جیمی کارتر رییس جمهوری سابق آمریکا با خالد مشعل رهبر در تبعید جنبش حماس که در سوریه مستقر است دیدار و گفتگو کرده است.
این دیدار علیرغم مخالفت دولت اسراییل و آمریکا برگزار شده است.
سخنگوی حماس می گوید آقای کارتر از این جنبش خواسته حملات موشکی اش را به اسراییل متوقف کند و برای آزادی اسیر اسراییلی وارد مذاکره شود.
به گفته حماس هرگونه آتش بس باید دوجانبه باشد و آزادی گلعاد شالیط، سرباز اسراییلی نیز" هزینه خواهد داشت."
آقای کارتر پیشتر با بشار اسد رییس جمهوری سوریه دیدار کرده بود.
تحریم غزه
آقای کارتر گفت بر آن نیست که در درگیری میان اعراب و اسراییل میانجی گری کند اما باور دارد که بدون گفتگو با حماس و سوریه صلح ممکن نیست.
اسراییل، آمریکا و اتحادیه اروپا حاضر به ارتباط مستقیم با جنبش حماس نیستند و سیاست هایی را پی گرفته اند تا حماس را منزوی کنند.
آقای کارتر که در سال 2002 جایزه صلح نوبل را دریافت کرده بود شخصی است که به عقد اولین پیمان صلح اعراب و اسراییل که در سال 1997 بین اسراییل و مصر بسته شد کمک کرد.
آقای کارتر پس از دیدار خود با رهبر حماس از هرگونه اظهارنظری خودداری کرد.
با این همه محمد نزال، از مقامات دفتر سیاسی حماس به خبرنگاران گفته" پیشنهاد کارتر آتش بس و توقف حملات موشکی علیه اسراییل بود."
وی افزود: "ما طرفدار آتش بسیم به شرطی که اسراییل هم همین طور باشد."
یک مقام عالیرتبه حماس در دمشق به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت آقای کارتر درعین حال از حماس خواسته برای گفتگو بر سر آزادی گلعاد شالیط، سرباز اسراییلی با الی ییشای، معاون نخست وزیر اسراییل دیدار کند.
آقای نزال گفت قرار است رهبران حماس برای گفتگو درباره سرنوشت این سرباز اسراییلی که دو سال پیش در حمله نیروهای این جنبش به اسراییل اسیر شده دیدار کنند: " این گفتگوها درباره جزییات مربوط به آزادی این سرباز از جمله مکانیسم و ما به ازای آزادی او خواهد بود. آزادی که بی هزینه نخواهد بود."
ابتکار اعراب
نیروهای مسلح جنبش حماس در ماه ژوئن سال گذشته کنترل غزه را به دست گرفتند و از آن زمان سازمان فتح تنها کنترل کرانه باختری را در دست دارد.
تحریم غزه از سوی اسراییل این منطقه کوچک را منزوی کرده و فقر یک میلیون و نیم سکنه آن را افزایش داده است.
آقای مشعل گفته حماس حامی طرح ابتکاری صلح اعراب است که حاوی صلح و به رسمیت شناختن اسراییل به ازای عقب نشینی کامل اسراییل به مرزهای سال 1967 در کرانه باختری، و از میان بردن شهرک های یهودی نشین و نیز قرار دادن بیت المقدس شرقی به عنوان پایتخت کشور فلسطین است.
به گفته آقای مشعل حماس خواستار آتش بس دو جانبه است که شامل کرانه باختری نیز بشود و به بازشدن مرز غزه منجر شود اما هر گزینه دیگری به مثابه تحمیل "تسلیم" از اسراییل به فلسطینیان است.
خطر سوءتعبیر
ایهود المرت، نخست وزیر اسراییل و سایر مقامات عالیرتبه اسراییل حاضر به دیدار با آقای کارتر نشده اند و گفته اند چنین کاری ممکن است به معنی مذاکره اسراییل و حماس تعبیر شود.
با این همه آقای ییشای به جیمی کارتر گفت برای گفتگو درباره سرنوشت سرباز اسیر اسراییلی حاضر به گفتگو با نمایندگان حماس از جمله آقای مشعل است.
چنین دیداری از سوی آقای ییشای که رهبر حزب ارتودکس شاس اسراییل است برخلاف سیاست دولت اسراییل خواهد بود.
حزب آقای ییشای در دولت ائتلافی اسراییل بسیار مهم است و چهار کرسی را در کابینه در اختیار دارد.
دولت آمریکا تلاش کرده دیدار آقای کارتر را کم اهمیت جلوه بدهد و می گوید آقای کارتر با تصمیم شخصی خود به این سفر رفته و ممکن است حماس از این گفتگو تعبیر غلط داشته باشد.
سانا، خبرگزاری دولتی سوریه خبرداده آقای کارتر و بشار اسد درباره روند صلح و روابط دو کشور گفتگو کرده کرده اند.
آقای کارتر قرار است پس از سوریه به عربستان سعودی و اردن سفر کند.