دور تازه مجلس ترکيه با ۲۱ نماينده کرد آغاز شد، بی بی سی

دور تازه مجلس ترکيه با مراسم سوگند نمايندگان کار خود را امروز رسماً آغاز می کند، آنچه در اين دور از مجلس جلب توجه می کند حضور نمايندگان کرد است که انتظار می رود فراکسيونی در مجلس تشکيل دهند و به منظور کسب آزاديهای قومی تلاش کنند.

در انتخابات پيش از موعدی که ۲۲ ژوئيه گذشته به تشکيل دور تازه مجلس انجاميد، حزب حاکم عدالت و توسعه بار ديگر به پيروزی قاطعی دست يافت و از جمله ديگر چالشهايی که انتظار می رود اين مجلس با آن مواجه شود موضوع انتخاب رئيس جمهور تازه ای برای ترکيه است.

برگزاری پيش از موعد انتخابات نتيجه اختلاف ميان حزب حاکم و احزاب مخالف دولت بود که به نامزدی عبدالله گل، وزيرخارجه کنونی ترکيه برای رياست جمهوری، به دليل ريشه های اسلامگرايانه او اعتراض داشتند و رئيس جمهور شدن او را منافی اصل جدايی دين از سياست می دانستند که از ارکان نظام سياسی ترکيه است.

در نتيجه اين اختلاف، انتخاب رئيس جمهور ترکيه به دور جديد مجلس واگذار شد برای اولين بار با رأی مستقيم مردم صورت گيرد.

مسئله کردها

۲۱ تن از نمايندگان دور جديد مجلس ترکيه را کردهايی تشکيل می دهند که احزاب ملی گرای ترک آنان را به ارتباط با حزب جدايی طلب کارگران کرد (پ ک ک) متهم می کنند.

شانزده سال پيش که شماری از نمايندگان کرد توانسته بودند به مجلس راه يابند، ليلا زانا، نخستين زن کرد که در انتخابات مجلس پيروز شده بود، هنگام ادای سوگند، پيشانی بندی به رنگهای زرد، سبز و سرخ به سر بسته بود که نشان پ ک ک است و با قرائت پيامی به زبان کردی، ممنوعيت تکلم به زبان کردی را زير پا گذاشت.

سه سال بعد، مجلس مصونيت پارلمانی ليلا زانا و چند تن ديگر از نمايندگان کرد را لغو کرد و بدين ترتيب اين نمايندگان بنابر اتهام کمک به تروريستها با تروريستها تحت تعقيب قرار گرفتند، ليلا زانا بيش از ده سال را در زندان گذراند و ديگر نمايندگان کرد ترکيه را ترک کردند و يکی از آنان به صفوف پ ک ک پيوست.

اما اين بار نمايندگان کردی که بيست تن از آنان در قالب حزب جامعه دموکراتيک (دموکراتيک توپلوم) به مجلس راه يافته اند می گويند که قصد ندارند به اقداماتی از قبيل آنچه ليلا زانا انجام داد دست بزنند و در ادای سوگند نيز در چارچوب قانون عمل خواهند کرد.

مراسم سوگند

مراسم سوگند در مجلس ترکيه از ساعت سه بعدازظهر (به وقت محلی) آغاز شده، تا حدود نيمه شب ادامه می يابد، چراکه هر نماينده جداگانه سوگند ياد می کند.

انتظار می رود بر خلاف سنت هميشگی، فرماندهان ارتش به دليل اختلافی که با حزب حاکم عدالت و توسعه پيدا کرده اند در مراسم حضور نيابند.

ارتش که خود را پاسدار ميراث مصطفی کمال پاشا (آتاتورک)، بنيانگذار جمهوری ترکيه می داند از سويی به ريشه های اسلامگرايانه حزب عدالت و توسعه به ديد سوء ظن می نگرد و از سوی ديگر نگران حضور نمايندگان کرد در مجلس است.

همچنين انتظار می رود يکی ديگر از غايبان جلسه، احمد نجدت سزر، رئيس جمهور ترکيه باشد.

حزب عدالت و توسعه از ۵۵۰ کرسی مجلس، ۳۴۱ کرسی را از آن خود ساخته، حزب جمهوری خلق که بنيان آن را آتاتورک نهاده، ۹۹ کرسی به دست آورده، حزب حرکت ملی که مشی ملی گرای افراطی دارد دارای هفتاد کرسی شده، حزب جامعه دموکراتيک بيست نماينده دارد که حزب کردها به شمار می رود و حزب دموکراتيک چپ نيز با سيزده نماينده وارد مجلس شده است.

بقيه کرسيهای مجلس را نمايندگان مستقل به خود اختصاص داده اند، يکی از اين نمايندگان مستقل کرد است و برخی پيش بينی می کنند که او نيز به حزب جامعه دموکراتيک بپيوندد.