- بازرسان آژانس برمیگردند
- "هنوز کارهای مشکلی باقی مانده است"
خبرگزاری دانشجويان ايران - تهران
سرويس: بينالملل - فرامنطقهيی
در پی توافق کرهی شمالی در نشست ششجانبه با متوقف کردن برنامههای هستهيیاش محمد البرادعی اظهار داشت که بازرسان آژانس بينالمللی انرژی اتمی (IAEA)، بازرسیها در تاسيسات اتمی اين کشور را از سر خواهند گرفت.
به گزارش خبرگزاری دانشجويان ايران (ايسنا) به نقل از خبرگزاری فرانسه، محمد البرادعی، مديرکل آژانس بينالمللی انرژی اتمی پس از موافقت کرهی شمالی درخصوص متوقف ساختن فعاليتهای تاسيسات هستهيی عمدهی خود در ازای دريافت کمکهای سوختی ظرف دو ماه آينده اظهار کرد که اين اقدام پيونگ يانگ گامی در مسير درست قلمداد میشود.
البرادعی طی کنفرانس خبری گفت: آژانس بينالمللی انرژی هستهيی به کرهی شمالی باز خواهد گشت تا نسبت به صلح آميز بودن برنامههای اين کشور اطمينان خاطر حاصل کند.
وی در ادامه دربارهی موافقتهای اخير پيونگيانگ گفت: خبر خوبی بود، اين (موافقت) آغاز يک روند تلقی میشود.
دولت کرهی شمالی چهار سال پيش در پی آنکه آمريکا رژيم پيونگ يانگ را به تلاش برای دستيابی به بمب اتمی متهم ساخت، بازرسان آژانس را از خاک کشور خود اخراج کرد.
پيونگ يانگ هم چنين از پيمان منع اشاعهی تسليحات کشتار جمعی (NPT) خارج شد. در همين حال برخی ديپلماتها در وين در گفتوگو با خبرگزاری فرانسه گفتند که شورای حکام آژانس بينالمللی انرژی اتمی بايد مجوز بازگشت بازرسان اتمی به کرهی شمالی را صادر کند و پيش بينی میشود که ۳۵ عضو اين شورا طی نشست آتی خود در وين که از ۵ مارس آغاز میشود به بررس اين موضوع بپردازند.
يک مقام ديپلماتيک نزديک به IAEA نيز اظهار داشت که آژانس يکسری طرحهای احتياطی برای انجام بازرسیها در کرهی شمالی مدنظر دارد.
يک ديپلمات غربی ديگر در گفتوگو با خبرگزاری فرانسه بيان کرد که آژانس به محض دريافت درخواست رسمی و شرح وظايف، تيمی از بازرسان را به کرهی شمالی خواهد فرستاد.
دبيرکل آژانس بينالمللی انرژی هستهيی در کنفرانس خبری خود با وزير خارجهی لوکزامبورگ درخصوص زمان ازسرگيری بازرسیها در کرهی شمالی اظهار نظر نکرد اما اعلام داشت که بحث اعزام بازرسان آژانس در نشست آتی شورای حکام مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
البرادعی در بخش ديگری از اظهاراتش ضمن اشاره به موافقت کرهی شمالی درخصوص توقف فعاليت برخی تاسيسات هستهيی خود ابراز عقيده کرد که اين اقدام میتواند در حل و فصل مسالهی هستهيی ايران به عنوان يک الگو مد نظر قرار گيرد.
در همين حال در حالی که وزارت خارجهی آمريکا و کاخ سفيد ادعا کردند توافقنامهی کرهی شمالی بايد پيام و الگويی برای ايران باشد، جان بولتون با انتقاد از اين توافقنامه، آن را علامت بدی برای ايران و کرهی شمالی دانست.
به گزارش خبرگزاری رويتر، کاندوليزا رايس، وزير امور خارجهی آمريکا در اين باره بدون توجه به تفاوت ماهيت برنامههای هستهيی ايران و کرهی شمالی گفت که اين توافقنامه بايد پيامی برای ايران باشد مبنی بر اين که جامعه بينالمللی قادر است منابع خود را گرد هم آورد، مخصوصا وقتی کشورهای منطقهيی با يکديگر همکاری میکنند؛ علاوه بر آن ديپلماسی قوی سرانجام نتيجه بخش است.
رايس گفت: اين توافق بخشی از يک اقدام پيچيده و مهم نه تنها برای عاری سازی شبه جزيرهی کره از سلاح هستهيی بلکه برای پيشرفت در روند دستيابی به صلح پايدار در شمال شرقی آسيا است.
وزير امور خارجهی آمريکا دربارهی اقدام آمريکا در حذف کردن نام کرهی شمالی از ليست کشورهايی که حامی تروريسم هستند، گفت: فکر میکنم هم اکنون زمان مناسب برای اجرای اين طرح است.
رايس همچنين گفت که اين توافق به صورت چند جانبه حاصل شده است و تمامی شش نماينده حاضر در مذاکرات شش جانبه ازاين توافق حمايت کردهاند.
وی گفت: الگوهای همکاری که ما ميان کشورهای اين منطقه به وجود آورديم بايد منجر به ايجاد ثبات و اعتماد متقابل در اين نقطه از جهان شود.
وزير امور خارجهی آمريکا خاطرنشان کرد که تعطيلی راکتور هستهيی کرهی شمالی نشانهای از اين موضوع است که ممکن است پيونگ يانگ يک انتخاب استراتژيک کرده باشد.
به محض پايان ۶۰ روزی که کرهی شمالی قصد دارد فعاليت راکتور هستهيی خود را متوقف کند رايس اعلام کرد که کشورهای عضو مذاکرات شش جانبه نشستی با حضور وزرای امور خارجهی اين کشورها برگزار خواهند کرد که اگر اين امر محقق شود اين نشست اولين ديدار وزير امور خارجهی آمريکا با همتای کرهی شمالی است.
همچنين تونی اسنو، سخنگوی کاخ سفيد نيز اين توافقنامه را يک الگو خواند، با اين حال برخی تحليلگران هشدار دادند که آمريکا نسبت به کره شمالی نفوذ چندانی بر ايران ندارد.
رويتر به نقل از کارشناسان منع تسليحات هستهای افزود: اين توافقنامه که در گفتگوی بين هر دو کره، چين، ژاپن، روسيه و آمريکا تنظيم شد، نشان میدهد که دولت بوش حاضر است از مواضع سازش ناپذير خود دست کشيده و اقدام به مصالحه کند.
اسنو گفت: پيونگ يانگ به ميز بازگشته است؛ زيرا جامعه بينالمللی به آنها فشار آورد و آنها فهميدند که ما در اين امر جدی و مصمم هستيم.
وی ادعا کرد: اميدواريم ايران نيز همانند آنها به ميز بازگردند؛ زيرا ما فرصتهای خوبی را به آنها ارايه کردهايم.
در همين حال روزنامهی واشنگتن تايمز نوشت: بولتون با انتقاد از توافقنامه کرهی شمالی، آن را علامت بدی برای ايران و کره شمالی دانست.
واشنگتن تايمز در اين باره نوشت: جان بولتون، سفير سابق آمريکا در سازمان ملل گفت: کرهی شمالی در ازای رفتار بد گذشته خود قول سوخت نفتی را دريافت میکند. اين توافقنامه هم علامت بدی برای ايران است و هم برای کرهی شمالی.
وی افزود: پيامی که اين امر برای ساير اعضای معاهده منع تسليحات هستهيی در بر دارد اين است که « اگر به اندازهی کافی مقاومت کنيد و مذاکرهکنندگان وزارت خارجه آمريکا را خسته کنيد در پايان پاداش دريافت خواهيد کرد».
بولتون افزود: توافق برای برداشتن تحريمهای بانکداری يک اشتباه فاحش است؛ اين تحريمها بودند که آنها را به ميز بازگرداندند.
اين روزنامه در ادامه به نقل از وی ادامه داد: خطری که چنين توافقنامهای دربردارد اين است که يک بازی است؛ يک توافقنامه توخالی است و به مردم حس دروغين امنيتی را میبخشد که هرگز آن را تامين نخواهد کرد؛ بدتر از آن به کشورهايی مثل ايران و ساير اعضای معاهده منع تسليحات میگويد که اگر به اندازه کافی صبر کنيد، به اندازه کافی مصمم باشيد آمريکا را خسته خواهيد کرد و آنها يکی يکی امتيازاتی را به شما خواهند داد.
اين در حالی است که مجمع کشورهای جنوب شرقی آسيا (آ. سه. آن) امروز (چهارشنبه) از توافق به عمل آمده در مذاکرات شش جانبه استقبال کرد.
به گزارش خبرگزاری دانشجويان ايران به نقل از خبرگزاری آلمان، گلوريا آرويو، رييس جمهور فيليپين که رياست حال حاضر آ.سه.آن را برعهده دارد، اعلام کرد که توافق به عمل آمده در مذاکرات شش جانبه "شروعی خوب" برای ايجاد ثبات در شبه جزيرهی کره است.
وی در بيانهای اعلام کرد: به عنوان رييس مجمع کشورهای جنوب شرقی آسيا به نمايندگان کشورهايی که در اين مذاکرات شرکت داشتند و باعث ايجاد اين توافق که در نهايت منجر به اين موضوع شد که پيونگ يانگ دست از برنامههای هستهيی خود بردارد، تبريک میگويم.
وی افزود: اين شروعی خوب برای خلع سلاح هستهيی کامل و ايجاد ثبات در شبه جزيرهی کره است که اين دو موضوع جزو اولويتهای دستور کار اجلاس آسه آن بوده است.
آريو در ادامه اظهار داشت که مجمع کشورهای جنوب شرق آسيا به حمايتهای خود برای دستيابی به صلح در منطقه ادامه خواهد داد.
در همين حال خوزه لوئيس زاپاترو، نخست وزير اسپانيا به رييسجمهور کرهی جنوبی درباره توافق به عمل آمده در متوقف شدن برنامههای هستهيی کرهی شمالی تبريک گفت و از وی درخواست کرد که به اقدامات خود در اين زمينه ادامه دهد.
زاپاترو بعد از مذاکرات شش جانبه با رو موهيون، رييسجمهور کرهی جنوبی ديدار کرد.
رييسجمهور کرهی جنوبی که در حال حاضر در اسپانيا به سر میبرد از مادريد دستورالعملهايی دريافت کرده است تا اين توافقنامه را به سرعت اجرا کند.
در همين حال خاوير سولانا، مسوول سياست خارجی اتحاديهی اروپا نيز از توافق انجام شده در مذاکرات شش جانبه استقبال کرد.
سولانا در بيانيهای اعلام کرد: اين يک خبر بسيار خوب است، اتحاديهی اروپا پيشتر از کرهی شمالی درخواست کرده بود که به مذاکرات برای خلع سلاح هستهيی بپيوندد و در جهت توافقنامهی سپتامبر ۲۰۰۵ با هدف عاریسازی شبه جزيرهی کره از سلاحهای هستهيی گام بردارد.
وی افزود: اين گامهای مثبت در جهت اين فرآيند است. من از اين گامها استقبال میکنم و به چين که ميزبان و تسهيل کنندهی بحران کرهی شمالی بود، تبريک میگويم. همچنين به تمامی نمايندگانی که در مذاکرات شش جانبه تلاش کردند و به اين موفقيت دست يافتند، تبريک میگويم.
همچنين خبرگزاری رويتر گزارش داد که کرهی شمالی و کرهی جنوبی يک روز پس از توافق انجام شده در مذاکرات شش جانبه امروز اعلام کردند که دو طرف برای از سرگيری مذاکرات خود در سطح وزرای دو کشور که پس از آزمايش هستهيی کرهی شمالی در اکتبر سال گذشته به تعويق افتاده بود، توافق کردند.
وزارت اتحاد دو کره در بيانيهای اعلام کرد که هياتهايی از دو کشور روز پنجشنبه هفته جاری برای بحث و بررسی دربارهی اين که اين مذاکرات چه زمانی آغاز به کار کند، در شهر مرزی کائسونگ با يکديگر ديدار خواهند کرد.
در همين حال خبرگزاری دولتی کرهی شمالی اعلام کرد که رييس هيات کرهی شمالی در مذاکرات ميان دو کره با پيشنهاد سئول برای ايجاد روابط جديد ميان دو کشور موافقت کرده است.
از سوی ديگر شان مک کورمک، سخنگوی وزارت امور خارجهی آمريکا جدول زمانی که در اين توافقنامه تعيين شده را «بسيار فشرده» خواند و اعلام کرد که لازم است اقدامات زيادی در جهت اجرای اين توافقنامه انجام گيرد.
وی گفت: امروز شاهد هستيم که پيونگ يانگ آماده است که فعاليتهای هستهيی خود را کنار بگذارد که اين تصميم را به يک تصميم استراتژيک تبديل میکند.
مک کورمک اضافه کرد: در فرآيند اجرای اين توافق پيونگ يانگ توانايی اين موضوع را خواهد داشت که به فکر ايجاد روابط با کشورهای مختلف از جمله آمريکا باشد.
نمايندگان مذاکرات شش جانبه قرار است بار ديگر در ۱۹ مارس ( ۲۸ اسفند) با يکديگر ديدار کنند.
در همين حال رهبران کشورهای آلمان و انگليس نيز از "پيشرفتهای قابل توجه" در مذاکرات شش جانبه استقبال کردند.
آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان و تونی بلر، نخست وزير انگليس در برلين اعلام کردند: اين توافق نمونهی خوبی از آن چيزی است که میتوان به وسيلهی يک مذاکرات قوی براساس اصول بدست آورد.
مرکل گفت که وی مطمئن است که اين توافق در حل بحران هستهيی ايران تاثيرگذار خواهد بود.
بلر نيز گفت که در اين توافقنامه اعلام شده است که کرهی شمالی بايد به تقاضاها مجامع بينالمللی جامه عمل بپوشاند و تجهيزات هستهيی خود را گسترش ندهد، چون اين تجهيزات تهديدی برای ثبات اين منطقه است.
در همين حال آمريکا موافقت کرد تا موضوع تحريمهای مالی عليه کرهی شمالی را ظرف ۳۰ روز آينده حل کند.
کريستوفر هيل، نمايندهی ارشد آمريکا در مذاکرات شش جانبه گفت: ما به ديگر نمايندگان در مذاکرات شش جانبه اعلام کرديم که موضوع تحريمهای مالی و توقيف دارايیهای کرهی شمالی در بانک دلتا در ماکائو را ظرف ۳۰ روز آينده حل کنيم.
وی اضافه کرد: نظراتی در اين زمينه داريم که بايد بررسی شود.
نمايندهی ارشد آمريکا در مذاکرات شش جانبه با اين حال هشدار داد که برای اجرای توافقنامهی "دريافت انرژی در قبال خلع سلاح" با پيونگ يانگ هنوز کارهای مشکلی باقی مانده است.
به گزارش خبرگزاری دانشجويان ايران به نقل از خبرگزاری رويتر، در اين توافقنامه کرهی شمالی موافقت کرد که در ازای دريافت اوليه ۵۰ هزار تن نفت يا کمکهای مشابه ظرف ۶۰ روز آينده فعاليت راکتور هستهيی اصلی خود در يانگبيون را متوقف کند.
کريستوفر هيل گفت: فکر میکنم در حال حاضر ما نياز به ۲۴ ساعت استراحت داريم، اما برای اجرای اين توافقنامه اقدامات زيادی بايد صورت گيرد و ما نيز کارهای زيادی برای انجام داريم. بايد روند اجرای اين توافقنامه را آغاز کنيم.
وی افزود: زمانبندی نيز برای اجرای اين توافقنامه در نظر داريم.
هيل در ادامه خاطر نشان کرد: در جلسات اين دوره از مذاکرات موضوع انرژی مورد بحث قرار گرفت، اين خواست ما بود که در ازای دريافت کمکهای انرژی، کرهی شمالی فعاليتهای هستهيی خود را کنار بگذارد. تقريبا بعد از ۶۰ روز اوليه کرهی شمالی ۹۵۰ هزار تن نفت ديگر دريافت خواهد کرد.
در اين توافقنامه همچنين آمريکا و ژاپن تصميم گرفتهاند که دربارهی بهبود روابط خود با کرهی شمالی با مقامات اين کشور گفتوگو کنند و همچنين واشنگتن تلاش میکند تا نام کرهی شمالی را از ليست کشورهای حامی فعاليتهای تروريستی خارج کند.
هيل با اشاره به اقدام آمريکا در حذف نام کرهی شمالی از ليست کشورهای حامی تروريسم گفت: ما بايد اين اقدام را شروع کنيم.
وی افزود: بعضی از مناقشات مربوط به کرهی شمالی قضايی است، بعضی هم سياسی و ديپلماتيک است. زمانی که آنها دست از فعاليتهای هستهيی خود بردارند همه چيز امکانپذير است، اما اگر آنها فعاليتهای هستهيی خود را متوقف نکنند حل هيچ موضوعی امکان پذير نيست.
بعد از حصول اين توافقنامه جورج بوش، رييس جمهور آمريکا در بيانيهای اعلام کرد: اين مذاکرات نشانگر بهترين فرصت برای استفاده از ديپلماسی در بررسی بحران هستهيی کرهی شمالی است.
وی گفت: آنها (مقامات کره شمالی) همان تعهدی را منعکس کردند که ديگر اعضای مذاکرات شش جانبه خواهان آن هستند و اين تعهد همانا عاری سازی شبه جزيرهی کره از سلاحهای هستهيی است.
مايکل مونتاس، سخنگوی بان کی مون، دبير کل سازمان ملل نيز اعلام کرد که دبير کل سازمان ملل از دستيابی به اين توافق به عنوان اولين گام در جهت عاریسازی هستهيی شبه جزيرهی کره به شدت استقبال کرده است.
بان کی مون که به عنوان وزير خارجهی کرهی جنوبی طی سال گذشته به شدت درگير اين پرونده بوده اعلام کرده است که از تلاشهای سازندهی جامعهی بينالمللی که در نهايت به تقويت معاهدهی منع توليد و تکثير سلاحهای هستهيی منجر شدهف بسيار خرسند است. وی همچنين از تمامی طرفين خواسته است تا حداکثر تلاش خود را برای حفظ اين وضعيت و شرايط مثبت و تضمين اجرای اين توافقنامه به کار گيرند.
همچنين رابرت جی اينهورن، يک مقام رسمی سابق وزارت خارجهی آمريکا که به همراه مادلين آلبرايت، وزير امور خارجهی سابق آمريکا به کرهی شمالی سفر کرده بود، اعلام داشت: آمريکايیها از اين توافقنامه استقبال کردهاند.
وی هم چنين پيش بينی کرد که با توجه به حصول اين توافق مقامات آمريکايی دربارهی اين توافقنامه از طرف احزاب مختلف با سوالات زيادی مواجه خواهد شد.
وی گفت: فکر میکنم بعضی از مردم اين سوال را در ذهن خود داشته باشند: آيا امکان اين شرايط مهيا نبود که سه يا چهار سال پيش قبل از اين که پيونگ يانگ اولين آزمايش هستهيی خود را انجام دهد اين توافقنامه حاصل شود؟
شينزو آبه، نخست وزير ژاپن نيز پس از حصول اين توافق در مذاکرات ششجانبه گفت: از نظر ما اين اقدام اولين گام کرهی شمالی در جهت توقف فعاليتهای هستهيی و خلع سلاح است.