 |
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
||
|
||||||
 |
 |
 |
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
||||||
|
|
|
|
|||
در ايام المپيك بيست و هشتم در آتن، آنچه كه در ايران با چنين رخدادي در گذشته قابل قياس نبود، حجم ارسال اخبار، گزارش‌ها و مصاحبه‌هاي خبري خبرنگاران ايراني اعزام شده به المپيك آتن بود. البته حضور رئيس سازمان ورزش از ابتدا تا انتها در تمامي مسابقات ورزشكاران ايراني نيز بر حواشي اخبار و رويدادهاي كاروان ورزشي ايران افزود. جدا از تمام اخبار خبرگزاري‌ها، روزنامه و نشريات مكتوب كشور، تارنماهاي اينترنتي با رويكردهاي ورزشي نيز نسبت به اين رخداد ورزشي بي‌تفاوت نبودند و تعدادي از اخباري كه بروي صفحات آنها قرار گرفته بود، به المپيك و گزارش‌هاي خبري آن اختصاص داشت. در اين ميان فعاليت سايت‌هاي خبري با رويكرد سياسي و ارسال اخبار ويژه «ورزشي ـ سياسي» در ايام المپيك به اين دليل تعجب برانگيز بود كه اساساً خط مشي اين سايت‌ها در گذشته هيچ گاه توجه به مسائل و اخبار ورزشي نبود.
فعاليت همزمان اين سايت‌ها كه در ادبياتي كه به كار مي‌گيرند، با يكديگر اشتراكي ندارند، شايد در نگاه نخست نشان از حساسيت بالاي مسابقات المپيك و يا مسابقه خبري با تعاريف مشخص اين تارنماهاي اينترنتي بود. در همان ايام، سايت خبري «دريچه» در يك خبر كوتاه از احتمال كانديد شدن مهندس مهرعليزاده در انتخابات رياست كميته ملي المپيك كه اوايل آبان ماه برگزار مي‌شود، خبر داد. اين خبر گرچه در محافل خصوصي ورزش كشور قبل از اين مطرح بود اما هيچ‌گاه طرح عمومي نيافته بود.
يك سايت اينترنتي با خط مشي مشخص در جهت تخريب يك گروه سياسي ديگر، خبري از المپيك منتشر كرد كه سايت رقيب، پاسخ آن را در خبري ويژه از المپيك داد.
اين مسابقه خبري تا آنجا پيش رفت كه سايت خبري بازتاب در يك گزارش تحليلي به شدت بر عملكرد سازمان ورزش به عنوان متولي ورزش كشور تاخت و پيشنهاد داده بود كه به جاي كاروان 40 نفره ورزشكاران ايران به المپيك، كارواني از مجموع معلولان را به المپيك آتن اعزام مي‌كردند ! تا شايد در عدم نتيجه‌گيري آنها توجيهي باشد. تمام اين اخبار در حالي منتشر مي‌شد كه هنوز كاروان ورزشي ايران صاحب مدالي در المپيك آتن نشده بود. پس از المپيك آتن و كسب دو مدال طلا، دو نقره و دو برنز در ميان انتقادات و اخبار و گزارش‌هاي خبري رسانه‌ها و سايت‌هاي اينترنتي غير ورزشي نيز همچنان فعال بودند.
سايت خبري بازتاب در يك گزارش ديگر به نقد عملكرد رئيس سازمان ورزش و سخنان وي در حمايت از نتايج كسب شده در المپيك پرداخت.
«... ايشان در سه سال گذشته كمتر در صحنه ورزشي ايران ظاهر مي‌شدند و اظهار نظرها را عمدتاً به آقاي كفاشيان معاونت فني و امور فدراسيون‌هاي ورزشي محول مي‌كردند. اما كسب شش مدال در المپيك آتن، باعث شد تا جناب رئيس، فرصت را مناسب ديده و پس از حضور طولاني در آتن، در صفحه تلويزيون ظاهر شود و نتايج كاروان ايران را يك ركورد شكني فوق‌العاده و بي‌سابقه ارزيابي كنند. ايشان در اين اظهارات همچنين منتقدان را به ايراد انتقادهاي بي‌پايه و تلخ كردن اين پيروزي بزرگ در كام مردم متهم كرد.»
در ادامه اين گزارش ورزشي آمده است: «اگر جناب رئيس مدال طلاي رضازاده را ناشي از برنامه‌ريزي و توانايي‌هاي مديريت ورزش كشور در سال‌هاي اخير مي‌داند، احتمالاً ايشان خود را با والدين قوي ترين مرد جهان اشتباه گرفته است...»
اين گزارش، بازتاب وسيعي در سطح خواص ورزش كشور داشت. براي اولين بار بودكه يك سايت سياسي با هدف و استراتژي به يك مقوله ورزشي مي‌پرداخت. البته برخي از كاربران اين سايت در قسمت نظرسنجي اين مطلب به ارائه نظرات خود پرداختند.
يكي از اين بازديد كنندگان نوشته بود: «مشخصاً سايت بازتاب يك سايت سياسي است كه جهت‌گيري آن از مطالبش كاملاً مشخص است...»
يكي ديگر از كاربران سايت نيز نظر خودرا اين گونه بيان كرده بود: «واقعاً جاي تأسف است كه مسؤولان ورزش كشوري مثل چين كه مقام دوم المپيك رو به دست آورده اظهار مي‌كنه كه ما از خيلي از كشورها عقب هستيم و از نتايج كسب شده راضي نيست اونوقت آقاي مهرعليزاده از نتايج المپيك ...»
مجموعه اين اخبار و گزارش‌ها به سمتي رفت كه سايت خبري بازتاب در يك خبر ديگر «هويت مهم‌ترين قهرمان ورزشي ايران كه در رشته بدنسازي فعاليت مي‌كند» را به مسابقه گذاشت.
در اين خبر آمده بود: "اهميت قهرمان مذكور به اندازه‌اي است كه با ورود وي به آكادمي المپيك همه ورزشكاران حاضر در اين مركز، به دليل جلوگيري از اختلال تمرينات اين قهرمان ورزشي از آكادمي المپيك اخراج مي‌شوند."
و ادامه اين خبر: "اهميت تمرينات اين قهرمان به حدي است كه حتي زماني كه ورزشكاران تيم‌هاي ملي، پس از تمرينات سنگين براي جلوگيري از آسيب‌ديدگي مي‌بايست در جكوزي و سونا، عضلات خود را بازسازي كنند به دليل حضور اين قهرمان، پشت درهاي جكوزي و استخر منتظر مانده و ..."
اين مطلب نيز مانند گزارش مشابه اين سايت خبري، بازتاب وسيعي در محافل ورزشي و مديران سطوح مختلف سازمان ورزش و كميته ملي المپيك داشت.
البته كمتر از يك هفته نتايج «سابقه كشف مهم‌ترين قهرماني ورزش ايران» اعلام شد:
بنابر جمع‌بندي نتايج نظرات بينندگان «بازتاب»، 4 نفري كه بيشترين آرا را به خود اختصاص داده‌اند به اين وسيله معرفي مي‌شوند:
1-مهندس محسن مهرعليزاده، رئيس سازمان ورزش، 61 درصد
2-حسين رضازاده، 15 درصد
3-اميررضا خادم، 12 درصد
4-مهندس هاشمي‌طبا، 3 درصد
در پايان نيز اين سايت پيشنهاد داده است كه فرد مذكور به سمت رياست كميته ملي المپيك براي 4 سال آينده انتخاب شود. همچنين اين سايت با نگاهي طنزآلود آورده است: "اسامي و نشاني پست الكتريك شركت‌كنندگان را براي رئيس آينده كميته ملي المپيك كه بزودي مشخص مي‌گردد، ارسال مي‌كنند تا در صورت تمايل، جوايز بينندگان مسابقه به آنها اهدا شود." فؤاد صادقي، سردبير سايت خبري بازتاب با اشاره به استراتژي‌هاي تدوين شده مسؤولان اين سايت خبري در اين مورد مي‌گويد: " ما در سايت خبري بازتاب بانگاه به مسائل اجتماعي و رخدادهاي مهم نسبت به تهيه اخبار و گزارش‌هاي خبري خود اقدام مي‌كنيم، نگاه جدي ما به المپيك آتن با توجه به خواست و نگاه عمومي نسبت به اين مسأله بود. مسأله ديگري كه مي‌گويند نيست."
صادقي با تأكيد بر اينكه اخبار منتشر شده اين سايت خبري هيچ‌گاه به دليل موضع‌گيري‌هاي سياسي حاكم بر جامعه نبوده است اظهار داشت: "اخبار و گزارش‌هاي ما سياسي نيستند، ما در اين مسأله اعتقاد داريم كه در عرصه ورزش بايد يك مدير ورزشي با پيشنيه ورزشي حضور داشته باشند. واقعاً در مديريت ورزش دنيا بي‌سابقه است كه مدير سازمان ورزش به دليل استفاده از امكانات ورزشي، تمرين ورزشكاران ديگر را قطع كند."
وي مي‌افزايد: "ما سعي داشتيم اين موضوع را با نگاهي نيمه‌طنز به مخاطب ارائه دهيم. اينكه ما گفته‌ايم مهرعليزاده خود را والدين رضازاده مي‌داند، يك مواجهه فانتزي است. اعتقاد داريم بايد در زمينه مسائل ورزشي كار كارشناسي كرد. و ورزش را سياستزده نكنيم. سردبير سايت خبري بازتاب در پاسخ به اين سؤال كه ضريب اطمينان اخبار شما تا چه حد است تأكيد كرد: برخي از اخبار ما توسط خبرنگاران افتخاري بازتاب كه از بينندگان ما هستند تأمين مي‌شوند، البته ضريب اطمينان آنها در مقايسه با خبرهاي خبرنگاران بازتاب كم است كه در نظر ما مهم ارائه خبر يك رخداد است حالا آن خبر در جزئيات با مسائلي ديگر روبرو باشد براي ما ملاك نيست. ممكن است يك خبر، نشان از وقوع يك رخداد مهم باشد اما در جزئيات آن با نقص مواجه شود.
اما هيچ يك از مديران سازمان تربيت‌بدني خبر بازتاب را تأييد نكردند و يا از هر گونه اظهار نظر در اين خصوص خودداري مي كردند.
سيد اميرحسيني، رئيس آكادمي ملي المپيك، شخصي كه محل مديريت وي در خبر «سايت بازتاب» محل بي‌وقوع رئيس سازمان ورزش تلقي شده است ، در گفت‌وگو با خبرنگار پاس جوان مي‌گويد: "نبايد چنين مسائلي را جدي گرفت. انتشار اين موضوع نه تنها جذابيت ندارد بلكه در جزئيات هم دچار نقص و ايراد است. بالاخره رئيس سازمان ورزش از امكانات آكادمي ملي المپيك استفاده مي‌كند. ايشان 13 يا 14 ساعت مشغول كار هستند و فكر مي‌كنم در طول هفته حق دارند كه ورزش كنند حالا اين مسأله هم بماند كه ايشان مسؤول ورزش كشور هستندو خود ورزش مي‌كنند.
سيد امير حسيني مي‌افزايد: "آقاي مهرعليزاده در ساعاتي كه ساعت كار تيم‌ها و ورزشكاران در محل آكادمي ملي المپيك نيست، ورزش مي‌كند و اصولاً ساعت حضور ايشان مشخص است و هيچ تداخلي با ديگر برنامه‌هاي آكادمي ندارد."
اما سردبير بازتاب درخصوص صحت اخبار اين سايت تأكيد ويژه‌اي دارد: " خبري كه از مجاري خبرنگاران بازتاب ارسال مي‌شود كاملاً صحت دارد و ما به آن معتقد هستيم."
فراموش نكنيم كه رويكرد سايت‌هاي خبر غير ورزشي به اخبار و رويدادهاي ورزشي عمدتاً با عناوين ويژه خبري ارسال مي‌شود و قطعاً در درونمايه خبر آنها خط مشي كلي آن سايت هم لحاظ مي‌شود.
***
روزگاري كه به نظر مي‌آمد، سايت‌هاي اينترنت بيرون از قوانين قراردارند ديگر كم و بيش بسر آمده است.
نقل از اطلاعيه مطبوعاتي اتحاديه بين‌المللي ارتباطات، اكتبر 1998
طي چند سال اخير، با شكل‌گيري بخش‌ها و صفحات ويژه انفورماتيك در روزنامه‌هاي ايران گروه جديدي از روزنامه‌نگاران به تدريج پا در عرصه مطبوعات گذاشتند كه كم كم عنوان IT نويس را به خود اختصاص دادند. اين گروه تازه تولد يافته، در واقع بخشي از بدنه رسانه‌اي ايران است كه به گرايشي در خور تأمل به تحولات و پديده‌هاي تازه فناوري اطلاعات اقبال نشان داده و تلاش كردند با نگاهي ژورناليستي به اخبار و رويدادهاي اجتماعي، سياسي، اقتصادي و ورزشي دراين حوزه بپردازند.
يونس شكر خواه روزنامه‌نگار و مدرس دانشگاه از اين روزنامه‌نگاران ايراني با عنوان ديده‌بان‌هاي تحولات ICT نام مي‌برد.
وي مي‌گويد: " IT نويسي در كشور ما اتفاق كوچك و بي‌اهميتي نيست. بخشي از بدنه ژورناليسم ايران در فضايي قرار گرفته‌اند كه مي‌توانند در زمينه تحولات اينترنت به جامعه سرويس دهند."
دكتر شكرخواه با تأكيد بر اين كه نويسندگان اينترنتي مطبوعات بايد حركتي واقع گرايانه را در پي گيرند، مي‌گويد: " نويسندگان IT نبايد با اين مقوله به صورت تك علتي برخورده كرده و خودشان شيفته رسانه شوند. آن چيزي كه بايد مورد توجه قرار گيرد عرضه واقعيات زندگي در عصر ديجيتال است."
اين مدرس دانشگاه معتقد است: "توجه بيش از حد و غير طبيعي به ابزارهاي تكنولوژي و نوع اخبار و گزارش‌هاي ارسالي مي‌تواند روزنامه‌نگاران IT نويس را تا حد ابتذال پيش ببرد."
وي افزود: "روزنامه‌نگاران در اطلاع‌رساني، تحليل و كالبدشكافي مؤلفه هاي فوق مي‌توانند آثار قابل توجهي را در سطح جامعه بگذرانند."
احمد يوسفي، كارشناس و صاحب نظر حوزه IT نيز با اشاره به قابليت سايت‌هاي خبري ايران مي‌گويد: " سايت‌هاي خبري ايران گرچه از توانايي‌هاي فني بالايي برخوردار نيستند كه اين مطلب هم به ضعف سيستم مخابراتي ايران، عدم وجود SERVER هاي جايگزين براي زماني كه حجم بالايي از اخبار ارسال مي شود و عدم پرقدرت بودن سيستم‌هاي اينترنتي بر مي‌گردد، اما در محتوا و كيفيت از سطح بالايي برخوردار هستند."
وي در ادامه مي‌افزايد: " وجود تعداد زيادي خبرگزاري و سايت‌هاي خبري در ايران نشانگر وجود فكر و انديشه در تأمين اين مراكز خبري است كه جاي تأمل بسيار دارد. همچنين با توجه به جوان بودن خبرگزاري‌هاي اينترنتي و سايت‌هاي خبري در ايران اگر امكاناتي كه به هر دليل توسط خارجي‌ها از ما دريغ شده است در اختيار داشته باشيم، بايد گفت كه يكي از كشورهاي پرتحرك در زمينه IT و سايت‌هاي خبري هستيم. ما در ميان كشورهاي جهان دومين يا سومين كشور استفاده كنند از وبلاگ هستيم و همچنين تعداد خبرگزاري‌هاي ما در مقايسه با كشورهاي توسعه يافته زياد است كه اين امر نشان از توجه ويژه به رسانه‌هاي الكترونيكي در ايران است."
روزنامه پاس جوان و خبرگزاري ورزش ايران (ايپنا) به بهانه رويكرد برخي از سايت‌هاي خبري با گرايش سياسي ـ اجتماعي به مقوله ورزش مسأله رسانه‌هاي الكترونيك و IT نويسي در ايران را در گفت‌وگو با اساتيد دانشگاه و كارشناسان علوم ارتباطات به بحث مي‌گذارند.
