هشدار متقابل آمريکا و روسيه در مورد گرجستان، بی بی سی

مقامات آمريکايی و روسی در مورد نحوه برخورد با بحران گرجستان و تاثير آن بر روابط متقابل دو کشور به يکديگر هشدار داده اند.

در حاليکه گزارش های ضد و نقيضی در مورد ادامه يا توقف عمليات نظامی روسيه در گرجستان انتشار می يابد، جورج بوش، رئيس جمهور آمريکا، از روسيه خواسته است توافق آتش بس در جنگ گرجستان را مراعات کند و واحدهای نظامی خود را هرچه زودتر از خاک اين کشور خارج سازد.

رئيس جمهور آمريکا هشدار داد که ادامه اشغال خاک گرجستان به موقعيت روسيه در جهان لطمه می زند و افزود که "دولت روسيه بايد بين رعايت آتش بس و انزوای بين المللی يکی را انتخاب کند."

آقای بوش با تاکيد بر حمايت آمريکا از گرجستان گفته است "ايالات متحده در کنار دولت گرجستان که با رای دموکراتيک مردم انتخاب شده ايستاده است و بر احترام به حق حاکميت و تماميت ارضی اين کشور تاکيد دارد."

اظهارات رئيس جمهور آمريکا در حالی انتشار می يابد که قرار است روز پنجشنبه، ۱۴ اوت (۲۴ مرداد)، کاندوليزا رايس، وزير خارجه اين کشور، برای پيگيری توافق آتش بس در جنگ گرجستان به فرانسه سفر کند.

طرح آتش بس به ابتکار نيکولا سارکوزی، رئيس جمهور فرانسه، تدوين شده و در اصول مورد توافق روسيه و گرجستان قرار گرفته است.

خانم رايس با اشاره به گزارش های مربوط به ادامه تحرکات ارتش روسيه در گرجستان، گفت اين احساس ناخوشايند وجود دارد که روسيه برخلاف وعده های سابق خود، مانند شريکی در صحنه روابط بين الملل عمل نمی کند.

خانم رايس پس از ملاقات با مقامات فرانسوی، برای گفتگو با ميخاييل ساکاشويلی، رئيس جمهور گرجستان، عازم تفليس، پايتخت اين کشور خواهد شد.

کمکهای آمريکا و هشدار روسيه

همزمان، مقامات آمريکايی از ادامه ارسال کمک های بشردوستانه اين کشور به گرجستان خبر داده اند اما هرنوع تعهد نظامی در اين زمينه، از جمله حمايت از حريم هوايی و دريايی گرجستان را تکذيب کرده اند.

نخستين محموله کمک های بشردوستانه آمريکا با يک فروند هواپيمای ترابری نيروی هوايی ايالات متحده در گرجستان به زمين نشسته و قرار است محموله های بعدی از طريق هوا و احتمالا دريا به اين کشور ارسال شود.

رئيس جمهور آمريکا گفته است که انتظار دارد روسيه اجازه دهد اقلام کمکی در اختيار مردم گرجستان قرار گيرد و تمامی خطوط ارتباطات و ترابری برای ارسال و توزيع اين کمک ها باز باشد.

با انتشار خبر هشدار آمريکا به روسيه در مورد تاثير بحران کنونی بر روابط دوجانبه، مقامات روسی نيز به ايالات متحده در مورد نحوه برخورد با مساله گرجستان هشدار داده اند.

سرگئی لاوروف، وزير خارجه روسيه، در پاسخ به اظهارات مقامات آمريکايی در مورد به مخاطره افتادن روابط با غرب، گفت که "آمريکا بايد بين همکاری با روسيه يا رهبری کنونی گرجستان يکی را برگزيند."

وزير خارجه روسيه ايالات متحده را متهم کرد که حمايت از رهبر گرجستان به "نوعی پروژه" برای دولت جورج بوش تبديل شده است.

آقای لاوروف همچنين گزارش های مربوط به نقض آتش بس توسط ارتش روسيه و پيشروی واحدهای زرهی روسی به سوی تفليس و تعرض به مردم غيرنظامی در مناطق زير پوشش اين واحدها را تکذيب کرد.

وزير خارجه روسيه گفت که دولت او همواره بر حمايت نظاميان روسی از ساکنان غيرنظامی گرجستان و جلوگيری از تعرض به آنان تاکيد داشته است و به گزارش های مربوط به آزار غيرنظاميان و غارت اموال در مناطق جنگ زده به دقت رسيدگی خواهد کرد.

بحران گرجستان و موقعيت روسيه

با عقب نشينی نيروهای گرجستان از برابر واحدهای نظامی روسيه، در روزهای اخير گزارش هايی در مورد فعاليت شبه نظاميان مسلح در مناطق حضور ارتش روسيه، به خصوص شهر جنگزده گوری، انتشار يافته و گفته شده است که اين افراد، که هويت آنان مشخص نيست، خانه های مردم را به آتش می کشند و اموال آنان را غارت می کنند.

بحران گرجستان از پنجشنبه گذشته و با عمليات ارتش اين کشور برای ورود به مرکز منطقه اوستيای جنوبی آغاز شد و در پی آن، روسيه واحدهای ارتش خود را برای عقب راندن نيروهای گرجی وارد عمليات کرد و سپس، در اقدامی غيرمنتظره، به پيشروی در داخل خاک گرجستان پرداخت.

اگرچه مقامات روسی تاکيد داشته اند که تنها به منظور حفظ امنيت ساکنان اوستيای جنوبی، که بسياری از آنان دارای تابعيت روسی هستند، به عمليات نظامی دست زده اما مقامات گرجستان و برخی از ناظران غربی گفته اند که هدف اصلی از اين عمليات، وارد کردن فشار بر گرجستان و سرنگونی دولت طرفدار غرب در اين کشور بوده است.

مقامات روسی در اظهارنظرهای رسمی خود تلاش برای ساقط کردن دولت ميخاييل ساکاشويلی را که خواستار روابط نزديک با غرب و از جمله عضويت در پيمان ناتو بوده، تکذيب کرده اما گفته اند که کناره گيری او را برای همکاری بين دو کشور مناسب می دانند.

پيشروی سريع روسيه در خاک گرجستان با استقبال مليگرايان روسی مواجه شده اما در مورد نتيجه نهايی بحران کنونی و تاثير آن بر موقعيت روسيه در مناطقی که آنها راحوزه نفوذ خود می داند، نظرات متفاوتی ابراز شده است.

برخی از ناظران قدرت نمايی نظامی روسيه عليه گرجستان را که در صدد دنبال کردن يک سياست خارجی مستقل از روسيه بوده است باعث تقويت موقعيت منطقه ای اين کشور و هشدار به دولت هايی در منطقه دانسته اند که ممکن است در صدد به چالش خواندن اين موقعيت برآيند.

در مقابل، اين نظر نيز مطرح شده است که ممکن است برای همسايگان روسيه، به خصوص جمهوری های شوروی سابق، حمله نظامی به گرجستان و شايعه تلاش برای سرنگونی دولت اين کشور يادآور تسلط روسيه تزاری و اتحاد شوروی بر ملت های همسايه و لزوم يافتن حاميان ديگری برای مقابله با تکرار چنين وضعيتی در آينده باشد.

همچنين، اگرچه روسيه، به عنوان يک قدرت هسته ای و جانشين اتحاد شوروی سابق، از برخی امتيازات در عرصه روابط بين الملل برخوردار است، اما برای توسعه اقتصاد خود به سرمايه گذاری خارجی به خصوص در صنايع متکی بر فن آوری پيشرفته احتياج دارد.

برای اين منظور، جلب اعتماد و همکاری کشورهای پيشرفته غربی ضروری است و در غير اينصورت، اين امکان وجود دارد که در بلند مدت، روسيه به کشوری عقب مانده و وابسته به توليد و صادرات مواد اوليه تبديل و گرفتار ضعف بين المللی ناشی از چنين وضعيتی شود.