خانم میترا شجاعی از دویچه وله با آقایان حسن یوسفی اشکوری پژوهشگر دینی و عبدالکریم لاهیجی حقوقدان و رئیس افتخاری فدراسیون بینالمللی جامعههای حقوق بشر در باره بحث تازه میان سردمداران جمهوری اسلامی گفتوگو کرده است.
پاسخ جنتی به روحانی؛ دعوایی قدیمی با ریشههایی در صدر اسلام
دعوای قدیمی میان ریشه الهی حکومت و پایگاه مردمی آن دوباره در میان سران جمهوری اسلامی در گرفته است. اما آیا اصولا میتوان این دو را با همآشتی داد؟ آیا میتوان حکومتی مردمی اما با ریشهای الهی تشکیل داد؟
دینپژوهان چه میگویند؟
حسن یوسفی اشکوری پژوهشگر دینی با اشاره به همین تناقض موجود در جمهوری اسلامی معتقد است که این مسئله در چارچوب تفکر جمهوری اسلامی قابل حل نیست. دلیل هم همین دعواها و بحثهایی است که ۳۸ سال است جریان دارد و به هیچ نتیجهای هم نرسیده است......
حقوقدانان چه میگویند؟
علیرغم نظر برخی دینپژوهان و نواندیشان دینی مبنی بر امکان سازگاری حکومت الهی با نظام مبتنی بر رأی مردم، حقوقدانان اما اکثرا معتقد به امکان تحقق این سازگاری نیستند.
دکتر عبدالکریم لاهیجی حقوقدان و از نویسندگان اولین پیشنویس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران از جمله این افراد است. او در گفتوگو با دویچهوله میگوید: «جواب من به این پرسش به عنوان یک حقوقدان منفی است. حقوق الهی و حقوق مردم دو مفهوم متناقض هستند که در جمهوری اسلامی سعی شده تا این دو را با هم تلفیق کنند. تجلی این تلفیق هم اصل ۵۶ قانون اساسی است که راجع به حاکمیت ملت صحبت میکند اما بلافاصله میگوید حاکمیت مطلق در جهان از آن خداست و این حق خدادادی را مردم از طرقی اجرا میکنند. این طرق هم همان اصل ولایت فقیه است.»ـ
لاهیجی تاکید میکند که بین دولت به معنای مدرن آن که تنها دو قرن از تشکیل آن میگذرد با حکومت اسلامی چه در زمان پیامبر و چه در زمان خلفا هیچگونه شباهتی وجود ندارد.
این حقوقدان نتیجه میگیرد: «تا زمانی که یک نهاد حکومتی مبنای مشروعیتش بر رأی آزاد مردم نباشد، این سیستم سیاسی و رژیم حقوقی هیچگونه شباهتی به دموکراسی ندارد. در یک حکومت یا مردم تصمیم میگیرند یا گروهی که خود را نمایندگان خدا بر روی زمین میدانند. این تضاد هم سیاسی است، هم حقوقی و هم فلسفی و تا این تضاد حل نشود جمهوری اسلامی همچون تمامی عمرش مجموعهای از تضادها خواهد بود.»ـ
مشروح این مطلب و فایل های صوتی آن در اینجا منتشر شده است:ـ