'آیا باید به هر قیمتی به حج رویم؟'

توقف اعزام حجاج ایرانی بویژه توقف حج عمره، در داخل ایران با استقبال مقامات نزدیک به بدنه قدرت نیز روبرو شد. از جمله در آن زمان، احمد توکلی نماینده تهران در مجلس به تقدیر از حسن روحانی و وزیر ارشاد پرداخت که «کرامت نفس مردم را بر امر مستحبی عمره ترجیح دادند.»

آیت الله مکارم شیرازی نیز با اشاره به ماجرای تعرض به دو نوجوان ایرانی در فرودگاه جده گفت: «سؤال ما از مسؤولان حج این است که عمره مستحب را باید به هر قیمتی برویم؟ ... آیا باید به هر قیمت رفت و به هر ذلتی تن داد.... چرا ما باید تن به اهانتی بدهیم که می خواهیم یک مستحب را انجام دهیم.» او در آن زمان اظهار امیدواری کرده بود که تذکر مسئولان در این باره مؤثر واقع شود، وگرنه قطع کردن سود سالانه ۶۰۰ میلیارد تومانی می تواند مجازات خوبی برای سعودی‌ها باشد.

از دیگر موافقان توقف سفر حج، کارشناسان اقتصادی بودند که به موضوع خارج شدن رقم قابل توجه ارز کشور و ضربه به تولید ملی اشاره می کردند.

اما در مقابل، گروهی بودند و هستند که حج را امری عبادی و فریضه‌ای الهی دانسته و بر تلاش های دیپلماتیک برای از سرگیری آن تاکید می کنند؛ امری که گفته می شود نقش مهمی در آغاز مذاکرات میان نمایندگان ایران و عربستان داشته است.

سود سالانه عربستان از حج؛ سهم ایرانی ها

مقامات ریاض بارها تاکید کرده بودند که با وجود قطع روابط سیاسی، ایران همچنان می تواند به اعزام زائر به عربستان ادامه دهد که به نظر می رسد یکی از عمده دلایل آن، سود سرشاری است که از این طریق عاید عربستان می شود.

بنا بر گزارش نشریه دنیای اقتصاد، ایران تا سال ۱۳۹۴ شمسی بطور میانگین سالانه ۶۰۰ هزار زائر به عربستان اعزام کرده است که از این تعداد ۵۰۰ هزار نفر زائر حج عمره و ۱۰۰ هزار نفر نیز زائر حج واجب بوده اند و بر این اساس تنها از پول ثبت نام و اعزام زائران حج عمره، سالانه دستکم سودی ۷۸۷ میلیارد تومانی نصیب عربستان سعودی می شده است و با اضافه کردن درآمد عایدی عربستان از اعزام حجاج ایرانی برای حج واجب، این رقم به ۱۵۰۰ میلیارد تومان می رسد. این رقم جدای از سودی است که از خریدهای زائران ایرانی در بازارهای عربستان نصیب اقتصاد این کشور می شود.

بنا بر گزارش خبرگزاری ایسنا پیش بینی می شود تنها در سال ۱۳۹۶ شمسی عربستان در مجموع به لطف برگزاری حج واجب و عمره و ورود ۹ میلیون زائر از سراسر جهان، بیش از ۷۰ هزار میلیارد تومان (۷۰ میلیارد ریال سعودی) درآمد کسب کند. همچنین گفته می شود تنها از محل فروش سوغاتی به حجاج خارجی، این کشور می تواند سالانه بین ۵۰۰ تا ۸۰۰ میلیون ریال سعودی درآمد داشته باشد.