دلایل رد سناریوی انفجار عمدی در حادثه پلاسکو تشریح شد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، حادثه ساختمان پلاسکو از دیدگاه مهندسی سازه از سوی هیئت ویژه بررسی این حادثه مورد واکاوی قرار گرفت که نتیجه این بررسی بدین شرح است:
تخریب سازه در سه مرحله با فاصله زمانی رخ داده است، پس از گذشته حدود سه ساعت از شروع آتش سوزی در ساختمان بخشی از کف یازدهم (سقف طبقه دهم) در قسمت شمال غربی (محل شروع آتش سوزی) به علت تغییر شکل های بزرگ تیرچهها ناشی از افزایش دما و چرخش بیش از حد اتصالها و در نهایت شکست اتصالات (در ابتدا فقط از یک سمت) فرو میریزد.
سپس در مرحله دوم به فاصله حداقل ۱۰ دقیقه بخشی از کف دوازدهم و سیزدهم بر روی کف دهم ریخته (به دلیل آنکه در آن بخش دیگر کف یازدهم وجود نداشته) به علت افزایش بار و اثرات ضربه آن این تخریب سقف ها تا پایین ساختمان ادامه مییابد بدین ترتیب چشمههای ناحیه شمال غربی ساختمان ، از کف سیزدهم تا پایین ساختمان به طور کامل از بین رفته و دالانی خالی از کف در آن ناحیه به وجود میآید.
بررسی دقیق فیلمها و تصاویر موجود از لحظات خرابی مرحله سوم (نهایی) نشان میدهد پس از وقوع مرحله نهایی نشان میدهد که پس از وقوع خرابی مرحله دوم، ساختمان به مدت حدود ۳۰ دقیقه پایداری خود را حفظ کرده و مرحله سوم خرابی از ضلع شرقی و جنوبی ساختمان آغاز شده است.
بررسی تصاویر مربوط به ضلع جنوبی نشان میدهد لحظاتی قبل از فروریزش نهایی ساختمان در قسمت شرقی ضلع جنوبی، دو حباب آتش به فاصله حدود سه ثانیه از هم ظاهر میشوند.
با ظاهر شدن حباب آتش اول، در امتداد طبقه یازدهم، دود از پنجرههای ضلع جنوبی این ساختمان به بیرون دمیده میشود این امر احتمالا به دلیل فروریختن کف دوازدهم در آن ناحیه است. بعد از حدود سه ثانیه از ظاهر شدن حباب آتش اول، حباب آتش دوم در همان قسمت ظاهر میشود که احتمالا نشان دهنده فروریختن کف سیزدهم روی دوازدهم در این ناحیه است.
بنا بر بررسیهای فوق با وجود آنکه خرابی مرحله اول و دوم در قسمت شمالی ساختمان به وقوع پیوسته، اما شروع خرابی مرحله سوم و ریزش نهایی ساختمان در ضلع شرقی و جنوبی رخ داده است به منظور بررسی دلیل فروریزش نهایی ساختمان، تصاویر لحظات فروریزش نهایی از نمای جنوبی بررسی و مشاهده شد در یکی از ستونهای ضلع جنوبی ساختمان که دارای مقطع مرکب ساخته شده از دو عدد قوطی است، کمانش کلی و نیز کمانش قطعه اجزای مقطع رخ داده و دو قوطی تشکیل دهنده این ستون از یک دیگر جدا میشوند با کمانش این ستون، انحنایی در بام به وقوع پیوسته و در نهایت منجر به فروریزش نهایی سازه میشود.
گفتنی است که بررسیها نشان میدهد که چهار ستون مرکزی ساختمان تا لحظات آخر دچار خرابی مشهودی نشده و در لحظات پایان با فروریختن کفها، به دلیل از دست دادن تکیهگاههای جانبی خود در تراز طبقات، سقوط میکنند.
در نهایت بررسی تصاویر نشان میدهد سقوط سقفها در طبقات و از دست رفتن تکیه گاه جانبی ستونهای نما، باعث ازدیاد طول موثر آنها و از دست رفتن مقاومت و کمانش این ستونها شده و در نتیجه کفهای مربوط به بام و طبقات پایین تر فرو ریختهاند.
به احتمال قریب به یقین فروریزش ساختمان ناشی از تاثیر آتش بر سازه ساختمان و فروریزش مرحلهای قسمتی از کفهای طبقات و در نهایت خرابی پیش رونده ناشی از ضربه به کفها همراه با از دست رفتن مهار جانبی ستونهای بیرونی بوده است.
جدا از برخی شواهد مربوط به انفجار معدود کپسولهای کوچک گاز موجود در واحدها که بعضا به خاطر تماس با آتش و یا ضربه فروریزش سقفها ممکن است رخ داده باشد، در خصوص شایعه انفجار برنامهریزی شده در داخل ساختمان، هیئت به دلایل زیر شواهد منطقی قابل تاییدی نیافته و بنابراین احتمال این امر بسیار بعید به نظر میرسد.
دلیل نخست این است که مشاهداتی نظیر صدای انفجار گونه به صورت متوالی، پرتاب سریع ترکشها و یا خروج حباب آتش و یا دود به صورت موضعی از پنجرههای محدودی از طبقات به خاطر رخداد فرآیند زنجیرهای فروریزش به صورت بسیار سریع و برخورد کفهای طبقات فوقانی با زیرین در هر مرحله میتواند باشد و در سایر حوادث مشابه در کشورهای دیگر نیز مشاهده شده است.
دلیل دیگر اینکه وقوع چنین پدیدههایی به صورت موضعی و آن هم بعد از گذشت چند ساعت از وقوع آتش سوزی گسترده در طبقات زیرین کانون آتش و همزمان با آغاز فروریزش گسترده کسی نمیتواند شبهه ایجاد انفجار آن هم به صورت عمدی را به صورت عقلایی منطقی جلوه دهد.
دلیل سوم آنکه بر اساس استعلام از مقامات مسئول شواهدی دال بر وقوع انفجار با مواد منفجره تخریبی چه به صورت عینی و چه با معاینه آثار باقی مانده بر روی اجزای ساختمان به دست نیامده است.
به طور کلی دلیل اصلی خرابی سازهها در اثر آتش، کاهش مقاومت سختی مصالح سازهها با افزایش درجه حرارت است که در خصوص فولاد، این کاهش از حدود ۴۰۰ الی ۵۰۰ درجه سانتی گراد چشمگیر است. بر این اساس همزمان با تعیین سناریوی خرابی و مراحل فروریزش نهایی ساختمان، تحلیل های مختلفی از اجزای مختلف ساختمان با استفاده از نرم افزارهای تخصصی و با در نظر گرفتن آثار حرارت بر اجزای سازه صورت گرفته است.