خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس بينالملل - فرامنطقهيي
گريك دايك، مدير عامل سابق شبكهي بي.بي.سي كه در جريان پروندهي ديويد كلي (انتقاد بي.بي.سي از بزرگنمايي پروندهي عراق) و محكوميت اين شبكه از پست خود استعفا داد، در اولين مصاحبهي خود با روزنامهي گاردين به نكات قابل توجهي اشاره ميكند.
به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) گاردين گزارش خود را اينگونه نوشته است: «گريك دايك اين روزها دچار بيحوصگلي و افسردگي است؛ چرا كه اكنون هشت ماه از استعفايش از مدير عاملي شبكهي بي.بي.سي ميگذرد و بنا به درخواست خانوادهاش مبني بر سكوت درخصوص پروندهي هوتون (قاضي پروندهي اختلاف دولت و بي.بي.سي)، تاكنون سخني بر زبان نرانده است. وي كتاب خاطرات خود را تحت عنوان “در بطن ماجرا“ آماده نموده كه قرار است به زودي منتشر گردد. وي فصلي از اين كتاب را به موضوع تحقيقات مشهور به هوتون اختصاص داده است و در اين مورد برنامهاي تلويزيوني نيز تهيه نموده است. وي تعبير ”سكوت بزرگ منشانه“ را براي توصيف گزارش مزبور به كار برده و ميگويد: سرشت من با آن سازگاري ندارد. وي حاكمان بي.بي.سي را ”حرامزادههاي احمق“، دلايل دولت در ورود به جنگ عراق را ”آشغال“، لورد هوتون را شخصيتي ”مضحك“ و سرويسهاي اطلاعاتي را ”طرف معامله“ مينامد.
زمانيكه وي در بي.بي.سي مشغول به فعاليت بود، تعداد زيادي نامههاي الكترونيكي اين شركت را به نام وي ارسال نموده بودند كه اين امر موجب عصبانيت شديد او گرديد. وي ميگويد اگر قصدم بر اصلاح اشتباهي كه در واقع منجر به سو تفاهمي بزرگ ميگردد، باشد، آنرا با ملايمترين گفتار در فضايي دوستانه مطرح مينمايم.» گاردين افزوده است: «هنگاميكه وي در سال ٢٠٠٠ به موسسهي بي.بي.سي پيوست كارهاي گوناگون و قابل توجهي نسبت به پيشينيان خود يعني جان بيرت انجام داد از قبيل غذا خوردن با پرسنل در رستوران، سرزدن به دفاتر منطقهيي بي.بي.سي كه در دهههاي گذشته صورت نگرفته بود، افزودن سابقه رد شدن خود در امتحانات و معرفي خود به عنوان انساني معمولي، در شرح حالش از اين نمونه ميباشد.
هنگاميكه برنامهي شوم اندرو گيلگان (خبرنگار راديو چهار بي.بي.سي) در ساعت ٠٧/٦ صبح روز ٢٩ ماه مه سال گذشته پخش شد، دايك در حال گذراندن تعطيلات خود بود. در آن برنامه گيلگان بر اساس استشهادات ديويد كلي، دولت انگليس را به چالش كشيد و حركت و انگيزهاي را در جدال بر سر پروندهي جنگ ايجاد نمود. با مرگ ديويد كلي يك دورهي برخورد مابين دايك و توني بلر آغاز گرديد. دايك معتقد است آنهايي كه به نحوي در حد شخصيت و اندازه خودشان دروغ گفتهاند در شرايطي طبيعي نبوده و بياختيار بودهاند. گفته ميشود زمانيكه آلستر كمپل اولين نامهي شكايت خود را با گذشت يك هفته از پخش گزارش مزبور ارسال كرد، مسايل مختلفي در كار بوده است. بيرت به سادگي زمينهاي براي او مهيا ساخت ولي دايك خواهان رفتار بيپروا نبود، او ميخواست پيروز ميدان باشد. دايك در پاسخ كمپل بيان كرد كه خودش به مدير اخبار بي.بي.سي يعني رديچارد سمبوروك اختيار داده بود كه در دفاع از گيليگان مكاتبه نمايد. در دومين نامهي كمپل كه دريافت گرديد ايشان به صورت تهاجمي به برخورد رسمي و شكايت از مقامات بي.بي.سي اشاره مينمايد. دايك ميافزايد از آن زمان به بعد در تمام اوقات جان بروت در حال رفت و آمد و ديدار با مقامات دولتي بود و هم چنين با تعداد بسياري از افراد در روند اين مساله تلفني گفتوگو نمود. او ميگويد اين مساله حقيقت نداشته است و وقتي از او ميپرسيد از كجا ميداند كه اين امر حقيقت ندارد او ميگويد براي اينكه من اعضاي دولت را ميشناسم و آنها ميگويند حقيقت ندارد.
دايك در پاسخ به پرسش خبرنگار در اينكه چرا جان بيرت اينگونه عمل ميكند، ميگويد: چون او خودش يكي از دولتيها است. مطمئنا به خاطر بي.بي.سي هيچكس اين حرف را نميزند و به آهستگي گفت: جان علاقمند جان است.»
در ادامهي اين گزارش آمده است: «رسيدگي باتلر كه به دنبال گزارش هوتون صورت گرفت، ادعاهاي كلي و گيلگان اطلاعاتي كه در اين پرونده مخدوش شده بود را تاييد نمود. اما باتلر در اين خصوص مستقيما بلر را مقصر ندانست و اشتباه گيلگان اين است كه ميگويد اينكه دولت دستور طفره رفتن در اطلاعات پرونده را داده بود هنوز از متون غير آشكار ميباشد. اين اشتباه كوچكي نبود كه وي مرتكب شد. دايك ميگويد: اگر پر رويي نباشد بگويم كه مارك بيفورد اصلا چيزي راجع به آن نميدانست، آنها در اشتباه بودند مساله را نبايد مختص به دولت ميكردند نه به اين معني كه موضوع تغيير ميكرد، بلكه گليگان با بكار بردن عبارت “دستور داده بود“ كه به معني دولت دستور داده بود، حقايق بيشتري را در آن بگنجانند. آنها دستور بيشتر نداده بودند اما نكته اين است كه حداقل در طي ١٢ روز دو بخش از اطلاعات وارد اين پرونده شد كه موجب دگرگوني محتواي اسناد شده و بعد از آن خارج گرديد. ما بر اساس يكسري گزارشات معيوب وارد جنگ شديم، گزارشات ناردستي كه فردي از اعضاي دولت از آن آگاهي داشت.
دايك ميگويد البته وي در اين خصوص ميتوانست كارهاي مختلفي انجام دهد به عنوان مثال ميتوانست به اين امر واكنش نشان دهد كه اولين شكايت از علت توقف گزارش كمپل محسوب گردد، يا اينكه برنامهاي طولاني مدت را پخش كند كه آنقدر به بررسي اين موضوع بپردازد تا آب از آسياب افتاده و موضوع از درجه اهميتش كاسته شود. اما همهي اين كارها را به راحتي ميشود انجام داد ولي بعدا همه واقعيتها را ميفهمند. زمانيكه نام كلي مطرح گرديد او معتقد بود سير وقايع را نميشود، متوقف كرد. اگر فرصتي وجود داشت كه قضيه ميتوانست منحرف شده باشد، خيلي پيش از زمان پخش مطالب گيلگان بوده است. آن زماني بود كه بلر از دايك با ارسال نامهاي در خصوص انحراف اين شبكه در پوشش اخبار جنگ عراق شكايت نموده بود. دايك ميافزايد: من از توني بلر نامهاي دريافت كردم كه حاكي از تلاش آشكار وي در تاثير گذاري بر استقلال بي.بي.سي بود. شما ميدانيد كه اين شبكه تنها شبكه واقعا مستقل است و ساير شبكهها اهل معامله ميباشند.
دايك ميگويد: مسيري وجود دارد كه ازطريق آن تقريبا به راحتي ميتوان در اين خصوص معامله نمود. من ميتوانستم به دولت رفته و اظهاراتي چند جهت آرامش خاطر آنها گفته و به آرامي موضوع را خاتمه بدهم، كه احتمالا كمي نيز موجب خدشهدار شدن من در دولت ميگرديد. وي با افسردگي ميگويد: شما ميفهميد منظورم چيست. آيا بايد من فقط ميگفتم بله شما ميدانيد؟
مخالفان دايك هر چند كه به هشياري در زماني كه ميتوانستند وي را متهم به دروغگويي نكردند، لكن گريك دايك به عنوان كسيكه بلر را به فساد سرزنش كرده بود، شهرت پيدا كرد. وي در پاسخ به اين سوال كه آيا هنوز اين طور فكر ميكند، ميگويد: نميخواهم بگويم بلر آدم فاسدي است كه اين بسيار ساده است و او بايد به وجدان خود رجوع كند كه آيا هنوز بايد نخست وزير باشد يا نه. اما فكر ميكنم كه كمپل از كنترل خارج شده و بلر نميتواند وي را مهار نمايد. بر اساس گفته توني بلر به هوتون كه اگر هر كدام از اين موارد درست باشد، استعفا ميكردم، خوب حالا كه ميدانيم بيشتر اين موارد درست بوده پس چرا بلر هنوز در پست خود باقي مانده است؟»
گزارشگر گاردين مينويسد: «چيزي كه دايك را از محنت روزهاي سخت نجات داد بروز حمايتهاي خودجوش پرسنل بي.بي.سي از وي بود، در روز ترك وي از بي.بي.سي عدهي بسياري از پرسنل با تجمع خود از وي حمايت نمودند. دايك ميگويد: درست است كه گزاش هوتون افتضاح بود ولي واكنش افكار عمومي در رد آن بسيار سريع و جالب بود به طوري كه من فكر نميكردم به اين سريعي اتفاق بيافتد.
گريك دايك قصد دارد كتابي را منتشر نمايد كه در فصلي از آن انتقادات خود را از غولهاي رسانهيي Murdoch و Harper Collins مطرح ساخته است. وي در پاسخ به انگيزه خود از اين اقدام ميگويد: اگر آنها سعي ميكردند تغييراتي در خود به وجود بياورند اين بخش از كتاب را حذف ميكردم. همسر دايك به او گفته بود كه با توني بلر گفتوگو و مصالحه نمايد. خانم دايك ميگويد: او اساسا آدم نجيبي است هر چند كه من فكر ميكنم تعصبي نسبت به او وجود دارد، بلر تمايل خود را براي ديدار با او نشان داد و از وي دعوت نموده است اما دايك نميخواهد و نميتواند و انجام چنين كاري در طبع او نيست.
كتاب گريك دايك تحت عنوان ”در بطن قضيه“ (Inside Story) ازسوي انتشارات Haper Collins با قيمت ١١ پوند عرضه گرديد.»
اين مصاحبه چندي قبل از برگزاري كنگرهي سالانه حزب كارگر منتشر گرديد. توني بلر در جمع اعضاي حزب خود از اطلاعات نادرست ارايه شده در خصوص علل مشاركت انگليس در جنگ پوزش طلبيد، موضوعي كه منجر به استعفاي مدير شبكه بي.بي.سي گريك دايك در جريان پروندهي كلي (انتقاد بي.بي.سي از بزرگنمايي پرونده عراق) و محكوميت اين شبكه گرديده بود.
انتشار كتاب خاطرات گريك دايك پس از سكوت طولاني وي بعد از بركناري از سمت مدير عاملي بي.بي.سي و ارايه ناگفتههايش، نميتواند در تصميم توني بلر در عذرخواهياش از ارايه اطلاعات نادرست جهت مشاركت انگليس در جنگ عراق موثر نبوده باشد.