رادیو زمانه ـ حسن روحانی در یک تماس تلفنی با امانوئل مکرون از او خواسته است تا با «یک گروهک تروریستی» که در فرانسه مستقر است و بهگفته او در ناآرامیهای اخیر ایران نقش دارد مقابله کند. او همچنین ایران را کشوری نامید که در آن «دمکراسی دقیقی» حاکم است. روحانی از تمام مواضع جمهوری اسلامی در خاورمیانه و برنامه موشکی آن دفاع کرد. سفر وزیر امور خارجه فرانسه به تهران نیز که قرار بود روز جمعه انجام شود به تعویق افتاد.
تماس تلفنی حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران با امانوئل مکرون، همتای فرانسویاش شامگاه سهشنبه ۲ ژانویه / ۱۲ دی انجام شد. در این گفتوگوی تلفنی، روحانی بدون اشاره مستقیم به اعتراضات سراسری اخیر در ایران، گفت: «ترویج خشونت به هیچ عنوان ارتباطی با آزادیهای مشروع، نقد و بیان مطالبات ندارد و هیچ کشوری در خصوص امنیت مردم خود مسامحه نمیکند.»
روحانی همچنین افزود: «در ایران دموکراسی دقیقی حاکم است و نمونه بارز آن در انتخابات ریاست جمهوری با حضور پرشور ملت پای صندوقها، در پیشگاه جهانیان به نمایش درآمد.»
اعتراضات اخیر در ایران از روز پنجشنبه ۷ دی از مشهد آغاز شد و تا شب گذشته، سهشنبه ۱۲ دی ادامه داشت. در این چند روز بیش از یکهزار نفر بازداشت شدهاند و بر اساس آنچه که رسانههای ایران اعلام کردهاند، شمار کشتهشدگان به دستکم ۲۲ نفر رسیده است.
مقامات حکومتی ایران در شش روز گذشته بیش از هر چیز تلاش دارند تا ثابت کنند این اعتراضات خشونتبار است، امنیت کشور را هدف قرار داده و باید به آن پایان داد. آنها در کنار این سیاست بدون آنکه به دلایل این اعتراضات بپردازند از اینکه «مردم حق دارند اعتراض کنند» سخن میگویند و به آنها وعده بهبودی اوضاع میدهند.
حسن روحانی در تماس تلفنی خود با مکرون همچنین از او خواسته تا مانع از فعالیت «یک گروهک تروریستی» در پاریس شود. روحانی گفته است: «ما از این واقعیت که یک گروه تروریستی در فرانسه مستقر است و علیه مردم ایران عمل میکند و خشونت را تشویق میکند، انتقاد میکنیم و انتظار داریم دولت فرانسه علیه این گروهک تروریستی عمل کند.»
منظور حسن روحانی سازمان مجاهدین خلق است که برخی از رهبران آن در فرانسه مستقر هستند. مقامات جمهوری اسلامی در روزهای گذشته تلاش کردهاند تا اعتراضات را کار آمریکا، اسرائیل، عربستان سعودی و بریتانیا، و همچنین «دشمنان انقلاب» جلوه دهند.
رسول سناییراد، معاون سیاسی سپاه پاسداران روز سهشنبه ۱۲ دی گفت: «شعارهایی که در دو سه روز گذشته توسط آشوبگران بیان شد، به وضوح نشان میداد که پشت سر این ماجرا منافقین و سلطنتطلبها قرار دارند. حتی در برخی از اجتماعات تهران، شعارهای مارکسیستی و کمونیستی هم شنیده شد که یادآور فعالیت برخی گروهکها در ابتدای انقلاب است.»
امانوئل مکرون در تماس تلفنی با روحانی نسبت به شمار کشتهشدگان مرتبط با اعتراضات اخیر اظهار نگرانی کرد و جمهوری اسلامی را «به خویشتنداری و آرامش» فراخواند.
دفاع روحانی از مواضع ایران در خاورمیانه
امانوئل مکرون در ماههای اخیر بارها گفته است که فرانسه تلاش دارد تا نقش ایران در منطقه خاورمیانه را محدود سازد زیرا حضور ایران در این منطقه موجب تنشهای بیشتر شده است. فرانسه از برجام حمایت میکند اما معتقد است که ضمن حفظ برجام باید با ایران درباره سیاست خارجیاش گفتوگو کرد.
حسن روحانی در تماس خود با مکرون سیاست ایران در خاورمیانه را «اصولی» و در جهت «صلح و آرامش و تقویت ثبات پایدار در منطقه» دانسته و گفته است حضور جمهوری اسلامی در عراق و سوریه «به دعوت رسمی دولتهای این کشورها و برای مبارزه با تروریسم بوده» و «کمکهای ایران منجر به نابودی تروریسم تکفیری داعش در منطقه شده است».
روحانی همچنین گفته است که ایران در برجام به تعهدات خود پایبند است و تا زمانی که احساس کند از منافع برجام برخوردار است به آن پایبند خواهد بود.
او همچنین برنامههای موشکی ایران را ناقض قطعنامههای بینالمللی ندانسته و گفته است: «هرگز نسبت به دستیابی به آنچه باید برای دفاع از کشورمان داشته باشیم، تردید نخواهیم کرد.»
مکرون نیز از راه حل سیاسی برای حل بحران سوریه و تأمین ثبات پایدار در این کشور دفاع کرد و گفت خواهان مذاکره بر سر کاهش تسلیحات از جمله سلاحهای بالستیکی در خاورمیانه است. مبارزه با تروریسم در منطقه نیز از جمله موارد این گفتوگو بود.
تعویق سفر وزیر خارجه فرانسه به ایران
در بیانیهای که دفتر ریاست جمهوری فرانسه درباره این گفتوگوی تلفنی منتشر کرده، آمده است که مکرون و روحانی توافق کردند که سفر ژان-ایو لودریان، وزیر امور خارجه فرانسه به تهران که قرار بود روز جمعه آینده انجام شود، به دلیل «شرایط کنونی» به تعویق میافتد و تاریخ این سفر بعد اعلام خواهد شد.
وزارت امور خارجه فرانسه روز گذشته، سهشنبه ۱۲ دی در بیانیهای از «حق اعتراض آزادانه» مردم در ایران دفاع کرده و آن را «یک حق اساسی» دانسته بود.
پیش از این، اتحادیه اروپا هم اعلام کرده بود که با مقامات جمهوری اسلامی در گفتوگوست و از آنها میخواهد که حق تجمعات مسالمتآمیز برای مردم را به رسمیت بشناسند و آزادی بیان را تضمین کنند.
در اروپا، آلمان و بریتانیا نیز نگرانی خود را از برخوردهای خشونتبار با معترضانی که در خیابانهای ایران دست به تظاهرات اعتراضی میزنند، اعلام کردهاند.
روز گذشته (سهشنبه)، علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی در اظهارنظر کوتاهی رویدادهای اخیر در ایران را به «دشمنان ایران» نسبت داده و گفته بود آنها «با ابزارهای گوناگونِ در اختیارشان از جمله پول، سلاح، سیاست و دستگاه امنیتی همپیمان شدند تا برای نظام اسلامی مشکل ایجاد کنند.»