"به رهبران ايران بايد توصيه كرد كه راه حل ديپلماتيك را بپذيرند"
روزنامه پرتيراژ و بانفوذ «وال ستريت جورنال» در آمريكا، كه در روزهای اخير در سرمقالهها و تفسيرهای متعددی، فشار زياد روی ايران تا حد كارزارِ نظامی را پيشنهاد كرده است، بار ديگر به قلم يك متخصصِ ارشدِ مطالعاتِ استراتژيك مینويسد چند بمبارانِ موضعیِ سريع در زمان بسيار كوتاهی، حتا يك شبه، میتواند قابلیّتِ ساختن بمب در ايران را سالها عقب بيندازد.
روزنامه وال ستريت جورنال در تفسيری به قلمِ يك عضو ارشدِ «مركز مطالعات استراتژيك و بينالمللی» ، مینويسد كسانی كه معتقدند حملهی هوايیِ پيشگيرانه عليه تأسيساتِ هستهای ايران غيرعملی و دشوار است اشتباه میكنند. مخالفانِ حملهی هوايی، غالباً وضعيت را مقايسه میكنند با حملهای كه ارتش اسراييل در سال ۱۹۸۱ به نيروگاه هستهای «اوسيراك» در عراق كرد، و متذكر میشوند كه آن حمله به اين خاطر موفق شد كه يك هدف بيشتر نداشت، در حاليكه پروژهی ايران برای ساختن چرخههای غنیسازی، چندين برابر بزرگتر است و در صدها محلِ متفاوت پخش شده كه بعضی از آنها، مانند تأسيسات نطنز، در عمقِ زمين ساخته شدهاند و روی آن را حائلهای قوی پوشانده است. مخالفان حمله نظامی میگويند نابودی همهی اين تأسيسات لازمهاش آن است كه نيروی هوايی آمريكا به تعدادِ صد برابرِ جنگندههای اسراييلی در سال ۱۹۸۱، بايد نيرو روانهی فضای ايران كند.
مفسرِ نظامی وال استريت جورنال برعكس عقيده دارد برای فلج كردن برنامهی هستهای ايران برای مدتی طولانی، لازم نيست همهی ساختمانها در همهی نقاط پراكنده را هدف قرار داد. چند مركز اصلی برای هدف قرار دادن كافی است. اين مفسر مینويسد، هرچند بعضی از اين تأسيسات كه در اعماق زميناند به شدت عليه حملهی هوايی حفاظت میشوند، اما به نظر میرسد معماری آنها نمیتواند در برابر بمبهای جديد كه میتوانند به اعماقِ زمين نفوذ كنند، مقاومت كند. پس از چنين حملهای، برای ايران ساختن و جايگزين كردن قطعاتِ نابود شده بسيار دشوار خواهد بود زيرا ايران از لحاظ تكنولوژيك آنقدر پيشرفته نيست كه بتواند قطعاتِ پيچيدهی فلزی توليد كند. در حال حاضر بيش از سی و پنج درصد سوختِ ايران وارداتی است زيرا برای افزايش ظرفيت توليد پالايشگاهها، ايران نيازمند قطعات و تكنولوژیِ وارداتی است كه با تحريم اقتصادی آمريكا امكان اكتساب آن مشكل شده است. هواپيماهای فرسودهی ايران به اين دليل به طور مرتب سقوط میكنند كه اين كشور قادر به توليد قطعات يدكیِ آنها نيست.
وال ستريت جورنال نتيجه میگيرد كه حملهی هوايی به ايران ممكن است از لحاظ عواقب سياسیاش، بهترين راه حل نباشد اما بدون شك از لحاظ امكانات نيروی هوايی به راحتی عملی است و میتوان حتا آن را ظرف يك شب به انجام رساند: «بنابراين به رهبران ايران بايد توصيه كرد كه راه حل ديپلماتيك را بپذيرند و از قماری كه به خيال خودشان با حسابگری دارند بازی میكنند صرفِ نظر كنند.»
جالب است ذكر كنيم كه روزنامهی بانفوذِ ديگر آمريكا نيويورك تايمز درست در همين روز (۸ فوريه) در سرمقالهاش با راه حل نظامی مخالفت كرد و نوشت راه حل ديپلماتيك و تدريجی برای مجاب كردن ايران مؤثرتر از هر راه ديگری است و در دراز مدت شايد خودِ دولت ايران نيز تغيير كند و شيوهی ملايمتری در برابر فشار بينالمللی در پيش بگيرد.
عبدی كلانتری - نيويورك