نيلوفر قديري
سرنوشت نهايي نامزدهاي انتخابات رياستجمهوري آمريكا سرانجام بعد از يك سال پرهياهو رقابت شانهبهشانه، در ۳ روز آينده روشن ميشود.
تا چهارشنبه ۴ ژوئن پاسخ یک پرسش مهم اين رقابت درون حزب دمكرات معلوم ميشود و مشخص خواهد شد كدام نامزد حزب دمكرات بيشترين تعداد هياتهاي انتخابي را به دست آوردهاست.
اين هياتها براساس نتيجه آراي مقدماتي و اجماع كميته انتخاباتي ميان دو نامزد حزب دمكرات تقسيم ميشوند.
آخرين مرحله از انتخابات مقدماتي و درون حزبي دمكرات ميان كلينتون و اوباما در روز ۳ ژوئن يعني سهشنبه در ايالتهاي داكوتاي جنوبي و مونتانا برگزار ميشود. اوباما در ايالتهاي همسايه اين دو ايالت برنده بوده و به احتمال بسيار زياد در هر دوي اين ايالات نام او از صندوقهاي راي بيرون خواهد آمد.
اعضاي هياتهاي عالي يا همان سوپردليگيتها هنوز نظر نهايي خود را اتخاذ نكردهاند.
بعضي از اعضاي تعيينكننده اين هيات ميگويند كه نامزدي را مورد تاييد نهايي قرار ميدهند كه بيشترين هيات انتخابي را بهخود اختصاص دادهباشد.
اين موضوع تا روز چهارشنبه مشخص خواهد شد. به اين ترتيب روز چهارشنبه بهصورت خودكار نتيجه راي و نظر سوپردليگيتها هم مشخص خواهد شد. تاكنون اوباما برنده هياتهاي انتخابي است.
يك احتمال ديگر آن است كه كلينتون با توجه به شرايط كنوني و جايگاهش در آرا، از نامزدي كنارهبگيرد. او اكنون در شمارش هياتهاي انتخابي ۱۳۶ عدد از اوباما عقب است.
پيشي گرفتن اوباما بر كلينتون نتيجه دورانديشي اوست. تيم تحقيقاتي ستاد انتخاباتي اوباما از اوايل سال ۲۰۰۷ مشغول تحقيق و بررسي درباره ايالات مختلف آمريكا و تعداد هياتهاي انتخابي و نقش آنها در كميته مركزي و هياتهاي عالي (سوپردليگيتها) بود.
اما هيلاري با تكيه بر امتيازاتش بر اوباما تنها به روز انتخابات فكر ميكرد و براي همان روز برنامهريزي ميكرد. مشاوران هيلاري فكر ميكردند كه او تنها برنده سهشنبه بزرگ خواهد بود.
اما چنين نشد و اوباما در اين روز در ۲۳ ايالت اكثريت را به دست آورد. طي دو هفته بعدی هم او ۱۱ پيروزي پيدرپي به دست آورد و برتري خود را نسبت به كلينتون تثبيت كرد. كلينتون در واقع بازنده نظام انتخاباتي شد كه از دهه ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ در آمريكا اجرا ميشود.
در آن زمان حزب دمكرات در تلاش براي يافتن نوعي توازن ميان اعضاي درون حزب و رايدهندگان معمولي اين نظام را ايجاد كرد. تا دهه ۱۹۷۰ روند معرفي نامزد انتخاباتي در آمريكا تحت كنترل رهبران حزب بود و شهروندان معمولي راي و نظري نداشتند.
هياتهاي انتخابي پشت درهاي بسته معلوم و گاه تا يك سال قبل از روز انتخابات اصلي، اين تركيب و نامزد نهايي احزاب مشخص ميشدند. در كنوانسيون سال ۱۹۶۸ اولين زمزمههاي قدرتمند براي اتخاذ روندي جامعتر به صدا درآمد و تغييرات آغاز شد.
يكي از تغييرات اساسي در اين زمينه اختصاص هياتهاي انتخابي براساس نسبت و تعداد جمعيت ايالتها بود. اين به اين معناست كه نامزدي ممكن است در چند ايالت برنده شود اما بهدليل جمعيت كم اين ايالات و در نتيجه كم بودن تعداد هياتهاي انتخابي اين ايالات، راي نهايي كميته ملي را به دست نياورد.
به هر حال اوباما با آگاهي از جزئيات اين روند از تكتك مراحل آن بهتر از كلينتون استفاده كرد و اكنون در يك قدمي نامزدي حزب دمكرات در انتخابات رياستجمهوري آمريكا قرار دارد.
هيلاري كنار نميرود
بهنظر نميرسد كه هيلاري كلينتون تا دقايق آخر از صحنه رقابت به دلخواه خودش كناره بگيرد. او پیشتر کم توجهی كردن به نتيجه انتخابات ميشيگان و فلوريدا را با تقلب در رايگيري در زيمبابوه مقايسه كردهاست.
او نميخواهد و نميتواند بپذيرد كه با وجود داشتن امتيازات بزرگي مانند پول، شهرت و شوهري كه ۸ سال رئيسجمهوری از حزب دمكرات در كاخ سفيد بود، در مقابل فردي كه در عرصه سياست تازه وارد است شكست بخورد.