حسن روحانی با انتخاب وزرایی همراه و همسو که حاضر باشند برای تحقق برنامه‌های او و مطالبات مردم هزینه بدهند، می‌تواند هم کارایی دولت دوم خود را افزایش دهد و هم تیمی منسجم برای دفاع از دولت در برابر تخریب‌های مخالفان خود داشته باشد. این‌گونه بار اصلی دفاع از دولت بر دوش تنها او نخواهد بود.
به گزارش ایسنا، در حالی‌که حدود دو هفته تا مراسم تحلیف رییس جمهور باقی‌مانده، همچنان گمانه‌زنی‌ها درباره ترکیب کابینه دولت دوازدهم ادامه داشته و هر روز اخبار ضد و نقیض و البته تایید نشده درباره وزرای دولت بعدی مطرح می‌شود. این اخبار در حالی مطرح می‌شود که دولتی‌ها می‌گویند که رییس‌جمهور در حال ارزیابی از عملکرد وزرای دولت یازدهم و نظرخواهی از جریان‌های سیاسی مختلف برای انتخاب وزرای جدید بوده و هنوز لیست وزرا تهیه نشده است. البته برخی وزرا خودشان اعلام کرده‌اند که در دولت بعدی حضور نخواهند داشت و برخی هم گفته‌اند که نام آنها در لیست وزرای پیشنهادی روحانی به مجلس وجود خواهد داشت.
در این بین اخباری هم از فشار برخی گروه‌ها و جریان‌های سیاسی و برخی نهادها بر روحانی برای انتخاب اعضای کابینه وجود دارد که محمدباقر نوبخت سخنگوی دولت در این‌باره می‌گوید:« روحانی بسیار مقاوم است و هیچ فشاری بر او موثر نخواهد بود. کابینه بدون توجه به هیچ فشاری و براساس مطالبات مردم شکل می‌گیرد و هیچ‌گونه حرف، اقدام و کنش سیاسی، غیرسیاسی و قضایی در تشکیل کابینه تاثیری نخواهد داشت.» دولتی‌ها تاکنون درباره اسامی وزرای پیشنهادی حرفی نزده‌اند اما رییس‌جمهور از تغییر نیمی از کابینه خبر داده و شاخص‌های مختلفی برای وزرا از جمله «جوان‌تر بودن کابینه دوازدهم»، «اعتدال‌گرا» و « فراجناحی بودن کابینه» را مطرح کرده است.
روحانی در جلسه اخیر هیات دولت درباره کابینه دوازدهم گفت:«بنده هم با افراد مختلف در جناح‌های گوناگون اصولگرا، اصلاح طلب، میانه رو یا اعتدالیون مشورت کرده و نظرات آنها را جویا شده ام و همچنین به دوستان دیگر هم گفتم اگر نظر خاصی نسبت به کابینه دوازدهم دارند، بگویند و این در حالی است که نظرات برخی افراد در بعضی از روزنامه‌ها، سایت‌ها و رسانه‌ها منعکس شده اما در عین حال باید همه بدانند که دولت دوازدهم مانند دولت یازدهم، دولتی تک‌جناحی نبوده و فراجناحی خواهد بود.» رییس‌جمهوردر عین حال تاکید می‌کند که «افرادی که در دولت دوازدهم عهده دار مسئولیت می شوند باید خواسته و نظر اکثریت مردم که در انتخابات رای دادند را به طور کامل باور و قبول داشته باشند و اگر کسی اینطور نیست نمی تواند مسئولیت سنگین را برعهده بگیرد.»
نوبخت هم با اشاره به اینکه «رئیس‌جمهور معتقد است افراد معتدل چه اصولگرا و چه اصلاح‌طلب می‌توانند توازن را در کابینه برقرار کنند» می گوید که« شاخص اعتدال یکی از شاخصه‌هایی است که رئیس‌جمهور بر اساس آن تصمیم‌گیری می‌کند. وی به جریان اصولگرا هم اعتماد می‌کند و اگر افرادی از این جناح با دولت همفکر و همراه باشد چرا از آنها استفاده نشود؟»
با این وجود شاخصه‌های دیگری از جمله « همراهی و همدلی با دولت و رییس‌جمهور» و « آمادگی برای هزینه دادن در دفاع از دولت» باید در انتخاب اعضای کابینه مدنظر باشد. روحانی کمی بعد از انتخابات 29 اردیبهشت از همراه نبودن برخی وزرا گلایه کرده بود. واقعیت هم همین بود؛ برخی وزرا آنطور که باید حامی برنامه‌های دولت و مدافع رییس‌جمهور در برابر هجمه‌ها و حملات مخالفان دولت نبودند و بار اصلی دفاع از دولت و پاسخ به تخریب ها را روحانی و جهانگیری بر عهده داشته و برخی وزرا حاضر نبودند برای دولت هزینه بدهند.
فعالان سیاسی نیز تاکید دارند که افرادی باید وارد کابینه شوند که به برنامه‌های رییس‌جمهور و مطالبات مردم اعتقاد داشته باشند و هزینه دفاع از دولت را بدهند. حسن رسولی فعال سیاسی اصلاح‌طلب و عضو بنیاد باران با بیان اینکه «وزرایی باید برای دولت دوازدهم انتخاب شوند که هماهنگ با رییس‌جمهور بوده و آمادگی هزینه‌دهی در جهت تحقق برنامه‌ها و وعده‌های دولت را داشته باشند» می‌گوید: «کابینه مطلوب دولت دوازدهم کابینه‌ای خواهد بود که تک تک وزرا معیارهایی از قبیل کاردانی، کارآمدی، پاکدستی و مشهور بودن به مبارزه با فساد را داشته باشند. این وزرا باید معتقد به گفتمان سیاسی و انتخاباتی رییس‌جمهور و متعهد و مقید به دفاع از مواضع و دیدگاه‌های دولت باشند.»
محمدجواد حق‌شناس عضو شورای مرکزی حزب اعتمادملی و منتخب مردم تهران در پنجمین دوره انتخابات شورای شهر هم درباره لزوم همراهی همه اعضای کابینه و مدیران دولت با برنامه‌های رییس جمهور اظهار کرد: «آقای روحانی در این زمینه گلایه‌هایی دارند که کاملاً هم درست است اما باید این گلایه را از خودشان داشته باشند. بخش‌های قابل توجهی از کابینه یازدهم، معاونان وزرا و استانداران نه تنها با روحانی همراه نبودند و باوری به برنامه‌های دولت نداشتند، بلکه همراه با رقیب او بودند. در این دوره باید از نیروهایی استفاده شود که توانایی و قابلیت کافی را داشته و به لحاظ سیاسی برنامه‌های دولت را قبول داشته باشند و همچنین هزینه‌های لازم برای حمایت از دولت را پرداخت کرده باشند.»
نجفقلی حبیبی فعال سیاسی اصلاح طلب هم با اشاره به اینکه«دولت فراجناحی در شرایطی موفق می شود که وزرا دنبال منافع ملی باشند نه منافع جناحی خود. اگر وزرا دنبال منافع جناحی خود باشند، در دولت کشمکش به وجود می آید که آخرش معلوم نیست چه می شود. باید دولت از مجموعه وزاری توانمند شکل گیرد که بتوانند با هم کار کنند. دولت باید خیلی مراقب باشد که درگیر کشمکش جناحی نشود. انسجام دولت برای تحقق مطالبات مردم و حل مشکلات کشور لازم است.»
کمال الدین پیرموذن نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی نیز با بیان اینکه «نباید از افراد دو شخصیتی در کابینه بهره برد»، خاطرنشان کرد: «از افرادی که در انتخابات شکست خورده‌اند نباید در سطح وزیر یا استاندار استفاده شود اما از همه افراد صاحب خرد و مجرب جامعه می‌توان در سایر سطوح بهره برد... روحانی باید از کسانی استفاده کند که در ایام انتخابات اگر برای رییس جمهور خودشان را قربانی نکردند، حداقل برای او تب کرده باشند.»
علی محمد حاضری عضو شورای مرکزی انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه‌ها با اشاره به اینکه «وزرای دولت دوازدهم باید خود را جزء کابینه‌ای بدانند که براساس مطالبات مردم در انتخابات 96 تشکیل شده است» گفت: «کابینه دوازدهم باید متناسب با دو انتخابات سال 94 و 96 فهمیده شود. رئیس‌جمهور باید از افراد جوان، خوش فکر و کسانی که حاضرند هزینه بدهند استفاده کند. استفاده از افرادی که حتی حاضر نبودند در ستاد روحانی حضور یابند، به همراه مردم باشند ظلم به رای مردم است. باید کسانی به کابینه بیایند که حاضر باشند برای آرمان‌های مردم هزینه بدهند. روحانی هم باید ببیند که چه کسانی از وی حمایت کرده و از بین آنها نیروهای متعهد و کاردان را انتخاب کند.»
مسلما ادامه حضور وزاریی که حاضر به دفاع از دولت نباشند نه تنها کارایی دولت را کاهش می دهد، بلکه مردم را از رایی که داده‌اند مایوس خواهد کرد. رییس‌جمهور یا معاون اول او و تعداد معدودی از وزرا به تنهایی نمی توانند بار دولت را بر دوش بکشند و هر روز با مخالفان و تخریب‌گران گلاویز شوند. سوال اینجاست آیا وزیری که از جناح حامیان دولت نبوده و در انتخابات برای روحانی هزینه نداده است آیا در دولت دوازدهم حاضر است در برابر هجمه برخی از دوستان جناح خود از دولت دفاع کند؟ چنین وزیری تا چه حد به مطالبات مردمی که به روحانی رای داده‌اند اعتقاد دارد؟ آیا این فرد حاضر است برای دولت هزینه بدهد یعنی در برابر هجمه‌ها میدان را خالی نکند؟ آیا حاضر است در مقابل خواسته‌های غیرقانونی برخی نهادها و شخصیت‌ها بایستد و برنامه‌های دولت را ادامه دهد؟ آیا حاضر است به دفاع از دستاوردهای دولت بپردازد و اگر به این نتیجه رسید که به هر دلیلی نمی تواند برنامه های رییس‌جمهور را محقق کند، داوطلبانه جای خود را به فرد دیگری بدهد؟
از سویی این نکته را باید در نظر گرفت که دیگر «دولت قبلی»، دولت یازدهم یعنی دولت خود حسن روحانی است نه دولتی با رویکرد و گرایش مخالف این دولت. دولت یازدهم وارث مشکلاتی بود که از دولت نهم و دهم به او رسیده بود و تلاش دولت در این چهار سال آواربرداری بود اما دولت روحانی حالا دیگر تجربه چهار ساله داشته و مردم در دولت دوم او انتظار دارند که دستاوردهای برجام برای آنها محسوس‌تر شده و سنگینی مشکلات اقتصادی از جمله بیکاری و رکود (در بخش‌هایی از اقتصاد کشور) کمتر شود.
این خواسته‌ها و مطالبات به حق جامعه از دولت در حالی مطرح است که برخی جریان‌ها در داخل کشور برای زمین‌زدن دولت روحانی از هیچ تلاشی دریغ نمی‌کنند. در کنار این مخالفان داخلی، حسن روحانی با کارشکنی‌های برخی کشورهای حاشیه خلیج فارس و دولت ترامپ هم مواجه است. همه این شرایط ایجاب می‌کند که کابینه‌ای یکدست، همراه و همدل با برنامه‌های روحانی که مردم به آن رای داده‌اند شکل بگیرد. دولت به وزرایی نیاز دارد که حاضر باشند برای تحقق برنامه‌های دولت و مطالبات مردم هزینه بدهند و کمک روحانی باشند. روحانی نباید در کابینه خود تنها بماند.
خبرنگار ایسنا:محسن فرامرزی
