دویچه وله - همراهی روسیه و عربستان در افزایش تولید نفت به موج جدیدی از بدبینی نسبت به عملکرد روسیه در ایران دامن زده است. برخی از مسئولان جمهوری اسلامی روسیه را به هیچ روی، دوستی مطمئن و قابل اعتماد برای ایران نمیدانند.
نگاه و رویکرد توام با شک و تردید نسبت به همکاری و همراهی با روسیه در تحولات منطقه و جهان، پدیده جدیدی در سیاست ایران نیست. اما، همراهی و توافق دو جانبهی محمد بن سلمان، شاهزاده عربستان سعودی و ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه در آستانه برگزاری اجلاس اوپک، بر بدبینی مسئولان نسبت به نقش و عملکرد روسیه افزوده است.
بدبینی نسبت به مواضع روسیه، بهویژه پس از اجلاس روز ۲۱ ژوئن کشورهای عضو اوپک در وین، ابعاد تازهای یافت. در سایه توافق پیشین و همراهی دو کشور روسیه و عربستان موضوع افزایش تولید نفت ممکن گشت. موضوعی که ناخشنودی ایران را در پی داشت.
بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت جمهوری اسلامی پس از پایان اجلاس، آشکارا یاس و سرخوردگی خود را از مواضع روسیه نشان داد.
انتقاد از مواضع روسیه
برخی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی حتی تصمیم افزایش تولید نفت از سوی روسیه را در همراهی با آمریکا دانستند و معتقدند که روسیه از تحریمهای اقتصادی ایران سود میبرد.
عزتالله یوسفیان ملا، یکی از نمایندگان "فراکسیون ولایی" در گفتوگویی که روز ۱۱ تیر (۲ ژوئیه) با "خانهی ملت" داشته، مدعی شده است که روسیه و چین هر دو برآنند تا پیکان دشمنی ترامپ و دولت آمریکا را متوجه کشور دیگری بکنند و از این منظر از فشار احتمالی آمریکا بر خود بکاهند.
یوسفیان ملا به مسئولان جمهوری اسلامی توصیه کرده که دست از سادهانگاری بردارند و از گذاشتن "همهی تخممرغهای خود در سبد" روسیه پرهیز کنند.
افزون بر آن برخی از نمایندگان همراهی و همکاری ایران و روسیه در تحولات منطقه و از جمله در سوریه را نیز یک اقدام تاکتیکی از سوی روسیه میدانند و به مسئولان در این زمینه هشدار دادهاند.
بهروز بنیادی، نماینده کاشمر حتی گامی فراتر رفته و از "خیانت" مشترک بشار اسد و پوتین به منافع ملی ایران سخن گفته است.
نماینده کاشمر معتقد است که بشار اسد در شرایط کنونی بیش از آنکه بر روی ایران و حمایتهای ایران حساب باز کند، در حال گسترش روابط خود با روسیه است.
نماینده کاشمر تاکید کرده که روسیه دوست مطمئن ایران نیست و بارها علیه منافع ایران عمل کرده است. نماینده کاشمر در مجلس گفته است: «دور نیست که این دو مهره سیاسی [بشار اسد و ولادیمیر پوتین]، ما را در راه منافع خود و بزودی برای نتانیاهو و ترامپ قربانی کنند، اما ما بی توجه به اینکه در جهان سیاست امروز، وفاداری مادامالعمر معنی نداشته، دوست همیشگی و دشمن دائمی وجود ندارد، به سیاستهایی یکسان، مستمر و واحد دست زدهایم و دریغ از یک تشر به این دو فرد.»
تحریمهای سودمند
عبدالرضا هاشمزایی، عضو فراکسیون امید مجلس حتی مدعی شده است که دو کشور روسیه و چین از تحریمهای ایران خوشحال هستند و از آن سود میبرند.
نماینده تهران از آن دسته از مسئولان جمهوری اسلامی که مدعی هستند تحریمها به نفع ایران بوده، انتقاد میکند و میگوید در کاهش قدرت خرید ایران چه منفعتی وجود دارد؟
هاشمزایی بر این باور است که عدهای در داخل و خارج از ایران از تحریمها سود میبرند و از این رو، از تحریمها استقبال میکنند.
حشمتالله فلاحت پیشه، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نیز در گفتوگویی که هفته گذشته با خبرگزاری ایسنا داشت، تاکید کرده بود که بارها ایران "بازیچه سیاستهای منفعتطلبانه روسیه" قرار گرفته است.
فلاحتپیشه درباره عملکرد روسیه از جمله چنین گفته است: «روسها همان بازیگرانی هستند که هفت بار علیه ایران یعنی یک بار در شورای حکام و شش بار در مجامع بینالمللی احکام ضد ایرانی دادند. در شرایطی که ایران سعی میکرد در فضای بینالمللی مشکلاتشان را با دیگران حل کند، روسها همراه با فضای بینالمللی علیه ما شدند.»
این نماینده مجلس، همکاریهای میان ایران و روسیه و بهویژه همکاریهای نظامی با آن کشور را خطایی جدی و راهبردی میداند و معتقد است که این خطا میتواند پیامدهای مخربی برای منافع و مصالح ایران به همراه داشته باشد.