آفتاب: بحران تمام عيار در «غزه» که با جنگ خونين و بیسابقه دو برادر فلسطينی يعنی «حماس» و «فتح» تمام جهان اسلام را در بهت فرو برده است، غروب پنجشنبه با تسلط کامل شبه نظاميان حماس بر غزه و در مقابل، واکنش خشمگينانه محمود عباس يعنی انحلال «دولت وحدت ملی فلسطينيان» و اعلام «وضعيت فوقالعاده» وارد ابعاد تازهای شد. وضعيت در اولين ساعات روز جمعه شکنندهتر و خطرناکتر شده است.
روز پنجشنبه، گروه حماس پس از ۵ روز درگيری شديد داخلی با جنبش فتح، کنترل خود بر نوار غزه را کامل کرد و ستاد فرماندهی نيروهای امنيتی جنبش فتح را به تصرف خود درآورد. حماس همچنين در حملهای غيرمنتظره به مراکز امنيتی و فرماندهی سياسی در سراسر غزه، کنترل شهرک رفح را به دست گرفت و دامنه نبردهای مسلحانه را به شهر نابلس کشاند. آسوشيتدپرس گزارش داده است که در جريان اين جنگ داخلی فقط در روز پنجشنبه بيش از ۲۵ نفر کشته و دهها تن ديگر زخمی شدند.
اوج خصومتها به حدی است که «سامی ابو زهری» از رهبران حماس، کنترل کامل اين گروه بر غزه را به مثابه «فتح دوم» اين منطقه توصيف کرد. وی همچنين کنترل حماس بر غزه را همتراز با انتقال کنترل اين منطقه از اسرائيل به حکومت خودگردان فلسطين دانست.
در واکنش به اين وضعيت شکننده، «محمود عباس» رييس تشکيلات خودگردان فلسطينی، دولت وحدت ملی را منحل اعلام کرد و در سخنانی خشمگينانه «وضعيت فوقالعاده» را بر کل سرزمين تحت تسلط فلسطينیها حاکم ساخت. وی همچنين «اسماعيل هنيه» نخست وزير دولت وحدت ملی را به دليل کودتای نظامی عليه حکومت خودگردان برکنار کرد و خواهان تشکيل «دولت نجات ملی» در حداقل زمان ممکن شد. اين اقدام پس از آن صورت گرفت که «ساف» سازمان آزادی بخش فلسطين، با ادامه تنشها توصيه کرد که دولت وحدت ملی [که از دو گروه حماس و فتح تشکيل شده] منحل و وضعيت فوق العاده اعلام شود. اين دستورات شامگاه پنجشنبه بلافاصله از سوی «سامی ابوزهری» سخنگوی جنبش حماس رد شد و حماس تاکيد کرد هيچ يک از خواستههای عباس را اجرا نخواهد کرد.
در پيامد اين واکنش، محمود عباس رهبر تشکيلات خودگردان فلسطين دستور داد تا تمامی فعالان حماس در کرانه باختری رود اردن دستگير شوند. گزارش منابع خبری حاکی است که جنبش فتح فهرستی از۱۵۰۰ نفر از فعالان حماس در کرانه غربی را تهيه کرده و نيروهای اين گروه در اقدامی هماهنگ برای بازداشت آنها وارد عمل شدهاند. در ساعات اوليه روز جمعه جنبش حماس هشدار داد که اين اقدام با پاسخ تمامعيار و قاطعانه اين گروه مواجه خواهد شد و اين گروه از «تمام امکانات نظامی» خود برای مقابله با دستور محمود عباس استفاده خواهد کرد. يکی از اعضای بلندپايه حماس همچنين تاکيد کرد حماس در مقابل چنين اقدامی دست به حملات تلافیجويانه خواهد زد.
محمود عباس همچنين در سخنانی که با هدف فروکاستن از سطح تنش انجام شد، تاکيد کرد که هيچ يک از دو گروه فتح يا حماس را متهم نمیکند و فارغ از گرايشهای سياسی، هر فردی را که اسلحه خود را به سوی «برادران فلسطينیاش» نشانه رود «خائن» میداند.
شامگاه چهارشنبه «اسماعيل هنيه» نخست وزير فلسطين که عضو گروه حماس است و «محمود عباس» رئيس تشکيلات خودگردان فلسطين که در گروه فتح عضويت دارد، طی بيانيه مشترکی که پس از گفتگوی تلفنی اين دو مقام منتشر شد از همه طرفها خواستند نبردها را متوقف کنند. با اين حال اين بيانيه مشترک نه تنها در روز پنجشنبه از حجم تنشها نکاست که غروب و شامگاه پنجشنبه را به ملتهبترين لحظات تبديل کرد. اين وضعيت باعث شد که اسرائيل نيز با بهرهبرداری از شرايط، حملاتی را هر چند محدود به کرانه باختری انجام دهد که بنا بر اخبار منتشر شده، به شهادت فرمانده گردانهای شهدای الاقصی شاخه نظامی جنبش فتح در «قلقيليا» منجر شده است.
واکنش جهانی
درگيریهای داخلی در فلسطين به ابراز نگرانی گسترده در جامعه جهانی منجر شد که از در روزهای چهارشنبه و پنجشنبه شدت گرفت. سازمان ملل متحد، اتحاديه عرب، اتحاديه اروپا، آمريکا، روسيه، عربستان، مصر، آلمان، بريتانيا و بسياری از قدرتهای ديگر خواهان پايان دادن به درگيری ميان گروههای فلسطينی شدهاند.
«بان کی مون» دبير کل سازمان ملل متحد از طرح اعزام نيروهای حافظ صلح برای جلوگيری از درگيریها در غزه پشتيبانی کرده و درخواست «محمود عباس» برای اعزام فوری اين نيروها را به شورای امنيت سازمان ملل متحد ارجاع داده است.
حماس البته با اين طرح مخالفت کرده و يادآور شده است که هر نيرويی را به مثابه نيروی خارجی متجاوز تلقی خواهد کرد. مواضع اسرائيل درباره نيروهای حافظ صلح نيز از ديگر مواردی است که به انضمام مخالفت حماس، دورنمای اجرای طرح اعزام نيروهای حافظ صلح به غزه را تيره و تار میکند.