 |
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
||
|
||||||
 |
 |
 |
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
||||||
|
|
|
|
|||
وين، خبرگزاري جمهوري اسلامي ۸۴/۰۶/۲۸
سياسي. هسته‌اي. آژانس. پيمان. ان. پي. تي
پيمان منع گسترش سلاح هاي هسته اي (ان.پي.تي) يكي از اسناد مورد وثوق كشورهاي عضو آژانس بين‌المللي انرژي اتمي است، اما كشورهاي مختلف در مواردي يك ديگر را به نقض اين پيمان متهم مي‌كنند و آژانس نيز بعضا متهم ديگري است كه اين پيمان را به تمام و كمال مورد توجه و تطابق رفتاري كشورها قرار نمي‌دهد.
دراين پيمان استفاده صلح آميز از امكانات و فن آوري هسته‌اي مورد تاييد قرار گرفته و به رسميت شناخته شده است،اما در نشست‌هاي آژانس سياست ها و رفتار دوگانه‌اي از جمله در قبال ايران مشاهده مي‌شود.
"آپارتايد اتمي" واقعيتي است كه اكنون تلاش براي تحقق آن آشكارا ديده مي شود.
ايران در سال ۱۹۶۸ميلادي پيمان بين‌المللي منع گسترش جنگ افزارهاي اتمي را امضا كرد و در فوريه سال ۱۹۷۰رسما به اين رژيم حقوقي پيوست.
طبق ماده يك اين پيمان، ممالك داراي تسليحات اتمي (آن زمان: آمريكا، شوروي و بريتانيا) متعهد شدند كه هيچگونه امكانات تسليحاتي و جنگ افزار اتمي در اختيار ممالك فاقد تسليحات اتمي عضو قرارداد، قرار ندهند.
بر اساس ماده سه اين پيمان، حق غيرقابل انكار امضاكنندگان پيمان براي استفاده صلح آميز از انرژي اتمي بدون اعمال تبعيض به رسميت شناخته شده است.
در ماده سه همچنين تصريح شده است كه كشورهاي عضو پيمان در پيشبرد فن آوري هسته اي و استفاده صلحجويانه از آن، به خصوص در ممالك در حال توسعه، با كشور هاي فاقد اين فن آوري تشريك مساعي و همكاري كنند.
عطف به ماده ۱۰اين پيمان، هر كشور عضو در صورت تمايل مي تواند از اين نظام خارج شود و بدون مانع حقوقي به دنبال تسليحات اتمي برود. كاري كه سال‌ها قبل از سوي كره شمالي تحقق يافت.
متن كامل پيمان منع گسترش سلاح هاي هسته اي (ان.پي.تي) كه ايران نيز آن را امضا كرده، به شرح زير است: دولت‌هايي كه وارد اين پيمان شده اند، در متن پيمان به عنوان "همپيمانان" ناميده خواهند شد.
با در نظر گرفتن انهدام و ويراني كه در صورت بروزجنگ هسته اي دامنگير نوع بشر خواهد شد و به تبع آن، لزوم به كارگيري حداكثر تلاش براي جلوگيري از خطر وقوع چنين جنگ‌هايي و براي اتخاذ تمهيدات لازم جهت تامين امنيت مردم، با اعتقاد به اين كه گسترش تسليحات هسته اي، خطر جنگ هسته اي را به طور جدي افزايش خواهد داد،
در مطابقت با مفاد قطعنامه‌هاي مجمع عمومي سازمان ملل متحد كه خواستار حصول توافقي براي جلوگيري از اشاعه بيشتر سلاح هاي هسته اي شده است، در ابراز تعهد خود براي همكاري با آژانس بين‌المللي انرژي اتمي جهت اعمال تدابير حفاظتي اين آژانس در خصوص فعاليت هاي هسته‌اي صلح آميز، در اعلام حمايت خود از انجام تحقيقات، توسعه بخشيدن و تلاش هاي ديگر در جهت اجراي موثر اصل تدابير حفاظتي با استفاده از تجهيزات و ساير راهكارها درخصوص انتقال مواد اصلي و مواد مخصوص شكاف پذير در چارچوب تدابير حفاظتي مقرر شده توسط آژانس بين‌المللي انرژي اتمي،
در تاييد اين اصل كه منافع استفاده صلح آميز از تكنولوژي هسته اي، از جمله فرآورده هاي جانبي كه ممكن است توسط دولت هاي داراي تسليحات هسته اي از طريق توسعه ابزارهاي انفجار هسته اي به دست آيد، بايد به منظور بهره برداري در مقاصد صلح آميز در اختيار تمام همپيمانان - اعم از دولت هاي داراي تسليحات هسته اي يا فاقد تسليحات هسته اي - قرار گيرد،
با ايمان به اين كه در عملي كردن اين اصل، تمام همپيمانان حق دارند به منظور حصول پيشرفت در استفاده صلح آميز از انرژي اتمي، در تبادل اطلاعات به حداكثر نحو ممكن مشاركت داشته باشند و به تنهايي يا با همكاري ساير دولت ها در اين زمينه تلاش كنند،
درابراز نيات خود جهت توقف مسابقه تسليحات هسته اي در نزديكترين زمان ممكن و براي اتخاذ تمهيدات موثر جهت خلع سلاح هسته اي، در تشويق كليه كشور ها به همكاري جهت دستيابي به اين هدف،
در تاكيد مجدد بر عزم دولت هاي امضاكننده پيمان ۱۹۶۳در مقدمه آن پيمان، مبني بر ممنوع ساختن آزمايش تسليحات هسته اي در جو، در خارج از جو زمين و زير آب ها و براي ادامه توقف هرگونه انفجارهاي آزمايشي تسليحات هسته اي در تمام زمان‌ها و ادامه مذاكرات لازم براي رسيدن به اين هدف، به منظور ادامه فروكاستن از تنش‌هاي بين‌المللي و تقويت اعتماد متقابل بين دولت‌ها جهت تسهيل در توقف ساخت تسليحات هسته اي، نابودي كليه ذخيره هاي موجود، حذف تسليحات هسته اي و ابزارهاي استفاده از آن از زرادخانه هاي ملي و به منظور مدون ساختن اين مقاصد در قالب يك پيمان جهت خلع سلاح كامل و عام تحت نظارت موثر و دقيق بين‌المللي ،
با يادآوري اينكه، براساس منشور ملل متحد، دولت‌ها بايد در روابط بين المللي خود از تهديد يا استفاده از زور، يا اعمال هر روش ديگري كه با اهداف ملل متحد در تعارض باشد، عليه تماميت ارضي يا استقلال سياسي ديگر دولت‌ها احتراز ورزند،
و اين كه تثبيت و تداوم صلح و امنيت بين‌المللي و با به حداقل رسيدن سوق منابع انساني و اقتصادي جهان به سوي مسلح شدن ميسر مي‌شود، توافق مي‌كنند كه:
ماده ((۱
هر دولت داراي تسليحات هسته اي، در اين پيمان متعهد مي‌شود از انتقال هر گونه سلاح هاي هسته اي يا ديگر ابزارهاي انفجار هسته اي يا دادن كنترل مستقيم يا غير مستقيم سلاح‌ها يا ابزارهاي انفجار هسته اي به ديگران خودداري كند و به هيچ نحوي از انحا، هيچ يك از كشورهاي فاقد سلاح هاي هسته اي را ياري، تشويق و ترغيب به ساخت يادستيابي به سلاح هاي هسته اي يا ديگر ابزارهاي انفجار هسته اي يا كنترل چنين سلاح‌ها يا ابزارهاي انفجاري نكند.
ماده ((۲
هر دولت فاقد تسليحات هسته‌اي در اين پيمان متعهد مي‌شود هيچگونه سلاح هسته اي يا ابزارهاي انفجار هسته اي و اعمال كنترل مستقيم يا غير مستقيم بر چنين سلاح‌ها يا ابزارهايي را از هر منبع انتقال‌دهنده يا به هر نحو ديگري، دريافت نكند، به ساخت يا تلاش براي دستيابي به سلاح‌ها يا ابزارهاي انفجار هسته اي مبادرت نورزد و در پي كمك براي ساخت سلاح هاي هسته اي يا ابزارهاي انفجار هسته اي نباشد، يا چنين كمك‌هايي را دريافت نكند.
ماده ((۳
-۱هر دولت فاقد سلاح هاي هسته اي در اين پيمان متعهد مي‌شود تدابير حفاظتي را كه پس از مذاكرات انجام گرفته با آژانس بين‌المللي انرژي اتمي توافق خواهد شد، بپذيرد. اين تدابير در چارچوب ضوابط آژانس بين‌المللي انرژي اتمي و نظام تدابير حفاظتي اين آژانس خواهد بود و صرفا به منظور تاييد پايبندي آن كشور به تعهدات خود در قبال اين پيمان با هدف جلوگيري از تبديل مصارف صلح آميز انرژي هسته اي به استفاده در سلاح هاي هسته اي يا ابزارهاي انفجاري هسته اي صورت مي‌گيرد. روند تدابير حفاظتي مذكور در اين ماده بايد در خصوص تمام مواد اصلي يا مواد مخصوص شكاف پذير، اعم از توليد، فرآوري يا استفاده از آن در هر گونه تاسيسات هسته اي يا خارج از چنين تاسيساتي اجرا شود. تدابير حفاظتي مقرر در اين ماده، مي‌بايد روي تمام مواد اصلي يا مواد مخصوص شكاف پذير كه در فعاليت هاي صلح آميز هسته اي در قلمرو چنين دولتي، در حوزه قضايي آن، يا تحت كاربري آن در هر نقطه ديگر انجام مي‌پذيرد، اعمال شود.
-۲هر دولت وارد شده در اين پيمان متعهد مي‌شود:
(الف) ماده اصلي يا ماده مخصوص شكاف پذير، يا
(ب) تجهيزات يا موادي كه مشخصا براي فرآوري، استفاده يا توليد مواد مخصوص شكاف پذير طراحي يا آماده شده است، را در اختيار هيچ دولت فاقد سلاح هاي هسته اي (حتي) به منظور استفاده در مقاصد صلح آميز قرار ندهد، مگر اين كه ماده اصلي يا ماده مخصوص شكاف پذيربه طور قطع مشمول تدابير حفاظتي مقرر شده در اين ماده قرار گيرد.
-۳تدابير حفاظتي مقرر در اين ماده بايد به گونه اي به مرحله اجرا گذاشته شود كه با ماده ( (۴اين پيمان در تطابق كامل باشد و از ايجاد مانع بر سر راه توسعه فن آوري يا اقتصادي همپيمانان در استفاده صلح آميز از انرژي هسته اي احتراز ورزد.اين امر، شامل تبادل بين‌المللي مواد هسته اي و تجهيزات براي فرآوري، استفاده يا توليد مواد هسته اي براي مقاصد صلح آميز، در مطابقت با شرايط اين ماده و اصل تدابير حفاظتي كه در مقدمه اين پيمان مشخص شده خواهد بود.
-۴دولت هاي فاقد سلاح هاي هسته اي در اين پيمان بايد به منظور انجام تعهدات خود در قبال اين ماده به طور انفرادي يا همراه با ساير دولت‌ها در چارچوب ضوابط آژانس بين‌المللي انرژي اتمي با آژانس بين‌المللي انرژي اتمي موافقتنامه‌هايي منعقد كنند. مذاكره به منظور حصول چنين موافقت نامه‌هايي بايد ظرف مدت ۱۸۰روز از وارد اجرايي شدن اين پيمان، آغاز شود. در خصوص دولت‌هايي كه اسناد پيوستن و يا تصويب الحاق خود به پيمان را بعد از دوره ۱۸۰روزه تسليم كنند، مذاكره براي حصول چنين توافقي نمي‌تواند ديرتر از تاريخ تسليم اسناد آغاز شود و اجراي مفاد اين توافقات نمي‌تواند ديرتر از ۱۸ماه از تاريخ آغاز مذاكرات باشد.
ماده ((۴
-۱هيچ نكته اي در اين پيمان نبايد به گونه اي تفسير شود كه حق مسلم همپيمانان در انجام تحقيقات، توليد واستفاده از انرژي هسته اي براي مقاصد صلح آميز را تحت تاثير قرار دهد. اين امر بايد بدون اعمال تبعيض و در مطابقت با مواد ۱و ۲اين پيمان باشد.
-۲در تبادل تجهيزات، مواد و اطلاعات تكنولوژيكي براي مقاصد صلح آميز، استفاده از انرژي هسته اي در حداكثر شكل، تمام همپيمانان حق مشاركت داشته و متعهد به تسهيل در انجام آن مي‌شوند. همپيماناني كه توان چنين اقدامي را دارند همچنين بايد به شكل انفرادي يا همراه با ديگر دولت‌ها يا سازمان هاي بين‌المللي براي توسعه بيشتر استفاده از اشكال صلح آميز انرژي هسته اي، خصوصا در قلمروي دولت هاي فاقد سلاح هاي هسته اي كه وارد اين پيمان شده اند، مشاركت ورزند. اين مشاركت با عطف توجه به نيازهاي مناطق در حال توسعه جهان، انجام مي‌پذيرد.
ماده ((۵
تمام همپيمانان متعهد مي‌شوند تمهيدات لازم را اتخاذ كنند تا در مطابقت با اين پيمان، تحت نظارت مناسب بين‌المللي و درچارچوب روال‌هاي بين‌المللي مقتضي، از دسترسي تمام دولت هاي فاقد تسليحات هسته اي وارده در اين پيمان به مزاياي بالقوه حاصله از انجام هرگونه انفجارهاي صلح آميز هسته‌اي، حصول اطمينان كنند. اين امر بايد بدون اعمال تبعيض انجام گيرد و هزينه مالي آن براي چنين دولت‌هايي ، در پايين‌ترين حد ممكن خواهد بود و شامل هزينه تحقيقات و توسعه، نمي‌شود. دولت هاي فاقد تسليحات هسته اي وارده در اين پيمان بايد بتوانند در چارچوب يك توافق يا توافقات خاص بين‌المللي و از مجراي يك نهادمناسب بين‌المللي كه دولت‌هاي فاقد تسليحات هسته اي نمايندگان كافي در آن داشته باشند، به اين مزايا دست يابند.
مذاكرات در اين زمينه بايد پس از اجرايي شدن اين پيمان،در نزديكترين زمان ممكن آغاز شود. دولت هاي فاقد تسليحات هسته اي وارده در اين پيمان كه چنين تمايلي داشته باشند، همچنين مي‌توانند از طريق توافقات دوجانبه به اين مزايا دست يابند.
ماده ((۶
تمام همپيمانان متعهد مي‌شوند، مذاكرات به منظور توقف مسابقه سلاح هاي هسته اي و خلع سلاح هسته اي و انعقاد پيماني جهت خلع سلاح كامل و عام با مقررات دقيق و موثر را با حسن نيت و در اسرع وقت آغاز كنند.
ماده ((۷
هيچ نكته اي در اين پيمان، ناقض حق هر گروه از دولت‌هايي كه به منظور حصول اطمينان از عدم وجود سلاح هاي هسته اي در قلمرو خود وارد پيمان هاي منطقه اي شوند، نخواهد بود.
ماده ((۸
-۱هر يك از همپيمانان مي‌توانند اصلاحيه اي را به منظور اعمال در اين پيمان، پيشنهاد كنند. متن هر گونه اصلاحيه اي بايد به دولت هاي امانتدار تحويل داده شود و اين متن توسط آنان بين تمام همپيمانان، توزيع خواهد شد.
در صورت درخواست يك سوم همپيمانان يا بيشتر، دولت هاي امانتدار بايد كنفرانسي را تشكيل داده و از تمام همپيمانان براي شركت در آن و بررسي اصلاحيه، دعوت به عمل آورند.
-۲هر گونه اصلاحيه در اين پيمان بايد به تاييد اكثريت همپيمانان، از جمله تمام دولت هاي داراي تسليحات هسته اي وارده در اين پيمان و تمام همپيماناني كه در زمان توزيع متن اصلاحيه عضو هيات رييسه آژانس بين‌المللي انرژي اتمي بوده اند، برسد. زمان اجرايي شدن اصلاحيه براي هر دولتي كه اسناد تصويب آن را تسليم كرده، از هنگامي خواهد بود كه اكثريت همپيمانان، از جمله تمام دولت هاي داراي تسليحات هسته اي وارده در اين پيمان و تمام همپيماناني كه در زمان توزيع متن اصلاحيه عضو هيات رييسه آژانس بين‌المللي انرژي اتمي بوده اند، اسناد تصويب آن‌را تسليم كرده باشند. پس از آن، زمان اجرايي شدن اصلاحيه براي هر همپيمان ديگر از زمان تسليم اسناد تصويب آن خواهد بود.
-۳پنج سال پس از اجرايي شدن اين پيمان، كنفرانسي از همپيمانان بايد در شهر ژنو واقع در سوييس به منظور مرور عملكرد آن و با هدف حصول اطمينان از اينكه اهداف مذكور در مقدمه و مقررات پيمان، مورد اجرا قرار گرفته‌اند، برگزار شود. پس از آن، هر پنج سال يك بار اكثريت همپيمانان مي‌توانند با تسليم درخواست خود به دولت هاي امانتدار، خواستار برگزاري كنفرانس ديگري به منظور بررسي عملكرد پيمان شوند.
ماده ((۹
-۱اين پيمان بايد براي امضاي تمام دولت ها، آماده باشد. هر دولتي كه پيش از اجرايي شدن آن طبق پاراگراف سوم اين ماده، آن را امضا نكرده باشد، مي تواند در هر زمان ديگري به آن ملحق شود.
-۲نفوذ اين پيمان مشروط به تصويب آن توسط دولت هاي امضاكننده خواهد بود. اسناد تصويب آن و اسناد الحاق به آن بايد نزد دولت هاي انگليس، اتحاد جماهير شوروي (سابق) و ايالات متحده آمريكا كه بدين وسيله به عنوان دولت هاي امانتدار تعيين مي‌شوند، به وديعه گذاشته شود.
-۳اين پيمان، پس از تصويب آن توسط دولت‌هايي كه به عنوان امانتدار تعيين شده‌اند و تصويب آن توسط ۴۰دولت ديگر امضاكننده اين پيمان و تسليم اسناد تصويب آنها، وارد اجرا خواهد شد.
در اين پيمان، دولت هاي داراي تسليحات هسته اي به دولت‌هايي گفته مي شود كه پيش از اول ژانويه ،۱۹۶۷مبادرت به توليد و انفجار سلاح هسته اي يا هرگونه ابراز انفجار هسته اي ديگر كرده اند.
-۴در خصوص دولت‌هايي كه اسناد تصويب و الحاق آنها به پيمان، پس از اجرايي شدن اين پيمان، تسليم مي‌شود، تاريخ اجراي آن از تاريخ تسليم اسناد تصويب و الحاق خواهد بود.
-۵دولت هاي امانتدار بايد تمام دولت هاي امضاكننده و ملحق شده به پيمان را از تاريخ هر امضا، تاريخ تسليم اسناد تصويب يا الحاق، تاريخ اجرايي شدن اين پيمان و تاريخ دريافت درخواست براي تشكيل كنفرانس يا هر مورد ديگر، بلافاصله مطلع سازند.
-۶اين پيمان بايد توسط دولت هاي امانتدار و در تطابق با ماده ۱۰۲ منشور ملل متحد، به ثبت برسد.
ماده ((۱۰
-۱هر دولتي بايد حق داشته باشد در اجراي حاكميت ملي خود در صورتي كه احساس كند موارد فوق‌العاده اي در رابطه با موضوعات اين پيمان، منافع حياتي كشورش را به مخاطره انداخته است، از پيمان خارج شود. در اين صورت بايد سه ماه پيش از خروج، به تمام همپيمانان و شوراي امنيت سازمان ملل متحد اطلاع دهد. در چنين اطلاعيه اي بايد موارد فوق‌العاده اي كه از نظر آن كشور منافع حياتي‌اش را به مخاطره انداخته نيز ذكر شود.
-۳بيست و پنج سال پس از اجرايي شدن اين پيمان، بايد كنفرانسي تشكيل شود تا در خصوص اجراي نامحدود آن، يا تمديد آن براي دوره يا دوره هاي ديگر، تصميم گيري شود. تصميم اتخاذ شده در اين مورد با راي اكثريت همپيمانان، نافذ خواهد بود.
ماده ((۱۱
اين پيمان، متن انگليسي، روسي، فرانسه، اسپانيولي و چيني آن كه همگي از اعتبار يكساني برخوردارند، در آرشيو دولت هاي امانتدار محفوظ خواهند بود.
نسخه هاي تاييد شده اين پيمان،بايد توسط دولت‌هاي امانتدار به دولت‌هاي امضاكننده و ملحق شده به آن ارسال شود.
