کويت را به عهده داشته است. آقاى نگروپانته گفت مديران عملياتى ايران و کرهی شمالى داراى حداکثر اختيارات هستند و همان اندازه اهميت دارند که مقام خود او اگر مىخواست توجهاش را به يک کشور ويژه معطوف کند.
مواضع آشتى ناپذير رهبرى رژيم ايران در مذاکرات هستهاى به تدريج باعث برجسته شدن خطر امنيتى ايران در رسانهها و افکار مردم در آمريکا مىشود. امروز روزنامهی «کريستين ساينس مانيتور» ، که روزنامهاى ليبرال است و به طور معمول ديدگاههاى ملايمى دارد و خواهان اقدام عليه ايران نبوده، در سرمقالهاش نوشت وقت آن رسيده که غرب پاسخ قاطعى به ايران بدهد زيرا اين کشور در حال عبور از «خط قرمز» قدرت هستهاى است. اين روزنامه توصيه مىکند سه کشور اروپايى با روسيه و چين ائتلافى تشکيل دهند براى تحريم اقتصادى ايران و همزمان اگر عناصر پراگماتيستى درون رژيم ايران خواهان همکارى با غرب باشند، به آنها قول امنيت نظامى و سياسى داده شود.
دليل ايجاد مقام امنيتى ويژه براى ايران در کابينهی بوش، در اين حد بالاى ارجحيت ، نخست کمبود اطلاعات امنيتى از داخل ايران است که سال گذشته کميسيون ويژهاى از سوى رييس جمهور از آن انتقاد کرده بود، و ديگر اينکه، به نظر مىرسد مذاکرات ديپلماتيک براى مهار ايران در کسب نيروى هستهاى ديگر موفقيتى نخواهد داشت.
کابينهی بوش تاکنون بارها از سوى کنگره و رسانهها به خاطر کمبود يا نادرستى اطلاعات امنيتى مربوط به عراق، مورد انتقاد شديد قرار گرفته و هم اکنون نمايندگان کنگره و افکار عمومى حاضر نيستند به صرف ادعاى مقامات کابينه و اطلاعات کلى و نامطمئن، از هيچ اقدامى عليه ايران حمايت کنند. به نظر مىرسد وزارت دفاع و پنتاگون در حال آماده شدن براى زمانى هستند که به زعم خودشان ايران از «خط قرمز» قابليت توليد سلاح هستهاى گذشته باشد، و براى اثبات چنين امکانى بايد اطلاعات موثق جاسوسى و امنيتى براى مجاب کردن کنگره داشته باشند.
* * *
روسيه در تلاش براى ترغيب ايران به ادامه تعليق غنىسازى اورانيوم
* آرش تهرانى، گزارشگر صداى آلمان در مسكو
به گفته سرگئى لاوروف، وزير امور خارجه روسيه، چنانچه جمهورى اسلامى ايران به تعليق فعاليتهاى پژوهشى و تحقيقاتى هستهاى خود بازنگردد، براى روسيه دشوار خواهد بود به تلاشهاى خود براى حل و فصل پرونده هستهاى اين كشور ادامه دهد.
سرگئى لاوروف پنج شنبه شب در سخنانى كه از شبكههاى تلويزيونى روسيه پخش شد گفت، دولت مسكو صادقانه تلاش مىكند تا تعليق فعاليتهاى مربوط به غنىسازى اورانيوم در ايران ادامه يابد. آقاى لاوروف تاكيد كرد، اميدوارم ايران از راهى عبور كند كه قبلا هماهنگ شده بود.
در همين حال وى پنج شنبه شب، پس از مصاحبهاى كوتاه با تلويزيون دولتى روسيه در برنامهى راديو اكو مسكو شركت كرد و به تشريح مواضع دولت روسيه پرداخت. به گفتهى آقاى لاوروف، ايران هم اكنون داراى موشكهايى با برد متوسط و طولانىست كه اين نشاندهندهی قدرت قابل توجه اين كشور در زمينه فناورى موشكىست. از سوى ديگر، با در نظر گرفتن مسئله آغاز تحقيقات اتمى در ايران و سخنان اخير رهبرى اين كشور در رابطه با اسراييل بايد اذعان كرد كه موضع كسانى كه مىگويند تنها از طريق شوراى امنيت سازمان ملل مىتوان با ايران برخورد كرد تقويت مىيابد.
در همين حال وزير امور خارجه روسيه اظهار اميدوارى كرد كه برنامه هستهاى ايران در چارچوب آژانس بينالمللى انرژى اتمى حل و فصل شود. به عقيده تحليلگران سياسى در روسيه ، اظهارات وزير امور خارجه روسيه از اين روى اهميت دارد كه رهبرى روسيه تاكنون با اتخاذ سياستى سختگيرانه نسبت به برنامههاى اتمى ايران مخالفت مىورزيده است.
همچنين روسيه تنها كشور خارجىست كه در برنامههاى اتمى ايران مشاركت دارد و نيروگاه هستهاى بوشهر با كمك طرف روسى ساخته مىشود. اين كشور اخيرا براى حل بحران هستهاى ايران پيشنهادى را مطرح كرد كه براساس آن مرحلهى استخراج سنگ معدن اوكتا اكسيد اورانيوم و تبديل آن به گاز هگزا فلوريد اورانيوم در ايران انجام شود و سپس، اين گاز براى تزريق به دستگاههاى سانتريفوژ و تبديل به اورانيوم غنى شده به روسيه انتقال داده شود.
از سوى ديگر روزنامهى كومرسانت، چاپ مسكو، امروز جمعه با اشاره به منابع خود در وزارت دفاع روسيه فاش ساخت كه هيات روسى كه براى گفت و گو جهت فروش مجموعههاى پدافند هوايى اس.۳۰۰ به ايران سفر كرده بود به نشانهى اعتراض به مواضع اخير رهبرى اين كشور روز دوشنبه ايران را ترك كرد. به نوشتهى اين نشريه وزارت دفاع روسيه در نظر داشت در اواخر اسفندماه قراردادى به منظور فروش ۵ مجموعه اس. ۳۰۰ به ارزش ۸۰۰ ميليون دلار با ايران منعقد كند. كومرسانت يادآور مىشود كه چندى پيش فروش ۲۹ مجموعه موشكى تور. ام.۱ به ارزش هفتصد ميليون دلار موجب نارضايتى بسيارى از كشورها، از جمله آمريكا و اسراييل شد.
به عقيده اين نشريه اقتصادى روسيه با توجه به جريانات اخير به نظر مىآيد كه مسكو سوخت هستهاى مورد نياز نيروگاه بوشهر را در اختيار ايران قرار ندهد تا مسئلهى تكميل اين نيروگاه همچنان در هالهاى از ابهام قرار گيرد.
[برای شنيدن گزارشات و رجوع به اصل مطلب در سايت دويچه وله، اينجا را کليک کنيد]