شبکه بیان، چند ماهی است کنترل بازار ارز از دست دولت و بانک مرکزی خارج شده و نرخ ارزهای خارجی رکوردهای جدیدی را به ثبت میرسانند.
به گزارش «شبکه رسانهای بیان» کاهش ارزش ریال، افزایش تقاضا برای دلار و احتمال بازگشت تحریمهای آمریکا دستبهدست هم دادهاند و بازار ارز ایران را دچار التهاب بیسابقهای کردهاند. کاهش 30 درصدی ارزش ریال در طول فقط چند ماه، بیسابقه است. کارشناسان اقتصادی میگویند هر دولت دیگری اگر با چنین مسئلهای روبرو میشد، قطعاً سقوط میکرد و یا انتخابات زودهنگام برگزار میشد. در ادامه، واکنش سه چهره مطرح اقتصادی درباره روند شتابان نرخ دلار و ارزهای خارجی آمده است.
به کانال خبرنامه گویا در تلگرام بپیوندید
دولت شرایط بازار ارز را بدتر کرد
محمدقلی یوسفی، استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی در گفتوگو با «خبرآنلاین» درباره تاثیر بسته سیاستی بانک مرکزی برای مهار بازار ارز اظهار داشت: بیثباتیای كه در زمينه بگير و ببند در بازار ارز و صرافیها انجام شد، شرايط و نا اطمینانی را تشديد كرده و متأسفانه اين نوع بگير و ببندها نشان میدهد كه نرخهای اعلام شد در بازار دستوری است. متأسفانه دولت قصد دارد با توسل به زور بحران را حل كند درحالیکه اين سياستها تنها مشکلات را به تعويق مياندازد. بستههایی كه از سوی بانك مركزي نيز ارائه شده بیاساس است و مشخص نشده كه قرار است بانکها اين سودها را از كدام منبع پرداخت كنند و در نتيجه اين موضوع باعث به تعويق انداختن بحران پولي و بانكي در كشور ميشود و كسري بودجه را بالا میبرد. بهطورقطع اين راهكارها مشکلات را عمیقتر خواهد كرد و باعث انباشتگي بحران خواهد شد. به نظر میرسد دولت سیاستهایش را به گروگان گذاشته و سیاستهایی را دنبال میکند كه بههیچعنوان ارتباطي با وضعيت اقتصادی ايران ندارند.
بخش خصوصی خواهان ثبات بازار ارز است
مسعود خوانساری، رئیس اتاق بازرگانی تهران گفت: مهمترین خواسته بخش خصوصی در سال جدید بازگشت ثبات به اقتصاد ایران است. با اعلام اینکه بازگشت ثبات سبب میشود فعالان اقتصادی بتوانند به فعالیت خود ادامه دهند. بازگشت ثبات به بازار ارز میتواند شرایط را برای ایجاد ثبات در عرصه اقتصاد فراهم کند. وی با اشاره به اینکه واقعی کردن قیمت ارز خود میتواند بخش مهمی از مشکلات اقتصادی را حل کند، ادامه داد: با تکنرخی شدن و واقعی شدن قیمت ارز، بازار ارز بار دیگر به ثبات بازخواهد گشت. وی به وضعیت محیط کسبوکار در کشور اشاره کرد و گفت: آرامش در محیط کسبوکار ایران میتواند زمینه را برای فعالیت حتی در عرصه بینالمللی مهیا کند. او تأکید کرد در این صورت امکان جذب سرمایهگذاری نیز در کشور وجود دارد. به گفته خوانساری اگر دولت بتواند شاخصهای مهم اقتصادی نظیر تورم و قیمت ارز را باثبات کند، میتوانیم در حوزه جذب سرمایه بیشتر و ایجاد شغل موفق شویم.
انتظارات تورمی دلیل افزایش قیمت ارز
دکتر محمود جامساز، اقتصاددان به سایت «اقتصاد برتر» گفت: یکی از مهمترین عوامل نوسان قیمت ارز انتظارات تورمی است. انتظار تورمی ازیکطرف در اثر تحولاتی که در سیاستهای دولت در مورد سیاستهای پولی اتخاذ میشود ایجاد شده و از سوی دیگر متأثر از تحولات سیاسی است که مستقیماً بر تجارت اقتصادی اثر میگذارد.مسئله دیگر سیاست پولی دولت نظیر کاهش سود بانکی است. مثلاً دولت سود بانکی را از ۲۰ درصد به ۱۵ درصد کاهش داد و باعث شد شمار زیادی از سپردهگذاران وجوه خود را از بانک خارج کنند. ازآنجاکه سپردهگذاران بهصورت جداگانه سرمایه قابلتوجهی در بانک نداشتند و نمیتوانستند پول خود را در ملک و... سرمایهگذاری کنند به ناچار به سمت سرمایهگذاری در ارز و طلا روی میآورند. در این شرایط قیمت طلا و دلار افزایش یافته و دولت به علت محدودیت ارزی نتوانست بازار ارز را مدیریت کند و قیمت ارز به ۵۰۰۰ تومان رسید.
***
افزایش نرخ ارز، افزایش ۲۰ درصدی حقوق کارگران را از بین برد
رادیو زمانه ـدر روزهای نخست سال ۱۳۹۷ نرخ دلار و ارز رکورد شکست. گرانی ارز پیامدهای سنگینی بر زندگی مردم خواهد گذشت. نخستین نتیجه آن بر باد رفتن ۲۰ درصد افزایش حقوق حداقل کارگران در سال ۹۷ است.
سایت «تابناک» در گزارشی نوشته است که افزایش نرخ ارز در روزهای اخیر بهطور مستقیم بر زندگی اقشار کمدرآمد تأثیر منفی خواهد گذاشت و بر این اساس افزایش حقوق کارگران در سایه تغییرات نرخ ارز تقریبا هیچ شده است.
به کانال خبرنامه گویا در تلگرام بپیوندید
نرخ ارز در چند روز اخیر همه رکوردهای قبلی در ایران را شکست. قیمت دلار در بازار آزاد اگر چه صبح چهارشنبه ۸ فروردین کمی پایین آمد و به ۵۰۲۰ تومان رسید اما روز سهشنبه به اوج خود و به ۵۱۴۰ تومان رسیده بود در حالیکه سال گذشته در چنین روزی قیمت آن ۳۷۶۵ تومان بود. افزایش بیش از ۱۳۰۰ تومانی در هر دلار برای دیگر ارزها هم کم و بیش مشابه بوده است. یورو از ۴۱۲۰ تومان در ششمین روز فروردین ۹۶ به ۶۱۷۱ تومان در ۷ فروردین ۱۳۹۷ رسید.
این نوسانات شدید بر تمامی سطوح زندگی مردم در ایران تأثیر میگذارد و تبدیل به دومینوی قیمتها میشود. بیشترین تأثیرات منفی آن نیز بر زندگی طبقات کمدرآمد خواهد بود.
بر این اساس شورای عالی کار در ۲۸ اسفندماه سال گذشته سرانجام حداقل دستمزد کارگران برای سال ۹۷ را ۱۹,۸ درصد افزایش داد و به یک میلیون و ۱۰۴ هزار و ۱۴۰ تومان رساند. سال گذشته حداقل دستمزد ۹۳۰ هزار تومان بود.
با مقایسه حداقل دستمزد کارگران و نرخ ارز در سال گذشته و حداقل دستمزد کارگران در سال جاری و نرخ ارز کنونی، قدرت خرید کارگران به شدت کاهش یافته است. این در حالی است که دولت از ثبات نرخ تورم ۱۰ درصدی و حتی کمتر سخن گفته است.
بدین ترتیب حقوق حداقلی کارگران برای سال ۹۷ معادل ۲۳۳ دلار در آخرین روز کاری سال ۹۶ بود در حالی که این حقوق در ابتدای سال ۹۶، ۲۴۵ دلار میشد. این رقم در یک هفته گذشته با افزایش بیسابقه قیمت دلار باز هم کاهش یافت و دستمزد حداقل کارگران در ششمین روز سال نو به ۲۱۹ دلار رسید. یعنی ارزش دلاری حقوق حداقلی که کارگران برای سال ۹۷ تا پایان سال خواهند گرفت، کمتر از ارزش دلاری حقوق قانون کار در سال ۹۶ و تقریباً همسنگ حقوق قانون کار در سال ۹۵ بر مبنای دلار است.
نوسانات قیمت ارز در بازار آزاد پیامدهای مهم اقتصادی دیگری نیز در تولید و تجارت ایران خواهد داشت. از جمله اینکه افزایش قیمت ارز، افزایش تورم را در پی خواهد داشت. هرگونه کالای وارداتی گرانتر خواهد شد و بهرغم آنکه دولت برای واردات برخی کالاهای اساسی ارز مبادلهای اختصاص میدهد اما با افزایش قیمت ارز در بازار آزاد، بانک مرکزی نیز مجبور به افزایش قیمت ارز مبادلهای میشود.
با افزایش نرخ تورم، دولت نیز قیمت کالاهای اساسی را بالا میبرد و در پی آن قیمت مواد و کالاهایی که کارخانجات برای تولید از آن استفاده میکنند نیز بالا خواهد رفت و رکود ایجاد خواهد شد.
با اینکه افزایش نرخ ارز موجب تشویق صادرات میشود اما صادرات غیرنفتی ایران چندان نیست که بتواند روی آن حساب باز کند.
در چنین وضعیتی امنیت اقتصادی در کشور نیز زیر سئوال میرود و سرمایهگذاران خارجی حاضر به سرمایهگذاری در ایران نمیشوند.
با نوسانات شدید اخیر در بازار ارز بهنظر میرسد که دولت دوم حسن روحانی با بحران ارزی تازهای روبهرو است.
با این حال دولت و طرفدارانش مسائل اقتصادی را عامل عدم تعادل نرخ ارز نمیدانند. بانک مرکزی نیز اعلام کرده که افزایش قیمت ارز ناشی از هیجانات بازار و موقتیست.