شاید گفته شود که درست است که دستگاه ولایت برای بقایش به رئیس جمهوری "میانه رو" نیاز دارد اما حضور احمدی نژاد در نمایش انتخابات می توانست با مهیج تر کردن آن به منافع رژیم کمک نیز بکند۰ از آنجا که احمدی نژاد در میان نیروهای وابسته به نظام هنوز جاذبه ای دارد و به همان نسبت نیز در میان ناراضیان از حکومت بسیار منفور است، حضورش در نمایش انتخابات می توانست به مشارکت پرشورتر نیروهای خودی و شرکت بخشی از ناراضیان برای مقابله با او منجر شود۰ یعنی برای ایفای نقش لولو برای ترساندن توده ناراضی و ترغیب شان به رأی دادن به نامزد بد (روحانی) کسی بهتر از احمدی نژاد نبود، پس چرا شورای نگهبان ولایت فقیه بر نام او قلم قرمز کشید و حذفش کرد؟ ملاحظه کدام زیان و آسیب بزرگ تر و مهم تر بود که موجب شد نظام این مهره مؤثر برای رونق نمایش انتخابات را کنار بگذارد؟

مهم ترین اشکال احمدی نژاد برای دستگاه ولایت فقیه این بود حضورش در انتخابات می توانست سناریوی این نمایش و نتیجه از پیش تعیین شده آن را بر هم زند۰ از آنجا که نامزدهای دیگر نمایش انتخابات، چه "میانه رو" و چه "تندرو"، هیچ یک از کمترین جاذبه شخصی برخوردار نیستند و از این نظر به جمادات ماننده اند و در سیاست های شان هم که به قول عوام سر و ته یک کرباسند، نامزد اندک "چالشی" همچون احمدی نژاد می توانست با اختلاف بسیار پیروز انتخابات شود۰ در پاسخ ممکن است استد لال شود که مگر نتیجه انتخابات به رأی مردم بستگی دارد؟ دستگاه ولایت می توانست انتخاباتی پررونق تر با شرکت احمدی نژاد و شمار بیشتری از توده ناراضی برگزار کند ولی در آخر روحانی را از صندوق در بیاورد، همان کاری که در سال ۱۳۸۸ کرد و همین احمدی نژاد را برای بار دوم به ریاست جمهوری رساند۰ چرا این بار این کار را تکرار نکند؟

در پاسخ باید گفت این که دستگاه ولایت قادر به تکرار سناریویی شبیه سال ۱۳۸۸ نیست به موقعیت به غایت متزلزل رژیم و بحران های منطقه ای و بین المللی آن مربوط است۰ درست است که به بازی گرفتن احمدی نژاد می توانست نمایش انتخابات را از وضعیت سکوت و سکون گورستانی کنونی بیرون آورده و تماشاگری برای ش دست و پا کند اما شکنندگی و آسیب پذیری دستگاه ولایت فقیه تا آنجا جدی و خطرناک است که اندک تکان و جنبش اجتماعی داخلی که حضور احمدی نژاد ایجاد می کرد تهدیدی برای موجودیت رژیم به حساب آمد۰ این دلیل مربوط به وضعیت لرزان داخلی آخوندها و پرهیزشان از احتمال خیزش های مردمی است مشابه آن چه در سال ۱۳۸۸ روی داد۰

دلیل محکم تر و جدی تر این است که بازی دادن احمدی نژاد می توانست نمایش نامه از پیش آماده شده برای این انتخابات را به هم بریزد۰ همان گونه که در بالا نشان داده شد، اگر بنا به رقابت با همین نامزد های شش تایی بود که بدون تردید احمدی نژاد برنده بازی بود ۰ گرفتاری و مشکل هم در همین بود۰ دستگاه ولایت برای این انتخابات ریاست جمهوری نیاز دارد که یک میانه رو یا به طور مشخص روحانی را از صندوق در بیاورد۰ وضعیت لرزان و آسیب پذیر داخلی، منطقه ای، و بین المللی نیز توان رویارویی با تنش های داخلی را از دستگاه ولایت گرفته است ۰ به همین دلیل نیز بود که عطای بازی دادن احمدی نژاد را به لقایش بخشیدند و او را حذف کردند۰

تأثیر جدی شرایط نوین بین المللی که بیشتر حاصل تغییر رویکرد دولت آمریکا نسبت به رژیم است را به خوبی می توان در این رویداد مشاهده کرد۰ هشت سال پیش ایران سیاست بی دنده و ترمز هسته ای را دنبال می کرد که برای ش قطعنامه های محکومیت در شورای امنیت سازمان ملل را در پی داشت۰ مردم ایران نیز با استفاده از فرصت پیش آمده در انتخابات و رویدادهای پس از آن به خیابان ها ریخته و فقدان پشتوانه داخلی آخوندها را به رساترین شکل فریاد زدند۰ خطر اقدام نظامی یک جانبه اسرائیل نیز به شکل فزاینده ای مطرح بود۰ امروزه آخوندها به برکت توافق هسته ای با ۵+۱ نگران اقدام نظامی نیستند و از قطعنامه های محکومیت در شورای امنیت هم فعلأ خبری نیست۰ بنا بر این ملاحظات وضعیت رژیم باید خیلی بهتر از سال ۱۳۸۸ می بود در حالی که به روشنی می بینیم چنین نیست و آخوندها در آسیب پذیرترین وضعیت در تاریخ چهار دهه گذشته شان قرار دارند۰ تنها پارامتری که همه محاسبه ها را به زیان آخوندها چرخانده است ریاست جمهوری ترامپ در آمریکاست۰

هشت سال پیش مردم به جان آمده که به امید تغییر رژیم به خیابان آمده بودند در شعارهای شان نیز به روشنی پشتیبانی از اراده و خواست مردم ایران و فشار آوردن به رژیم را از اوباما خواستار بودند۰ مردم فریاد می زدند "اوباما، اوباما، یا با اونا یا با ما"۰ حمایت اخلاقی و سیاسی ایالات متحده به عنوان ابرقدرت دنیای آزاد امری بود که مردم ایران برای تحقق خواسته های شان به آن نیاز داشته و این نیاز را به زبان روشن نیز بیان کردند۰ اما از آنجا که رئیس جمهوری در کاخ سفید بود که در سودای تعامل با آخوندها و تغییر رفتارشان از راه امتیاز دادن و کوتاه آمدن بود، صدای مردم ایران را ناشنیده گرفت و سخنی در نکوهش وحشی گری های پاسداران و نیروهای سرکوب گر نگفت۰ در یک کلام، اگر بخواهیم تنها یک دلیل برای آسودگی خاطر آخوندها در سرکوب گسترده سال ۱۳۸۸ برشماریم بدون تردید باید از اوباما و سیاست مماشات حاکم بر ایالات متحده نام برد۰ اساسأ همین عامل بود که تعیین کرد آخوندها می توانند با در آوردن احمدی نژاد از صندوق برای دومین بار برنامه هسته ای را بی دنده و ترمز و بدون نگرانی از تهدید اقدام نظامی به پیش ببرند۰ به همین دلیل بود که نارضایتی های پی آمد آن را نیز با خیال راحت و با خشونت هر چه تمام تر سرکوب کردند۰

تازه دو سال پس از آن نیز زمانی که خطر اقدام نظامی اسرائیل علیه برنامه هسته ای آخوندها جدی شد، این اوباما و سیاست مماشات آمریکا بود که دست دستگاه ولایت فقیه را با پادرمیانی سلطان عمان گرفت و خطری موجودیتی را از سر رژیم دور کرد۰ در سال ۲۰۱۳ نیز که بازرسان سازمان ملل متحد گزارش دادند که بشار اسد از سلاح شیمیایی استفاده کرده است، این اوباما بود که برای پرهیز از رنجش آخوندها و نگه داشتن شان در مذاکرات هسته ای، زیر همه حرف هایش زد و از مجازات اسد که می توانست به سقوط او و شکست سنگین آخوندها در منطقه منجر شود چشم پوشی کرد۰ چکیده سخن این که اوباما به معنی دقیق کلمه بارها ناجی آخوندها شد۰

امروزه اما سیاست دولت ترامپ فشار بر رژیم ایران برای تغییر رفتارش است، نه باج دادن و مماشات۰ حمله موشکی آمریکا به سوریه که تنها چهل و هشت ساعت پس از استفاده اسد از سلاح شیمیایی صورت گرفت آیینه تمام نمای تغییر رویکرد آمریکا در برابر آخوندها و تنها متحد منطقه ای آنها است۰به همین دلیل، آخوندها اگر بخواهند هم نمی توانند سرکوب گسترده مشابه آن چه در سال ۱۳۸۸ کردند را این بار تکرار کنند۰ این بدان معناست که از صندوق در آوردن روحانی در نمایش انتخاباتی که احمدی نژاد یا هر نامزد اندک جدی همچون او در آن باشد کاری است که درزمان ترامپ برای آخوندها بسیار پر هزینه می بود چرا که ترامپ این محاسبه بدیهی را می فهمد که پشتیبانی از صدای مردم ایران و مقاومت سازمان یافته آنها برای آزادی یک راه بی هزینه و پر فایده جهت فشار بر آخوندها برای واداشتن شان به تغییر رفتار است۰

در چارچوب همین رویکرد ترامپ در برابر رژیم ایران است که دیدار اخیر جان مک کین رئیس کمیته نیروهای مسلح سنای ایالات متحده با مریم رجوی و مجاهدین و اعلام پشتیبانی از هدف سرنگونی رژیم آخوندی قابل فهم می شود۰ در پرتو سیاست نوین آمریکا در برابر ایران، ندای آزادی خواهی و فریاد اعتراض مردم در ایران با بی اعتنایی کاخ سفید روبرو نخواهد شد، آن سان که در زمان اوباما رایج بود۰ دقیقأ به همین دلیل است که دستگاه ولایت ناچار شد با حذف احمدی نژاد از بازی، به بی رونق ترین و سردترین نمایش انتخاباتی در تاریخ خود تن دهد تا در نمایشی بی سر و صدا و آرام روحانی را از صندوق در بیاورد۰

به بازی نگرفتن احمدی نژاد در نمایش انتخابات امسال از سر شکنندگی و آسیب پذیری شدید رژیم ولایت فقیه است۰ در پی تغییر رویکرد ایالات متحده در برابر ایران، پایان دوران مماشات و باج دادن، و آغاز سیاست فشار بر آخوندها برای مهار دخالت های ویرانگر شان در منطقه و جهان به ویژه تلاش آمریکا برای پایان دادن به حکومت اسد در سوریه، آخوندها یارای مقابله با خیزش های مردمی که در فرصت انتخابات ممکن است روی دهد را ندارند۰ به همین دلیل پیشاپیش با حذف هر گزینه ای که ممکن است چالشی هر چند اندک برای از صندوق در آوردن روحانی باشد، آخوندها می خواهند نمایشی بدون سر و صدا و آرام اجرا کنند تا آب از آب تکان نخورد و با ریاست جمهوری یک "میانه رو" تنها شانس بقای خود در دوران نوین را بیازمایند۰ روزهای بسیار دشواری برای دستگاه ولایت فقیه در پیش است۰