شرق - جلسات کمیته جذب دانشگاه آزاد ماههاست تشکیل نشده است. تشکیلنشدن جلسات این کمیته به معنای بلاتکلیفی استادان قراردادی این دانشگاه است که وضعیت استخدامشان در این کمیته بررسی میشود؛ اما با وجود تشکیلنشدن این جلسات چند روزی است که استادان قراردادی این دانشگاه، خبری را مبنی بر تغییر وضعیتشان از قراردادی به حقالتدریسی میشنوند؛ اتفاقی که به صورت یکجانبه و بدون اعلام به استادان رخ داده است. آمار دقیقی از استادانی که به صورت یکسویه بهعنوان حقالتدریس اعلام شدهاند، منتشر نشده است؛ اما تنها در واحد علوم و تحقیقات، حدود ۱۷۰ نفر از استادان با این وضعیت مواجه شدهاند. یک منبع آگاه در دانشگاه آزاد به «شرق» میگوید: «آقای رهبر ضربالاجلی تعیین کرده که این استادان تعیینتکلیف شوند. پس از این ابلاغ آقای دانشفرد، معاونت آموزشی واحد علوم و تحقیقات، درخواستی را مطرح کردند که فرصتی دوماهه تعیین شود که جلسات کمیته جذب تشکیل شود؛ اما آقای رهبر در پاسخ اعلام کردند که قرارداد حقالتدریس منعقد شود تا زمانی که تعیینتکلیف شوند. معنای این اتفاق حذف حقوق و بیمه برای استادانی است که بعضی از آنها سه یا چهار سال در این واحد تدریس کردهاند؛ به این امید که وضعیتشان به نیروی پیمانی تغییر پیدا کند. اینطور به نظر میرسد که با این روش قصد دارند عدهای از استادان را تعدیل کنند و به جای آنها استادان جدیدی استخدام کنند». نامههایی که دراینباره به دست واحدهای دانشگاه آزاد رسیده است، به صورت محرمانه ارسال شده است و به نظر میرسد ابلاغکننده این دستور از غیرقانونیبودن اقدام خود آگاه است؛ اما باز هم چنین دستوری را ابلاغ کرده است.
حدود چهار سال است دانشگاه آزاد استادان و اعضای هیئت علمی واحدهای مختلف خود را به شکل قراردادی استخدام میکند و طبق قانون یک سال بعد از عقد قرارداد، موظف است وضعیت این استادان را مشخص کند و با رأی کمیته جذب، تغییر وضعیت استخدام به پیمانی انجام شود یا تصمیم به قطع همکاری گرفته شود؛ اما مدتی است که جلسه کمیته جذب برای این تغییر وضعیت تشکیل نمیشود و استادانی هستند که مدتزمانی که به صورت قراردادی با دانشگاه آزاد همکاری دارند، به سه و چهار سال میرسد. در میان اخبار غیررسمی که دراینباره منتشر میشود، این نکته هم وجود دارد که برخی از بورسیههایی که در دولت نهم و دهم جذب هیئت علمی دانشگاه نشدهاند، قرار است جایگزین استادانی شوند که به صورت غیرمستقیم و یکسویه حقالتدریس شدهاند. منابع آگاه در دانشگاه آزاد میگویند: «استادان ترجیحشان این است که این موضوع را به صورت مسالمتآمیز و با گفتوگو حل کنند؛ اما اگر وضعیت به همین منوال باقی بماند، با وجود میل خود از حضور در کلاسها خودداری خواهند کرد و با این اقدام دانشکدهها نیمهتعطیل خواهند شد».
در واقع شرح ساده قضیه این است: قطع حقوق گسترده اعضای هیئت علمی در واحد علوم و تحقیقات در نامههای جداگانهای که از ابتدای بهمن جاری از طرف دکتر کرماله دانشفرد (سرپرست معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی) به دکتر منصور بیات (سرپرست معاونت اداری و مالی) واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی فرستاده شده و از او خواسته است که دستور مورخ ۲۵/۱۰/۱۳۹۶ فرهاد رهبر، رئیس دانشگاه را اجرا کند و حقوق حدود ۱۷۰نفر از هیئت علمی تماموقت قرارداد یکساله، تقریبا همه هیئت علمی نیمهوقت و تقریبا همه هیئت علمی بالای ۷۰ساله این واحد را قطع کند. این در حالی است که ترم جدید از ۱۴ بهمن آغاز میشود و با اجرای این دستورها طبق برآوردهای اولیه این قطع حقوق باعث میشود حدود نیمی از هیئت علمی این واحد دیگر عضو هیئت علمی نباشند. بهاینترتیب نهتنها بدون هیچ دلیل اعلامشدهای حقوق صدها نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاه قطع شده است؛ بلکه بسیاری از گروهها و رشتههای این واحد که در سالها با جذب اعضای نیمهوقت و تماموقت هیئت علمی تأسیس شدهاند، دیگر نمیتوانند قانونا به کار خود ادامه دهند.
یکی از اساتید دانشگاه علوم و تحقیقات که ترجیح داد نامش فاش نشود، در گفتوگو با «شرق» گفت: «چند سال است که دانشگاه آزاد به اساتیدی برای جذب و قرارداد پیمانی فراخوان داده است. مراحل پیمانیکردن اساتید حدود چهار سال است که برای خیلیها بهدرستی طی نشده است. در این مراحل شما میبایست مصاحبه علمی بدهید و مصاحبه صلاحیت عمومی بدهید و آنها مشخص کنند که آیا قرارداد شما پیمانی میشود یا نه. من از چهار سال پیش اساتیدی را میشناسم که از سال اولی که با آنها قرارداد بسته شده تا به امروز قراردادشان بدون تاریخ تمدید شده است که به آن حکم میگویند. من از سال ۹۵ که وارد دانشگاه شدم یک حکم یکساله دارم که تاریخ ابتدا و انتها دارد، اما الان دیگر یک حکمی دارم که تاریخ شروعش برای اول فروردینماه است اما انتها ندارد. ما در چنین وضعیت حقوقی قرار داریم و قرارداد موقت حساب میشویم و پیمانی نیستیم و در فراخوان شرکت کردیم و میبایستی وضعیت حقوقی ما یا به پیمانی تبدیل میشد یا با ما خداحافظی میکردند». وی افزود: «هفته اول بهمنماه دانشگاه ما را صدا کرد و گفت حقوقتان از اول بهمن قطع است. در آن نامه سرپرست معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه به سرپرست اداری- مالی نامه زده است که دستور ریاست دانشگاه به تاریخ ۲۵ دیماه را درمورد این اساتید اعمال کنید و البته مشخص نیست این دستور چیست. این نامه برای هر دانشکدهای که رفته، لیست اسامی نیز ضمیمه آن است. مسئولان دانشگاه میگویند قطع حقوق و آقای دانشفرد، سرپرست معاونت آموزشی دانشگاه علوم و تحقیقات، هم این مسئله را تأیید میکند ولی دستور ریاست را به ما نشان نمیدهند و حتی یک برگه و نامهای مبنی بر اینکه حقوق ما قطع شده است را به ما نمیدهند که ما با آن بتوانیم در وزارت کار ادعا کنیم. اما مسئول اداری- مالی به یکی از همکاران گفته که ما برای شما بیمه هشتروزه رد میکنیم و البته ما مبنای این بیمه هشتروزه را نمیدانیم، چون اگر من با دانشگاه پیش بروم کلا سه روز در هفته کلاس دارم». این استاد دانشگاه در ادامه گفت: «برای همه اساتید نیمهوقت به استثنای چند نفر گفته شده که یک نامه دیگری زده شده و بر مبنای آن وضعیت این اساتید به حقالتدریس بازگردد و فرق آنها با ما این است: ما الان اسممان در لیست ثبتنام بوده و دانشجویان ما را انتخاب کردهاند و مسئولان دانشگاه به ما میگویند بروید سر کلاس و ما به شما حقالتدریس پرداخت میکنیم. حقالتدریس یعنی ۴۰۰ هزار تومان برای یک درس در انتهای ترم. آن اساتیدی که حقالتدریس شدند دیگر اسمشان در لیست نیست، یعنی درسهایشان هست اما اسمشان در لیست نیست. وقتی اسم کسی در لیست نباشد، اسم استاد درس به اسم ریاست دانشکده میخورد. بههمینترتیب بخشی از اساتید بازنشسته را که دانشگاه آزاد جذبشان میکرد، به وضعیت حقالتدریس تبدیل کردهاند». وی خاطرنشان کرد: «اصلا قرار نبوده چنین اتفاقی برای ما بیفتد. یا به ما باید میگفتند بروید یا قراردادمان را پیمانی میکردند. حالا ما اصلا از این مسئله میگذریم که این رفتارشان جدا از وعدههای فراخوانشان است، اما اتفاقی که برای دانشگاه در کلیت میافتد این است که حدود ۵۰ درصد اساتید هیئت علمی هر دانشگاهی که این اتفاق برایشان افتاده تبدیل به حقالتدریس میشوند. این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: «یکسری از رشتهها در همین ترم از اعضای هیئت علمی به اندازه کافی برخوردار نیستند و صلاحیت خود را از دست میدهند. دانشگاه علوم و تحقیقات یکسری رشته دارد که الان با دستوری که داده شده دیگر وضعیت قانونی رشتهبودن را ندارند». وی درباره دلیل این کار میگوید: «دلیلش را به ما نمیگویند. ممکن است دلیلش مالی باشد که در هر صورت نمیشود بحران مالی دانشگاه آزاد را کتمان کرد، اما مسئله اینجاست که در دانشگاه علوم و تحقیقات تلهکابین ساختهاند و به گفته خودشان بالغ بر ۶۰ میلیارد تومان هزینه ساخت تلهکابین شده».
تلاش برای صحبتکردن با مسئولان دانشگاه آزاد و مسئولان روابطعمومی این دانشگاه به جایی نرسید. هرچند به نظر میرسد این اقدام نیز در ادامه تغییرات به شیوه فرهاد رهبر در دانشگاه آزاد اسلامی است؛ شیوهای که پیش از این نیز در دانشگاه تهران اجرا میشد. رهبر پیش از نیز نشان داده بود نامه میزند، دستورهایش را با یک تیک روی کاغذ اعلام میکند و نیازی به توضیح به هیچکس نمیبیند؛ حتی اساتیدی که ممکن است زندگیشان با یک امضای او تغییر کند.