آقای ناطق نوری شخصیت محترم و معتبری است، ولی ظاهرا علاقه ای برای بازگشت به موقعیت پیشین ندارد. ضمن آن که معلوم نیست که موقعیت پیشین هم احیاء شدنی باشد. من شخصا برای آقای ناطق، احترام زیادی قائلم ولی واقعا با تحلیل خود ایشان که بازگشت جناح به قبل از 76 ناممکن است؛ موافقم.

در ادوار مختلف هرگاه از ناطق نوری برای بازگشت به عرصه سیاسی کشور دعوت شد او امتناع کرد، به نظر شما وضعیت کنونی کشور به گونه ای است که این دفعه تغییری در موضع او ایجاد شود؟ آیا شرایط به گونه ای هست که او حضور خود را در عرصه سیاست کشور یک ضرورت بداند؟

حضور آقای ناطق حتما یک اتفاق تلقی خواهد شد ولی نسبت به تحقق آن تردید دارم. ضمن آن که میزان تاثیرگذاری آن هم برای من چندان مشخص نیست و نباید ذهنی ارزیابی کرد.

اصولگرایان در انتخابات ریاست جمهوری 92، انتخابات مجلس دهم سال 94 و انتخابات ریاست جمهوری 96 تا یک هفته مانده به انتخابات وضعیت خوبی داشتند اما روزهای آخر منتهی به رأی گیری، وضعیت مطلوب‎شان را از دست دادند، چرا؟ مشکل اصلی اصولگرایان برای جذب آرای خاکستری، سرگردان، متغیر و مردد در روزهای منتهی به انتخابات چیست؟ چه طور می توانند بر این مشکل فائق آیند؟

سردرگمی، محصول فقدان برنامه ریزی و فقدان برنامه ریزی موفق محصول نداشتن راهبرد دقیق و نداشتن راهبرد دقیق، محصول نداشتن تحلیل واقع نگرانه از شرایط موجود است. لازمه رسیدن به تحلیل دقیق، دوری از شعارگرایی و گشودن چشم بر واقعیات و گوش بر انتقادات است و این ممکن نیست مگر با کار مستمر فکری و سیاسی و نه تحلیل ها و کارکردهایی که تنها دوهفته قبل از انتخابات آغاز می شود.

برخی معتقدند اصولگرایان نمی توانند مثل اصلاح طلبان عملگرایی پیشه کنند؛ چراکه به باورهای اعتقادی آنها لطمه می خورد. شما این تحلیل را چقدر قرین به واقع می دانید؟

اصولگرایان طبعا نمی توانند عملگرایی محض پیشه کنند زیرا پرنسیپ ها و باورهای آنان از لحاظ مبنا ممکن است با بعضی رویکردهای عملگرایانه که معادل فرصت طلبی شمرده می شود همخوان نباشد. البته نمی گویم بعضی چنین نمی کنند ولی از منظر اصولگرایی ایده آل می گویم. اصولگرایی راهی برای همراهی با عملگرایی دارد و آن پذیرش عملگرایی هدفمند و منطبق با اصول یعنی عمل صالح است. پراکسیسی که بعضی میان عملگرایی و دگماتیسم دیده اند در همین جاست.

اصلاح طلبان دنبال گفت و گو با اصولگرایان هستند. امروز در جریان اصولگرا چه جریانی پرچمدار اکثریت محسوب می شود که طرف مذاکره با اصلاح طلبان قرار گیرد؟ اساسا امروز اصولگرایان می توانند زیر یک پرچم جمع شوند؟ موضوع این گفتگو چه می تواند باشد؟

معمولا جریانی که احساس می کند زیر فشار است، دعوت به گفتگو می کند. اما الان اصولگرایان طرف اصلی دعوت به گفت‎وگوی اصلاح طلبان نیستند. خود آنها هم خوب می دانند ولی گمان دارند که از اصولگرایان می توانند به عنوان صندوق پستی برای ارسال پیام به نهادهای قدرت استفاده کنند.

طیفی از اصلاح طلبان از دیدگاه مذاکره با سپاه حمایت کردند. اما برخی دیگر می گویند مذاکره جریانات سیاسی با نیروهای مسلح چه موضوعیتی می تواند داشته باشد. نظر شما چیست؟

نهاد قدرت و به عبارتی حاکمیت فعلا نسبت به حسن نیت اصلاح طلبان مشکوک است و حتی می توان گفت که نسبت به آنها بدبین است. این هم به واکنش های آنها در جریان وقایع سال 88 برمی گردد. آنها باید این ذهنیت ها را برطرف کنند و شک دارم گفت‎وگو با اصولگرایان خیلی حلال مشکلات باشد.

به نظرتان جبهه پایداری چرا بعد از جمنا در سایه قرار گرفت؟ این خواست خودشان است یا به حاشیه رانده شده‎اند؟علت سکوت جبهه پایداری در این ایام به ویژه در مقابل تحرکات احمدی‎نژاد چیست؟

جبهه پایداری از همان ابتدا دارای تناقض های درونی بود و مشخص بود که در عمل گرفتار توجیه اعمال کسانی می شود که به آنها تکیه کرده بودند. اکنون به نظر من پایداری ها حرف زیادی برای گفتن ندارند. گمان می کنید آنها جز سکوت و در حاشیه بودن چه کاری می توانند انجام دهند؟ سخن گفتن آنها در این شرایط بازی دو سر باخت خواهد بود.

تحلیل چرخش به راست روحانی را چقدر صحیح می دانید؟ آیا اینکه برخی اصلاح طلبان وعده های انتخاباتی روحانی را می خواهند به او یادآوری کنند برآمده از آن است که او واقعا وعده های خودش را فراموش کرده است؟

روحانی خصلتا و براساس روانشناسی شخصیتی محافظه کار ولی عمل گرا دارد. به گمان من روحانی از لحاظ دیدگاه، به کارگزاران نزدیک است و با آرمان‎گرایی اصلاح طلبان همان قدر فاصله دارد که با آرمان گرایی اصولگرایان. ولی در یک محاسبه نهایی ترجیح می دهد در کنار آرمان گرایان اصولگرایی و نزدیک به حاکمیت باشد نه اصلاح طلبان!

به نظر من روحانی بصورت تاکتیکی شعار اصلاح طلبان را داده و به صورت تاکتیکی کنار اصولگرایان نزدیک به حاکمیت و از لحاظ استراتژیکی همفکر کارگزاران ولی در نهایت کنار قدرت خواهد بود.

برخی معتقدند روحانی دنبال اجماع‌ بین ارکان مختلف نظام است. بر همین اساس، تاکتیک یک گام به عقب دو گام به جلو را دنبال می کند. نظر شما چیست؟

روحانی در پی بالانس نیروها به صورتی است که مضر به حال او نباشد؛ ضمن آن که تمایلی ندارد که وارد چالش با نهادهای قدرت شود. سیاست روحانی فعلا دو گام به عقب و یک گام به جلو در هنگام انتخابات بوده است.