روسيه بر موضع خود عليه اعمال هر نوع تحريمى عليه ايران تاكيد میورزد و اين امر، رسيدن به توافقى با غرب بر سر نحوه برخورد با ايران را دشوارتر میسازد. اما آمريكا با وجود اظهار اميدوارى در مورد كارساز بودن روشهاى ديپلماتيك، كماكان بر اهداف نظامى برنامه هستهاى ايران تاكيد دارد. اين موضع ايالات متحده، همان چيزىست كه احتمال اقدام نظامى آمريكا عليه ايران را، از نظر كارشناسان اروپايى هر چه بيشتر مىكند.
دولت روسيه بر موضعگيرى خود در برابر تحريمهاى احتمالى عليه ايران شدت بخشيد و بدين شكل عملا راه را براى رسيدن به اتخاذ موضعى مشترك با آمريكا دشوارتر كرد.
طبق گزارش خبرگزارى روسى «اينترتاس»، وزارت خارجه روسيه امروز (جمعه ۲۱ آوريل) اعلام كرد، تنها زمانى مىتوان درباره مجازاتهاى احتمالى عليه ايران سخن گفت كه مدارك مشخصى دال بر اين وجود داشته باشد كه برنامه اتمى ايران اهداف صلحجويانه را دنبال نمىكند.
ميخاييل كامينين سخنگوى وزارت خارجه روسيه در همين رابطه گفت، استفاده از زور و اعمال تحريمها، تنها راهحلهاى موجود نيستند. بر اساس گزارش خبرگزارى روسى «ريانووستى» نيكلاى اسپاسكى نايب رييس شوراى امنيت ملى روسيه تاكيد كرد، كه اعمال تحريم در شرايط حاضر موضوعيت ندارد.
على اصغر سلطانيه نماينده ايران در آژانس بينالمللى انرژى اتمى نيز، امروز در جريان يك كنفرانس امنيتى در مسكو، به «ريانووستى» گفت، رهبرى ايران مىخواهد به همكاريهاى همهجانبه خود با آژانس ادامه دهد. وى افزود، دولت ايران آماده است تا هرگونه ترديدى در مورد برنامه هستهاى خود را برطرف كند. طبق گزارش اين خبرگزارى، ايران هيچ مخالفتى ندارد كه تاسيسات اتمىاش زير نظر آژانس بينالمللى انرژى اتمى، به فعاليت خود ادامه دهند.
اما با وجود تاكيد جمهورى اسلامى بر صلحجويانه بودن برنامه هستهاىاش، و مخالفت روسيه با اعمال تحريم عليه ايران، دولت آمريكا كماكان بر آن است كه ايران در پى دستيابى به سلاحهاى اتمىست.
در همين رابطه، جان نگروپونته سرپرست سازمان امنيت ملى آمريكا ديروز (پنجشنبه ۲۰ آوريل) در واشنگتن، تحولات اخير در ايران را «اخلالگرانه» خواند. هماهنگكننده سازمانهاى جاسوسى آمريكا گفت، هدف ايران دستيابى به بمب اتمىست. البته نگروپونته به اين مسئله اشاره كرد كه طبق ارزيابى دولت آمريكا، در شرايط كنونى، دولت ايران تا ساخت بمب اتمى چندين سال فاصله دارد.
در اين ميان، «اولى هاينونن» يكى از بازرسان بلندپايه هستهاى آژانس بينالمللى انرژى اتمى، سفر به ايران را لغو كرد. ديپلماتهاى نزديك به آژانس بينالمللى انرژى اتمى، دليل لغو اين سفر را چنين عنوان كردند كه محمد البرادعى در ديدار اخير خود از ايران، نتوانسته است به هيچ شكلى رهبرى جمهورى اسلامى را به همراهى و همكارى متقاعد كند.
اين در حالىست كه طبق گزارش «شبكه خبر» (وابسته به صدا و سيمای جمهوری اسلامی ايران)، هيات اعزامى ايرانى، پس از گفتگو بر سر مناقشه اتمى در مسكو، امروز (جمعه) براى ادامه مذاكرات عازم وين شد.
هيات ايرانى به سرپرستى جواد وعيدى معاون دبير شوراى عالى امنيت ملى، در تلاش است تا پيش از پايان مهلت يك ماهه شوراى امنيت، يعنى حدود يك هفته ديگر، راهى براى برون رفت از مناقشه هستهاى ايران بيابد.
قرار است ۲۸ ام ماه جارى ميلادى، آوريل، محمد البرادعى رييس آژانس بينالمللى انرژى اتمى، گزارش خود را در مورد پرونده هستهاى ايران، همزمان، تسليم شوراى امنيت سازمان ملل متحد و شوراى حكام آژانس كند.
در كشاكش بحثها در مورد مناقشه اتمى ايران، بسيارى از كارشناسان اروپايى اقدام نظامى آمريكا عليه جمهورى اسلامى را بيش از هر زمان ديگرى محتمل مىبينند، امرى كه دليل آن را در دو ديدگاه آشتىناپذير دولتهاى ايران و آمريكا بايد جست: پافشارى ايران بر برنامه هستهاى خود به هر قيمت و با هر هزينهاى، و تاكيد آمريكا بر اهداف نظامى برنامه هستهاى جمهورى اسلامى، و جلوگيرى كردن از دستيابى ايران به سلاحهاى اتمى با استفاده از تمام گزينههاى ممكن.
بهنام باوندپور