دویچه وله ـ "منابعی مطلع" از طراحی عزل محمد بن نایف از مقام ولیعهدی عربستان به "بهانه اعتیاد" خبر داده‌اند. رویترز با استناد به این منابع می‌گوید، ولیعهد پیشین ریاض که زیر فشار مجبور به کناره‌گیری شده، در حصر خانگی به سر می‌برد.
به گزارش رویترز، روز ۲۰ ژوئن محمد بن نایف، یکی از قدرتمندترین چهره‌های دستگاه امنیتی ریاض و ولیعهد وقت عربستان سعودی، برای دیدار با ملک سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه این کشور به طبقه چهارم کاخ سلطنتی در مکه فراخوانده شد.
به گفته منبعی نزدیک به بن نایف، ملک سلمان در این ملاقات دستور برکناری او و ولیعهدی فرزند محبوب‌اش محمد بن سلمان را صادر کرده است. رویترز دلیل برکناری بن نایف را با استناد به "منابع آگاه" اعتیاد ولیعهد پیشین به داروهای مسکن و از جمله مورفین عنوان کرده است.
منبع رویترز مدعی شده که ملک سلمان به محمد بن نایف در اتاقی که تنها آن دو در آن حضور داشته‌اند گفته است: «از تو می‌خواهم کناره‌گیری کنی، چون به توصیه من برای ترک اعتیادی که بر تصمیم‌گیری‌هایت تأثیری خطرناک می‌گذارد عمل نکرده‌ای».
رویترز اعلام کرده که نتوانسته است ادعای اعتیاد محمد بن نایف به داروهای مسکن را مستقلا ارزیابی کرده و تأیید کند.
تکذیب ریاض
در عین حال یکی از مقام‌های عربستان سعودی طی بیانیه‌ای خبر فوق را تکذیب کرده و آن را "بی‌اساس" و "خیالات محض" خوانده است. به گفته این مقام سعودی، تغییرات اخیر در راستای منافع ملی عربستان صورت گرفته و هیچ فشاری علیه ولیعهد پیشین در کار نبوده است.
با وجود این، "منابع آگاه" گفته‌اند که ملک سلمان در انتصاب فرزندش به مقام ولیعهدی مصمم بوده و مشکل "اعتیاد" محمد بن نایف را بهانه‌ای برای کنار گذاشتن او قرار داده است.
اما سه تن از اعضای خاندان سلطنتی عربستان، چهار مقام نزدیک به پادشاهی سعودی و شماری از دیپلمات‌های منطقه به رویترز گفته‌اند که محمد بن نایف از تصمیم پادشاه در کنار گذاشتن‌اش "غافلگیر" شده است. یکی از این منابع در گفت‌وگو با رویترز از شوکه شدن بن نایف و "کودتا" علیه او سخن گفته است.
این منابع سیاست‌های ولیعهد جدید عربستان را عجولانه و "نسنجیده" می‌دانند که از جمله ریاض را درگیر جنگ پرهزینه یمن کرده و در صورت نشستن او بر مسند پادشاهی، مناقشه در یمن، رقابت منطقه‌ای با ایران و بحران خلیج فارس و قطر ابعادی گسترده‌تر خواهند گرفت.
"طراحی" عزل
طبق گزارش رویترز، عزل محمد بن نایف از مقام ولیعهدی کاملا برنامه‌ریزی شده بوده است. شاهزادگان سعودی پس از مطلع شدن از خواست ملاقات ملک سلمان با محمد بن نایف، در کاخ سلطنتی جمع می‌شوند. از ۳۴ شاهزاده ۳۱ نفر کنار گذاشته شدن محمد بن نایف را امضا می‌کنند.
ولیعهد پیشین برای پذیرش کناره‌گیری زیر فشار قرار می‌گیرد و در نهایت در ساعات بامدادی روز ۲۱ ژوئن تسلیم شده و به مقام‌های کاخ سلطنتی خبر می‌دهد که آماده ملاقات با ملک سلمان است.
محمد بن نایف سپس در دیدار کوتاهش با پادشاه سند کناره‌گیری خود از مقام ولایتعهدی را امضا می‌کند. اندک زمانی بعد نیز خبر ولیعهدی محمد بن سلمان، فرزند محبوب پادشاه اعلام می‌شود.
یکی از منابع رویترز گفته است که وضعیت سلامتی ولیعهد پیشین سعودی به‌ویژه پس از سوءقصد سال ۲۰۰۹ میلادی به او بدتر شده است. این خبر را سه منبع دیگر نزدیک به خاندان سلطنتی نیز تأیید کرده‌اند.
"حصر خانگی"
به گفته یکی از منایع نزدیک به محمد بن نایف، این شاهزاده ۵۷ ساله سعودی پس از پذیرش کناره‌گیری، در حصر خانگی قرار داده شده و جز با بستگان نزدیکش اجازه دیدار یا تماس تلفنی با کسی را ندارد. ولیعهد پیشین عربستان تازه هفته گذشته اجازه یافته مادر سالخورده‌اش را، آن هم با همراهی محافظان جدیدی که برایش تعیین شده، ببیند.
منبعی دیگر مدعی شده که محمد بن نایف درخواست کرده تا به همراه خانواده‌اش به سوئیس یا لندن برود؛ خواسته‌ای که با مخالفت پادشاه و ولیعهد جدید مواجه شده است.
کاخ سفید و سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) حاضر به موضعگیری درباره گزارش رویترز نشده‌اند.
"پیام آماده پخش" کناره‌گیری ملک سلمان
صعود جهشی ولیعهد کنونی به رأس هرم قدرت، با گمانه‌زنی‌های دیپلمات‌های سعودی و برخی مقام‌های کشورهای عربی در مورد کناره‌گیری زودهنگام ملک سلمان همراه بوده است.
رویترز با استناد به منبعی از کاخ سلطنتی عربستان گفته است، پادشاه بیانیه‌ای ویدئویی را نیز در همین رابطه آماده کرده و در آن انتقال قدرت به فرزندش محمد بن سلمان را اعلام کرده است. این بیانیه ممکن است در ماه سپتامبر سال جاری میلادی (۲۰۱۷) منتشر شود.
به گفته یکی از منابع نزدیک به محمد بن نایف، "کودتا" علیه ولیعهد پیشین عربستان زمانی به جریان افتاده که روابط تنگاتنگی میان محمد بن سلمان و جرد کوشنر، داماد و مشاور دونالد ترامپ شکل گرفته است.
