رادیو فردا ـ ایالات متحده اعلام کرد که تحریمهای معلق شده ایران به دلیل برجام را بار دیگر از بامداد سهشنبه ۱۶ مرداد به وقت تهران اعمال خواهد کرد.
خبرگزاریها گزارش دادند که دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، با امضای یک فرمان اجرایی حکم به بازگشت تحریمهای ایران داد. وی در این مراسم گفت که سیاست آمریکا، «وارد آوردن حداکثر فشار اقتصادی» به ایران است.
رئیسجمهوری آمریکا تصریح کرد که توافق اتمی سال ۱۳۹۴ با ایران در ازای رفع تحریمهای این کشور «توافقی وحشتناک و یکطرفه» بوده است.
آقای ترامپ گفت که این توافق باعث شد تا پول به ایران سرازیر شود و از آن برای درگیری در خاورمیانه استفاده کند.
وی گفت که آمریکا از همه کشورهای جهان میخواهد «تا روشن کنند که رژیم ایران با یک انتخاب روبروست: یا رفتار تهدیدگرانه و بیثباتکنندهاش را تغییر دهد و به اقتصاد جهانی بپیوندد، یا به مسیر انزوای اقتصادیاش ادامه دهد».
رئیسجمهوری ایالات متحده هشدار داد کشورهایی که پیوندشان را با اقتصاد ایران قطع نکنند، در چارچوب بازگشت تحریمها «با عواقب شدیدی» روبرو خواهند شد.
آقای ترامپ در عین حال گفت که همچنان آماده دستیابی به یک توافق جامع با ایران است که در چارچوب آن، به طیف وسیعی از رفتارهای شریرانه رژیم از جمله برنامه موشکی بالستیک و حمایتش از تروریسم پاسخ دهد.
جزئیات بازگشت تحریمهای ایران
همزمان، مقامهای وزارت خارجه آمریکا روز دوشنبه ۱۵ مرداد اعلام کردند که بیش از یکصد شرکت بینالمللی موافقت کردهاند تا بازار ایران را ترک کنند.
این مقامها که نامشان فاش نشده است، گفتهاند: تحریمهای آمریکا «فشارهای مالی شدیدی روی اقتصاد ایران» خواهند گذاشت. با این حال، افزودهاند که هدف از این فشارها تغییر رژیم ایران نیست بلکه تغییر رفتار این کشور است.
بازگشت تحریمهای تهران که قرار است از دوشنبه شب به وقت آمریکا (بامداد سهشنبه به وقت ایران) اجرایی شوند عبارتند از:
- خرید و فروش اسکناسهای دلار و یا اسناد متکی بر دلار از سوی دولت ایران؛
- دادوستد طلا و یا سایر فلزات گرانبها توسط ایران؛
- خرید و فروش مستقیم یا غیرمستقیم گرافیت، فلزات خام یا نیمه تمام نظیر آلومینیوم و فولاد و نیز زغال سنگ و همچنین نرمافزارهای مورد استفاده در فرآیندهای صنعتی توسط ایران؛
- خرید و فروش قابل ملاحظه ریال ایرانی در خارج از کشور، و نیز گشودن حساب یا نگهداری مبالغ قابل ملاحظه ریال در بیرون ایران؛
- برخورداری دولت ایران از تسهیلات مالی خارجی؛
- بخش خودروسازی ایران؛
- دادوستد هواپیماهای تجاری و قطعات و خدمات آنها؛
- واردات فرش و مواد غذایی (پسته) ایرانی به آمریکا.
ابراز تاسف اروپاییها
اعلام خبر بازگشت تحریمهای آمریکا علیه ایران با «ابراز تاسف» فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، و وزیران خارجه بریتانیا، فرانسه و آلمان همراه شده است.
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، آنها گفتهاند که توافق هستهای با ایران اقدامی «حیاتی برای اروپا، منطقه و کل جهان است».
وزیر خارجه آلمان گفته است آلمان، فرانسه و بریتانیا مصمم هستند که با توسل به مقررات مسدودکننده تحریمها، برای شرکتهای اروپایی طرف معامله با ایران مصونیت ایجاد کنند.
همزمان، کمیسیون اجرایی اتحادیه اروپا روز دوشنبه اعلام کرد که قانون موسوم به «مقررات انسداد» از نیمهشب سهشنبه اجرایی خواهد شد.
طبق این قانون، پیروی شرکتهای اروپایی از تحریمهای آمریکا متوقف میشود، مگر آنکه کمیسیون اروپایی رسماً مجوز آن را به شرکتها بدهد.
مقررات انسداد که پیش از این هرگز بکار گرفته نشدهاند به دلایلی از جمله ابهام در محتوا و دشواری در اجرا، از منظر دولتهای اروپایی بیشتر در حکم حربهای سیاسی است و از این رو در شرایط فعلی صرفا واکنشی هشدارآمیز به آمریکا است.
دفتر بازرگانی و صنایع آلمان، موسوم به دی.اچ.کی اعلام کرده که اعلام تحریمهای آمریکا علیه ایران صادرات آلمان را تحت تاثیر قرار داده است.
مارتین ونس لیبن، رئیس دی.اچ.کی، گفته است که بسیاری از شرکتها در آستانه اعمال تحریمهای آمریکا علیه ایران در حال توقف معاملاتشان هستند.
آقای ونسلیبن گفته که علیرغم قانونی بودن معاملات با ایران در اتحادیه اروپا، نقلوانتقالات بانکی تازه با ایران متوقف شده است.
به گفته وی، صادرات آلمان به ایران در پنج ماهه نخست سال جاری میلادی چهار درصد افت داشته است در حالی که در سال گذشته میلادی میزان آن ۱۶ درصد رشد داشت.
در همین حال، یک مقام ارشد آمریکایی گفته که واشینگتن از تلاشهای اروپا برای حفاظت از شرکتهای این قاره در مقابل بازگشت تحریمهای ایالات متحده علیه ایران «نگرانی خاصی» ندارد.
وی که نامش فاش نشده به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفته است: «ایالات متحده شدیدا از ابزار تحریمها استفاده میکند» و اشاره کرد که «سقوط شدید اقتصادی ایران در سال جاری، شاهدی است بر این مدعا که تحریمها به رغم مخالفتهای اتحادیه اروپا، چین و روسیه موثر بودهاند».
رئیسجمهوری آمریکا روز ۱۸ اردیبهشت این کشور را از برجام خارج کرد و گفت که تحریمهای شدیدی علیه ایران وضع خواهد کرد.
وی برنامه موشکی ایران و دخالت در امور منطقه را از دلایل خروج واشینگتن از این توافق اعلام کرد که در تیرماه سال ۹۴ بدست آمده بود.
با این حال، آقای ترامپ گفته که آماده است در هر زمانی که رهبران ایران بخواهند با آنها دیدار و درباره دستیابی به توافق تازهای با تهران مذاکره کند. جمهوری اسلامی به این اعلام آمادگی واکنش منفی نشان داده است.