آخرین کتاب الن گرینسپن، عصر آشوب و مخاطرات پیش روی اقتصاد جهان، الف

عصر آشوب، آخرین کتاب الن گرینسپن، رییس پیشین بانک مرکزی ایالات متحده است که به زودی در ایران نیز منتشر خواهد شد. عصر آشوب تحت حمايت شركت سرمايه گذاري بوعلي، توسط حسين صبوري و علي فياض بخش و با ویراستاری علیرضا طیب ترجمه شده و هم‏اکنون در دست انتشار است. مقدمه‏ای کوتاه بر پیشینه گرینسپن و کتاب وی را به قلم مترجمان کتاب می‏خوانید.

آلن گرينسپن در سال 1926 متولد و در ارتفاعات واشينگتن در مجاورت نيويورك سيتي بزرگ شد. وي در ابتدا بدنبال يادگيري كلارينت يا همان قره ني رفت و در اين زمينه به صورتي حرفه اي كار كرد . او سپس دوران ليسانس، فوق ليسانس و دكتري اقتصاد را( البته با وقفه اي طولاني) در دانشگاه نيويورك به اتمام رساند و در سال 1954 شركتي تخصصي در زمينه مشاوره اقتصادي با نام Townsend-Greenspan را تأسيس نمود . وي از سال 1974 تا 1977 كرسي رياست انجمن مشاور ه اقتصادي پرزيدنت فورد را بر عهده گرفت و در سال 1987، پرزيدنت ريگان وي را به عنوان رييس فدرال رزرو انتخاب نمود و وي اين مقام را تا موقعي كه در سال 2006 بازنشست شد، حفظ نمود.

بسیاری از اقتصاد دانان آقای گرینسپن را بزرگترین رییس بانک مرکزی در طول تاریخ بانکداری جهان می دانند. به عقیده آنها، آقای گرینسپن برای هدایت منحصربه فرد سکان اقتصاد آمریکا طی بحران هایی چون سقوط بازار بورس در1987، رشد خارج از کنترل بازارهای مالی در دهه نود و رکود اقتصادی پس از حملات یازده سپتامبر 2001، باید مورد تحسین قرار بگیرد.

ژان پل تریشه، رییس بانک مرکری اروپایی می گوید عملکرد آقای گرینسپن علاوه بر تثبیت موقعیت جهانی اقتصاد آمریکا، اعتبار بانک های مرکزی را در سراسر دنیا افزایش داده است.

بازارهای مالی آمریکا تنها دو ماه پس از این که آلن گرینسپن ریاست بانک مرکزی این کشور را بر عهده گرفت، دچار بحران شدند. شاخص داوجونز بورس نیویورک طی این بحران 23 درصد کاهش یافت. در این حال، برخورد منطقی و حرفه ای آقای گرینسپن در آرام کردن بازارهای مالی و کنترل این بحران تحسین بسیاری از اقتصاد دانان را به همراه داشته است. از دیگر عملکردهای قابل توجه وی، شناسایی زودهنگام خطر رشد فزاینده ارزش سهام بورس های آمریکا و اقدام برای کنترل آن بود. با این حال هشدار آقای گرینسپن در سال 1996 نسبت به آن چه رشد غیرمنطقی شاخص ها می دانست، نتوانست از تشکیل حباب قیمت ها در بورس های آمریکا جلوگیری کند.

کاهش شدید شاخص های بورس پس از ترکیدن این حباب در سال های 2000 و 2001 و حمایت همه جانبه آقای گرینسپن از طرح جورج بوش، رییس جمهور آمریکا، برای کاهش مالیات ها از نکاتی است که همواره مورد اشاره منتقدان قرار گرفته است. در این حال، بکار گیری مناسب ساز و کار نرخ بهره بانکی توسط آقای گرینسپن، نقش مهمی در کنترل قیمت ها و مهار تورم در آمریکا داشته است.

جيم بردفورد دلانگ، معاون وزير خزانه داري پيشين ايالات متحده آمريكا كه استاد دانشگاه بركلي آمريكا نيز مي باشد در مورد گرينسپن و كتاب وي چنين مي گويد :

«گرينسپن داراي شهرتي جهاني مي باشد زيرا او در پستي كه داشت بسيار خوب و موفق عمل نمود. در طول دوران تصدي پست رياست فدرال رزرو، او حدود 36 تصميم اساسي در مورد مسيري كه نرخهاي بهره بايد حركت كنند گرفت. من شش مرتبه با وي مخالفت كردم و فهميدم كه در پنج مرتبه من اشتباه كرده بودم كه آن يك بار هم برمي گردد به دوران كاهش رشد اقتصادي در تابستان سال 2000، زمانيكه حباب قيمتي بازار سهام شركتهاي اينترنتي تركيد و من بر اين اعتقاد بودم كه نرخهاي بهره بايست كاهش يابند ولي وي قبل از اينكه عملي انجام دهد منتظر اين بود كه ببيند كاهش در ارزش بازار سهام چقدر مي تواند مخارج سرمايه گذاري هاي با تكنولوژيهاي بالا را تحت تأثير قرار دهد. به نظر من وي از بسياري از اقتصادداناني كه مي شناسم و با آنها كار كرده ام بهتر مي باشد. به نظر من كتاب " عصر آشوب" سه كتاب مي باشد كه در يك كتاب جمع آوري شده است».

به مدت دو دهه بود كه آلن گرين اسپن نتوانسته بود نظراتش را به طور مستقيم بيان نمايد، زيرا كه نقش وي به عنوان رياست فدرال رزرو اين امر را غير ممكن ساخته بود. بعد از اينكه بن برنانكي رياست قدرتمندترين بانك مركزي جهان را برعهده گرفت، اين امر به گرين اسپن اجازه داد تا به ما بگويد كه وي طي 20 سال گذشته چگونه فكر مي كرده است و چه افكاري در سر داشته است. نوع نگاه وي به طور شگفت آوري خواندني و نگاهي راسخ به ماليه و سياست جهاني مي باشد و اينكه چطور اين سياستها از زمان رياست جمهوري فورد تا كنون تغيير نموده است.

گرين اسپن فكر شروع تحرير اين كتاب را از سال 2005 آغاز نمود. دو دهه تكيه بر كرسي رياست فدرال رزرو از وي اقتصادداني با تجربه و باهوش ساخت . بنابراين در ماههاي آخر رياستش بر فدرال رزرو، شروع به روي كاغذ آوردن تمام تجربياتي كه طي سالهاي گذشته در ارتباط با مسائل مختلف اقتصادي، سياسي و مالي داشت، كرد. از جمله اين رويدادها عبارت بودند از سقوط هولناك بازارهاي سهام در سال 1987، جهش ناگهاني دهه 1990، اتفاقات يازدهم سپتامبر، پايان جنگ سرد و همچنين يك آبشيب از وقايعي كه جهان جديد را با سرعت منحرف كننده اي به سمت جلو مي كشاند.

چيزي كه در مورد تفكر و نوشته گرينسپن بسيار قابل توجه و برانگيزنده مي باشد، تحليل متوازن و ماهرانه وي مي باشد. وي تحسين و نيز انتقادات بينش آفريني از رؤساي جمهوري كه با آنها كار كرده است مي كند. ولي هر گز به طور صد در صد و كامل هيچ كدام از آنها را قبول و يا رد نمي كند. گرين اسپن در بخش از اين كتاب، با تشريح وقايع و اتفاقات رخ داده شده در طول دوران حضورش در صحنه سياست و بخصوص در پست رياست فدرال رزرو، چشم انداز بسيار خوبي از فدرال رزرو و عملكرد آن و همچنين عملكرد رؤساي جمهور مختلف آمريكا از پرزيدنت فورد تا پرزيدنت بوش مي دهد. ( نظرات وي تا حدي اهميت داشت كه شبكه CNBC شاخصي را به نام شاخص كيف اسناد ( briefcase indicator ) معرفي نمود كه بر اين اساس، ضخامت كيفي كه در دست وي بود نشان مي داد كه نرخ بهره فدرال تغيير خواهد نمود يا نه ). بعلاوه، وي در بخش هاي متمايزي از اين كتاب و نيز در لابلاي بخش هاي ديگر، بينش خودش را در مورد مسائلي از جمله جهاني شدن، قدرت تكنولوژي در ترغيب و تهييج بهره وري و همچنين تغييرات ايجاد شده در سيستم اقتصادي كشورهاي مختلف جهان، چشم انداز بلند مدت انرژي نفت و انرژي هاي نوين، تحليل چگونگي شكل گيري حبابهاي سهام،اصول حاكميت شركتي، آموزش و نابرابري، نظام تأمين اجتماعي، چالش هاي پيش روي كشورهاي مانند چين، روسيه، هندوستان و مواردي از اين قبيل عرضه مي كند. وي همچنين نگاه عميقي به نگرانيهاي اقتصادي رايجي كه امروزه جهان با آن روبرو است مي اندازد و لذا به ما اين بينش را منتقل مي كند كه چرا مي بايست يا نمي بايست نگران بود.

عصر آشوب به كساني كه به مسائل اقتصادي، مالي و سياسي بين الملل علاقمند هستند، پيشنهاد مي گردد.