جمعه 30 مرداد 1383

آيت‌‏الله سيستاني: من مرجع‌‏تقليدم نه رهبر سياسي، ايلنا

آنچه در نجف مي‌‏گذرد هتك‌‏حرمت اين شهر مقدس است


تهران- خبرگزاري كار ايران
"حضرت آيت‌‏الله سيد علي حسيني سيستاني"، مرجع تقليد ايراني‌‏الاصل شيعيان در عراق، در نخستين گفت‌‏وگوي تفصيلي خود، به بيان ديدگاه‌‏هاي خود در خصوص مسائل جاري در عراق و بخصوص شهر مقدس نجف‌‏اشرف، علت عدم صدور فتواي جهاد بر ضد آمريكا، رابطه دين و سياست، جايگاه انتخابات و قانون‌‏اساسي در تشكيل دولت، حضور زنان در مناصب حكومتي، تشكيل دولت فدرال توسط كردهاي عراق ومسائل مهم ديگر پرداخته‌‏اند.
به گزارش خبرگزاري كار ايران ( ايلنا )، ايشان كه در حال حاضر به جهت درمان نارسايي قلبي در بيمارستاني در پايتخت انگليس بستري هستند در گفت‌‏وگو با خبرنگار پايگاه خبري " كتابات" كه بخش اول اين مصاحبه را منتشر كرده است، خشونت‌‏هاي جاري در شهر نجف را شديداً محكوم كردند و خواستار خروج تمامي نيروهاي مسلح از اين شهر شدند.
آيت‌‏الله سيستاني با بيان اينكه " از خدا مي‌‏خواهم به عراق و عراقي‌‏ها رحم كند"، تأكيد كردند: «‌‏ آنچه در كشور عزيزمان مي‌‏گذرد ناراحت‌‏كننده است اما يقين دارم وضعيت، پس از برگزاري انتخابات بهتر خواهد شد زيرا هر كس به حق خود خواهد رسيد.»
ايشان افزودند: « ما خشونت‌‏هاي جاري در نجف‌‏اشرف را (كه بر صاحب آن درود و سلام باد) شديداً محكوم مي‏كنيم و همه رزمندگان را به ترك اين شهر و سپردن آْن به مسؤولان ويژه عراقي فرامي‌‏خوانيم زيرا آنچه در حال حاضر در نجف مي‌‏گذرد، هتك حرمت اين شهر مقدس است.»
آيت‌‏الله سيستاني در پاسخ به اين سؤال كه آيا مي‌‏توان اين نظر حضرت‌‏عالي را به‌‏عنوان فتواي تحريم جنگ در نجف به حساب آورد، تصريح كردند: « ما از سه ماه پيش، از تمامي افراد مسلح، خواستيم تا بر اساس قاعده "لا ضرر و لا ضرار في‌‏الإسلام" و با توجه به اينكه در اين‌‏گونه جنگ‌‏ها "ضرر" وجود دارد و در آن به‌‏ناچار، خون بي‌‏گناهان هم ريخته مي‌‏شود، شهر نجف را ترك كنند و براي مبارزه در آن تحصن نكنند زيرا اين اقدام باعث مي‌‏شود شهروندان دچار آزار و آسيب شوند.»
آيت‌‏الله سيستاني در پاسخ به اين سؤال كه آيا با توجه به اينكه "سيد مقتدا صدر" اعلام كرده در صورت درخواست حضرت‌‏عالي، سپاه المهدي(عج) را خلع‌‏سلاح مي‌‏كند، شما چنين مطلبي را مطرح خواهيد كرد؛ خاطرنشان كردند: « ما تا كنون از كسي نخواسته‌‏ايم سپاهي تأسيس كند يا شهروندان را مسلح نمايد كه حالا از او بخواهيم كه آنها را خلع سلاح كند بلكه آنچه خواسته‌‏ايم "حفظ حرمت شهرهاي مقدس به هرشكل ممكن"، "جلوگيري از وارد آمدن آسيب به اموال عمومي"، "ممانعت از ايذاء نفس محترمه و ترساندن مردم" و "جلوگيري از ريخته‌‏شدن خون بي‌‏گناهان" بوده است؛ والله العالم.»
ايشان در پاسخ به اين سؤال كه با توجه به اينكه "سيد مقتدا صدر"، خود را بازوي اجرايي مرجعيت شيعه قلمداد مي‌‏كند و با توجه به اينكه برخي سكوت حضرت‌‏عالي را نشانه حمايت از او مي‌‏دانند، نظر شما چيست؛ تصريح كردند: « اولاً از نظر ما، مرجعيت به معناي "اشراف بر امور معنوي، عبادي و اجتماعي مؤمنين است و اين مقام، مقامي "تكليفي" است و نه "تشريفي"؛ مرجعيت، پيش از هر چيز، مقامي اجتماعي است و نه سياسي؛ اين، آن چيزي است كه ما از ظاهر ادلّه شرعيه مي‌‏فهميم و به آن ايمان داريم و اين، نظري مشهور بين علماي اعلام، اعم از متقدمين و متأخرين ( رحم‌‏الله منهم الماضين وحفظ الباقين ) است؛ بنابراين، مرجعيت با اين مفهوم، نيازي به بازوي اجرايي ندارد چرا كه مقام مرجع در ميان مؤمنين، محفوظ و بين آنان (سلمهم‌‏الله) معروف است.»
ايشان اضافه كردند: « اگر منظور از بازوي اجرايي، بيان اطاعت از مقام مرجعيت باشد، اين مسأله گام‌‏زدن در مسير راهنمايي‌‏ها و ارشادات مرجع و ناديده‌‏نگرفتن نقش اين جايگاه و عدم درازدستي به بزرگان مرجعيت، محقق مي‌‏شود ( والله المسدّد).»
آيت‌‏الله سيستاني افزودند: « ما به تخصص ايمان داريم و معتقديم كه سياست، نوعي هنر و صنعت است كه افراد خاص خود را مي‌‏طلبد ولي دين، تنها چراغي براي هدايت و ارشاد و وسيله‌‏اي براي قرب به خداوند (سبحانه و تعالي) است كه شامل علم, فكر, عقيده, اخلاق و عبادت است.»
ايشان در ادامه با بيان اصناف احكام شرعي اعم از واجب, حرام, مستحب, مكروه, مباح بمعني الاخص و مباح بمعني الاعم, تصريح كردند: « كار استخراج احكام شرعي، از منابع ويژه خود انجام مي‌‏گيرد كه علما از اين كار با عنوان" اجتهاد" نام مي‌‏برند و شخصي كه به اين علم مي‌‏پردازد نيز مجتهد نام دارد كه مجتهد نيز بر اساس تخصص در احكام جزئي و كلي، به دو نوع "مجتهد متجزء" و "مجتهد مطلق" تقسيم مي‌‏شود.»
آيت‌‏الله سيستاني در توضيح جايگاه متجتهد مطلق خاطرنشان كردند: « عوام‌‏التأسيس مي‌‏توانند براي اخذ احكام شرعيه به مجتهد مطلق رجوع كنند كه اين عمل, تقليد نام دارد؛ تقليد در فروع دين مانند نماز, روزه, حج و ... است و در اصول عقايد معنا ندارد.»
ايشان با اشاره به آيه "فلولا نفر من كل فرقه منهم طائفه ليتفقهوا في‌‏الدين و لينذروا قومهم إذا رجعوا إليهم"، تصريح كردند: اين آيه به آيه " نفر" شهرت دارد كه بيانگر اهميت "تخصص" در امور ديني است و بنابراين دين نيز تخصص خود را لازم دارد همان‌‏گونه كه سياست نيز به تخصص نيازمند است و اين آن چيزي است كه ما از آن دفاع مي‌‏كنيم والله ‌‏العالم.»
آيت‌‏الله سيستاني در پاسخ به اين سؤال كه شما و استادتان يعني آيت‌‏الله خويي به مكتبي تعلق داريد كه در خصوص "ولايت‌‏فقيه" ديدگاه خاصي داريد پس چرا در ماه‌‏هاي اخير در خصوص انتخابات آينده عراق اظهار نظر كرديد و آيا اين مسأله بيانگر تحول شما به سوي مكتب قائلان به "ولايت فقيه" است, گفتند: « انتخابات، فقط شأن سياسي ندارد بلكه داراي شأن اجتماعي نيز هست و شأن اجتماعي نيز همان‌‏طور كه اشاره كردم به حوزه فعاليت‌‌‏هاي مرجعيت بر مي‌‏گردد و ما نيز به حكم برخورداري از مقام مرجعيت, خود را ملزم به ورود به اين مبحث مي‌‏دانيم و بر همين مبنا، انتخابات هم كه اصل و اساس فعاليت سياسي و حيات اجتماعي در هر جامعه و كشوري به شمار مي‌‏رود از خلال تجارب ملل مختلف كه از نظم سياسي و زندگي آرامي برخوردار بوده‌‏اند استخراج شده‌ است.»
ايشان با بيان اينكه سلامت حيات سياسي وابسته به برگزاري انتخاباتي آزاد است كه مردم بتوانند از طريق آن خواست خود را مطرح كنند, اضافه كردند: « نظر ما مبني بر برگزاري انتخابات هم, اظهارنظري ابتدايي نبود بلكه آن را در پاسخ به استفتاي تعدادي از مقلدان‌‏مان (رعاهم‌‏الله) و به حكم اينكه مرجع تقليد هستيم و نه رهبري سياسي، بيان كرديم.»
آيت‌‏الله سيستاني افزودند: « تأكيد ما بر برگزاري انتخابات، ناشي از ايمان ما به حق "حاكميت مردم بر سرنوشت خويش" است و البته در اختيار نداشتن دليل براي "ولايت مطلقه فقيه" ( كه به تعبير صاحب مكاسب، استنباط هر نظري به جز اين, بسيار دشوار است), بدان معنا نيست كه ما به‌‏طور مطلق با سياست كاري نداشته باشيم بلكه اتفاقاً اگر سياستمداران براي مشورت به ما مراجعه كنند آنها را به حضور مي‌‏پذيريم.»
ايشان همچنين در پاسخ به اين پرسش كه نظر حضرت‌‏عالي در خصوص قانون اداره دولت جديد عراق چيست, فرمودند: « موضع ما در قبال قانون مزبور, ناشي از توجه خاص ما به دستيابي همه عراقي‌‏ها به حقوق خود است.»
ايشان افزودند: « هيچ گروه و فرقه‌‏اي نبايد با ديگران متفاوت باشد و به همين دليل بود كه ما با "حق اعتراض" موجود در اين قانون مخالفت كرديم زيرا آن را تعدي آشكار به حقوق اكثريت ملت عراق مي‌‏دانيم, ملتي كه به موجب برخورداري از مقام مرجعيت, در قبال آن, احساس مسؤوليت مي‌‏كنيم.»
آيت‌‏الله سيستاني ادامه دادند: «‌‏ موضع ما در قبال قانون اداره دولت براساس برداشتي است كه از " اهميت جايگاه قانون در زندگي مردم و به خصوص ملت‌‏هاي متمدن" داريم.»
ايشان اضافه كردند: « تحفظ ما نسبت به بند "حق اعتراض" در اين قانون, برخاسته از "دعوت به صلح و عدالت اجتماعي در تمامي شؤون ملت عراق" بود زيرا هيچ حزب و گروهي حق ندارد از امتيازي برخوردار شود كه ديگر گروه‌‏ها از آن برخوردار نيستند؛ اين اعتقادي است كه ما همچنان بر آن پافشاري مي‌‏كنيم و موضع ما در اين خصوص نيز موضعي پدرانه نسبت به جامعه عراق است و لزوماً موضعي سياسي به شمار نمي‌‏رود.»
ايشان درباره اعطاي فدراليسم به كردهاي عراق، اظهار داشتند: « اين مسأله سرنوشت‌‏ساز به وحدت عراق و آينده آن تعلق دارد و اظهار نظر در خصوص اين مسأله به ديدگاه پارلمان منتخب و حكومت برخوردار از مشروعيت و وجود قانون اساسي دائمي كه به رفراندوم گذاشته شده باشد برمي‌‏گردد.»
به گزارش ايلنا آيت‌‏الله سيستاني در پاسخ به اينكه اگر پارلمان منتخب و حكومت برخوردار از مشروعيت و وجود قانون اساسي دائمي كه به رفراندوم گذاشته شده باشد، به "برخورداري كردها از دولت فدرال" رأي دهند نظر شما چه خواهد بود؛ خاطرنشان كردند: « ما به خواست ملت احترام خواهيم گذاشت و بزرگترين آرزوي ما نيز تحقق عدالت براي همه ملت عراق است.»
ايشان در ادامه اين گفت‌‏وگو با تأكيد بر اينكه ملاقات آمريكايي‌‏ها با من، هيچ مصلحت و منفعتي ندارد, افزودند: « اگر هم ديديد كه" اخضر ابراهيمي" نماينده ويژه دبيركل سازمان‌‏ملل‌‏متحد را به حضور پذيرفتم به اين دليل بود كه وي موظف شده بود تا نظر عراقي‌‏ها را بشنود و در خصوص تشكيل دولت كسب نظر كند؛ وي علاقه شديدي به شنيدن نظر ما داشت و ما هم به شدت علاقه‌‏مند بوديم كه فعاليت وي در راستاي آرمان‌‏هاي ملت عراق به ثمر بنشيند؛ وي آمده بود تا به عراقي‌‏ها در تشكيل حكومت كمك كند و ما هم به رغم تحفظاتي كه نسبت به برخي ديدگاه‌‏هاي وي داشتيم از او استقبال كرديم.»
آيت‌‏الله سيستاني در ادامه و در پاسخ به اين سؤال كه چرا حضرت‌‏عالي بر خلاف علماي سلف كه بر ضد انگليسي‌‏ها در عراق فتواي جهاد صادر كردند براي مبارزه با آمريكايي‌‏ها حكم جهاد نمي‌‏دهيد, گفتند: « مي‌‏دانيد كه زمان ما با زمان علماي پيش از ما (عليهم جميعاً رضوان‌‏الله) تفاوت دارد و جوازهاي شرعي كه به آنها اجازه صدور فتواي جهاد مي‌‏داد اكنون وجود ندارد؛ به عبارت ديگر علماي اعلامي كه جنبش جهاد را در آن زمان رهبري مي‌‏كردند، جوازهايي شرعي در اختيار داشتند كه مي‌‏توانستند براساس آن و براي دفاع از اسلام, فتواي جهاد بدهند.»

تبليغات خبرنامه گويا

[email protected] 

ايشان افزودند: « در آن زمان, خلافت عثماني, نماينده اسلام به شمار مي‌‏رفت و به همين جهت، علما بر ضد انگليسي‌‏هايي كه براي لگدمال‌‏كردن خلافت اسلامي و غارت ثروت مسلمين آمده بودند فتواي جهاد دادند؛ اما وضعيت امروز ما كاملاً متفاوت با شرايط آن روز است و جوازهاي شرعي كه صدور حكم جهاد را ايجاب كند, وجود ندارد.»
آيت‌‏الله سيستاني ادامه دادند: « رژيم مخلوع, نظامي اسلامي نبود كه دفاع از آن واجب باشد بلكه به‌‏عكس, نظامي طاغوتي بود كه حرث و نسل را نابود كرد؛ علاوه بر اين, نيروهايي هم كه به سرنگوني اين رژيم كمك كرده بودند با هدف ضربه‌‏زدن به اسلام نيامده‌‏اند و به همين دليل و دلايل بسيار ديگر بود كه فتواي مقاومت در مقابل آمريكايي‌‏ها را صادر نكرديم.»
ايشان با بيان اينكه نمي‌‏توان در اين فرصت محدود به تمامي اين ادلّه اشاره كرد تصريح كرد: « به‌‏طور خلاصه ما به قاعده "تزاحم بين مهم و اهم" و نيز قاعده "دفع بدتر به بد" استناد كرديم زيرا رژيم گذشته مصداق اين قاعده بود و بيشتر مردم نيز از سرنگوني اين نظام طاغوتي حمايت مي‌‏كردند پس چطور ما مي‌‏توانستيم در چنين وضعيتي به مردم دستور مقاومت دهيم و آنها را به جهاد فرا بخوانيم؟»
آيت‌‏الله سيستاني در ادامه در خصوص جايگاه زن در حكومت‌‏, با تأكيد بر اينكه زنان اجازه تولي دو منصب "قضاوت" و "صدور فتوا" را ندارند، تصريح كردند: « به‌‏طور كلي، انتخاب زن به رياست‌‏جمهوري، به ساختار قانوني حكومتي بر مي‌‏گردد كه مؤسسات منتخب قانوني بر آن نظارت داشته باشند و در چنين حالتي، رئيس دولت, يك فرد موظف و اجير ملت است و در اين صورت، يك زن هم مي‌‏تواند منصب رياست‌‏جمهوري را در اختيار بگيرد, البته اگر منصب مزبور "ولايت امر" به شمار رود دليلي بر جواز آن نزد ما وجود ندارد والله‌‏العالم.»
ايشان همچنين در پاسخ به اين سؤال كه نظر شما درباره اينكه برخي، شما را "مرجعيت ساكت و صامت" مي‌‏نامند و مراجع مقابل شما را "مرجعيت ناطق و فعال" چيست؛ اظهار داشتند: اين مسأله به اعتقاد يا عدم اعتقاد به ولايت‌‏فقيه بر مي‌‏گردد و ما از مكتبي هستيم كه به ولايت‌‏فقيه و تصدي شأن سياسي اعتقادي ندارد و در اين زمينه توضيح داديم و مي‌‏توانيد براي اطلاع از آراي ما در اين مورد به‌‏طور مفصل به مباني فقهي و اصولي ما مراجعه كنيد.»
آيت‌‏الله سيستاني در پاسخ به اين انتقاد كه برخي معتقدند "جنابعالي براي شيعيان عراق، اقدام قابل‌‏ذكري انجام نداده‌‏ايد و مرجعيت شما مرجعيتي استهلاكي و متعلق به طبقه آريستوكرات‌‏هاست", گفتند: ما مقام مرجعيت را مقامي معنوي و اجتماعي مي‌‏دانيم و معتقديم كه وظيفه اساسي مراجع, حفظ دين و نشر تعاليم آسان آن در ميان امت است و در اين مورد به فضل خدا, گام برداشته‌‏ايم.»
ايشان افزودند: « ما در خصوص حوزه نجف‌‏اشرف نيز به وسيله استمرار درس و تدريس در آن و حفظ منزلت اين حوزه, به دين و تشيع به خصوص در كشور عراق خيلي خدمت كرديم و در مرجعيت نيز فقير و غني، نزد ما هيچ تفاوتي ندارند و ما با همه آنها به‌‏طور يكسان تعامل داريم.»

دنبالک: http://mag.gooya.com/cgi-bin/gooya/mt-tb.cgi/11078

فهرست زير سايت هايي هستند که به 'آيت‌‏الله سيستاني: من مرجع‌‏تقليدم نه رهبر سياسي، ايلنا' لينک داده اند.
Copyright: gooya.com 2016