تیره‌شدن روابط عربستان سعودی و کانادا
اینترنشنال - تهدیدی مشابه با حمله ۱۱ سپتامبر به برج‌های دو قلو در شهر نیویورک به‌نظر می‌رسید.
یک توییت با تصویری از یک هواپیمای ایرکانادا که مستقیم به‌سمت برج سی‌ان در شهر تورنتو پرواز می‌کند. بر روی عکس به عربی نوشته شده: «دخالت بی‌جا!» و زیر آن آمده است: «یک ضرب‌المثل عربی می‌گوید: هر کسی تو چیزی که بهش ربط نداره دخالت کنه، با چیزی مواجه می‌شه که ازش خوشش نمی‌یاد!» (مشابه با ضرب‌المثل فارسی «پاتو از گلیمت درازتر نکن»)
توییت را گروهی با نام «اینفوگرافیک سعودی» منتشر کرده بود که بنابر اعلام خودش، از داوطلب‌هایی مشتاق مباحث فن‌آوری شکل گرفته است.
برخی رسانه‌های انگلیسی‌زبان از جمله بیزینس اینسایدر می‌گویند این توییت را تلویزیون دولتی عربستان بازنشر کرده بود. برخی دیگر می‌گویند این گروه وابسته به ارتش عربستان سعودی است و صحبت‌های مقامات این کشور را در قالب اینفوگرافیک و پوستر، آماده انتشار می‌کند.
توییت به‌فاصله کوتاهی از انتشار حذف شد، ولی خبر تهدیدی شبیه به ۱۱ سپتامبر، تبدیل به تازه‌ترین موج تیرگی روابط عربستان سعودی با کانادا شد، پس از آن‌که وزارت خارجه کانادا خواستار آزادی فعالان حقوق زنان و زندانیان مرتبط به آزادی بیان در عربستان سعودی شد.
مطالب بیشتر در سایت ایران اینترنشنال
از ۱۹ نفری که به‌طور مستقیم در حمله ۱۱ سپتامبر به آمریکا دست داشتند، ۱۱ نفر اهل عربستان سعودی بودند و همین نکته، نگرانی‌ها نسبت‌به این موضوع را در کانادا بیشتر کرد.
دخالتی بی‌جا: دانشجوها برگردند؛ پروازها لغو شوند
این اولین توییت رسمی از سوی عربستان سعودی نبود که کانادا را مبهوت ساخت.
هفته گذشته، پس از آن‌که وزارت خارجه کانادا در یک توییت خواستار آزادی برخی زندانیان در عربستان سعودی شد، وزارت‌خارجه عربستان در یک توییت اعلام کرد که سفیر کانادا در این کشور را اخراج کرده و سفیر خود را به ریاض فراخوانده است.
در فاصله‌ای کوتاه، پروازهای مستقیم از عربستان به کانادا، به‌خصوص به مقصد شهر تورنتو، لغو شدند.
سپس عربستان به دست‌کم ۱۲هزار دانشجوی بورسیه آن کشور در کانادا گفت که باید برگردند و هم‌چنین تمامی روابط تجاری دو کشور را موقتاً مسدود کرد.
وزارت خارجه کانادا روز جمعه ۳ اوت، در حساب توییتر خود نوشت: «کانادا بی‌اندازه نگران بازداشت‌های تازه فعالان مدنی و فعالان حقوق زنان در عربستان سعودی، ازجمله سامر بدوی است. ما از مقامات عربستان سعودی به‌جد می‌خواهیم تا هرچه سریع‌تر این فعالان و دیگر فعالان حقوق‌بشر که به شیوه‌های مسالمت‌آمیز فعالیت می‌کنند را آزاد کند.»
روز یکشنبه ۵ اوت، وزارت خارجه عربستان در یک رشته توییت، درخواست کانادا را رد کرد و به سفیر این کشور، ۲۴ ساعت فرصت داد تا از خاک عربستان خارج شود.
در یکی از توییت‌های این وزارت‌خانه آمده بود: «عربستان در طول تاریخ خود، اجازه نداده و نمی‌دهد تا هرگونه دخالتی در امور داخلی پادشاهی صورت گیرد. وزارت‌خارجه عربستان این اظهار نظر کانادایی‌ها را در حکم حمله به کشور درنظر می‌گیرد و دستور می‌دهد تا با هرگونه تلاش برای نادیده‌گرفتن حاکمیت عربستان سعودی، مقابله شود.»
حساب کاربری «اینفوگرافیک سعودی» بعد از حذف توییت خود، در توجیه منظور آن، نوشت که هواپیما سمبل بازگشت سفیر کانادا به کشور خود بوده است. حالا دولت عربستان سعودی می‌گوید تحقیق در مورد این حساب توییتری را شروع کرده است.
یک هزار ضربه شلاق برای صحبت از آزادی
کریستیا فریلند، وزیر خارجه کانادا، پس از شروع تیرگی روابط عربستان سعودی با این کشور، گفت: «کانادا همیشه در حمایت از حقوق بشر به‌پاخاسته است و این حمایت از حقوق زنان و آزادی بیان در سرتاسر جهان را شامل می‌شود.»
در ماه‌های اخیر، عربستان سعودی پس از انتخاب شاهزاده محمد بن‌سلمان برای سمت ولی‌عهدی، بخشی از محدودیت‌های اجتماعی را برداشته است.
به عنوان مثال، سینماها بعد از نزدیک به چهار دهه در این کشور باز شده‌اند و به زنان اجازه رانندگی داده شده است.
اما از سوی دیگر، در کنار آن، از ثروتمندترین چهره‌های عربستان تا فعالان حقوق زنان، در ماه‌های اخیر بازداشت شده‌اند. در تازه‌ترین موج بازداشت‌ها، چندین چهره برجسته مداقع حقوق زنان در عربستان بازداشت شده‌اند که یکی از آن‌ها سَمَر بدوی است.
او خواهر رائف بدوی، وبلاگنویس عربستان سعودی است که به‌خاطر توهین به اسلام در سال ۲۰۱۳ میلادی به اتهام توهین به اسلام، ابتدا به مرگ محکوم شد و در سال ۲۰۱۴ میلادی، این حکم به ۱۰ سال زندان، یک‌هزار ضربه شلاق و یک‌میلیون ریال عربستان سعودی جریمه نقدی کاهش پیدا کرد. برای این‌که رائف زیر شلاق نمیرد، قاضی حکم داد که او بایستی هفته‌ای ۵۰ ضربه شلاق بخورد و بخشی از این حکم در ملاء‌عام اجرا شد.
انصاف حیدر، همسر این وبلاگنویس به‌همراه سه فرزندشان، در سال ۲۰۱۲ میلادی پس از بازداشت رائف، به کانادا پناهنده شدند.
درخواست کانادا برای آزادی فعالان حقوق زنان و فعالان مرتبط به آزادی بیان، به‌نوعی درخواست آزادی پدر و عمه سه کودکی است که در روز کانادا، اول ژوئیه امسال، شهروند کانادا شدند.
بزرگ‌ترین قرارداد نظامی تاریخ کانادا در ابهام
این نخستین مرتبه نیست که عربستان سعودی به‌خاطر تلاش برای آزادی رائف بدوی، روابطش با دیگر ملل سرد می‌شود.
در ۲۰۱۵ میلادی، پس از آن‌که سوئد حکم دادگاه بدوی را مثالی بارز از نقض حقوق بشر در خاورمیانه خواند، عربستان سعودی به همین بهانه، سفیر خود را موقتاً از سوئد فراخواند.
حالا بزرگ‌ترین قرداد نظامی تاریخ کانادا در هاله‌ای از ابهام فرو رفته است.
دولت محافظه‌کار پیشین کانادا به رهبری استیفن هارپر، قرار فروش ۱۵ میلیارد دلار سلاح با عربستان سعودی امضا کرده، شامل خودروهای نظامی سبکی که هم در صحنه جنگ یمن قابل استفاده‌اند و هم در صورت نیاز، می‌توانند علیه شهروندان عربستان سعودی مورد استفاده قرار گیرند.
دولت لیبرال جاستین ترودو، به‌رغم تمامی انتقادها، این قرارداد را برای اجرا تأیید کرده، اما حالا با این تیرگی روابط، احتمال اجرایی‌شدن این قرارداد، در سایه‌ای از ابهام قرار گرفته است.
تنش دیپلماتیک میان عربستان سعودی و کانادا، با تصمیم‌های تازه‌ای از سوی ریاض، و موضع‌گیری‌های جدید دو کشور همراه شده است. عربستان سعودی می‌گوید، قصد ندارد به دانشجویانش اجازه تحصیل در کانادا را بدهد.
