 |
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
||
|
||||||
 |
 |
 |
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
||||||
|
|
|
|
|||
اصغر زارعى - اين روزها بحث انتخاب سرمربى تيم ملى يكى از خبرهاى مهم رسانه هاست و فدراسيون فوتبال با وجود مذاكره با چندين مربى خارجى هنوز به نتيجه قطعى نرسيده است. اين در حاليست كه تيم ملى كمتر از ۷۵ روز ديگر بايد در مسابقات مقدماتى جام جهانى اولين بازى خود را انجام دهد. به هر حال بايد در انتظار اعلام نام چهاردهمين سرمربى خارجى تيم ملى بود كه البته اين بار خلاف سال هاى اخير از اروپاى غربى خواهد بود و در اين فاصله مرور عملكرد مربيان خارجى تيم ملى جالب توجه خواهد بود. نكته قابل توجه اينكه از ۱۳ مربى خارجى سابق تيم ملى، ۸ مربى از شرق اروپا، ۳ مربى از اروپاى غربى و ۲ مربى نيز برزيلى بوده اند.
جيمز گيبل
نهم سپتامبر ۱۹۴۷ بر طبق تلگراف آقاى راس، دبير فدراسيون فوتبال انگليس، يك مربى انگليسى با هواپيما به تهران پرواز خواهد كرد . چاپ اين خبر در دو هفته نامه تربيت بدنى نشان از حضور اولين مربى خارجى در فوتبال ايران داشت. آلفرد جيمز گيبل با حقوق هفتگى ۲۰ ليره اولين مربى خارجى بود كه هدايت تيم ملى فوتبال را بر عهده گرفت . در دوره گيبل تيم ملى مسابقه اى را انجام نداد و طبق قرارداد اين مربى در شهرهاى مختلف كلاس هاى آموزشى تشكيل مى داد و به تعليم بازيكنان مى پرداخت. گيبل در مسابقات قهرمانى كشور در سال ۱۳۲۷ سرمربى تيم تهران بود و اين تيم را قهرمان كشور كرد. اين مربى انگليسى در مردادماه ۱۳۲۷ و پس از پايان قرارداد ايران را ترك كرد.
ادموند مايوفسكى
فروردين ماه ۱۳۳۵ و در دوره دوم فدراسيون دكتر كنى، ادموند مايوفسكى اتريشى سرمربى تيم ملى شد و در چند مسابقه غير رسمى هدايت ملى پوشان ايرانى را بر عهده داشت كه مهمترين آنها ديدار با تيم باشگاهى ويكتوريا برلين آلمان در تهران بود. اين مربى كه قرارداد هزار ماركى با فدراسيون فوتبال داشت به جز تيم ملى در شهرهاى مختلف نيز كلاس هاى آموزش فوتبال برگزار مى كردو در پايان قرارداد خود در سال ۱۳۳۶ ايران را ترك كرد. مايوفسكى بعد از ترك ايران سرمربى تيم ملى نروژ شد.
جوزف مساروش
مساروش مجارى در مرداد ۳۶ به تهران آمد و به مدت دو سال سرمربى تيم ملى بود. مساروش قبل از حضور در ايران در تركيه هدايت تيم بشيكتاش را بر عهده داشت. در مدت حضور اين مربى مجارى، تيم ملى در بازيهاى آسيايى ۱۹۵۸ و مقدماتى جام ملت هاى آسيا ۱۹۶۰ شركت كرد كه توفيقى به دست نياورد. باخت ۴-۱ مقابل پاكستان يكى از بدترين شكست هاى تاريخ فوتبال ايران بود. مساروش در ۸ بازى ۳ برد، يك تساوى و ۴ باخت به دست آورد.
گئورگى سوچ
در سال ۱۳۴۵ هدايت تيم ملى را عهده دار شد و با تيم ملى در بازيهاى آسيايى ۱۹۶۶ بانكوك به مدال نقره دست يافت. تيم تحت هدايت اين مربى مجارى در خشن ترين تورنمنت فوتبال آسيا دو بار مغلوب برمه شد. سوچ در ۷ بازى ۴ برد و ۳ باخت به دست آورد و با تعويض مديريت فدراسيون قرارداد وى نيز مختومه شد.
زدراكو رايكوف
اگرچه نام اين مربى يوگسلاو با تيم استقلال گره خورده است، اما رايكوف اولين بار پس از اولين قهرمانى ايران در جام ملت هاى آسيا براى هدايت تيم ملى به تهران آمد. رايكوف در مسابقات جام دوستى كه اسفند ۴۷ در تهران انجام شد، تيم ملى را به نايب قهرمانى رساند. وى سپس راهى تيم جوانان و بعد هم استقلال شد. تيم ملى با رايكوف در ۴ مسابقه رسمى ۳ برد و يك شكست كسب كرد. رايكوف در استقلال افتخارات زيادى كسب كرد و مدتى نيز سرمربى تيم ملى الجزاير شد و اين تيم را به فينال جام ملت هاى آفريقا رساند.
ايگور نتو
كاپيتان اسبق و فقيد تيم ملى شوروى كه به صورت حرفه اى در هاكى روى يخ نيز مربيگرى مى كرد، در سال ۴۹ سرمربى تيم ملى شد و در بازيهاى آسيايى۱۹۷۰ بانكوك هدايت اين تيم را عهده دار بود. تيم ملى با مربيگرى نتو در همان دور اول حذف شد، در حالى كه ايران دو سال قبل قهرمان آسيا شده بود! نتو در دو بازى يك تساوى و يك شكست به دست آورد.
فرانك اوفارل
مشهورترين مربى خارجى بود كه در دهه پنجاه سرمربيگرى تيم ملى را بر عهده داشت اوفارل ايرلندى با سابقه مربيگرى در منچستر يونايتد، پس از ناكامى ايران در صعود به جام جهانى ۱۹۷۴ هدايت تيم ملى را بر عهده گرفت و ضمن كسب مدال طلاى بازيهاى آسيايى ۱۹۷۴ تهران با تيم ملى به بازيهاى المپيك ۱۹۷۶ مونترال نيز صعود كرد. اوفارل در ۱۳ بازى ۱۰ برد، يك تساوى و ۲ شكست به دست آورد و در ارديبهشت ۵۵ زمام امور تيم ملى را به مهاجرانى سپرد.
استانكو پوكله پوويچ
پس از ۱۹ سال و اين بار نيز پس از ناكامى در صعود به جام جهانى ،۱۹۹۴ عابدينى رييس وقت فدراسيون استانكو كروات را به تهران آورد. استانكو در تيم ملى مدت كوتاهى فعاليت كرد و پس ازناكامى در بازيهاى آسيايى هيروشيما و با تعويض مديريت فدراسيون از كار بركنار شد. استانكو به مدت كوتاهى دوباره به ايران برگشت و هنر خود را در پرسپوليس نشان داد. تيم ملى با هدايت استانكو در ۴ بازى يك برد، دو تساوى و يك شكست به دست آورد.
والدير ويرا
اين مربى برزيلى در بحبوحه مسابقات مقدماتى جام جهانى ۱۹۹۸ براى هدايت تيم المپيك به ايران آمد،اما شكست ايران از قطر و از دست رفتن شانس صعود مستقيم باعث شد تا فدراسيون او را به عنوان سرمربى تيم ملى منصوب كند. ويرا در سه مسابقه پلى آف هدايت تيم ملى را بر عهده داشت و با وجود عدم پيروزى ايران را به جام جهانى برد! ويرا كمتر از دو ماه هدايت تيم ملى را بر عهده داشت و اوج كار او در مسابقه تاريخى مقابل استراليا بود. ويرا با تيم ملى در ۳ بازى دو تساوى و يك شكست كسب كرد.
توميسلاو ايويچ
به عقيده بسيارى از صاحبنظران، ايويچ سرشناس ترين مربى خارجى است كه تاكنون به ايران آمده است. ايويچ اندكى پس از صعود ايران به جام جهانى سكاندار تيم ملى شد و تيم را به خوبى آماده مسابقات جام جهانى كرد اما شكست عجيب ۷-۱ مقابل تيم رم در يك بازى تداركاتى به كار او در تيم ملى پايان داد. در دوره ايويچ تيم ملى در ۵ بازى رسمى يك برد، ۲ تساوى و ۲ شكست به دست آورد.
ادمار براگا
جلال طالبى پس از ناكامى در جام ملت هاى آسيا ۲۰۰۰ تيم ملى را ترك كرد و براگا دستيار برزيلى وى بر مسند تيم ملى قرار گرفت تا در مرحله پيش مقدماتى جام جهانى ۲۰۰۲ تيم را رهبرى كند. اين برزيلى خوش شانس بزرگترين پيروزى تاريخ تيم ملى را با شكست ۱۹- صفر گوام به نام خود ثبت كرد. براگا ركورد ديگرى هم زد و در ۳ بازى رسمى ۳ برد كسب كرد.
ميروسلاو بلاژويچ
بلاژ از بهمن ۷۹ تا آبان ۸۰ هدايت تيم ملى را در مسابقات مقدماتى جام جهانى بر عهده داشت و ايران با شكست از بحرين و ايرلند در راهيابى به جام جهانى ناكام ماند. وى كه كرواسى را به مقام سوم جهان رسانده بود بيشتر وقت خود را صرف درگيرى با برخى بازيكنان و پاسخگوئى به رسانه ها كرد. بلاژ در ۱۹ بازى ۱۰ برد، ۴ تساوى و ۵ شكست كسب كرد.
برانكو ايوانكوويچ
برانكو تنها مربى خارجى است كه در دو دوره رهبرى تيم ملى را بر عهده داشته و همچنين ركوددار مربيگرى در تيم ملى است .برانكو از بهمن ۸۰ تا مهر ۸۱ و از مهر ۸۲ تا خرداد ۸۵ در ۵۴ بازى ملى ۳۳ برد، ۱۲ تساوى و ۹ شكست كسب كرد و صعود به جام جهانى ۲۰۰۶ و مقام سومى جام ملت هاى آسيا ۲۰۰۴ از افتخارات مهم كسب شده او بود. برانكو يك بار نيز با تيم اميد مدال طلاى بازيهاى آسيايى را به دست آورد.
