رادیو زمانه - در حالیکه عربستان سعودی گفته که میتواند تولید نفت خود را تا دو میلیون بشکه در روز افزایش داده و به ۱۲ میلیون بشکه در روز برساند، امارات متحده عربی نیز از توانایی افزایش تولید نفت خود تا ۳,۵ میلیون بشکه در روز خبر داده است. چنین اقداماتی در راستای تحریمهای نفتی ایران و بهمنظور پوشش کاهش عرضه نفت جمهوری اسلامی در بازارهای جهانی صورت میگیرد. حسن روحانی که به سوئیس سفر کرده میگوید این معنی ندارد که نفت ایران صادر نشود و نفت منطقه صادر شود.
امارات متحده عربی سهشنبه ۳ ژوئیه / ۱۲ تیر اعلام کرد که در راستای درخواست آمریکا برای افزایش تولید نفت، این کشور نیز میتواند همچون عربستان سعودی به تولید نفت خود بیفزاید.
شرکت ملی نفتی ابوظبی، متعلق به دولت امارات متحده عربی، در بیانیهای اعلام کرد که ظرفیت تولید نفت این کشور ۳,۳ میلیون بشکه در روز است که «تا پایان سال ۲۰۱۸ ظرفیت تولید خود را تا ۳,۵ میلیون بشکه در روز میتواند افزایش دهد».
به کانال خبرنامه گویا در تلگرام بپیوندید
این شرکت همچنین گفته است که «در صورت لزوم برای کاهش کمبود عرضه بالقوه در بازار، ظرفیت افزایش تولید نفت را میتواند با چند صد هزار بشکه نفت در روز افزایش دهد.»
شرکت ملی نفتی ابوظبی در ماه نوامبر اعلام کرد که قصد دارد ظرفیت تولید خود را تا ۳,۵ میلیون بشکه نفت در روز افزایش دهد. طبق آخرین ارقام منتشر شده از سوی اوپک، در ماه مه، این رقم حدود ۲,۸ میلیون بشکه نفت در روز بود.
این در حالی است که اعضای اوپک در کنفرانس ۱۷۴ خود در ۲۲ ژوئن / ۱ تیر توافق کردند که تولید روزانه نفت خام را از ابتدای ژوئیه ۲۰۱۸ تا ۶۰۰ هزار بشکه در روز افزایش دهند. کشورهای همراه با پیمان کاهش تولید که از ابتدای سال ۲۰۱۷ آغاز شد نیز ۴۰۰ هزار بشکه نفت بیشتر از قبل تولید خواهند کرد.
در همین رابطه حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران که از روز گذشته (دوشنبه) به سوئیس رفته تا درباره حفظ برجام با مقامهای این کشور گفتوگو کند، شامگاه این روز در دیدار با جمعی از ایرانیان ساکن سوئیس گفت: «آمریکاییها مدعی شدهاند که میخواهند بهطور کامل جلوی صادرات نفت ایران را بگیرند. آنها معنی این حرف را نمیفهمند، چرا که این اصلاً معنی ندارد که نفت ایران صادر نشود و آن وقت نفت منطقه صادر شود. اگر شما توانستید این کار را بکنید تا نتیجهاش را ببینید.»
بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت ایران نیز در نامهای که یکشنبه یکم ژوئیه / ۱۰ تیر به سهیل محمد المزروعی نوشت گفت که هرگونه افزایش در تولید توسط هر عضوی از اوپک فراتر از تعهدات مندرج در بیانیه کنفرانسهای اوپک ناقض توافق مورد بحث است.
دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا شنبه ۳۰ ژوئن / ۹ تیر در توئیتی از تماس تلفنی با سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان خبر داد و گفت او با افزایش تولید نفت «شاید تا دو میلیون بشکه» موافقت کرده است.
توافق اوپک پس از آشکارشدن مخالفت ایران با عربستان سعودی در افزایش سطح نفت به دست آمد. ترامپ، پس از دستور خروج از «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) و بازگرداندن برخی تحریمها علیه ایران، مجوز صدور تحریمهای نفتی علیه ایران را صادر کرد و پس از آن گزارش شد که واشنگتن با ریاض، متحدش در اوپک برای جبران کاهش عرضه نفت در بازار بر اثر این تحریمها و جلوگیری از افزایش قیمت این کالا هماهنگی کرده است.
حسن روحانی در سوئیس به این تهدید همیشگی ایران که میتواند تنگه هرمز در خلیج فارس را ببندد اشارهای نکرد. از تنگه هرمز و خلیج فارس یک سوم کل نفت تولیدی جهان عبور میکند و نیروی دریایی آمریکا بهطور منظم ارتباطات مستقیم و مداوم با سپاه پاسداران و شبهنظامیانش در این منطقه دارد.
رئیسجمهوری ایران هدف واقعی آمریکا از تحریمها را «فشار به زندگی مردم» دانست و گفت: «آنها ادعا میکنند که میخواهند به دولت ایران فشار وارد کنند، اما وقتی واردات مایحتاج ضروری مثل دارو و نهادههای دامی را تحریم کنند، به چه کسی فشار وارد خواهد شد؟»
روز گذشته (دوشنبه) برایان هوک، یکی از مشاوران سیاستگذاری وزارت امور خارجه آمریکا اعلام کرد که تاکنون ۵۰ کشور خواهان کاهش فعالیتهای خود در ایران شدهاند و آمریکا سعی میکند کشورهای بیشتری به تحریم نفتی ایران بپیوندند و واردات نفت خود از این کشور را به صفر برسانند. او گفت هدف از اعمال تحریمها علیه ایران نه تغییر رژیم ایران بلکه تغییر رفتار آن است.
برایان هوک تأکید کرد که آمریکا در تحریمهای نفتی علیه ایران استثنائی قائل نمیشود و تدابیری نیز برای کاهش صادرات نفت ایران در بازار جهانی در نظر گرفته است.
سهشنبه هفته گذشته نیز یکی از مسئولان دولتی آمریکا گفته بود که واشنگتن ابراز امیدواری کرد که خریداران نفت ایران از ماه نوامبر واردات نفت خود را متوقف کنند.
حسن روحانی همچنین درباره شفافیت مالی ایران و ادعای کمک به «تروریسم» گفت: «در روزهای اخیر بانک مرکزی فهرست همه حدود ۱۳ میلیارد دلاری را که برای واردات به واردکنندگان تخصیص داده شد را منتشر کرد. جزئیات بودجه سال ۹۷ کشور نیز به رغم اینکه کار آسانی نبوده، بر روی فضای مجازی منتشر شد. حساب و کتاب درآمدهای ایران مشخص است، بنابر این دیگر این ادعاها موضوعیت ندارد».
این اظهارات روحانی درحالی بیان می شود که سازمان بینالمللی «گروه ویژه اقدام مالی» (FATF)، یک سازمان جهانی برای مبارزه با پولشویی تا اکتبر سال جاری میلادی به ایران فرصت داده تا اصلاحات ضروری در نظام مالی را به اجرا دربیاورد.
علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی چهارشنبه ۳۰ خرداد در دیدار با رئیس و گروهی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی از آنها خواسته بود به جای تصویب قانون مبارزه با پولشویی، قانون جایگزین دیگری تدوین کنند و به تصویب برسانند.
اصلیترین هدف روحانی در سفر اروپاییاش بحث بر سر «بسته پیشنهادی اروپا برای حفظ برجام» است. بستهای که از نظر مقامات ایرانی میتواند ضامن پایبندی ایران به برجام و عدم خروج این کشور از این معاهده بینالمللی و هستهای باشد.
در همین رابطه روحانی اعلام کرد «مقامات سوئیسی هم گفتهاند که می دانیم حق با ایران است و حامی برجام و تداوم روابط اقتصادی با ایران هستیم و ۴۰ شرکت اقتصادی سوئیس فردا با همکاران ایرانی خود جلسه دارند».
تا سه روز دیگر نیز قرار است وزیران امور خارجه ایران و پنج قدرت جهانی بدون حضور آمریکا نشستی را برای بررسی وضعیت توافق هستهای برگزار کنند.
سوئیس و اتریش دو کشوری بودند که اغلب مذاکرات هستهای ایران با گروه ۱+۵ در آنجا انجام شد. باید دید آیا باز هم مذاکره در این کشورها به ویژه نشست وزرای خارجه ایران، چین، روسیه، آلمان و فرانسه و بریتانیا در وین میتواند ادامه کار برجام را تضمین کند یا نه.
حسن روحانی، پس از خروج آمریکا از برجام مهلتی به اروپا داد تا با حمایت از برجام این توافق را زنده نگه دارد.
در مقابل سران کشورهای عضو اتحادیه اروپا در اجلاس صوفیه ۱۶ مه / ۲۶ اردیبهشت توافق کردند که با وجود خروج آمریکا از برجام، به تعهدات خود در توافق هستهای با ایران عمل کنند. اتحادیه اروپا راهکارهایی نیز برای مقابله با تحریمهای ایالات متحده علیه ایران پیشبینی کرده است، از جمله بازگرداندن قانون «مقررات مقابلهای» که در نوامبر ۱۹۹۶ در جریان مناقشه بر سر تحریم ایران، کوبا و لیبی به تصویب پارلمان اروپا رسید. این قانون رعایت تحریمهای آمریکا علیه ایران را برای شرکتهای اروپایی ممنوع میکند. هرچند ایران منتظر راهکارهایی روشنتر و عملیتر است.