درگیریهای نوروزی در ترکیه شدت گرفت، بی بی سی

نا آرامی در مراسم نوروزی شهرهای کردنشین ترکیه برای دومین روز پیاپی ادامه یافت و به شهرهای بیشتری گسترش پیدا کرد.

مراسم عید نوروز در شهرهای عمده کردنشین ترکیه با شعارهای سیاسی و درگیری با پلیس همراه شده و در دومین روز، دهها نفر طی این درگیریها مجروح شده و حدود سیصد نفر بازداشت شده اند.

گرامیداشت عید نوروز از سنتهای مردم کرد ترکیه است و امسال در آستانه فرارسیدن عید، تدابیر امنیتی در شهرهای کردنشین ترکیه افزایش یافت و صدها مأمور پلیس ضدشورش با خودروهای نفربر زرهی در این شهرها مستقر شدند.

با فرارسیدن نوروز، عده ای که عکسهای عبدالله اوج آلان، رهبر زندانی حزب کارگران کرد (پ ک ک) را حمل می کردند در خیابانها دست به تظاهرات زدند و عده ای از آنان با بسوی مأموران پلیس سنگ پرداختند که در برخی شهرها واکنش پلیس را به همراه داشت.

شدیدترین درگیری از شهر وان در شرق ترکیه گزارش شده که در آن حدود یکهزار و پانصد نفر دست به تظاهرات زدند و طی درگیری میان پلیس و تظاهرکنندگان 53 نفر، از جمله پانزده مأمور پلیس مجروح شدند، حدود یکصد و سی نفر نیز به بازداشت پلیس درآمدند.

بنابر گزارشها، سه مأمور پلیس و یکی از تظاهرکنندگان که مجروح شدند در شرایط وخیمی در بیمارستان به سر می برند.

تظاهرکنندگان در وان همچون تظاهرات مشابه در دیگر شهرهای کردنشین ترکیه شعارهایی در حمایت از عبدالله اوج آلان، رهبر زندانی حزب کارگران کردستان (پ ک ک) سر دادند و اقدام به آتش زدن لاستیک و شکستن شیشه مغازه ها و ساختمانهای دولتی کردند.

تلویزیون ن ت و ترکیه (NTV) تصاویری را نشان می داد که در آن پلیس با پاشیدن آب با فشار زیاد پاش اقدام به متفرق کردن تظاهرکنندگان می کرد و مأموران پلیس با ضربات باتون تظاهرکنندگان را کتک می زدند.

در این تصاویر تلویزیونی، جوانان کرد دیده می شدند که صورت خود را پوشانده اند و بسوی پلیس سنگ پرتاب می کنند.

پلیس وان مسئولیت به خشونت کشیده شدن تظاهرات را متوجه حزب جامعه دموکراتیک ترکیه می کند که کنترل شوراهای شهر و شهرداریهای 54 شهر کردنشین ترکیه را در دست دارد و برنامه ریزی مراسم نوروز امسال را در این شهرها به عهده داشته است.

آن گونه که مقامات پلیس وان گفته اند، حزب جامعه دموکراتیک فقط قرار بود یک روز (روز جمعه) مراسم نوروز برگزار کند اما با وجود مخالفت پلیس در روز شنبه نیز مراسم را ادامه داد.

دو تن از نمایندگان حزب جامعه دموکراتیک در مجلس ترکیه در میان جمعیت تظاهرکننده دیده شده اند و عبدالرحمن دوغار، مسئول محلی حزب جامعه دموکراتیک تحت تعقیب پلیس قرار دارد.

حزب جامعه دموکراتیک رسماً در مجلس نماینده ندارد اما بیش از بیست نماینده مستقل که به مجلس ترکیه راه یافته اند عضو یا مورد حمایت این حزبند.

دادستان کل ترکیه حزب جامعه دموکراتیک را به ارتباط با پ ک ک متهم کرده و پرونده ای علیه این حزب تشکیل شده که در دست رسیدگی است.

نورالدین دمیرتاش، رهبر حزب جامعه دموکراتیک به جرم ارتباط با پ ک ک در زندان به سر می برد.

طی درگیریهای امروز، در اورفا، دیگر شهرکردنشین ترکیه 93 تظاهرکننده بازداشت شده و شب گذشته در شهر ویرانشهر در نزدیکی اورفا، تظاهرکنندگان اقدام به پرتاب بمب آتشزا (کوکتل مولوتوف) بسوی پلیس کردند که منجر به زخمی شدن شانزده مأمور پلیس شد، شانزده تظاهرکننده نیز در ویرانشهر بازداشت شدند.

در شهرهای حکاری (جوله مرگ) و سیرت در جنوب شرق ترکیه سیزده تظاهرکننده و سه مأمور پلیس طی درگیریها زخمی شدند، هفده تظاهرکننده نیز بازداشت شدند.

شهرهای غیرکردنشین ترکیه نیز از تنشهای نوروزی در امان نماندند و مهاجران کرد در این شهرها طی مراسم نوروزی با پلیس درگیر شدند.

در بندرهای مرسین در جنوب و ازمیر در غرب ترکیه حدود سی نفر به بازداشت پلیس درآمدند که از جمله آنان، محمد بایراقدار، مسئول محلی حزب جامعه دموکراتیک در ازمیر بود، تعدادی کوکتل مولوتوف نیز از تظاهرکنندگان به دست آمد.

معمولاً هر ساله هواداران پ ک ک از عید نوروز برای حرکتهای سیاسی استفاده می کنند و درگیریهای پدید می آید که شدیدترین آنها در سال 1992 حدود پنجاه کشته بر جای گذاشت.

امسال نیز با توجه به عملیات اخیر ارتش ترکیه علیه چریکهای پ ک ک و شدت گرفتن درگیری میان طرفین، انتظار می رفت که تنشهای بیشتری در جریان مراسم نوروزی بروز کند.

در روز نخست نوروز، دیاربکر، بزرگترین شهر کردنشین ترکیه و شهرهای اورفا و آغری (قره کوسه) صحنه درگیری شده بودند و این تنشها بتدریج به دیگر شهرهای کردنشین سرایت کرد.

با اینکه تظاهرکنندگان در هواداری از عبدالله اوج آلان شعار می دادند و عکسهای او را در دست داشتند، پلیس در آغاز دخالتی برای متفرق کردن تظاهرکنندگان نکرد اما تظاهرکنندگان شروع به سنگپرانی بسوی پلیس کردند که با واکنش مأموران مواجه شد.

در روز نخست عید که در 21 مارس در شرق ترکیه جشن گرفته شد، در اورفا پلیس در پاسخ به سنگپرانی هواداران پ ک ک اقدام به شلیک گاز اشک آور کرد، دست کم سه مأمور پلیس مجروح شدند و چهار نفر به بازداشت پلیس درآمدند.

درآغری جوانان هوادار پ ک ک بسوی مأموران پلیس سنگ پرتاب کردند و در ماردین، علاوه بر سنگپرانی، یک بمب آتشزا (کوکتل مولوتف) بسوی یکی از مدارس پرتاب شد که بام آن را به آتش کشید.

در ترکیه علاوه بر کردها، اقلیت کوچک شیعیان آذربایجانی در شرق این کشور و همچنین علویها نیز عید نوروز را جشن می گیرند.