با همهی واکنشهای احساسیاش مردی منطقی است. يک سالی بيشتر از حضورش در ايران نمیگذرد اما، هيچ چيز در اين يک سال از نظرش دور نمانده است. میداند که ماندنش بسيار دشوارتر از آمدنش به ايران است.
افشين قطبی صبح پنج شنبه با خبرنگار ورزشی خبرگزاری دانشجويان ايران (ايسنا) به گفتوگو نشست. او سختترين کارش را مربیگری در پرسپوليس خواند و گفت: "در ايران نمیشود استراحت کرد. گفت بايد منطقی فکر کرد. پول و امکانات نداريم."
قطبی از ايران و ايرانی هم حرف زد. گفت در اين مدت ايران را بهتر و بيشتر شناخته است و به خوبی دريافته که ايرانیها صداقت را دوست دارند. او هدفش را تنها قهرمانی پرسپوليس ندانست و گفت: "خواستم رفتار و اخلاق حرفهای را جا بيندازم" و چه خوب اين کار را کرد. دست کم داوران ايرانی که اين فصل برای پرسپوليس قضاوت کردهاند، اين را میدانند. آنها که پس از شکست تيمها با انواع و اقسام انتقادهای سران تيم بازنده روبرو بودند اين را میدانند.
پرسپوليس قطبی چه در پيروزی، چه در مساوی و چه به هنگام شکست داور را مورد حمله و هجمههای انتقاد خود قرار نداد.
قطبی از آيندهاش هم گفت. گفت اگر در کره ماه هم امکانات داشته باشم به آنجا میروم. گفت همواره بايد انرژی داد و به خوبی میداند که هر که رفت، ماند و هرکه ماند، رفت.
متن پرسش و پاسخ ما با افشين قطبی در زير میآيد:
**در ابتدا ارزيابی کوتاهی از حضور يکسالهتان در پرسپوليس داشته باشيد.
- من در اين يک سال تجربه بسيار خوبی کسب کردم. از اينکه فرصت کار کردن با بازيکنان ايرانی را به دست آوردم لذت بردم و خوشحالم که توانستم کشورم ايران را بيشتر و بهتر بشناسم. چيزی که برای من از ابتدا بسيار مهم بود اين بود که بتوانم مردم ايران را خوشحال کنم. ضمن اينکه قصد داشتم رفتار و اخلاق حرفهای که فوتبال ايران به آن نيازمند بود را جا بيندازم. ما بايد بدانيم که فوتبال ايران به نظم و انضباط نياز دارد. چيزی که هنوز نمیدانم چه قدر به آن رسيدهايم. فکر میکنم به دو بخش اول هدفمان که خوشحال کردن مردم بود به طور قطع دست پيدا کرديم و موفق شديم پس از شش سال پرسپوليس را به قهرمانی در ليگ برتر برسانيم.
**استقبال از شما در مرداد ۸۶ در فرودگاه مهرآباد فوقالعاده بود. اما هيچکس فکر نمیکرد که حکومت شما در پرسپوليس تا پايان فصل دوام بياورد اما شما مانديد و يکی از محبوبترين مربيان پرسپوليس شديد.
- فکر میکنم مردم آدم برنده را دوست دارند. با اين حال مردم ايران به صداقت بيشتر علاقه دارند. تجربهام به من میگويد که مردم در زندگی روزمرهشان با آدمهای صادق زيادی روبرو نيستند و اين در زندگیاشان کم است. وقتی کسی پيدا شود که صادقانه حرف میزند و از ته دل با آنها هم صحبت میشود مردم مثل برادر آن کس را دوست دارند. به نظرم در محبوبيتی که کسب کردم تلويزيون و خبرگزاریها با مصاحبههايشان کمک زيادی کردند. رسانهها باعث شدند که مردم من را بهتر بشناسند و آنها هم وقتی عکسالعملهای من را پس از بردها و باختها ديدند لطفشان بيشتر شد.
**در گفت و گو قبلیتان میگفتيد از اينکه میبينيد مردم در خيابانها آشغال میريزند ناراحت میشويد. در حال حاضر پس از يک سال چه نکته منفی از مردم ايران میبينيد که شما را اذيت میکند؟
- اگر ما در تاريخ و فرهنگمان دقيق شويم میبينيم که مردم ايران مردمی بودهاند با توانايی بالا. وقتی میبينم ما از اين توانايی، کيفيت و هوشمان در جهت کارهای منفی استفاده میکنيم ناراحت میشوم. دوست دارم مردم ايران از اين هوش و انرژیشان برای بهتر شدن زندگیشان استفاده کنند. هيچ چيز بدتر از اين نيست که توانايی داشته باشی ولی از آن استفاده نکنی.
**بازيکنان هم جزيی از اين مردم هستند. آنها هم به عنوان جزيی از کل جامعه چنين خصيصه منفی دارند؟
- فکر میکنم بعضی وقتها بايد بازيکنان ايرانی را بغل کنی و به آنها حرفهای خوب بزنی، ولی برخی مواقع بايد با آنها تند رفتار کنی و محکم باشی اما بازيکنان ايرانی هم اگر از تمام هوش و کيفيتشان در زمين استفاده کنند جزو بهترينها خواهند بود.
** در اين يک سال چه قدر تنها بوديد؟ شما پس از بازگشت به ايران تنها پدرتان را در کنارتان میديديد؟
- من در روزهای اول خيلی تنها بودم اما دايی من خيلی کمکام کرد. بعدا دوستان ديگری هم پيدا کردم که چيزهای زيادی به من ياد دادند و کم کم با کمک آنها با شرايط زندگی در ايران آشنا شدم. همسرم هم به من کمک زيادی کرد.
** در هفتههای اول حضورتان در ايران، فارسی صحبت کردنتان برای شما دردسرساز شد. مثلا جايی که گفتيد فوتبال "علیاصغری" را نمیپذيريد؟
- بله، در ابتدا مشکل داشتم اما در حاضر حال حاضر فارسیام بهتر شده اما هنوز خيلی خوب نيست و نمیتوانم مثل بلبل حرف بزنم. به هر حال با همين زبان میتوانم عقايدم را به بازيکنان بگويم. با وجود اين شناختم از رسانهها خيلی زياد شده ولی میدانم که به کدام خبرگزاری میتوانم اطمينان کنم. تلاش کردهام که از حاشيهها به دور باشم.
** ماندن يا رفتن شما از پرسپوليس در حال حاضر سوال ۲۰ ميليون هوادار اين تيم است.
- من چهارشنبه ۲ جلسه داشتم، در اين جلسات موضع خودم را که هم مسايل شخصی بود و هم حرفهای با مسوولان باشگاه در ميان گذاشتم. من نمیخواستم احساساتی تصميم بگيرم که اگر دنبال چنين چيزی بودم حاضر بودم قراردادم را سفيد امضا کنم. اما به نظر من بايد منطقی فکر کرد چرا که سرمربيگری در پرسپوليس مسووليت بزرگی است و قبول اين مسووليت امکانات زيادی میخواهد. امکاناتی که ما در فوتبال ايران آن را نداريم و حاضر هم نيستيم برای آن سرمايهگذاری کنيم.
** پس تصميم شما فارغ از احساسات است و منطقی تصميم گرفتهايد؟
- بله، صد درصد تصميمام منطقی است.
**شما در مصاحبه اخيرتان با سايت باشگاه اعلام کردهايد که پس از هفت سال کار نياز به استراحت داريد. آيا اين استراحت در فوتبال حرفهای بیمعنی نيست، به خصوص که اگر به ياد بياوريم مربی مثل فرگوسن ۲۲ سال در منچستر يونايتد بدون استراحت کار کرده است؟
- شرايط متفاوت است. فرگوسن در باشگاهی کار میکند که امکانات و پول زيادی دارد و هر آنچه که میخواهد سريعا آماده میشود. بين فصلها هم برای استراحت وقت کافی دارد و افراد کنارش در کادر فنی کسانی هستند که خودش انتخاب کرده است. او به همکارانش در کادر فنی اطمينان دارد و آنها هم میدانند که فرگوسن چه چيزی میخواهد. به نظرم مربيگری درپرسپوليس سختتر از مربيگری در منچستر يونايتد است.
**همه اين دلايل درست اما شما از ابتدا با وجود همين شرايط به ايران آمديد؟
- بله، اين مسايل را پيشبينی کردم اما فوتبال ايران کمبودهای فراوانی دارد. از آن طرف حاشيههايی که اينجا وجود دارد فوقالعاده زياد است. ما امکانات حرفهای بودن را نداريم و به همين دليل است که میگويم حضور در پرسپوليس سختترين کاری بوده که تا به حال در زندگیام انجام دادهام. با اين حال حضورم در پرسپوليس يک معجزه بود و افتخار میکنم که در اينجا بودم و توانستيم با کمک هم کار را با موفقيت به پايان برسانيم.
**در اين که خواستههای شما منطقی است شکی وجود ندارد اما نمیتوانيم توقع داشته باشيم که به يک باره اين امکانات درست شود. امکانات همين هست که میبينيم.
- بله، امکانات کم هست اما انتظار مردم زياد است. آنها هميشه انتظار دارند که پرسپوليس قهرمان شود. تنها چيزی که آنها قبول دارند فقط قهرمانی در آسياست و اگر در آسيا قهرمان نشويم تمام چيزهايی که ساختهايم خراب میشود. من اين را میدانم. به سرنوشت مربيانی که قبلتر از من در پرسپوليس بودهاند توجه کردهام. مربی مثل پروين خيلی کارها برای فوتبال کرد اما يک فصل آنطور که مردم میخواستند نتيجه نگرفت و کار برايش خيلی سخت شد. من دوست ندارم اينطور ادامه بدهم. وقتی انتظارات زياد است و امکانات کم، کار کردن خيلی سخت و حتی غيرممکن است.
**کاشانی اعلام کرده که شما ديگر نمیخواهيد در پرسپوليس بمانيد؟
- هرجا بروم ما همگی افتخار هم هستيم. وقتی شما در کارتان موفق هستيد من میتوانم به دوستی با شما افتخار کنم. من هم اگر بتوانم در کشوری ديگر کار کنم و جای جديدی برای مربيان ايرانی باز کنم اين باعث پيشرفت فوتبال ايران میشود. کدام مربی ايرانی در حال حاضر در خارج کار میکند و نتيجه میگيرد. اما من میخواهم اين شرايط را فراهم کنم. من از هفت سال گذشته تا به حال ۲ بار در جام جهانی، يک بار در جام ملتهای آسيا و با سه تيم باشگاهی در سه کشور کار کردهام و در هر تيم فضای جديدی و سختی را تجربه کردهام و هيچ وقت هم استراحت نداشتم. میخواستم بعد از جام ملتها استراحت کنم که نشد. در ايران هم که نمیشود استراحت کرد.
**ولی شما تا شروع فصل جديد وقت برای استراحت کردن داريد؟
- در ايران بعد از کار هم نمیشود استراحت کرد. اگر با من به خيابان يا رستوران برويد میبينيد که اين مکانهای جای استراحت نيستند. مردم واقعا لطف دارند. آنها دوست دارند، میآيند و ما بايد با آنها عکس بگيريم، به آنها امضا بدهيم و مدام لبخند بزنيم. اگر يک بار نخنديم میگويند چرا قيافه گرفتی؟ بعضیها میآيند جلو و خيلی سفت بغل میکنند و پس از آن ۱۰ نفر ديگر میآيند روی سر و صورتات. اين اتفاق تنها يک روز میافتد، هر دقيقه و هر جايی که من هستم چنين شرايطی وجود دارد. اين خيلی خوب است و من اصلا ناراحت نيستم. اين لطف مردم را نشان میدهد. وظيفه ماست که به هواداران امضا بدهيم و با آنها خوب باشيم. ولی به هر حال اين مشکلاتی را ايجاد میکند و انرژی را میگيرد و بايد هميشه انرژی بدهی.
**پيشبينیتان درباره آينده پرسپوليس چيست؟ پرسپوليس میتواند قهرمان ليگ قهرمانان آسيا بشود؟
- پرسپوليس بايد خلاق بشود. با اين حال هر کس که به اين تيم میآيد کار خيلی سختی دارد. فکر میکنم در مرحله اول با کمی تلاش پرسپوليس به مرحله دوم صعود میکند چرا که تيمهای حريف در ورزشگاه آزادی کار سختی را مقابل پرسپوليس دارند. به ويژه اينکه اگر يک مربی محبوب در پرسپوليس باشد و صد هزار نفر آن را حمايت کنند. در مراحل بعد پرسپوليس بايد با تيمهای کرهای و ژاپنی بازی کند. تيمهای اين کشورها امکانات فوقالعادهای دارند و بودجه سالانه آنها سی تا پنجاه ميليون دلار است و میتوانند بهترين بازيکنان خارجی را بياورند. معمولا بهترين گلزنان ليگ برزيل به ليگهای کره و ژاپن میروند و اين کار حريفان اين تيمها را سخت میکند. ضمن آنکه ليگ قهرمانان از نيم فصل دوم ليگ ايران شروع میشود و ممکن است مربی پرسپوليس حالا چه من و چه نفر ديگری نتواند با نتايجی که در نيم فصل اول میگيرد در ليگ قهرمانان بماند. پس از قهرمانی امسال انتظار مردم بسيار زياد شده و اين مساله کار مربی سال آينده را سخت میکند.
** مقصد بعدیتان کجاست، آمريکا يا کره جنوبی؟
- نمیتوانم در حال حاضر به اين سوال جواب بدهم. چند پيشنهاد دارم و اگر حتی از کره ماه هم پيشنهاد داشته باشم امکانات در آنجا وجود داشته باشد به آنجا میروم.
**گويا امکانات برای شما در اولويت است و خستگی ناشی از هفت سال گذشته تنها يک بهانه است؟
- به باشگاهی میروم که بتوانم با امکاناتش آن تيم را قهرمان کنم و قطعا در کادر فنی از کسانی استفاده میکنم که با تجربه باشند. میخواهم با کادری با تجربه و بازيکنانی حرفهای کارهای بزرگ انجام بدهم. پس از يک مدت استراحت انرژیام را دوباره به دست میآورم تا بتوانم کار بزرگی انجام دهم.
** پس از يک سال سرمربيگری در پرسپوليس حاضريد دستيار هيدينگ، ادوکات يا فربيک باشيد؟
- من با آنها هم صحبت کردم. آنها میگويند که بهترين کار اين است که سرمربی بمانم چون ۲۲ سال به عنوان کمک مربی در خيلی تيمها مربيگری کردهام. با اين حال هنوز هم انعطاف دارم و اگر بتوانم مثلا در ليگ برتر انگليس مربی باشم اين فوقالعاده خواهد بود.
**مثلا دستيار گاس هيدينگ در چلسی؟
- فعلا تمام تمرکز هيدينگ بر رقابتهای يورو ۲۰۰۸ و تيم ملی روسيه است اما صحبتهايی برای حضور او در چلسی شده است.
** قطعا نظر مربی که يکی از دو کانديدای مربيگری تيم ملی بوده درباره وضعيت فعلی تيم ملی میتواند جالب باشد.
- اميدوارم که تيم ملی بتواند به جام جهانی صعود کند. با اين حال بازی با امارات فوقالعاده دشوار خواهد بود. امارات تيم خوبی است و "متسو" اين تيم را به خوبی آماده کرده است. من سال گذشته بازیهای اين تيم را در جام خليج فارس ديدم. آنها تيمی هستند که برای ايران به ويژه در بازی برگشت مشکل ايجاد خواهند کرد. ايران بايد در بازی رفت سه امتياز کسب کند در غير اين صورت کار مشکل خواهد شد.