 |
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
||
|
||||||
 |
 |
 |
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
||||||
|
|
|
|
|||
خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس سياسي خارجي - ايران
مقامات ايراني سفر هيات بلندپايه‌ي عراقي به كشورمان را در راستاي فراهم آوردن مقدمات سفر اياد علاوي، نخست‌وزير اين كشور به جمهوري اسلامي ايران خوانده‌اند. سفر علاوي به ايران آنجا اهميت پيدا مي‌كند كه مي‌تواند فصل جديدي را در روابط دو كشور رقم بزند، مسلما بايد زمينه‌هايي براي انجام اين سفر فراهم شود كه در اين خصوص ايران مي‌بايست آنچه لازم مي‌بيند پيش از انجام اين سفر محقق شود، در مذاكره با برهم صالح، معاون نخست‌وزير عراق مطرح و مطالبه كند؛ اين خواسته‌ها و نقش دولت موقت عراق در پايه‌ريزي روابط آتي تهران - بغداد محورهايي است كه خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) در گفت‌وگو با ماشاالله شمس‌الواعظين، جلال خوش‌چهره، حميدرضا حاجي‌بابايي و الهه كولايي به بررسي آنها پرداخته است، آنچه در پي مي‌آيد حاصل اين گفت‌وگوهاست.
**شمس‌الواعظين:
عراق اطمينان دهد مكاني براي اعمال فشار آمريكا بر ايران نمي‌شود
شمس‌الواعظين با اشاره به سفر هيات بلندپايه‌ي عراقي به ايران براي فراهم كردن مقدمات سفر نخست‌وزير عراق به كشورمان گفت: فكر مي‌كنم زمان حركت سياست خارجي ايران در عراق به سوي هدف ثبات منطقه‌يي فرا رسيده است.
ماشاالله شمس‌الواعظين، سردبير روزنامه‌ي توقيف شده‌ي جامعه در گفت‌وگو با خبرنگار سياسي - خارجي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) اظهار داشت: مقامات عراقي در برخوردهاي آتي‌شان با ايران و گفت‌وگوهاي پيش‌رو از موضعي برابر با ما برخورد خواهد كرد و گمان مي‌كنم گفت‌وگوهاي دو طرف فارغ از بحران‌هايي كه عراق گرفتار آنهاست، مطرح خواهد شد؛ يعني به سمت مسايلي چون حفظ امنيت مرزها، روابط اقتصادي، ميزان مشاركت ايران در بازسازي اين كشور و از اين قبيل موارد پيش خواهيم رفت.
وي افزود: در هر حال وضعيت و موقعيت مذاكرات عراق با ايران قوي‌تر از حتي دو هفته‌ي گذشته است، چرا كه گمان نمي‌رفت، مرجعيت شيعه در عراق به اين صورت درعرصه‌ي سياست حضور يابد و بحران را پايان دهد و حتي انتظار مي‌رفت با تداوم اين بحران آمريكا و انگليس به واسطه‌ي عمق نفوذ ايران در شيعيان عراق، براي حل و فصل بحران به تهران متوسل شوند.
شمس‌الواعظين ادامه داد: با ورود آيت‌الله سيستاني به اين معادله و حل‌وفصل بحران‌ها، در واقع برگه‌ي جديدي در اين ميان براي آمريكا هويدا شد.
شمس الواعظين، در خصوص تاثيرپذيري دولت موقت عراق از سياست‌هاي آمريكا در قبال ايران و سياست جمهوري اسلامي ايران در رابطه با دولت موقت عراق و ايجاد رابطه با اين دولت اظهار داشت: گمان مي‌كنم كه دولت موقت اياد علاوي تلاش خواهد كرد تا روابطش با ايران را مستقل از كشمكش‌هاي ايالات متحده با تهران مديريت نمايد و به سمت روابط حسن همجواري، عدم مداخله در امور يكديگر و چنين مسايلي هدايت نمايد.
وي همچنين گفت: البته دولت اياد علاوي از اين نكته آگاهي دارد كه يكي از اهداف حضور آمريكا در عراق تحت فشار قرار دادن ايران است و بنابراين با ايران به گونه‌اي مذاكره خواهد كرد تا موقعيت آمريكا در رابطه با فشار بر ايران را بكاهد؛ دولت علاوي با توجه به موقعيت‌اش در ساخت جديد سياسي عراق مي‌تواند اين قول و وعده را به ايران دهد.
شمس‌الواعظين ادامه داد: فكر مي‌كنم همين طور كه بحران‌هاي نجف و بصره و امثال آن بايد ديپلماتيك حل شود، روابط ايران و عراق نيز بايد به سمت ابتكار عمل‌هاي سياسي حركت نمايد، فكر مي‌كنم زمان حركت سياست خارجي ايران درعراق به سمت ثبات آن هم در بعد منطقه‌اي فرا رسيده و در نتيجه شايد قوي‌ترين معادله‌اي كه پيش روي دولت موقت عراق قرار دارد دستيابي به توافقي نيمه راهبردي با ايران براي سپري كردن دوره‌ي انتقالي عراق با حداقل هزينه‌هاي سياسي است.
اين كارشناس مسايل بين‌الملل افزود: از طرف ديگردولت‌مردان عراقي در چارچوب اين مذاكرات بايد به رهبران ايران اطمينان دهند كه كشورشان را به سكوي پرتاب نيروهاي آمريكايي براي تحت فشار قرار دادن ايران در موضوعاتي نظير پرونده‌ي اتمي و امثال آن تبديل نخواهند كرد.
شمس‌الواعظين در پايان خاطرنشان كرد: با توجه به خصلت نيم‌بند حاكميت دولت موقت اين اطمينان‌بخشي به ايران كاري دشوار است؛ بنابراين عراق و دولت علاوي مي‌تواند از جهاتي نيز نقش واسطه‌اي را براي انجام مذاكرات مستقيم ميان ايران و آمريكا بر سر آينده‌ي عراق بازي كند و اين قضايا در دستور كار مذاكرات دولت موقت با ايران خواهد بود.
**خوش‌چهره:
بايد به شائبه‌هاي ايجاد شده توسط وزير كشور يا دفاع عراق پايان داده شود
ايران بايد با صراحت در مورد اظهارات وزراي دفاع و كشور عراق از معاون نخست وزير عراق كه در تهران به سر مي‌برد، سوال كند و از او پاسخ بخواهد.
جلال خوش چهره، سردبير سرويس بين‌الملل روزنامه‌ي اعتماد و كارشناس مسايل بين‌الملل در گفت‌وگو با خبرنگار سياسي - خارجي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) در خصوص سفر هيات اعزامي از سوي دولت موقت عراق براي فراهم آوردن مقدمات سفر اياد علاوي به ايران گفت: آن چه در روابط ايران و عراق در شرايط حاضر در اولويت قرار دارد، رفع تمام زمينه‌هايي است كه مي‌تواند در روابط دو كشور تنش ايجاد كند، به ويژه كه طي ماه‌هاي اخير بعضي شائبه‌ها در نوع رفتار دو كشور به وجود آمده و سبب شده كه نگراني‌هايي نسبت به بروز اختلافات تازه بين ايران و عراق به وجود آيد.
وي افزود: تعيين پيش‌شرط براي انجام اين سفر از سوي هر يك از طرفين خروج از منطق جاري در روابط دو كشور است.
وي معتقد است: بايد از اين سفر به عنوان بستر لازم براي ايجاد زمينه گسترش روابط استفاده كرده، به ويژه كه امكان برگزاري انتخاباتي آزاد در كشور عراق فراهم شده است و فرصتي باشد كه ايران و عراق بتوانند براي اولين بار بدون دغدغه‌هاي گذشته مسايل فيمابين‌شان را مورد بررسي قرار دهند.
خوش چهره ادامه داد: بايد از سفر معاون علاوي به ايران و سفر آتي خود او به تهران استقبال كرد و به شائبه‌هايي كه امروز توسط وزير كشور يا دفاع عراق مطرح مي‌شود، پايان دهيم.
وي با اشاره به اين كه اولين سفر نخست وزير عراق به تهران گشايش فصل جديدي در روابط ميان دولت‌هاي دو كشور به حساب مي‌آيد، گفت: اين سفر شايد ظرفيت آن را نداشته باشد كه همه‌ي مشكلات تاريخي و سياسي بين دو كشور را مطرح كنيم و اين به نفع منافع خود ماست كه به ايجاد بستري كه روابط دو كشور را ترميم مي‌كند، كمك كنيم.
اين كارشناس مسايل بين‌الملل ادامه داد: بايد با دولت ثابت عراق كه منتخب خود مردم است، وارد گفت‌وگو شويم، هرچند بايد تذكر داد كه مي‌خواهيم مسايل بين ما مانند موضوع غرامت‌ها به شكل كامل حل شود، با سفر علاوي به تهران همه‌ي اين حقوق هم باقي مي‌ماند و هم فراموش نمي‌شود؛ اما از اين سفر بايد در خدمت تنش‌زدايي استفاده كنيم.
خوش‌چهره با تاكيد بر اين كه بايد بر اصول خود بايستيم، گفت: در اين ديدار آن چه كه بين برهم صالح، معاون نخست وزير عراق و مقامات دولت ايران مطرح مي‌شود، بحث‌هاي كلان نيست، بلكه بحث‌هايي است كه مي‌تواند بستر لازم را براي ديدار علاوي از تهران فراهم كند.
وي تاكيد كرد: شرط‌هاي تهران براي ديدار علاوي از تهران اين است كه شايعه و اتهاماتي كه از سوي برخي مقامات دولت موقت عراق در مورد تهران وجود دارد، مبني بر اين كه ايران در ناآرامي‌هاي عراق دخالت دارد، حل شود و معاون نخست وزير عراق تكليف اين اظهارنظرها را روشن كند، اين كه آيا صحبت‌هاي وزراي دفاع و كشور عراق مطرح مي‌كنند، داراي بار حقوقي است يا تنها اظهارنظري از سوي افراد حقيقي است.
وي تصريح كرد: در اين گفت‌وگوها مقامات تهران بايد با صراحت از برهم صالح در اين باره سوال كنند و او جواب بدهد، اين گونه نباشد كه علاوي و زيباري درباره‌ي گسترش روابط دو كشور اظهار نظر كنند و از سوي ديگر مقامات ديگر عراقي، ايران را به دخالت در ناآرامي‌ها متهم كنند.
اين كارشناس مسايل بين‌الملل در مورد نقش دولت موقت عراق در پايه ريزي روابط آتي دو كشور گفت: نظام سياسي آينده‌ي عراق از دايره‌ي سياسي موجود در دولت موقت جدا نيست و اگر بتوانيم رابطه‌ي خوبي را با دولت موقت عراق ايجاد كنيم، امكان ايجاد يك رابطه‌ي محكم و طولاني را با دولت آتي عراق خواهيم داشت.
**حاجي‌بابايي:
علاوي در عراق از ايراد اظهارات نامربوط عليه ايران جلوگيري كند
حاجي‌بابايي درباره‌ي پيش شرط‌هايي كه ايران بايد براي سفر علاوي به كشورمان بگذارد، گفت: پيش‌شرط يا در كل، خواسته‌ي اصلي ما از علاوي اين است كه طوري عمل نمايد كه حاكميت مردم در عراق تثبيت و جلوي دخالت بيگانگان گرفته شود.
حميدرضا حاجي‌بابايي، عضو كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس شوراي اسلامي در گفت‌وگو با خبرنگار سياسي - خارجي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) اظهار داشت: در موضوع سفر علاوي به تهران يا هياتي كه براي فراهم آوردن مقدمات اين سفر به ايران آمده‌اند، بحث شرط و شروط مطرح نيست، بلكه ما بايد با دولت موقت عراق و كابينه‌ي اين كشور به اين جمع‌بندي دست يابيم كه تنها دولتي مي‌تواند در عراق استقرار يابد كه پايگاه مردمي داشته باشد، علت اين امر هم غناي فرهنگي و آگاهي اين ملت است.
وي در ادامه افزود: از ديگر سو بايد به اين جمع‌بندي برسيم كه به واسطه‌ي قرابت‌هاي بي‌شماري كه ميان دو ملت ايران و عراق وجود دارد، امكان اين كه دو دولت بخواهند از يكديگر فاصله بگيرند، وجود ندارد؛ يعني در روابط دوجانبه مردم تعيين‌كننده هستند و علاوي يا ساير مقامات عراقي بايد توجه داشته باشند كه مردم عراق خواهان برقراري رابطه و حتي تقويت آن با جمهوري اسلامي ايران هستند.
حاجي‌بابايي ادامه داد: در همين راستا اگر ما پيش شرطي هم داشته باشيم، اين است كه علاوي طوري عمل نمايد كه حاكميت مردم در عراق تثبيت گردد و جلوي دخالت بيگانگان در امور اين كشور گرفته شود؛ اين پيام جمهوري اسلامي ايران به آقاي علاوي است.
اين نماينده‌ي مجلس هفتم درباره‌ي خواسته‌هايي كه ايران بايد از دولت موقت عراق داشته باشد، گفت: علاوه بر آنچه ذكر شد، خواسته‌ي اصلي ما بايد حول محور امنيت اتباع ايراني در عراق باشد، يعني چه ديپلمات، چه خبرنگار، چه سرمايه‌گذار يا هر فرد ايراني كه در عراق است بايد از امنيت كافي برخوردار باشد.
وي ادامه داد: خواسته‌ي ديگر ما اين است كه آقاي علاوي از ايراد اظهارات نامربوط از سوي افرادي چون حازم شعلان را جلوگيري كند و اجازه ندهد تا كساني در عراق با عنوان دولت اين كشور يا به هر شكل ديگري عامل شكاف و اختلاف بين ايران و عراق شوند.
حاجي بابايي همچنين افزود: علاوي همچنين بايد بپذيرد كه در عراق مذاهب و اقوام بسياري هستند كه علاوه بر وحدت، با استبداد مخالفند و آن را نمي‌پذيرند، وي بايد با توجه به اراده‌ي عمومي ملت، مشكلات را در داخل حل كند، نه اين كه با فرافكني از جانب برخي اعضاي كابينه، مشكلات داخلي را به بيرون از كشورش مرتبط سازد.
اين نماينده‌ي مجلس هفتم در ارتباط با نقش دولت موقت عراق در پايه‌ريزي روابط آتي تهران - بغداد و همچنين ميزان تاثيرپذيري اين دولت از سياست‌هاي آمريكا در قبال جمهوري اسلامي ايران، اظهار داشت: من معتقدم كه رمز پيروزي دولت موقت عراق اين است كه اهداف آمريكا را دنبال نكند و هر چه مي‌تواند خود را به جمهوري اسلامي ايران نزديك‌تر سازد؛ اما اين كه چقدر در اين كار موفق باشند به خودشان بستگي دارد، چرا كه به هر حال اين دولت موقت تحت فشار آمريكا قرار دارد، نظاميان آمريكايي در عراق مستقر‌ند و حتي دولت انتقالي در بسياري موارد چون مساله‌ي نجف همكاري‌هاي لازم را با سياست‌هاي آمريكا داشته است.
حاجي بابايي در ادامه گفت: دولت موقت عراق دو راه بيشتر پيش رو ندارد، يكي تكيه بر مردم و نگرش صحيح به واقعيات عراق امروز و در نتيجه برخورد مسالمت آميز با همسايگان و پشت پا زدن به اهداف آمريكا؛ كه از نظر ما راه درست اين مورد نخست است.
وي ادامه داد: راه ديگر دنبال كردن سياست‌هاي آمريكاست كه در نهايت به تشنجات داخلي، كشتار مردم و اختلاف با همسايگان اين كشور منجر خواهد شد.
اين عضو كميسيون سياست خارجي و امنيت ملي مجلس هفتم در خصوص تنظيم سياست‌هاي ايران در رابطه با دولت موقت عراق، بيان داشت: ما هميشه رابطه‌مان را با عراق را طوري هماهنگ كرده‌ايم كه نتيجه‌ي آن اظهار همدردي و ياري به ملت و دولت عراق بوده است، به گونه‌اي كه دريابند ما در كنار آنها هستيم و از اين به بعد هم تمام تلاش‌مان را در راستاي هدف حاكميت مردم بر سرنوشت‌شان انجام خواهيم داد.
**كولايي:
مسايل حل نشده‌ي سال‌هاي گذشته ميان دو كشور بايد مورد توجه قرار بگيرد
آمريكايي‌ها در چارچوب ملاحظات امنيتي و ثبات سياسي حاكم بر عراق نخواهند توانست مانع توسعه‌ي روابط دو كشور ايران و عراق شوند.
الهه كولايي، استاد دانشگاه و عضو كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس ششم شوراي اسلامي در گفت‌وگو با خبرنگار سياسي - خارجي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) با اشاره به سفر هيات اعزامي از عراق براي فراهم كردن مقدمات سفر نخست وزير دولت موقت اين كشور به ايران اظهار داشت: سابقه‌ي روابط دو كشور و مسايل حل نشده‌ي سال‌هاي گذشته ميان دو كشور كه مي‌تواند آثار بدي هم داشته باشد، بايد در اين مذاكرات مورد توجه قرار گيرد.
وي ادامه داد: جمهوري اسلامي ايران به دليل موقعيت ويژه‌ي خود براي تامين نيازهاي كنوني عراق و به ويژه تامين امنيت مي‌تواند نقش بسيار مهمي را ايفا كند و به دولت موقت عراق در ايفاي وظايف قانوني خود ياري رساند.
اين كارشناس مسايل بين‌الملل تاكيد كرد: ترديدي نيست كه انجام اين مذاكرات بايد برپايه‌ي منافع ملي ما و منافع واقعي مردم ايران هدايت شود، بايد محور و چارچوب اين مذاكرات با توجه به نقش موثر جمهوري اسلامي ايران براي تامين نيازهاي عراق، مطالبات پيشين به ويژه مسايل مربوط به دوران جنگ و مباحث حل نشده‌ي مربوط به اين دوران، خسارت‌هاي مربوطه و زمينه‌هاي گسترش همكاري‌هاي همه‌جانبه به گونه‌اي كه منافع مردم دو كشور تامين گردد، مشخص شود.
كولايي در خصوص نقش دولت موقت عراق در روابط آتي ايران با اين كشور گفت: دولت موقت عراق با توجه به وظيفه‌اي كه در انتقال وضعيت جاري به يك شرايط باثبات مبتني بر حاكميت مردم عراق برعهده گرفته، مي‌تواند در تنظيم روابط آتي دو كشور و بهره‌گيري از زمينه‌هاي تامين منافع متقابل مردم ايران و عراق اثرات و پيامدهاي جدي داشته باشد.
وي با بيان اين كه ثبات، امنيت و تسريع در انتقال قدرت به مردم عراق مي‌تواند براي جمهوري اسلامي ايران نيز در بهره‌مندي از فرصت‌ها و امكانات براي تامين منافع متقابل كارساز باشد، تصريح كرد: استفاده از اين فرصت مي‌تواند براي تامين منافع ملي و تامين شرايط مناسب سياسي اقتصادي، اجتماعي و حتي فرهنگي در اين خصوص، آثار مثبتي را به همراه داشته باشد.
كولايي در خصوص ميزان تاثيرپذيري دولت موقت عراق در روابطش با ايران از سياست‌هاي آمريكا در قبال تهران گفت: ارتباط دولت موقت حاكم بر عراق با دولت آمريكا، با توجه به حضور گسترده‌ي آمريكا در عراق پوشيده نبوده و نيازي به توصيف و تبيين ندارد، مهم اين است كه آمريكايي‌ها به خوبي از ميزان نفوذ و تاثير جمهوري اسلامي بر تحولات عراق و تسريع در فرايند انتقال قدرت در اين كشور به مردم عراق آگاه هستند.
وي افزود: بنابراين آمريكايي‌ها در چارچوب ملاحظات امنيت و ثبات سياسي حاكم بر اين كشور همانند افغانستان، آنها نخواهند توانست مانع توسعه‌ي روابط دو كشور شوند.
كولايي تاكيد كرد: روابط جمهوري اسلامي ايران و عراق مي‌تواند در حالي كه منافع دو كشور را مدنظر دارد، به صلح و ثبات منطقه هم ياري كند.
